CZYNNIKI

CZYNNIKI

RYZYKA

RYZYKA

ZDROWOTNEGO

ZDROWOTNEGO

Chmurawa
Jarosław

Dola Janusz

Czym jest zdrowie?

Zdrowie jest pełnym dobrostanem

psychicznym, fizycznym i społecznym,

a nie wyłącznie brakiem choroby lub

niedomagania (WHO, 1997 r.).

Zdrowie to stan lub zdolność

organizmu ludzkiego do wykonywania

odpowiednich czynności w określonych

warunkach środowiskowych (Jabłoński).

Co to są czynniki ryzyka?

Powszechnie używany

termin do określenia

czynników, które są

istotnie związane z

ryzykiem powstania

choroby, a które nie są

wystarczające do jej

wywołania.

Schemat oddziaływania

środowiska na człowieka

Schemat oddziaływania

środowiska na człowieka

RODZINA

GRUPA ZAWODOWA

CZŁOWIEK

SOCJOLOGIA

EKONOMIA

S

P

O

Ł

E

C

Z

E

Ń

S

T

W

O

P

R

Z

Y

R

O

D

A

KOSMOS

Czynniki ryzyka zdrowia

OPIEKA

ZDROWOTNA

CZYNNIKI

BIOLO-

GICZNE

STYL

ŻYCIA

CZYNNIKI

PSYCHOSPOŁECZNE

Czynniki ryzyka zdrowia

CZYNNIKI

ŚRODO-

WISKOWE

Czynniki środowiskowe

Biotyczne
Abiotyczne

>

chemiczne

>

fizyczne

Czynniki biologiczne

Uwarunkowania genetyczne
Wiek
Płeć

Styl życia

Aktywność ruchowa
Sposób spędzania wolnego
czasu
Odżywianie
Używki
Zachowania seksualne

Czynniki

psychospołeczne

Umiejętność radzenia sobie ze
stresem
Wykształcenie
Stosunki społeczne
Satysfakcja z wykonywanej pracy
Warunki mieszkaniowe
Dochody
Poczucie bezpieczeństwa

Opieka

zdrowotna

Dostępność
Akceptacja pracowników, metod,
urządzeń
Zorganizowanie
Skuteczność
Koszty

Interakcje pomiędzy

czynnikami

Działanie addytywne – proste
sumowanie się efektów biologicznych
dwóch lub więcej czynników
Działanie synergistyczne – efekt
wielokrotnie przewyższa prostą sumę
efektów biologicznych
Działanie antagonistyczne – jeden z
czynników „chroni” przed działaniem
drugiego

Determinanty zdrowia

Determinanty zdrowia

OPIEKA

ZDROWOTNA

CZYNNIKI

BIOLOGICZN

E

STYL ŻYCIA

ŚRODOWISKO

FIZ.-CHEM.

53%

10%

16%

21%

Dziękujemy za uwagę