PODSTAWOWE

PODSTAWOWE

PROBLEMY ZDROWOTNE

PROBLEMY ZDROWOTNE

SPOŁECZEŃSTWA

SPOŁECZEŃSTWA

POLSKIEGO NA

POLSKIEGO NA

POCZĄTKU XXI W.

POCZĄTKU XXI W.

Anna Dokupil,

Anna Dokupil,

Aleksandra Glińska, Iwona Wieczorek

Aleksandra Glińska, Iwona Wieczorek

gr. 2A

gr. 2A

ZAGROŻENIA

ZAGROŻENIA

WSPÓŁCZESNEJ

WSPÓŁCZESNEJ

CYWILIZACJI:

CYWILIZACJI:

•

Rozwój przemysłu, degradacja

Rozwój przemysłu, degradacja

środowiska:

środowiska:



Efekt cieplarniany

Efekt cieplarniany



Dziura ozonowa

Dziura ozonowa



Niszczenie lasów tropikalnych

Niszczenie lasów tropikalnych



Kwaśne deszcze

Kwaśne deszcze



Skażenie wód

Skażenie wód

•

Specyficzny tryb życia

Specyficzny tryb życia

( brak

( brak

aktywności fizycznej, złe nawyki

aktywności fizycznej, złe nawyki

żywieniowe, przedłużająca się

żywieniowe, przedłużająca się

sytuacja stresowa, nieumiejętność

sytuacja stresowa, nieumiejętność

prawidłowego relaksu, używki)

prawidłowego relaksu, używki)

•

Nowe choroby (SARS, AIDS)

Nowe choroby (SARS, AIDS)

DŁUGOŚĆ ŻYCIA

DŁUGOŚĆ ŻYCIA

•

Polska zajmuje 28 miejsce w

Polska zajmuje 28 miejsce w

Europie (na 52, łącznie z

Europie (na 52, łącznie z

azjatyckimi państwami b. ZSRR)

azjatyckimi państwami b. ZSRR)

po względem długości życia.

po względem długości życia.

•

W całej populacji: 75 lat,

W całej populacji: 75 lat,

•

W tym: mężczyźni 71 lat,

W tym: mężczyźni 71 lat,

•

Kobiety 79 lat.

Kobiety 79 lat.

Przyczyny zgonów w Polsce:

Przyczyny zgonów w Polsce:

•

choroby układu krążenia

choroby układu krążenia

(W 1999 r. były one

(W 1999 r. były one

odpowiedzialne za 48,7% zgonów (43,6% u mężczyzn i

odpowiedzialne za 48,7% zgonów (43,6% u mężczyzn i

54,5% u kobiet).

54,5% u kobiet).

•

nowotwory złośliwe

nowotwory złośliwe

(W 1999 r. były one

(W 1999 r. były one

odpowiedzialne za 21,9% wszystkich zgonów w Polsce

odpowiedzialne za 21,9% wszystkich zgonów w Polsce

(23,5% u mężczyzn i 20,0% u kobiet).

(23,5% u mężczyzn i 20,0% u kobiet).

•

zewnętrzne przyczyny urazów i zatruć

zewnętrzne przyczyny urazów i zatruć

(W

(W

1999 r. były one odpowiedzialne za 7,3% zgonów

1999 r. były one odpowiedzialne za 7,3% zgonów

ogółem (10,2% u mężczyzn i 4,1% u kobiet).

ogółem (10,2% u mężczyzn i 4,1% u kobiet).

CHOROBY

CHOROBY

CYWILIZACYJNE XXI

CYWILIZACYJNE XXI

WIEKU:

WIEKU:

CHOROBY UKŁADU

CHOROBY UKŁADU

KRĄŻENIA

KRĄŻENIA

Czynnikami

Czynnikami

sprzyjającymi

sprzyjającymi

występowaniu

występowaniu

chorób układu

chorób układu

krążenia są:

krążenia są:

•

miażdżyca, otyłość,

miażdżyca, otyłość,

siedzący tryb

siedzący tryb

życia, nadciśnienie

życia, nadciśnienie

tętnicze.

tętnicze.

