Artur Ziółkowski
PRZYWÓDZTWO
Najlepsi przywódcy to tacy,
których istnienia ludzie nie
dostrzegają.
Stopień niżej – to tacy,
których ludzie cenią i szanują.
Potem tacy, których się boją.
Wreszcie
tacy,
których
nienawidzą ...
Kiedy najlepszy z przywódców
skończy
swą
pracę,
ludzie
mówią: Zrobiliśmy to sami.
Lao-tse
KIEROWNIK a
PRZYWÓDCA
KIEROWNIK
PRZYWÓDCA (LIDER)
Jest merytoryczny - przekazuje
informacje o zadaniach, rozlicza.
Przekazuje informacje o tym co i
jak trzeba zrobić?
Narzuca zadania - ‘to trzeba
zrobić’
Często używa strony biernej- ‘
to musi być zrobione’, ‘ zostało
zrobione’
Mówi – ‘wy’, oddziela się od
podwładnych
Dba o wyniki
Jest skuteczny, bo potrafi
wyegzekwować
Nagradza za efekt
Jest emocjonalny, pozytywny -
zaraża swoimi emocjami, potrafi je
również tonować.
Przekazuje informacje dlaczego
to zrobimy?
Stara się pozyskać ludzi i ich
zgodę
Jest osobisty - mówi „Ja
chciałbym..”, „Mi zależy”.
Jest częścią zespołu, mówi- ‘my’
Dba o nastroje i zrozumienie
Jest skuteczny, bo ludziom się
chce
Nagradza za zaangażowanie
AUTORYTET
KIEROWNIKA - PRZYWÓDCY
• Wrażenie kompetencji
• Wrażenie pewności siebie
• Wiarygodność (spójność)
• Stałość (co daje przewidywalność)
• Opanowanie (kontrola emocji)
• Elastyczność
1. głosi przesłanie, w szczególności wskazujące na to, że pewne elementy sytuacji (organizacji) są niemożliwe do tolerowania;
2. przedstawia dalekosiężną, zwykle emocjonującą wizję nowego porządku zmian na lepsze, budzi nadzieje na jej realizację
3. gotów jest ponieść ryzyko niekonwencjonalnych przedsięwzięć, aby wizję wprowadzić w życie
4. ma przyciągający uwagę styl i osobowość
5. ma duże umiejętności społeczne:
- trafne odczytywanie znaczenia cudzych reakcji
- sprawne manipulowanie wrażeniem wywieranym na innych
PRZYWÓDCA CHARYZMATYCZNY
1.
Pomysłowy.
Wie, jak przystosować się do zmieniających się sytuacji. Potrafi myśleć strategicznie i podejmować decyzje w warunkach presji. Umie rozwiązywać problemy w sposób elastyczny.
2.
Podejmuje się każdego zadania.
Jest wytrwały i potrafi skoncentrować się w obliczu przeszkód. Przejmuje odpowiedzialność, wie co trzeba zrobić i przystępuje do wykonania zadania. Potrafi działać samodzielnie, ale jest otwarty na pomysły innych i kiedy trzeba, chętnie się uczy od innych.
3.
Szybko się uczy.
Potrafi błyskawicznie opanować nowe wiadomości i wiedzę z zakresu nowej techniki i biznesu.
4.
Jest zdecydowany.
Woli podejmować szybkie decyzje, nawet jeżeli nie są najlepsze, aniżeli je cyzelować i zwlekać z załatwieniem sprawy, wymagającej szybkiej interwencji.
PRZYWÓDCA - kierownik
5.
Przewodzi podwładnym.
Pozwala swoim podwładnym działać samodzielnie, co przynosi dobre rezultaty. Stwarza i otwiera przed nimi nowe możliwości. W stosunku do podwładnych zachowuje się sprawiedliwie.
6.
Stwarza dobry klimat do rozwoju.
Stwarza atmosferę, która zachęca podwładnych do podnoszenia swoich kwalifikacji, poszerzenia swoich umiejętności i rozwoju.
7.
Radzi sobie z kłopotliwymi podwładnymi.
Jeżeli ma problemy z podwładnymi, którzy sprawiają jakiś kłopot, działa zdecydowanie, ale uczciwie i sprawiedliwie.
8.
Ukierunkowany na pracę zespołową.
Realizuje zadania kierując i współpracując razem z innymi.
PRZYWÓDCA - kierownik
9.
Zatrudnianie ludzi zdolnych.
Zatrudnia w swoim zespole pracowników zdolnych i utalentowanych.
10.
Buduje i utrzymuje dobre stosunki.
Umie zbudować i utrzymywać w pracy dobrą współpracę z innymi pracownikami oraz partnerami z zewnątrz. Ma dar prowadzenia negocjacji i rozwiązywania problemów związanych z pracą w taki sposób, aby nie urazić ludzi. Potrafi zapewnić partnerską współpracę.
