Kwestia robotnicza:

-pod koniec XIXw. Robotnicy pracowali po 12-14 h dziennie i mieszkali w

okropnych warunkach, a miasta przemysłowe były siedliskiem przestępczości

-widok nędzy i poczucie niesprawiedliwości społecznej sprawiały że

inteligentom przestały wystarczać plany stopniowego przekształcenia świata

według zasad pozytywistycznych

-wiek rewolucji przemysłowej powinien zakończyć się rewolucją socjalną a

tego przełomu mogli dokonać tylko sprawnie zorganizowani robotnicy

-skupieni w dużej liczbie w 1 miejscu byli coraz bardziej świadomi wspólnoty

swoich losów a praca w przemyśle uczyła ich zdyscyplinowanego działania w zespole.

-bazując na nich mogli zorganizować nowoczesny ruch polityczny

-Rewolucjoniści pochodzili z 3 grup. :

1-stanowi przybyli z Kongresówki z rosyjskich uczelni młodzi Polacy pochodzący z

kresowych rodzin szlacheckich , stali się oni rewolucjonistami pod wpływem narodników.

2-miejska młodzież inteligencka pochodzenia szlacheckiego i żydowskiego

należąca do kółek samokształceniowych

3- robotnicy pochodzenia szlacheckiego

- po powstaniu styczniowym i uwłaszczenia znaczna cześć szlachty w ramach

represji została pozbawiona majątków i musiała szukać zatrudnienia w miastach

-robotnicy pochodzenia szlacheckiego odznaczali się dużym poczuciem godności i głęboką nienawiścią caratu.

Proletariat i internacjonalistyczny program

-w 1882.r powstała w Warszawie 1 partia robotnicza- Socjalno- Rewolucyjna Partia

„ Proletariat” tej nielegalnej nastawionej na organizację walki klasowej robotników partii

przewodził Ludwik Waryński , według niego proletariacka rewolucja światowa zlikwidować

powinna wszystkie formy ucisku społecznego również te najbardziej dotykające Polaków.

Odrzucił hasło walki o niepodległość Polski gdyż mogło prowadzić ono do konfliktu narodowego

a przez to burzyć międzynarodową solidarność proletariacką.

-proletariatczycy planowali zrealizować swoje cele za pomocą strajków choć zwalczając agentów

tajnej policji posuwali się również do stosowanie terroru.

Polska Partia Socjalistyczna: socjalizm i niepodległość

-po zlikwidowaniu przez policję carską partii „Proletariat” powstały nowe organizacje socjalistyczne.

-W 1892r. na zjeździe w Paryżu powołano najważniejszą z nich- Polską Partię Socjalistyczną

która programowo łączyła idee socjalizmu z walką o niepodległą Polskę.

Przywódcy- Józef Piłsudzki Stanisław Wojciechowski i Feliks Perl.

-wkrótce socjaliści stworzyli swoją konspiracyjną organizację w Królestwie Polskim.

- w zaborze austriackim legalnie działali socjaliści w Polskiej Partii Socjalno-

Demokratycznej Galicji i Śląska Cieszyńskiego. Partia ta współpracowała z PPS