•

Standaryzowane współczynniki

Standaryzowane współczynniki

umieralności na 100 000 osób z

umieralności na 100 000 osób z

powodu chorób układu krążenia

powodu chorób układu krążenia

w 2001r. w Polsce i w wybranych

w 2001r. w Polsce i w wybranych

krajach europejskich wynosiły:

krajach europejskich wynosiły:

•

Mężczyźni

Mężczyźni

:

:

Polska : 545

Polska : 545

Unia Europejska: 298

Unia Europejska: 298

Szwajcaria: 253

Szwajcaria: 253

Federacja rosyjska: 1068

Federacja rosyjska: 1068

•

Kobiety

Kobiety

Polska 346

Polska 346

Unia Europejska 192

Unia Europejska 192

Szwajcaria 158

Szwajcaria 158

Federacja rosyjska 650

Federacja rosyjska 650

•

Wśród chorób układu krążenia

Wśród chorób układu krążenia

najczęstszą (w ponad połowie

najczęstszą (w ponad połowie

przypadków) przyczyną zgonu w

przypadków) przyczyną zgonu w

obu grupach płci była choroba

obu grupach płci była choroba

wieńcowa (w tym zawał serca) i

wieńcowa (w tym zawał serca) i

udar mózgu.

udar mózgu.

•

Bardzo niepokojący jest fakt, że co

Bardzo niepokojący jest fakt, że co

trzeci zgon sercowo – naczyniowy

trzeci zgon sercowo – naczyniowy

mężczyzn i prawie, co 10 zgon

mężczyzn i prawie, co 10 zgon

kobiet dotyczył osób w wieku

kobiet dotyczył osób w wieku

młodym i średnim (poniżej 64 r.ż.).

młodym i średnim (poniżej 64 r.ż.).

•

Od lat 90-tych w Polsce obserwuje się trend

Od lat 90-tych w Polsce obserwuje się trend

spadku umieralności z powodu chorób

spadku umieralności z powodu chorób

układu krążenia, jednak szacuje się, że będą

układu krążenia, jednak szacuje się, że będą

one główną przyczyną zgonu współczesnych

one główną przyczyną zgonu współczesnych

społeczeństw, co najmniej do 2020 roku.

społeczeństw, co najmniej do 2020 roku.

•

Mimo, że w ostatniej dekadzie lat w Polsce

Mimo, że w ostatniej dekadzie lat w Polsce

obserwujemy trend spadku umieralności

obserwujemy trend spadku umieralności

sercowo-naczyniowej, to jednak jest ona

sercowo-naczyniowej, to jednak jest ona

nadal zdecydowanie wyższa niż w krajach

nadal zdecydowanie wyższa niż w krajach

Europy Zachodniej.

Europy Zachodniej.

NOWOTWORY

NOWOTWORY

•

Choroby nowotworowe są

Choroby nowotworowe są

bardzo rozpowszechnione we

bardzo rozpowszechnione we

współczesnym świecie. W

współczesnym świecie. W

krajach rozwiniętych stanowią

krajach rozwiniętych stanowią

one, po chorobach układu

one, po chorobach układu

krążenia, drugą w kolejności

krążenia, drugą w kolejności

przyczynę zgonów.

przyczynę zgonów.

•

W Polsce na nowotwory

W Polsce na nowotwory

złośliwe co roku umiera

złośliwe co roku umiera

ponad 45 000 mężczyzn i

ponad 45 000 mężczyzn i

niemal 35 000 kobiet. Notuje

niemal 35 000 kobiet. Notuje

się, niestety, coraz wyższy

się, niestety, coraz wyższy

coroczny przyrost liczby

coroczny przyrost liczby

zgonów z powodu

zgonów z powodu

nowotworów u kobiet.

nowotworów u kobiet.

