Wykład – metropolie.

Ustrój metropolii

Metropolia – duże miasto; region miejski; aglomeracja miejska. Specyficzne, wysoko zurbanizowane obszary, które wymagają specjalnego zarządzania.
Duże miasto wpływające na rozwój otaczających regionów. Metropolia – więcej niż miasto.

Aglomeracja – miasto plus regiony, na które oddziałuje

Trzy typy obszarów aglomeracyjnych:
1) duże miasto obejmujące gminy satelitarne (Łódź, Kraków, Wrocław); zadania – ujednolicenie komunikacji w obrębie aglomeracji
2) aglomeracje dwucentrowe (dwumiasto) ; problem – konkurencja.
3) konurbacja – zespół dużych miast o zbliżonym potencjale, bez silnego centrum

Zarządzanie metropoliami w Niemczech
1) 1920 – pojęcie miasta regionalnego (wielka korporacja terytorialna podzielona na jednostki pomocnicze
2) 1920 – Regionalny Związek Ruhry; zbliżony do Śląska; tworzą go miasta wyłączone z powiatów (11) i 4 powiaty (łącznie 15 jednostek)
3) lata 60-te – Hanover (region, powiat podzielony na 13 dzielnic; własne organy gmin) – projekt nie wszedł w życie
4) 1971 – Frankfurt nad Menem (niegdyś wol ne miasto - miasto na prawach powiatu); miasto na prawach regionu podzielone na dzielnice – projekt nie wszedł w życie


*Okręg regionalny – dla zarządzania obszarami metropolii; zachowanie struktury gminnej

4) lata 90-te - region Stuttgartu

5) 2001 – region Hanover (najlepiej zarządzany obszar metropolii);
własne wybrane władze
korporacja
katalog zadań regionalnych (planowanie regionalne –przestrzenne, rozwoju; transport publiczny, regionalna sieć dróg, ochrona przyrody, wspomaganie gospodarki łącznie z regionalną polityką zatrudnienia i marketingiem regionalnym, ośrodki wypoczynkowe, gospodarka wodna, gospodarka odpadami)

Polska

2001 – Wrocław – strategia rozwoju aglomeracji wrocławskiej (7 gmin)

2005 – Górnośląski Związek Metropolitarny
31 stycznia 2007 – wniosek o rejestrację Górnośl. Związku Metropolitarnego
8 czerwca 2007 – rejestracja Związku (utworzenie na bazie polskiego prawa, a na wzór niemiecki, rozwiązań dot. metropolii
GZM – związek miast na prawach powiatu! Przeszkody prawne, by włączyć jednostki nie będące miastami na prawach powiatu;
Uchwała Związku jest prawem miejscowym, członkowie muszą się dostosować.

Zadania GZM (pozyskiwanie środków z UE; aktywizacja rynku pracy; drogi publiczne; oceny rynku pracy; ukierunkowanie edukacji na kierunki deficytowe; lobbing)

Organy GZM
-zgromadzenie (prezydenci miast, Katowice posiadają 3 przedstawicieli)
-zarząd

Zarząd GZM: powoływany i odwoływany przez zgromadzenie spośród jego członków (przewodniczący + 6 członków); na okres kadencji rad gmin!
Do obsługi – Biuro i Dyrektor Biura

Projekty regulacji prawnych

3 stycznia 2007 – zarządzenie ministra właśc. do spraw administracji publicznej -> powołanie zespołu do uregulowania spraw obszarów metropolitarnych
28 maja 2008 - projekt ustawy o rozwoju miast i obszarów metropolitarnych (o rozwoju miast, centrach rozwoju regionalnego i obszarach metropolitarnych)