W wielu regionach świata, zwłaszcza tam gdzie już
osiągnięty został wysoki wskaźnik ilościowy urbanizacji,
nastąpiło przejście do gospodarki postindustrialnej i
społeczeństwa informacyjnego, i w konsekwencji rozwój
miast przybrał charakter jakościowy.

W stosunkowo niewielkiej grupie miast rozwijają się
funkcje związane z zarządzaniem społeczeństwem w
skalach przekraczających zasięg regionu a nawet kraju, i
z rozwojem gospodarki informacyjnej opartej na wiedzy.
Jest to wg. różnych autorów najważniejsza cecha
metropolizacji.

Ta ostatnia faza urbanizacji polega na przekształcaniu
się przestrzeni miejskich i zmianie relacji między
miastem centralnym i jego bezpośrednim zapleczem
oraz nieciągłym sposobie użytkowania przestrzeni
zurbanizowanych.
Objawia się osłabieniem lub zerwaniem związków
gospodarczych miasta z jego regionalnym zapleczem i
zastąpienie ich kontaktami z innymi metropoliami w
skali kontynentalnej lub światowej.

Dwa zakresy definicji procesu metropolizacji:

1. powstawanie na bazie niektórych wielkich miast

metropolii - sieci ośrodków o dominującym wpływie na
główne

procesy

rozwoju

współczesnej

cywilizacji,

pełniących funkcje zarządzania przepływami w skali
globalnej, lub (sub) kontynentu, oraz powiązanych ze sobą
siecią kontaktów i przepływów, częściowo niezależną od
regionalnego otoczenia,

2. silne różnicowanie się przestrzeni regionalnej w

zasięgu oddziaływania tych ośrodków, w tym powstawanie
w bliskim zasięgu (do ok. 30 – 40 km.) obszarów
metropolitalnych złożonych z mniejszych miast i osiedli
oraz bardzo selektywny, często przeważająco negatywny
wpływ na dalsze ich regionalne zaplecze.

Metropolia jest najwyższą formą organizacji
przestrzeni w społeczeństwie sieciowym (M.
Castells), które charakteryzuje się tym, że
jego funkcjonowanie oparte jest przede
wszystkim

na

przepływach:

kapitału,

technologii, wiedzy, symboli i wyobrażeń –
ogólnie informacji.
Metropolie stanowią węzły w globalnej (lub
kontynentalnej, krajowej) sieci przepływów,
gdzie

przepływy

te

koncentrują

się,

następuje wymiana informacji i zarządzanie
nią. Węzły te muszą oferować odpowiedni
poziom infrastruktury i usług, a także
środowiska

życia

pracowników

o

najwyższych kwalifikacjach.

Ośrodek metropolitalny

to węzeł w sieci miast (osadniczej),

który:

1. odgrywa istotną rolę w międzynarodowym obrocie

finansowym, wymianie towarów i usług, podejmowaniu decyzji,
przyjmuje z zagranicy inwestycje,

2. gości kadry kierownicze i specjalistyczne, centrale

międzynarodowych korporacji i banków, uznane uniwersytety o
znacznym udziale studentów zagranicznych, przedstawicielstwa
dyplomatyczne i międzynarodowych organizacji, w tym
pozarządowych,

3. gości regularnie międzynarodowe spotkania: kongresy,

wystawy, festiwale, imprezy sportowe i artystyczne, uprawia
paradyplomację poprzez miejskie instytucje publiczne i prywatne,
własne przedstawicielstwa za granicą, członkostwo w
organizacjach międzynarodowych, porozumienia miast bliźniaczych
itp.

4. ma rozwinięte usługi nastawione na zagranicznych klientów i

turystów: centra kongresowe i wystawiennicze, wysokiej jakości
pomieszczenia biurowe, międzynarodowe instytucje naukowe i
doradcze, luksusowe hotele i centra rozrywki, i

5. posiada bardzo dobre połączenia z metropoliami w kraju i

zagranicą (autostradami, szybką koleją, liniami lotniczymi), a także
infostrady i inne wysoce wydajne środki przesyłu i przetwarzania
informacji, instytucje medialne o zasięgu międzynarodowym
(wydawnictwa, prasa, radio i telewizja)

Bos-Wash (Megalopolis

Boston- Washington D.C.

Globalne miasta (albo miasta
światowe) są uważane za
najważniejsze, węzłowe punkty
globalnego systemu ekonomicznego –
przy zalożeniu, że globalizację można
rozumieć jako hierarchiczny system
ośrodków umiejscowionych w
strategicznych miejscach - według
hierarchii ich znaczenia do operacji
globalnego systemu finansów i
handlu.
„Globalne miasto” ma bezpośredni,
namacalny wpływ na kształt
gospopdarki, polityki czy kultury.
Sam termin „globalne miasto” (w
przeciwieństwie do „megacity”)
został zaproponowany przez Saskię
Sassen w jej pracy Global Cities z
1991 r. wobec Londynu, Nowego
Jorku i Tokio.