W Polsce najczęściej

W Polsce najczęściej

występującymi

występującymi

nowotworami złośliwymi

nowotworami złośliwymi

są

są

U mężczyzn:

U mężczyzn:

•

rak płuca

rak płuca

•

rak żołądka

rak żołądka

•

rak gruczołu

rak gruczołu

krokowego

krokowego

•

rak

rak

odbytnicy

odbytnicy

U kobiet:

U kobiet:

•

rak piersi

rak piersi

•

rak płuca

rak płuca

•

rak żołądka

rak żołądka

•

rak szyjki

rak szyjki

macicy.

macicy.

CUKRZYCA

CUKRZYCA

•

Szacuje się, że obecnie na świecie na

Szacuje się, że obecnie na świecie na

cukrzycę obu typów choruje około 175

cukrzycę obu typów choruje około 175

mln ludzi. Według prognozy Światowej

mln ludzi. Według prognozy Światowej

Organizacji Zdrowia, za 10 lat, czyli w

Organizacji Zdrowia, za 10 lat, czyli w

2010 roku, przybędzie ich około 65 mln,

2010 roku, przybędzie ich około 65 mln,

a więc prawie 240 mln będzie cierpiało

a więc prawie 240 mln będzie cierpiało

na tę chorobę. W 15 lat później, czyli w

na tę chorobę. W 15 lat później, czyli w

2025 r., liczba ta wyniesie już około 300

2025 r., liczba ta wyniesie już około 300

mln. Przybierze formę epidemii.

mln. Przybierze formę epidemii.

•

Cukrzyca typu 2 jest nazywana "AIDS XX i XXI

Cukrzyca typu 2 jest nazywana "AIDS XX i XXI

wieku".

wieku".

•

W Polsce choruje na cukrzycę około 3 proc.

W Polsce choruje na cukrzycę około 3 proc.

społeczeństwa. Łatwo policzyć, że jest to

społeczeństwa. Łatwo policzyć, że jest to

ponad milion osób.

ponad milion osób.

•

Połowa ludzi nie wie o tym, że ma cukrzycę.

Połowa ludzi nie wie o tym, że ma cukrzycę.

Dlatego głównym wyzwaniem dla lekarzy i

Dlatego głównym wyzwaniem dla lekarzy i

społeczeństwa jest profilaktyka i poszukiwanie

społeczeństwa jest profilaktyka i poszukiwanie

cukrzycy, głównie u osób z grupy ryzyka.

cukrzycy, głównie u osób z grupy ryzyka.

•

Częstość zachorowań zwiększa się wraz

Częstość zachorowań zwiększa się wraz

z wiekiem, zależy też od wielu innych

z wiekiem, zależy też od wielu innych

czynników, takich jak:

czynników, takich jak:

•

wpływy genetyczne i etniczne,

wpływy genetyczne i etniczne,

•

infekcje wirusowe,

infekcje wirusowe,

•

otyłość,

otyłość,

•

bezczynność ruchowa,

bezczynność ruchowa,

•

niektóre toksyny

niektóre toksyny

ZABURZENIA

ZABURZENIA

PSYCHICZNE

PSYCHICZNE

•

Choroby psychiczne

Choroby psychiczne

(na całym

(na całym

świecie co czwarty człowiek w

świecie co czwarty człowiek w

pewnym momencie swojego życia

pewnym momencie swojego życia

zostanie dotknięty zaburzeniem

zostanie dotknięty zaburzeniem

psychicznym lub neurologicznym)

psychicznym lub neurologicznym)

•

Choroby psychiczne stanowią narastający

Choroby psychiczne stanowią narastający

problem w polskiej populacji. W 1999 r.

problem w polskiej populacji. W 1999 r.

współczynnik chorobowości mierzonej liczbą

współczynnik chorobowości mierzonej liczbą

pacjentów leczonych w poradniach zdrowia

pacjentów leczonych w poradniach zdrowia

psychicznego na 100 tys. ludności wynosił

psychicznego na 100 tys. ludności wynosił

1955. Było to o 12% więcej niż w roku

1955. Było to o 12% więcej niż w roku

poprzednim. Około 215 tys. ludzi (55 na 100

poprzednim. Około 215 tys. ludzi (55 na 100

tys. ludności) leczyło się po raz pierwszy w

tys. ludności) leczyło się po raz pierwszy w

poradniach zdrowia psychicznego i było to o

poradniach zdrowia psychicznego i było to o

20% więcej niż w 1998 r.