11.
Współczuje i jest wrażliwy.
Wykazuje szczere zainteresowanie problemami innych i odnosi się z pełnym zrozumieniem do kłopotów swoich podwładnych.
12.
Jest bezpośredni i opanowany.
Jest solidny, konkretny, polega tylko na faktach, nie zrzuca winy na innych i potrafi wyjść cało z każdej opresji.
PRZYWÓDCA - kierownik
13.
Godzi pracę i dom.
Potrafi w taki sposób zorganizować sobie pracę, aby nie przeszkadzała mu w życiu osobistym i rodzinnym. Nie zaniedbuje ani swoich obowiązków zawodowych, ani rodziny.
14.
Świadomy swojego charakteru.
Doskonale zdaje sobie sprawę ze swoich zalet oraz wad. Z chęcią pracuje nad sobą, aby być lepszym.
15.
Nie onieśmiela pracowników.
Odnosi się do ludzi ciepło, ma poczucie humoru, w jego obecności ludzie nie czują się skrępowani, są swobodni.
16.
Elastyczny w działaniu.
Swoim zachowaniem i postępowaniem wywołuje często wrażenie, że działa niekonsekwentnie. W zależności od sytuacji potrafi być zarówno twardy, jak i współczujący. Raz sam prowadzi, innym razem pozwala kierować sobą.
PRZYWÓDCA - kierownik
Autokrata czy demokrata?
CEL/Komunikacja/Nagradzanie
• DEMOKRATYCZNY
– Cel uwspólnia
– Komunikacja
dwukierunkowa
– Nagradza za efekty
plus zaangażowanie
• AUTOKRATYCZNY
– Cel narzuca
– Komunikacja
jednokierunkowa
– Nagradza za
wykonanie zadania
słaba
SILNA
słaba
SILNA
SILNA słaba SILNA słaba
Kierowanie grupą
DEMOKRATYCZNE
Kierowanie grupą
AUTOKRATYCZNE
Stosunki
KIEROWNIK - GRUPA
STRUKTURA ZADANIA
WŁADZA KIEROWNIKA
DOBRE
ZŁE
USTRUKTU
RYZOWANE
N I E
USTRUKTU
RYZOWANE
N I E
USTRUKTU
RYZOWANE
USTRUKTU
RYZOWANE
Efektywnościowy styl kierowania Fiedlera
KIEDY WARTO WYGŁOSIĆ
EXPOSE?
• GDY SZEF TWORZY NOWY ZESPÓŁ
• AWANSUJESZ I ZACZYNASZ
ZARZĄDZAĆ SWOIMI KOLEGAMI
• GDY ZATRUDNIASZ NOWEGO
CZŁOWIEKA
• GDY TY LUB FIRMA ZMIENIACIE
PRIORYTETY DZIAŁANIA
JAK WYGŁOSIC EXPOSE?
• PRZEDSTAW INTENCJĘ – podaj powód
wystąpienia
• OKREŚL MINIMALNE GRANICE
ZACHOWAŃ – czego nie będziesz
tolerować
• NAZWIJ MAKSYMALNE PREFERENCJE –
co będziesz doceniać
• ZAMKNIJ EXPOSE – i zaproś do pytań
PRZEDSTAW INTENCJE
•
WITAM MÓJ NOWY ZESPÓŁ. OD
TYGODNIA JESTEM WASZYM SZEFEM.
NIE JEST TO DLA MNIE ŁATWA
SYTUACJA, A WY ZAPEWNE, TEŻ NIE
WIECIE, CZEGO MOŻECIE SIĘ PO MNIE
SPODZIEWAĆ. ZALEŻY MI, ŻEBYŚCIE
WIEDZIELI, CZYM BĘDĘ SIĘ KIEROWAŁ
PRZY OCENIE WASZEJ PRACY.
PRZEDSTAW INTENCJE
• PANIE WOJTKU, JEST PAN Z NAMI W ZESPOLE OD
KILKU DNI. PAMIĘTAM JAK JA WIELE LAT TEMU BYŁEM
NOWY I JAK WÓWCZAS CZUŁEM SIĘ ZESTRESOWANY.
CHCĄC UŁATWIĆ PANU SYTUACJĘ I DAĆ PANU
WIĘKSZE POCZUCIE BEZPIECZEŃSTWA
POSTANOWIŁEM PRZYPOMNIEĆ NAJWAŻNIEJSZE
REGUŁY, KTÓRYMI KIERUJĘ SIĘ ZARZADZAJĄC
ZESPOŁEM. PRZY OKAZJI BĘDZIE TO PRZYPOMNIENIE
DLA POZOSTAŁYCH CZŁONKÓW ZESPOŁU.
MINIMALNE GRANICE
• NIE BĘDĘ TOLEROWAŁ nieterminowego
wykonywania poleceń.
