TRANSFUZJOLOGIA
Problemy prawne i etyczne
Problemy
W codziennej praktyce zarządzanie podażą krwi jest jednym z podstawowych zadań anestezjologa.
Wskazania kliniczne do przetoczenia preparatów krwiopochodnych są jasno określone i niepodważalne.
Problemy
Jednak nawet w przypadkach bezpośredniego zagrożenia życia może wystąpić dodatkowy element uniemożliwiający prawidłowe leczenie.
Ten niezwykle ważny element to wola chorego wynikająca z jego wierzeń i przekonań.
Problemy
Prawo do decydowania o swoim zdrowiu, stanie fizycznym i psychicznym jest konstytucyjnie zagwarantowane i wynika z wolności osobistej każdego obywatela
Lekarzowi nie wolno nikogo leczyć wbrew jego woli. Wola chorego jest nadrzędna.
Chory musi być dokładnie poinformowany co do metody leczenia i musi wyrazić zgodę.
Ruch Świadków Jehowy
Ruch Świadków Jehowy jest neofitycznym ruchem chrześcijańskim zapoczątkowanym w 1872 r w USA.
Szacuje się, że na świecie jest około 5,9 mln aktywnych wyznawców ruchu w 230 krajach. Dalsze 8 mln sympatyków uczestniczy w spotkaniach i modlitwach.
W 1945 r duchowi przywódcy ruchu wobec postępów medycyny opublikowali stanowisko wobec niektórych zabiegów medycznych.
Ruch Świadków Jehowy
Według tego dokumentu współwyznawcom nie wolno otrzymywać transfuzji krwi ani jej pochodnych
Wynika to z zakazu spożywania krwi opisanego w Piśmie Świętym.
Zakaz ten głęboko respektowany, ma być oznaką szacunku dla życia.
Zakaz ten dotyczy:
Krwi pełnej
Osocza świeżo mrożonego
Koncentratu krwinek czerwonych
Koncentratu krwinek białych
Koncentratu krwinek płytkowych
Niektórzy wyznawcy akceptują:
Albuminy
Immunoglobuliny
Czynniki krzepnięcia
Istota problemu
Podanie krwi lub pochodnych nieubezwłasnowolnionemu choremu wbrew jego woli jest porównywane do gwałtu i wykorzystania seksualnego,powodując poważne następstwa psychologiczne.
Inne sytuacje kliniczne
Przeszczepianie narządów - indywidualnie
Autotransfuzja - tylko w obiegu zamkniętym
Często chory życzy sobie kontaktu ze Starszyzną w celu pomocy w wyborze właściwej decyzji
Instytucje.
Większość aktywnych społeczności powołuje specjalną radę lub punkty konsultacyjne:
- Komitety Łączności ze Szpitalami
- Służba Informacji o Szpitalach dla Ś.J.
Zadania służb:
Pomoc współwyznawcom w uzyskaniu odpowiedniej opieki medycznej
Na życzenie lekarza dostarczanie literatury o alternatywnych metodach leczenia
Organizowanie przeniesienia chorego do innego ośrodka (wyjątkowo).
Lekarze nie mają obowiązku kontaktowania się z w/w komitetami.
Instytucje
SŁUŻBA INFORMACJI O SZPITALACH W POLSCE
TOWARZYSTWO STRAŻNICA
05 -830 Nadarzyn, ul. Warszawska 14
tel.0-22 729 80 40 fax 0-22 729 86 71
Sytuacje szczególne
Chory nieprzytomny(potwierdzenie przynależności, rodzina, oświadczenie, udział Głównego Kapłana)
Dziecko w wieku poniżej 16 roku życia
Dziecko w wieku 16 - 18 lat/ich wola/
Schemat postępowania
Informacja o przyjęciu do szpitala
Adnotacja w dokumentacji medycznej
Konsylium co do prawdopodobieństwa użycia krwi
Wizyta przedoperacyjna bez obecności rodziny lub współwyznawców
Uświadomienie choremu ryzyka
Adnotacje, podpisy
Inne aspekty
Anestezjolog a operacja planowa
Anestezjolog a operacja nagląca
Rozpoznanie i wyleczenie przewlekłej niedokrwistości
Technika operacyjna
Znieczulenie przewodowe bez sedacji
Znieczulenie przewodowe z sedacją
Wszelkie możliwości ograniczenia utraty krwi.
Oświadczenie dla służby zdrowia
Ja niżej podpisany (...) uwalniam lekarzy oraz szpitale wraz z ich personelem od odpowiedzialności za wszelkie szkody, jakie mogłyby wyniknąć z mojej odmowy pomimo ich odpowiedniej opieki dopełnionej pod każdym innym względem.(...)
Podpis własnoręczny chorego oraz dwóch
świadków
A co na to Prawo ??
Art.164 KK par.1:
„Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia nie udziela pomocy mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia lub poważnego uszczerbku na zdrowiu - podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Prawo c.d.
Art.164 KK par. 2:
„Nie podlega karze, kto nie udziela pomocy do której jest konieczne poddanie się zabiegowi lekarskiemu albo w warunkach, w których możliwa jest natychmiastowa pomoc ze strony instytucji lub osoby do tego powołanej”.
Prawo c.d.
Art.. 23 KK:
„Nie popełnia przestępstwa, kto działa w celu uchylenia bezpośredniego niebezpieczeństwa - jeśli nie można go inaczej uniknąć - a dobro poświęcone nie przedstawia wartości oczywiście większej niż ratowane.
Konstytucja RP art. 31 ust. 2
Nikogo nie wolno zmuszać do czynienia tego, czego mu prawo nie nakazuje
(prawo nie nakazuje pacjentowi poddać się interwencji medycznej ani lekarzowi przełamywać opór pacjenta)
Ustawa o ZOZ (z 30.08.91) art. 19 ust.1 pkt 3
Pacjent ma prawo do „wyrażenia zgody na udzielenie określonych świadczeń zdrowotnych lub ich odmowy
Ma prawo żądać wypisania ze szpitala niezależnie od stanu swego zdrowia
Kodeks cywilny art. 23 i 24
Nakazuje bezwzględny obowiązek poszanowania dóbr osobistych
Do których należą określone ustawą o ZOZ art. 19 prawa pacjenta
Kodeks karny art. 192
Kto wykonuje zabieg leczniczy bez zgody pacjenta, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2
Powikłania poprzetoczeniowe * potencjalnie śmiertelne
Powikłania poprzetoczeniowe