Style
kierowania

KIEROWANIE



aktywność dowolnego członka grupy,
zmierzającego świadomie i celowo do
wywarcia wpływu na zachowanie się
innego członka lub członków grupy.



Kierowanie – pobudzanie i koordynacja
działalności zespołowej, zmierzającej do
realizacji stojących przed zespołem celów.



Styl kierowania – zespół specyficznych
dla danego kierownika sposobów
postępowania, tendencja do używania
określonych metod działania.

Przegląd koncepcji



Koncepcje jednowymiarowe:

– Kryterium: partycypacja (udział)

podwładnych w decyzjach.

– Kryterium: nastawienie na zadania i na

ludzi.

– Kryterium: wymaganie, motywowanie



Koncepcja dwuwymiarowa



Sytuacyjne teorie kierowania

– Koncepcja moderatora (model Fiedlera)
– Koncepcja analizy sytuacyjnej (model

Vrooma – Yettona)

Partycypacja (udział)

podwładnych w decyzjach

 

Przełożony daje
swobodę
podwładnym

Przełożony
zachowuje się
autorytarnie

Autokratyczny
styl kierowania

Demokratyczny
styl kierowania

1

2

3

4

5

6

7

1.

Przełożony

bada

problem,

rozpatruje

alternatywy

rozwiązania,

samodzielnie

podejmuje decyzję i ogłasza ją.

2.

Przełożony uzasadnia swoje decyzje (liczy się ze

sprzeciwem, bierze pod uwagę potrzeby

podwładnych).

3.

Przełożony proponuje ideę (sposób rozwiązania) i

oczekuje pytań.

4.

Przełożony proponuje przybliżone decyzje , które

mogą być zmienione.

5.

Przełożony przedstawia problem i oczekuje

propozycji rozwiązań, lecz sam podejmuje

decyzję.

6.

Przełożony określa granice(dla decyzji) i

proponuje podwładnym podjęcie decyzji w

ramach tych ograniczeń.

7.

Grupa przyjmuje obowiązek analizy problemu,

proponuje rozwiązania i podejmuje decyzję.

Przełożony jest członkiem grupy

Partycypacja (udział)

podwładnych w podejmowaniu

decyzji jest efektywna gdy:



Decyzje są ważne dla pracy



Treść decyzji ma wyraźny związek
z wydajnością



Udział uznaje się za uprawniony
(np. normy społeczne)



Partycypacja nie jest postrzegana
jako technika manipulacji

Nastawienie na zadania i na

ludzi



Na zadania – zainteresowanie procesem
technicznym i wysoką wydajnością.
Podwładni są postrzegani jako narzędzia
lub czynniki służące do osiągnięcia
wydajności, na które trzeba ciągle naciskać



Na ludzi – zainteresowanie się człowiekiem
wzbudza w nim zapał do pracywydajność,

pomoc

pracownikom,

zainteresowanie

trudnościami w pracy i poza nią, troska o
rozwój pracowników oraz ich awans.

Wymaganie, motywowanie

Kierowanie:



Transakcyjne – opiera się na regule

wymiany, określa się role i wymagania,

które powinni spełnić podwładni aby

osiągnąć swoje osobiste cele



Transformatywne – kierownik zmienia

postawy, życzenia i wyobrażenia

podwładnych. Działa na podstawie

głębokiego przekonania, wiary w cele i

idee. Przekonuje, motywuje do zmian.

Koncepcja dwuwymiarowa

Inicjowanie struktury

Stosunek przełożonego

B

A

D

C

-

-

+

+

Sytuacyjne teorie kierowania

Efektywność stylu kierowania zależy od

warunków towarzyszących (np. charakter

zadania, ograniczenie czasu, zdolności,

oczekiwania

podwładnych,

szczebel

hierarchii, znaczenie władzy).



Koncepcja moderatora (sytuacja jako

zmienna interweniująca)



Koncepcja analizy sytuacji (systematyka

sytuacji)



Koncepcja instrumentalna (styl

kierowania jest elementem sytuacji)

Koncepcja moderatora

Przy zadanej wielkości C (sytuacja) istnieje
taka wielkość zmiennej A (styl kierowania),
która powoduje największą wartość
zmiennej B (rezultat kierowania – wynik)
Wszelkie odchylenia prowadzą do
zmniejszenia sukcesu

A

B

C

Model Fiedlera



Sytuacja:

– siła stanowiska
– struktura zadań
– stosunki kierownik – podwładny



Wagi dla kryteriów sytuacji

– siła stanowiska

(1)

– struktura zadań

(2)

– stosunki przeł. – podwładny

(4)

Dopasowanie stylu kierowania

do sytuacji



Sytuacja bardzo sprzyjająca – styl

dyrektywny (autokratyczny)



Sytuacja bardzo niesprzyjająca –

styl dyrektywny (autokratyczny



Sytuacje mieszane – styl

demokratyczny

Krytyka:

– nie bierze się pod uwagę podwładnych

(ich oczekiwań, potrzeb, zdolności)

– sytuacji nie da się adekwatnie opisać

na podstawie tych trzech cech

Koncepcja analizy

sytuacyjnej – model Vrooma –

Yettona

Model ma za zadanie nauczenie
kierownika takiego strukturyzowania
sytuacji aby można było wybrać
optymalny styl kierowania.

Pięć stylów kierowania:



autokratyczny I (AI) – kierownik rozwiązuje

problem i daje wskazówki wykonawcom



autokratyczny II (AII) – kierownik poszukuje

dodatkowych informacji u współpracowników

i samodzielnie podejmuje decyzje;



konsultatywny (BI) – kierownik omawia

problem z członkami grupy i podejmuje

decyzje



konsultatywny (BII) – kierownik omawia

problem z grupą i wspólnie podejmują

decyzje



demokratyczny (GI) – grupa dyskutuje i

decyduje

Sytuacje i cechy:



wymagania jakościowe



zasób informacji przełożonych



ustrukturalizowanie problemu



swoboda działania

współpracowników



postawy współpracowników wobec

autokratycznego kierowania



akceptacja przez współpracowników

celów organizacji



konformizm grupowy

W modelu zakłada się sekwencyjny proces

decyzyjny,

w którym przy pomocy 7 pytań – filtrów

zmniejsza się zbiór możliwych decyzji

Pytania – filtry:



Czy istnieją takie wymagania jakościowe, że
przypuszczalnie istnieje jedno najlepsze rozwiązanie?



Czy mam dostateczną ilość informacji aby samodzielnie
znaleźć jakościowo bardzo dobrą decyzję?



Czy problem jest ustrukturalizowany?



Czy ważna jest akceptacja decyzji przez współpracowników
dla efektywnej jej realizacji?



Jeśli sam zadecyduję to czy decyzja będzie akceptowana
przez współpracowników?



Czy współpracownicy zgadzają się z celami organizacji,
które powinny być osiągnięte za pomocą rozwiązania tego
problemu?



Czy jest możliwe, aby pomiędzy współpracownikami
powstał konflikt dotyczący tego, jakie rozwiązanie
problemu preferować?

N

N

T

T

A

B

C

D

E

F

G

A I, A II, B I

B II, G I

A I, B I,
B II, G I

A I, B I

itd.

T

N

T

N

T

N

T

N

N

T

T

N

T

N

T

N

Gdy w końcowej fazie nadal mamy wybór kilku stylów to:

- gdy masz czas wybieraj zawsze styl najbardziej demokratyczny
z wszystkich możliwych,
- gdy nie masz czasu to wybierz styl najbardziej autokratyczny.