FIZJOPATOLOGICZNE

PODSTAWY KINEZYTERAPII

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

Fizjopatologia - jest nauką zajmującą się

badaniem przyczyn chorób, warunków w
jakich rozwijają się one w ustroju, a także
wyjaśnianiem istoty chorób oraz zmian
morfologicznych

i

zaburzeń

czynności

zachodzących w ich przebiegu.

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

Leczenie przyczynowe - przypisuje mu się

największą skuteczność, lecz niestety wobec
wielu chorób cały ciężar leczenia z uwagi na
trudności diagnostyczno - terapeutyczne,
przeniesiony jest na likwidację objawów tych
chorób – tj. leczenie objawowe.

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

Czynniki chorobotwórcze - wywodzą cię z nich

różne choroby z którymi spotykamy się w
kinezyterapii, i mogą być one:



wewnątrzustojowe - np. choroby o podłożu
dziedzicznym



zewnątrzustrojowe

-

czynniki

fizyczne,

chemiczne i biologiczne determinujące rodzaj
choroby.

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

Rozwój choroby - stopień zaburzeń równowagi

pomiędzy

możliwościami

adaptacyjnymi

ustroju a wielkością bodźców czynnika
szkodliwego

(lokalizacja,

rozmiar

uszkodzenia, szybkość jego powstawania,
wiek osobnika, ogólny stan chorego, stan
psychiczny pacjenta itp.).

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

Początek choroby:



nagły



powolny (skryty, łagodny, utajony).

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

Przebieg choroby:



ostry



podostry



przewlekły

Choroba ostra może przejść w przewlekłą, zaś

przewlekła może mieć okresy zaostrzenia i
reemisji.

Każda choroba może mieć przebieg prosty -

typowy lub powikłany.

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

Schorzenia postępujące - jest to grupa chorób

w których pomimo właściwego leczenia
objawy ciągle narastają pod względem
jakościowym jak i ilościowym.

Okresy

choroby

-

wiele

schorzeń

charakteryzuje się typowym okresowym
przebiegiem.

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

Zejście choroby:



wyleczenie



wyzdrowienie częściowe - w których występują
nieodwracalne

zmiany

anatomiczne,

lecz

czynność ustroju przywrócona zostaje w stopniu
wystarczającym dla zabezpieczenia potrzeb
organizmu.



wyzdrowienie niepełne, w których występują
nieodwracalne zmiany anatomiczne i tylko
częściowe pokrycie funkcjonalne ustroju.



zejście śmiertelne.

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

Rokowanie - w oparciu o nie ustala się bliższy i

dalszy cel rehabilitacji osoby poszkodowanej,
co stanowi podstawę doboru ćwiczeń
leczniczych i innych metod terapeutycznych.

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

Stopień ciężkości choroby - wpływa na

rokowanie - im stopień ciężkości schorzenia
jest większy tym rokowanie jest gorsze
( obrazuje on wielkość zniszczeń danej tkanki
i możliwości w zakresie odwracalności
zaistniałych szkód.

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

Kalectwo: jest to niedorozwój, brak lub

nieodwracalne uszkodzenie narządu lub
części ciała, powodujące trwałe upośledzenie
czynności ustroju. Kalectwo może ,ale nie
musi, spowodować zmniejszenie lub utratę
zdolności do pracy zawodowej. Leczenie
rehabilitacyjne może zmniejszyć stopień
kalectwa.

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

Osoba niepełnosprawna - jest to osoba u której

na wskutek obniżenia sprawności organizmu
wy stępują ograniczenia i utrudnienia w
wypełnianiu roli społecznej (Myśliborski).
Niepełnosprawność może być fizyczna lub
psychiczna. Niepełnosprawność może być
okresowa lub trwała.

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

W 1980 r. WHO - Światowa Organizacja

Zdrowia,

wprowadza:

Międzynarodową

klasyfikację

zaburzeń,

upośledzeń

i

ograniczeń.

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

Zaburzenia - przejściowe lub trwałe

upośledzenie funkcji psychologicznej,
fizjologicznej lub anatomicznej na
skutek choroby lub uszkodzenia.

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

Upośledzenia oznaczają z kolei - wynikające z

powyższych zaburzeń - zmniejszenie możliwości
wykonywania rozmaitych czynności w taki sposób
lub w takim rozmiarze, jakie uznaje się za
normalne. Upośledzenia mogą być okresowe lub
trwałe,

odwracalne

bądź

nieodwracalne,

postępujące,

stacjonarne

lub

ustępujące.