Ogólne cechy

• Międzynarodowa rozpoznawalność;

• Aktywny wpływ lub udział w międzynarodowych,
światowych wydarzeniach, np. Nowy Jork jest siedzibą
centrali Organizacji Narodów Zjednoczonych;

• Stosunkowo duża populacja (centrum aglomeracji z
populacją przynajmniej jeden milion, częściej kilka
milionów).

• Istnienie międzynarodowego portu lotniczego, który
służy jako hub dla kilku międzynarodowych linii
lotniczych.

• Zaawansowany system transportu (autostrady plus
masowa sieć transportu zbiorowego (np. szybki tranzyt,
lekka kolej szynowa, regionalne pociągi, promy,
autobusy);

• Zdolność przyciągania i obsługiwania dużej
zbiorowiści expatów lub międzynarodowych kultur i
społeczności (jak dzielnica chińska, Małe Włochy, a w
innych częściach świata miedzynarodowe korporacje i
związane z nimi społeczności ekspatyczne, np.
Singapur, Szanghaj, Kong Hong, Tokio i Moskwa.

• Obecność międzynarodowych instytucji finansowych,
firm prawniczych, głównych central lub siedzib
międzynarodowych koncernów i firm, giełd papierów
wartościowych;

• Zaawansowana technologicznie sieć połączeń oraz
infrastruktura komunikacji, z której korzystają
nowoczesne, trans-narodowe korporacje, jak
światłowody, sieci Wi - Fi sieci, obsługi telefonów
komórkowych i innych szybkich linii komunikacji;

• Istnienie światowej renomy instytucji kulturalnych, jak
muzea lub uniwersytety;

• Żywe życie kulturalne, obejmujące festiwale filmowe,
premiery teatralne, muzykę operową lub musicalową –
obok galerii sztuki czy wykonawców ulicznych;

• Istnienie wpływowych koncernów medialnych o zasięgu
międzynarodowym, jak BBC, CNN, Reuters, New York
Times albo Agence France – Presse;

• Duża społeczność zaangażowaną sportowo oraz liczne
obiekty sportu i rekreacji, na których rozgrywane są
zawody o międzynarodowej randze, jak igrzyska
olimpijskie, Super Bowl czy Puchar Daviesa w tenisie.

Tokio

Tokio

Seul

Seul

Frankfurt n. Menem

Frankfurt n.
Menem

Frankfurt n. Menem

Londyn

Londyn

Londyn

Londyn

Waszyngton

Waszyngton

Jedną z głównych cech metropolii, obok roli jaką pełnią w

międzynarodowym funkcjonowaniu gospodarki i kultury, oraz
ich wpływu na rozwój gospodarczy, polegającego przede
wszystkim na wzroście znaczenia usług – jest rola gromadzenia
i koncentrowania przepływów informacji, a w rezultacie
tworzenia tzw. środowiska informacyjnego i specyficznego
„klimatu” działania kadry menadżerskiej i politycznej.

Ważną częścią „klimatu metropolii” jest klasa metropolitalna

(Jałowiecki, 2000) złożona ze specjalistów, których głównym
kapitałem jest wiedza.

Klasa metropolitalna jest kosmopolityczna (podczas gdy

„masy” są lokalne).

Ta klasa ma specyficzne wymagania

przestrzenne i wyróżnia się stylem życia. Ludzie ci dzięki
swojej wiedzy i będącej jej pochodną dobrej sytuacji finansowej
prowadzą kosmopolityczny styl życia, starając się nadążać za
światową modą, w tym technologiczną (telefony komórkowe,
Internet itd.). Jej przedstawiciele dużo podróżują, żyją w
luksusowych warunkach i korzystają z wyrafinowanych
rozrywek.

Jednocześnie ta klasa zarządza światowymi przepływami i

tym samym ma decydujący wpływ na procesy kształtujące
gospodarkę, społeczeństwo i przestrzeń.

Big apartment with private terrace and garden in Montmartre
3 bedrooms, sleeps 6 (2 double-beds + 2 single-beds)
All amenities, including unlimited high speed internet. Cleaning twice a week
Very nice and quiet apartment in a courtyard
Master bedroom with double-bed and a bath and washbasin inside
1 bedroom with single bed
1 bedroom with single bed and a mezzanine with a double-bed on
Another independent bathroom with toilet. Very bright, sunny kitchen, fully
equipped
Pleasant district, shops, restaurants, bars, art galleries. Special discounts for long
stays (over a week)
3 minute walk from Sacre Coeur

Cena: 1500 funtów za 1 dzień