• BĘDĘ WYMIERZAŁ KONSEKWENCJE za
spóźnianie się do pracy.
• BĘDĘ WYMIERZAŁ SANKCJE za odmowę
pomocy koledze.
• BĘDĘ KARAŁ za podawanie
nieprawdziwych danych w raportach.
MAKSYMALNE PREFERENCJE
• SZCZEGÓLNIE BĘDĘ WYRÓŻNIAŁ
nowe pomysły, które usprawnią
pracę w zespole.
• NAJBARDZIEJ BĘDĘ DOCENIAŁ
aktualizowanie swojej wiedzy.
• BĘDĘ NAGRADZAŁ zaangażowanie
i pomoc okazywaną kolegom.
ZAMKNIĘCIE EXPOSE
• CZY COŚ NIE JEST JASNE?
CZY POWINIENEM COŚ DODAĆ, ABY
MOJE REGUŁY BYŁY DLA WAS
ZROZUMIAŁE?
• TO JUŻ WSZYSTO Z MOJEJ STRONY.
CZY COŚ NIE JEST JASNE? CZY
POWINIENEM COS DOPRECYZOWAĆ?
Ludzie nie chcą być zarządzani. Ludzie
pragną aby im przewodzić. Czy ktoś słyszał
o świecie menedżera? Świat przywódcy, o
tak. Przywódca intelektualny, o tak.
Przywódca polityczny. Przywódca religijny.
Przywódca harcerski. Przywódca lokalny.
Przywódca
związkowy.
Przywódca
w
biznesie.
Oni
przewodzą.
Oni
nie
zarządzają.
Zapytaj konia. Możesz przewodzić mu w
drodze do wody, ale nie możesz zarządzić
picia. Jeśli chcesz kimś zarządzać, zarządzaj
sobą. Rób to dobrze a będziesz gotów
przestać
zarządzać.
Zaczniesz
być
przywódcą.
Wiadomość opublikowana w Wall Street Journall przez United
Technologies Corporation
DELEGOWANI
E
WSPÓŁUCZESTNICTW
O
WSPIERANIE
COACHING
TRENOWANIE
INSTRUOWANIE
NAKIEROWYWANIE
Zachowanie
zorientowane
na ludzi
Silna
orientacj
a
Słaba
orientacj
a
Zachowanie
zorientowane na zadania
Słaba
orientacja
Silna
orientacj
a
S
1
S
2
S
3
S4
Zachowania lidera w zależności od...
S1- Instruowanie
• jasne wskazówki - co, jak, gdzie, kiedy?
• jednostronna komunikacja
• „prowadzenie za rękę”
• nacisk na rezultaty (efekty)
• ścisły nadzór
• okazywanie pewnego zaufania
• chwalenie za sukcesy
S2 - Coaching, Trenowanie
• wyjaśnianie „dlaczego” coś należy zrobić
• pokazywanie uwarunkowań i konsekwencji
• przekazywanie informacji zwrotnej
• wyjaśnianie wątpliwości
• docenianie zaangażowania, wątpliwości,
pomysłów
• dwustronna komunikacja
S3 - Wspieranie
• wspólne rozwiązywanie problemów
• dzielenie się pomysłami
• zachęcanie do dyskusji
• stawianie nowych wyzwań
• wspomaganie samodzielnego podejmowania decyzji
• komunikacja dwustronna
• docenianie wkładu pracownika, okazywanie zaufania
S4 -Delegowanie
•
przekazywanie pełnej
odpowiedzialności
•
całkowita samodzielność pracownika
•
delegowanie celów
•
sprawdzanie tylko rezultatów (i nie
zawsze)
•
okazywanie pełnego zaufania
•
stawianie wyzwań
DELEGOWANIE
Poziomy delegowania
POZIOMY DELEGOWANIA
1. „Zaczekaj aż Ci powiem.” (W tym przypadku nie ma
delegacji,
a ludzie czekają na Twoje decyzje i dyrektywy.)
2. „Zbadaj problem - przedstaw mi wszystkie fakty; podejmę
decyzję, co należy zrobić.”
3. „Zbadaj problem - przedstaw mi możliwe działania,
argumenty za
i przeciw każdemu z nich, przedstaw do mojej akceptacji
jedno z rozwiązań.”
4. „Zbadaj problem - powiadom mnie, co zamierzasz zrobić;
zaczekaj
z działaniem, aż wyrażę zgodę.”
5. „Zbadaj problem - powiadom mnie, co zamierzasz zrobić;
zrób to, chyba, że ci zabronię.”
6. „Działaj - powiadom mnie co zrobiłeś.”
7. „Działaj - nie są potrzebne żadne dalsze kontakty ze mną.”
DELEGOWANIE
1. UZASADNIENIE:
• Wybrałem Cię gdyż, ... ; Postawiłem na Ciebie bo, ...
