Psychologia wadzy i

przywództwa

Psychologia wadzy i
przywództwa

1.

Definicje

2.

Typologie władzy

-

podstawy władzy French & Raven 1959

-

Bass 1960
- Fiedler 1964 zależnościowy model przywództwa

-

Klasyfikacja motywów menadżerów McClelland 1987
- motywacje polityków Winter 1999
- efektywność liderów

3.

Jak przywódcy dochodzą do władzy

- teoria przywództwa wg teorii tożsamości społecznej

Hogg 1996

4.

Typy przywódców

5.

Dlaczego władza deprawuje

Definicje - przywództwo

Przywództwo to proces grupowy,
dzięki któremu pewni członkowie
grupy mogą motywować i wpływać
na innych, aby zapewnić osiąganie
grupowych celów.

Definicje - władza

Max Weber 1947 – prawdopodobieństwo z

jakim jeden z aktorów relacji społecznej może

przeprowadzić swoją wolę niezależnie od

oporu i sprzeciwu innych aktorów interkacji.

Dahl 1957 – A ma władzę nad B w takim

stopniu, w jakim może spowodować, aby B

uczynił to, czego w innym wypadku by nie

uczynił.

Mika 1982 – władza to różnica między

stopniem kontroli zachowania B przez A, a

stopniem kontroli A przez B

Definicje - władza

Yukl 1989 – możliwość wywierania

wpływu na postawy i zachowania innych
ludzi

Wenek 2002 - bezpośrednie lub

pośrednie sprawowanie wpływu dzięki
pozycji społecznej lub osobistym
właściwościom
Podsumowując – władza to możliwość
wywierania wpływu na innych

Psychologia wadzy i
przywództwa

1.

Definicje

2.

Typologie władzy

-

podstawy władzy French & Raven 1959

-

Bass 1960
- Fiedler 1964 zależnościowy model przywództwa

-

Klasyfikacja motywów menadżerów McClelland 1987
- motywacje polityków Winter 1999
- efektywność liderów

3.

Jak przywódcy dochodzą do władzy

- teoria przywództwa wg teorii tożsamości społecznej

Hogg 1996

4.

Typy przywódców

5.

Dlaczego władza deprawuje

Typologie władzy: French
& Raven 1959

1.

władza prawomocna (legitimate power)

2.

władza ekspercka (expert power)

3.

władza poprzez kontrolowanie nagród

(reward power)

4.

władza oparta na karze (coercive

power)

5.

władza oparta na identyfikacji (referent

power)

6.

władza oparta na informacji

(informative power)

Psychologia wadzy i
przywództwa

1.

Definicje

2.

Typologie władzy

-

podstawy władzy French & Raven 1959

-

Bass 1960

- Fiedler 1964 zależnościowy model przywództwa

-

Klasyfikacja motywów menadżerów McClelland 1987
- motywacje polityków Winter 1999
- efektywność liderów

3.

Jak przywódcy dochodzą do władzy

- teoria przywództwa wg teorii tożsamości społecznej

Hogg 1996

4.

Typy przywódców

5.

Dlaczego władza deprawuje

Typologie władzy: Bass
1960

Władza oparta na pozycji społecznej

(position power)

Władza oparta na osobowości (personal

power)

Rozróżnienie pomiędzy liderami

zorientowanymi na zadanie oraz liderami
zorientowanymi na relacje społeczne -
Bales, 1953, McGrath, 1984

Psychologia wadzy i
przywództwa

1.

Definicje

2.

Typologie władzy

-

podstawy władzy French & Raven 1959

-

Bass 1960
-

Fiedler 1964 zależnościowy model przywództwa

-

Klasyfikacja motywów menadżerów McClelland 1987
- motywacje polityków Winter 1999
- efektywność liderów

3.

Jak przywódcy dochodzą do władzy

- teoria przywództwa wg teorii tożsamości społecznej

Hogg 1996

4.

Typy przywódców

5.

Dlaczego władza deprawuje

Zależnościowy model przywództwa
(contingency model of leadership)
Fiedler 1964

członkowie grupy identyfikują się z

liderem, akcpetują go i lubią; zadanie
jest jasne; lider jest wysoko w pozycji
władzy lider zorientowany na
zadanie

członkowie grupy mają do lidera

stosunek neutralny lub negatywny; cel
jest niejasny; lider nie ma wysokiej
pozycji w strukturze

Zależnościowy model przywództwa
(contingency model of leadership)
Fiedler 1964

członkowie grupy lubią lidera; zadanie

jest trudne lub niejasne; pozycja lidera
w strukturze włądzy jest niska
lider zorientowany na relacje społeczne

lider jest nielubiany; zadanie jasne;

pozycja lidera wysoka lub gdy wsztsko
jest średnie

Psychologia wadzy i
przywództwa

1.

Definicje

2.

Typologie władzy

-

podstawy władzy French & Raven 1959

-

Bass 1960
- Fiedler 1964 zależnościowy model przywództwa

-

Klasyfikacja motywów menadżerów McClelland 1987

- motywacje polityków Winter 1999
- efektywność liderów

3.

Jak przywódcy dochodzą do władzy

- teoria przywództwa wg teorii tożsamości społecznej

Hogg 1996

4.

Typy przywódców

5.

