GIEŁDA PAPIERÓW
WARTOŚCIOWYCH
Giełda – to organizowane w ustalonym miejscu i
czasie spotkania handlowe, na których są
sprzedawane ściśle określone towary po cenach
ogłoszonych w codziennych notowaniach.
Transakcje na giełdach zawierane są zgodnie z
obowiązującym regulaminem, między członkami
giełdy pośredniczącymi w zawieraniu transakcji.
Statut giełdy
Regulamin giełdy
Rodzaje giełd
Wg zasięgu geograficznego:
•regionalne
•krajowe
•międzynarodowe
Wg zakresu rzeczowego transakcji
prowadzonych na giełdach:
•giełda towarów
•giełda walorów
•giełda usług
•giełda papierów wartościowych
Giełda papierów wartościowych to zespół
osób, urządzeń i środków technicznych
zorganizowany w taki sposób, że przy kojarzeniu
ofert kupna i sprzedaży wszyscy uczestnicy
rynku mają jednakowy dostęp do informacji
rynkowej w tym samym czasie, przy zachowaniu
jednakowych warunków zbywania i nabywania
praw.
Atrybuty giełdy papierów wartościowych:
•Transakcje papierami wartościowymi, które
odbywają się według ściśle określonych regulacji
formalnych i prawnych (regulamin giełdy, statut,
ustawy)
•Określone miejsce i czas dla kupna i sprzedaży
papierów wartościowych
•Przedmiot transakcji jest wysoce
standaryzowany
FUNKCJE GIEŁDY
Pełni rolę pośrednika w gospodarce, zapewniając
transfer środków od podmiotów dysponujących ich
nadwyżkami do podmiotów zgłaszających na nie popyt
Kieruje środki przede wszystkim tam, gdzie
przewaga korzyści nad nakładami jest największa
Zapewnia szybkość, bezpieczeństwo i ciągłość obrotu
Zmniejsza inercję procesów inwestowania
Wywiera pozytywną presję na przedsiębiorstwa,
które muszą spełnić rygorystyczne warunki, by na niej
zaistnieć, a później się na niej utrzymać; poza tym
przedsiębiorstwa są żywo zainteresowane możliwie
najwyższymi notowaniami swoich walorów, gdyż
oznacza to dla nich przewagę konkurencyjną
Stanowi alternatywę i konkurencję w stosunku do
systemu bankowego
Umożliwia dywersyfikację ryzyka inwestycji
Akcjonariuszami Giełdy Papierów
Wartościowych w Warszawie S.A. są:
- Skarb Państwa - 98,80 % udziału w kapitale
zakładowym,
- banki, domy maklerskie oraz emitenci
papierów wartościowych - 1,20 % udziału w
kapitale zakładowym.
Organy Giełdy:
Walne Zgromadzenie Giełdy
Rada Giełdy
Zarząd Giełdy
GPW funkcjonuje w oparciu o:
•Kodeks spółek handlowych z 2000
r.
•Ustawę o obrocie instrumentami
finansowymi z 29 lipca 2005 r.
•Statut Giełdy Papierów
Wartościowych w Warszawie S.A.
Od listopada 2000 roku notowania na GPW
prowadzone są w systemie transakcyjnym
WARSET.
WARSET zapewnia:
pełną automatyzację przekazywania zleceń,
pełną automatyzację zawierania transakcji,
sprawny dostęp uczestników rynku do
systemu obrotu papierami wartościowymi,
szerokie możliwości korzystania z informacji o
sytuacji na rynku.
Ponadto WARSET umożliwia inwestorom
szersze wykorzystanie możliwości przesyłania
zleceń
przez
internet
Obecnie obrót giełdowy prowadzony jest na
dwóch rynkach, podstawowym i równoległym.
Poszczególne papiery wartościowe
notowane są w ramach jednego z
dwóch systemów:
•notowania ciągłe,
•notowania jednolite z dwoma
fixingami.
Transakcje pakietowe to transakcje zawierane
poza systemem notowań ciągłych oraz kursu
jednolitego. Najczęściej są zawierane przez
dużych inwestorów, którzy przed ich zawarciem
uzgodnili ich szczegóły (cenę, ilość, termin
rozliczenia).
Harmonogram (fazy) sesji giełdowej w
systemie WARSET
Notowania jednolite z dwoma fixingami
Notowania ciągłe
W obrocie giełdowym znajdują się obecnie
następujące rodzaje papierów wartościowych:
•akcje,
•prawa poboru,
•prawa pierwszeństwa,
•PDA,
•obligacje,
•certyfikaty inwestycyjne.
Sektory gospodarki reprezentowane na
Giełdzie
Przemysł
•spożywczy,
•lekki,
•drzewny,
•chemiczny,
•paliwowy,
•materiałów budowlanych,
•budownictwo,
•elektromaszynowy,
•metalowy,
•inne.
Finanse
•banki,
•ubezpieczenia,
•inne.
Usługi
•handel,
•informatyka,
•telekomunikacja,
•media,
•inne.
Indeks giełdowy – wartość obliczona na
podstawie wyceny akcji wybranych spółek
giełdowych. Umożliwia syntetyczne
przedstawienie koniunktury na giełdzie lub stanu
jakiegoś sektora spółek.
Indeksy giełdowe można podzielić na dochodowe
(np. WIG, WIRR) i cenowe (np. WIG 20,
MIDWIG). Indeksy dochodowe uwzględniają
dochody z tytułu dywidend i praw poboru.
Kiedy mówi się o hossie lub bessie na giełdzie,
oznacza to zwykle długotrwały wzrost lub spadek
głównego indeksu danej giełdy np. WIG-u.
5
Indeksy giełdowe
Indeksy giełdowe są miarą koniunktury spółek wchodzących w składindeksu.
Informują o tendencjach panujących na rynku.
•
WIG20 – indeks 20 największych i najbardziej płynnych spółek
•
MIDWIG – indeks średnich spółek
•
WIG – indeks największych i średnich spółek – 99% kapitalizacji giełdy
•
TechWIG – indeks spółek z Segmentu Innowacyjnych Technologii
•
NIF– indeks Narodowych Funduszy Inwestycyjnych
•
WIG-PL– indeks największych i średnich polskich spółek
•
WIRR– indeks małych spółek – 1% kapitalizacji
Subindeksy sektorowe:
WIG – BANKI, WIG – BUDOWNICTWO, WIG – INFORMATYKA, WIG – MEDIA,
WIG – SPOŻYWCZY, WIG – TELEKOMUNIKACJA
8
G P W n a tle g iełd eu ro p ejs kic h
G P W n a tle g iełd eu ro p ejs kic h
–
–
kap italizac ja s p ó łek krajo w yc h i o b ro ty akc jam i
kap italizac ja s p ó łek krajo w yc h i o b ro ty akc jam i
X L
L o n d y n
E u ro n e x t
F ra n kfu rt
(b a rd zo d u że )
L
M a d ry t
S zw a jca ria
M e d io la n
O M X
(d u że )
M
O slo
D u b lin
A te n y
(śre d n ie )
W ie d e ń
W a rsza w a
B u d a p e szt
P ra g a
L u kse mb u rg
R e jkia w ik
S
L u b la n a
C y p r
B ra ty s ła w a
M a lta
(ma łe )