2. ZLECENIE ZADANIA:
- zdefiniuj zadanie
- parametry pomiaru (kryteria oceny)
- termin realizacji
- zapewnienie dostępności szefa
- zasoby
- priorytety
- sposób kontroli
3. WYRAŹNIE OKREŚL POZIOM DELEGOWANIA
4. PYTANIE O OPINIE:
- Jaki masz stosunek do tej propozycji? Co sądzisz o mojej
propozycji ?.
SIATKA STYLÓW
KIEROWANIA LUDŹMI
(R.R. Blake i J.S. Mouton)
Styl dyrektywny- 9 : 1
Odpowiada typowi kierownika autokratycznego. Ludzi spostrzega jako
niezbyt odpowiedzialnych, niechętnych do pracy i ponoszenia
odpowiedzialności. Konsekwencją takiego stanowiska jest konieczność
zmuszania ich do podejmowania zadań. Nie angażuje podwładnych do
planowania i ustalania celów. Woli wziąć to na siebie. Kierownik tego typu
„bierze wszystko na siebie”, angażuje się we wszystkie działania i
oczekuje od podwładnych, że będą za nim nadążali. Koncentracja na
zadaniach sprawia, że ludzie się prawie nie liczą. Ważne są jedynie
zadania i przydatność podwładnych do wykonania. Dość ostro ocenia
ludzi, często posługuje się krytyką jednego pracownika, by wskazać
właściwy kierunek innym. Efektywny w planowaniu realizacji zadań
oraz kontroli ich wykonania.
Styl integratywny- 1 : 9
Koncentracja na ludziach i ich potrzebach. Zwracanie uwagi na
przyjazne stosunki międzyludzkie w zespole prowadzi do braku
sytuacji konfliktowych. Ludzi spostrzega raczej jako niezbyt chętnych
do pracy i wymagających „opieki” ze strony zwierzchnika. Nie wciąga
podwładnych w procesy planowania działań i podejmowania decyzji.
Sądzi, że jego zadaniem jest nie tyle wytyczanie kierunków, ile
wspieranie ludzi, dbanie o dobra atmosferę w środowisku
pracy. W zespole nie dyskutuje się o porażkach i błędach,
zakłócałoby to bowiem atmosferę zgodnej współpracy. Kierownik
stara się być dla podwładnych doradcą i konsultantem.
Styl nie ingerujący- 1 : 1
Kierownik przejawia minimum wysiłków zmierzających do osiągnięcia
celów i realizacji zadań. „Stoi z boku”. Spostrzegając konflikt
miedzy koniecznością realizacji celów firmy a uwzględnieniem potrzeb
ludzi, nie radzi sobie dobrze z żadnym z tych zakresów działań.
Nieumiejętność realizacji zadań powoduje frustrację, a nieumiejętność
współżycia z ludźmi – izolację. Podwładnych spostrzega jako ludzi
leniwych, niekompetentnych i unikających odpowiedzialności. W
zespole przez niego kierowanym konflikty są nieuchronne. Sam
stara się również unikać odpowiedzialności, podejmuje działania
dopiero wtedy, gdy zostaje do tego zmuszony okolicznościami.
Niechętnie podejmuje się oceny podwładnych.
Styl mieszany- 5 : 5
Kierownik przejawiający ten styl kierowania wierzy, że miedzy
ludzkimi potrzebami a zadaniami do wykonania istnieje pewien
konflikt. Stara się więc kierować tak, by uzyskać kompromis; sądzi,
że ludźmi można łatwo manipulować i wolą oni jasne
dyrektywy działania. Stara się zachować równowagę miedzy
koniecznym zakresem kontroli wykonania zadań a potrzebami ludzi.
Przywiązuje wagę do kontaktów z ludźmi – „jego drzwi są zawsze
otwarte”, co jednak osłabia efektywność kierownika. Kierownik
taki nie docenia także roli oceniania podwładnych. W
przypadku zaniedbywania przez nich obowiązków czuje się wręcz
zakłopotany.
Styl zintegrowany- 9 : 9
Kierownik przejawiający ten styl pracy uważa, że ludzie chcą i
potrafią dobrze pracować. Angażuje ich więc stosownie do
możliwości, dbając o zapewnienie im satysfakcji z wykonywanych
zadań. Stara się wciągnąć każdego w proces planowania zadań, w
realizację których będzie zaangażowany. Sam zajmuje pozycję
„członka zespołu”, zachęcając wszystkich do wykazywania
maksimum swoich możliwości. Preferuje zespołowe ocenianie
wykonanie zadań i regularną kontrolę. Jedyną ujemną stroną takiej
filozofii kierowania jest dawanie ludziom dużego zakresu
autonomii, co w przypadku zespołu nieprzygotowanego do
samodzielności może okazać się niekorzystne.