20% więcej niż w 1998 r.

•

W 1999 r. nastąpił bardzo znaczny wzrost

W 1999 r. nastąpił bardzo znaczny wzrost

liczby osób leczonych w zakładach

liczby osób leczonych w zakładach

psychiatrycznej opieki ambulatoryjnej z

psychiatrycznej opieki ambulatoryjnej z

powodu uzależnienia od środków

powodu uzależnienia od środków

psychoaktywnych. Współczynnik 39,5 na

psychoaktywnych. Współczynnik 39,5 na

100 tys. ludności w 1999 r. był wyższy o

100 tys. ludności w 1999 r. był wyższy o

61% niż w 1998 r., a współczynnik

61% niż w 1998 r., a współczynnik

leczonych po raz pierwszy podwoił się do

leczonych po raz pierwszy podwoił się do

poziomu 19,3 na 100 tys. ludności.

poziomu 19,3 na 100 tys. ludności.

•

depresja

depresja

roczna

roczna

chorobowość w

chorobowość w

populacji osób

populacji osób

dorosłych wynosi

dorosłych wynosi

6-12%, wśród osób

6-12%, wśród osób

w wieku podeszłym

w wieku podeszłym

jest wyższa i sięga

jest wyższa i sięga

15%.

15%.

•

Najbardziej obciążoną grupą są

Najbardziej obciążoną grupą są

pacjenci szpitali i pensjonariusze

pacjenci szpitali i pensjonariusze

domów opieki społecznej - 25-50% z

domów opieki społecznej - 25-50% z

nich doznaje depresyjnych zaburzeń

nich doznaje depresyjnych zaburzeń

nastroju.

nastroju.

•

Z danych przedstawionych przez

Z danych przedstawionych przez

Światową Organizację Zdrowia

Światową Organizację Zdrowia

wynika, że w chwili obecnej

wynika, że w chwili obecnej

depresja stanowi czwarty

depresja stanowi czwarty

najpoważniejszy problem zdrowotny

najpoważniejszy problem zdrowotny

na świecie.

na świecie.

•

Stres

Stres

Najnowsze badania na temat jakości i

Najnowsze badania na temat jakości i

warunków życia Polaków "Diagnoza

warunków życia Polaków "Diagnoza

społeczna 2005" pokazały, że stres

społeczna 2005" pokazały, że stres

wywołuje u nas przede wszystkim

wywołuje u nas przede wszystkim

dolegliwości somatyczne. Kupujemy

dolegliwości somatyczne. Kupujemy

coraz więcej leków uspokajających i

coraz więcej leków uspokajających i

chcemy uczyć się jak radzić sobie ze

chcemy uczyć się jak radzić sobie ze

stresem.

stresem.

•

Osoby zestresowane skarżą się na różnego

Osoby zestresowane skarżą się na różnego

rodzaju dolegliwości. 10 proc. badanych

rodzaju dolegliwości. 10 proc. badanych

cierpi z powodu napięcia mięśni karku i

cierpi z powodu napięcia mięśni karku i

ramion, 6,3 proc. na bóle brzucha, 7,9 proc.

ramion, 6,3 proc. na bóle brzucha, 7,9 proc.

badanych ma silne bóle głowy.

badanych ma silne bóle głowy.

•

Nasz przeciążony stresem organizm jest w

Nasz przeciążony stresem organizm jest w

poważnym niebezpieczeństwie – grozi nam

poważnym niebezpieczeństwie – grozi nam

choroba wrzodowa, nerwica, depresja, zawał

choroba wrzodowa, nerwica, depresja, zawał

serca. Przewlekły stres może doprowadzić

serca. Przewlekły stres może doprowadzić

nawet do śmierci.

nawet do śmierci.