Dlaczego władza deprawuje

Typologia władzy - Klasyfikacja
motywacji menadżerów McClleland
1987

Motywacja władzy - dążenie do

sprawowania kontroli nad otoczeniem,
nad innymi ludźmi, do powiększania
własnego prestiżu

Motywacja afiliacyjna - dążenie do

utrzymania bliskich i ciepłych relacji z
innymi ludźmi

Motywacja osiągnięć - doskonalenie

własnych działań, dążeniem do perfekcji
i do osiągania postawionych celów.

Psychologia wadzy i
przywództwa

1.

Definicje

2.

Typologie władzy

-

podstawy władzy French & Raven 1959

-

Bass 1960
- Fiedler 1964 zależnościowy model przywództwa

-

Klasyfikacja motywów menadżerów McClelland 1987

- motywacje polityków Winter 1999
- efektywność liderów

3.

Jak przywódcy dochodzą do władzy

-

teoria przywództwa wg teorii tożsamości społecznej

Hogg 1996

4. Typy przywódców
5. Dlaczego władza deprawuje

Efektywni menadżerowie

McClelland 1987 - najbardziej

efektywni menadżerowie --

wysoka

motywacja władzy i

średnia

motywacja osiądnięć i

średnia

motywacja afiliacyjna

Efektywni przywódcy
polityczni

Winter
najbardziej skuteczni i popularni liderzy

polityczni --

wysoka

motywacja władzy i

średnia

motywacja osiągnięć

największe szanse na reelekcje mają

prezydenci, których motywacje są spójne z

motywacjami wyborców

Wojna jest prawdopodobna, gdy

wzrasta

motywacja władzy i

maleją

potrzeby

afiljacyjne; koniec wojny jest

prawdopodobny, gdy

maleje

potrzeba władzy

Psychologia wadzy i
przywództwa

1.

Definicje

2.

Typologie władzy

-

podstawy władzy French & Raven 1959

-

Bass 1960
- Fiedler 1964 zależnościowy model przywództwa

-

Klasyfikacja motywów menadżerów McClelland 1987
- motywacje polityków Winter 1999
- efektywność liderów

3.

Jak przywódcy dochodzą do władzy

- teoria przywództwa wg teorii tożsamości społecznej

Hogg 1996

4.

Typy przywódców

5.

Dlaczego władza deprawuje

Jak przywódcy dochodzą
do władzy

Teoria Wybitnej Jednostki – Great Man

History

Platon
LeBon
Weber
Teoria Ducha Czasów – Zeitgeistu
Interakcji charakerystyk lidera i

charakterystyk sytuacji

Tetlock & Suedfeld

Jak przywódcy dochodzą
do władzy

Teoria interakcji charakterystyk

lidera i charakterystyk wyborców

Erikson 1950
Winter 1999
Teoria klategoryzacji przywództwa

(leadership categorization theory)

Lord and Maher (1990, 1991)
Hollander (1995)

Psychologia wadzy i
przywództwa

1.

Definicje

2.

Typologie władzy

-

podstawy władzy French & Raven 1959

-

Bass 1960
- Fiedler 1964 zależnościowy model przywództwa

-

Klasyfikacja motywów menadżerów McClelland 1987
- motywacje polityków Winter 1999
- efektywność liderów

3.

Jak przywódcy dochodzą do władzy

-

teoria przywództwa wg teorii tożsamości społecznej

Hogg 1996

4. Typy przywódców
5. Dlaczego władza deprawuje

Teoria przywództwa wg.
teorii tożsamości społecznej
Hogg 1996

Kategoryzacja

społeczna

samoocena

niepewność

Depersonalizacja prototypowa

Teoria przywództwa wg.
teorii tożsamości społecznej
Hogg 1996

Prototypowość

Atrakcyjność

społeczna

Przypisywany wpływ

Percepcyjna wyrazistość

Fundamentalny

błąd atrybucji

Przywództwo

Psychologia wadzy i
przywództwa

1.

Definicje

2.

Typologie władzy

-

podstawy władzy French & Raven 1959

-

Bass 1960
- Fiedler 1964 zależnościowy model przywództwa

-

Klasyfikacja motywów menadżerów McClelland 1987
- motywacje polityków Winter 1999
- efektywność liderów

3.

Jak przywódcy dochodzą do władzy

-

teoria przywództwa wg teorii tożsamości społecznej

Hogg 1996

4. Typy przywódców

5. Dlaczego władza deprawuje

Typy przywódców

Lewin 1939; Lippitt & White

1947

Autokratyczny
Demokratyczny
Liberalny

Taksonomia taktyk
wywierania wpływu
Kipnis 1980

wykorzystanie logicznych argumentów
(reason)
okazywanie przyjaźni (friendliness)
tworzenie koalicji (coalitions)
negocjowanie (bargaining)
asertywność (assertivness)
odwołanie się do wyższego autorytetu
(higher authority)
wykorzystanie dostępnych sankcji (sanctions)

Psychologia wadzy i
przywództwa

1.

Definicje

2.

Typologie władzy

-

podstawy władzy French & Raven 1959

-

Bass 1960
- Fiedler 1964 zależnościowy model przywództwa

-

Klasyfikacja motywów menadżerów McClelland 1987
- motywacje polityków Winter 1999
- efektywność liderów

3.

Jak przywódcy dochodzą do władzy

-

teoria przywództwa wg teorii tożsamości społecznej

Hogg 1996

4. Typy przywódców

5.

Dlaczego władza deprawuje

Dlaczego władza
deprawuje?

Model efektów sprawowania
władzy Kipnisa 1976