Upośledzenia dzielą się na 9 grup. W omawianych
stanach najistotniejszą rolę odgrywa jednak stopień
ciężkości stwierdzanego upośledzenia. Stopnie te
odzwierciedla

siedmiostopniowa

skala

(0-6)

wzbogacona o dwie kategorie kodowania (8-9):

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

0 brak upośledzeni;
1 uciążliwość z wykonywaniem czynności, tj. dana

osoba może sama wykonywać różne czynności,

chociaż występują przy tym pewne trudności;

2 wykonywanie czynności przy użyciu pomocy

(chodzi

tu

o

możliwość

samodzielnego

wykonywania czynności, uwarunkowaną jednak

koniecznością

zastosowania

pomocy

technicznych);

3

wykonywanie czynności z pomocą drugich osób

(tzn. z dodatkowymi pomocami technicznymi lub

bez nich, jednakże z pewną pomocą drugiej

osoby);

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

4

zależne wykonywanie czynności (tj. całkowita

zależność, konieczność obecności drugiej osoby

przez większą część doby);

5

podwyższona niezdolność wykonywania czynności

(tj. stan, w którym podczas wykonywania

czynności

osoba

pomagająca

potrzebuje

dodatkowej pomocy, np. technicznej);

6

całkowita (zupełna) niezdolność wykonywania

czynności;

7

nieznaczne upośledzenie (nie odpowiadające

żadnemu konkretnemu upośledzeniu);

8

stopień ciężkości upośledzenia bliżej nieokreślony.

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

Podobne stopnie i kategorie kodowania zawiera skala

dotycząca określania prognozowania skutków tych

stanów:

0 brak upośledzenia;
1 możliwość wyzdrowienia (upośledzenie jest obecne,

zmniejsza się, wobec czego oczekuje się wyzdrowienia

bez ograniczenia funkcjonalnego);

2 możliwość poprawy (upośledzenie jest obecne i

zmniejsza się, istnieje jednak prawdopodobieństwo

pozostania ograniczeń funkcjonalnych);

3 możliwość osobistej pomocy (tj. upośledzenie w stawie

ustabilizowanym bądź statycznym, z możliwością

poprawy stanu funkcjonalnego poprzez zaopatrzenie w

przybory, pomoce osobiste itp.);

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

4 ustabilizowane upośledzenie (upośledzenie w stanie

ustabilizowanym bądź statycznym, jednakże bez
perspektyw na polepszenie stanu funkcjonalnego);

5 możliwość poprawy (tzn. upośledzenie będzie się

powiększać, jednakże stan funkcjonalny rokuje
poprawę poprzez zaopatrzenie w przybory, pomoce
osobiste itp.);

6 możliwość pogorszenia (tzn. upośledzenie zwiększa

się i brak jest perspektywy jakiejkolwiek poprawy);

7 prognoza nie do określenia;
8     prognoza bliżej nieokreślona.

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

Ograniczenia - wynikają z zaburzeń bądź

upośledzeń, a limitujące prowadzenie
takiej działalności, która jest dla danej
osoby normalna (w zależności od
wieku, płci oraz czynników socjalnych i
kulturowych).

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII



ograniczenia orientacji (dotyczące przyjmowania

sygnałów z otoczenia, przyswajania tych sygnałów

oraz wyrażanie na nie odpowiedzi);



ograniczenia niezależności fizycznej (dotyczące

niezależności względem pomocy ze strony innych

osób);



ograniczenia

ruchliwości

(przemieszczania

się)

pozostające w pewnym związku z poprzednimi;



ograniczenia w zajęciach zwykłych dla danej osoby

(np. zawód, rekreacja i inne);



ograniczenia kontaktów społecznych;



ograniczenia samowystarczalności życiowej (także

finansowej).

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

W procesie kinezyterapii doniosłą rolę w

powrocie utraconej funkcji spełniają:

Regeneracja
Kompensacja
Adaptacja

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

Regeneracja - oznacza odradzanie się
uszkodzonych

komórek,

narządów

lub

tkanek.

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

Kompensacja -jest to złożony proces dokonujący się

w ustroju a zmierzający do wyrównania braku i

przystosowania się do środowiska w patologicznych

warunkach morfologicznych i czynnościowych, jakie

zaistniały w przebiegu choroby lub w następstwie

urazu (wyróżnia się kompensację czynnościową -

wyrównawcze wzmożenie czynności i kompensację

ograniczoną- wyrównawczy przyrost lub rozrost

tkanek). Kompensacja może być samoistna -

niekontrolowana lub kierowana - świadomie

sterowana przez metody terapeutyczne.

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

Adaptacja: jest to proces dostosowywania się
organizmu do ciągle zmieniających się
warunków

środowiska

zewnętrznego.

Zdolność do adaptacji jest podstawowym
warunkiem homeostazy – tj. zachowania
stanu względnej równowagi środowiska
wewnętrznego i stanowi podstawową cechę
wszystkich organizmów żywych.

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

Potencjał rehabilitacyjny: jest to suma rezerw

kompensacyjno

-

adaptacyjnych

-

determinujących

wyniki

leczenia

rehabilitacyjnego.

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

Prawa Anochina:

1.

kompensacja jest zdolnością wrodzoną
żywych organizmów

2.

proces kompensacji zapoczątkowany jest
przez sygnalizowanie o defekcie

3.

fałszywa sygnalizacja o defekcie jest
przyczyną

błędnie

przebiegającej

kompensacji

FIZJOPATOLOGICZNE PODSTAWY
KINEZYTERAPII

4.

kompensacja opiera się na wzmożeniu

starej lub pobudzeniu nowej informacji
aferentnej

5.

wyniki kompensacji są nietrwałe, toteż

wymagają stałego podtrzymywania na
drodze systematycznego treningu

6. zdolność do kompensacji jest osobniczo

zmienna.