•

Polacy chcą walczyć ze stresem.

Polacy chcą walczyć ze stresem.

Dlatego m.in. kupują coraz więcej

Dlatego m.in. kupują coraz więcej

leków uspokajających. W ubiegłym

leków uspokajających. W ubiegłym

roku na same leki na receptę

roku na same leki na receptę

wydaliśmy 241 mln złotych, to 100

wydaliśmy 241 mln złotych, to 100

mln więcej niż pięć lat temu.

mln więcej niż pięć lat temu.

UZALEŻNIENIA

UZALEŻNIENIA

•

Alkoholizm

Alkoholizm



„

„

studenci 2000”

studenci 2000”



Abstynenci wśród dorosłych Polaków – 19%

Abstynenci wśród dorosłych Polaków – 19%



Wśród studentów – 5,38%

Wśród studentów – 5,38%

•

W 1999 r. prawie 140 tys. osób (353

W 1999 r. prawie 140 tys. osób (353

na 100 tys. ludności) leczyło się z

na 100 tys. ludności) leczyło się z

powodu problemów alkoholowych w

powodu problemów alkoholowych w

zakładach opieki ambulatoryjnej i

zakładach opieki ambulatoryjnej i

współczynnik w 1999 r. był wyższy o

współczynnik w 1999 r. był wyższy o

13% niż w 1998 r. Należy podkreślić,

13% niż w 1998 r. Należy podkreślić,

że współczynnik dla nowych

że współczynnik dla nowych

przypadków (150 na 100 tys.) był aż o

przypadków (150 na 100 tys.) był aż o

24% wyższy niż w 1998 r.

24% wyższy niż w 1998 r.

•

Palenie tytoniu

Palenie tytoniu

każdego dnia umiera

każdego dnia umiera

na świecie 10 tys.

na świecie 10 tys.

osób, a w ciągu

osób, a w ciągu

całego roku liczba ta

całego roku liczba ta

sięga 3,5 mln osób.

sięga 3,5 mln osób.

•

W Unii Europejskiej palenie tytoniu

W Unii Europejskiej palenie tytoniu

odpowiada za ponad 500 tys. zgonów

odpowiada za ponad 500 tys. zgonów

rocznie.

rocznie.

W Polsce tytoń pali około 10 mln

W Polsce tytoń pali około 10 mln

Polaków.

Polaków.

•

Codziennie umiera z tego powodu ponad

Codziennie umiera z tego powodu ponad

100 osób. Palenie tytoniu powoduje

100 osób. Palenie tytoniu powoduje

każdego roku w naszym kraju 18.000

każdego roku w naszym kraju 18.000

przypadków raka płuc

przypadków raka płuc

•

Narkotyki

Narkotyki

Oszacowania liczby narkomanów

Oszacowania liczby narkomanów

przeprowadzane różnymi metodami

przeprowadzane różnymi metodami

(capture-recapture, benchmark, itp.)

(capture-recapture, benchmark, itp.)

sugerują, że w Polsce jest obecnie

sugerują, że w Polsce jest obecnie

32000-60000 narkomanów, tj. osób

32000-60000 narkomanów, tj. osób

używających regularnie narkotyków w

używających regularnie narkotyków w

sposób powodujący poważne

sposób powodujący poważne

problemy.

problemy.

AIDS

AIDS

•

Od początku epidemii (1985) do końca

Od początku epidemii (1985) do końca

GRUDNIA 2003 roku w Polsce

GRUDNIA 2003 roku w Polsce

8491

8491

zakażonych ogółem

zakażonych ogółem

4972

4972

zakażonych

zakażonych

w związku z używaniem narkotyków

w związku z używaniem narkotyków

1366

1366

zachorowań na AIDS

zachorowań na AIDS

665

665

chorych zmarło.

chorych zmarło.

DZIĘKUJEMY

DZIĘKUJEMY