Taenia solium
Dojrzały tasiemiec bytuje w jelicie i ma długość 2-8 m, szerokość
5-6 mm, zaś strobilę zbudowaną z 800-1000 członów. Główka
wyposażona w 4 przyssawki i podwójny wieniec haczyków (22-
32 sztuk) o różnej długości. Haczyki pierwszego wieńca są
dłuższe niż drugiego. Główka ma szerokość około 1-1,5 mm .
Barwa strobilum żółtawomleczna.
Układ płciowy męski w porównaniu z Taenia saginata: Proglotydy
hermafrodyczne są mniejsze, zawierają o połowę mniej
pęcherzyków jądrowych(150-200).
Układ płciowy żeński w porównaniu z Taenia saginata: Proglotydy
maciczne są również mniejsze, zawierają mniej (30-50 tys.) jaj,
jajnik jest trójpłatowy. Macica rozgałęziona, do 12 par
odgałęzień, rzadko rozłożonych.
Cykl rozwojowy. Pasze zanieczyszczone odchodami
ludzkimi z jajami pasożyta są źródłem zakażenia
zwierząt – żywicieli pośrednich(świnia, rzadziej inne
ssaki). Pod wpływem soku trawiennego, onkosfera
zostaje uwolniona, przedostaje się do naczyń świni i
wędruje wraz z krwią do mięśni, gdzie osiedla się w
formie wągra typu cysticercus. Człowiek spożywając
niedogotowane, niedosmażone lub surowe mięso z
dzika lub świni (metka, tatar) umożliwia dalszy rozwój
pasożyta. Wpuklony czerwioch czyli scolex wywraca
się (uwypukla na zewnątrz) z wągra, pęcherzyk w
którym przebywał zanika, a główka i szyjka wzrastają
oraz rozwijają się w dojrzałego tasiemca. Pasożyt
egzystuje w jelicie cienkim człowieka. Tasiemiec żyje
około 20 lat.
Objawy: eozynofilia, bóle brzucha, nudności, zgaga,
wychudzenie, awitaminoza, anemia, słabość.
Diagnostyka. Badanie kału na obecność członów lub jaj.
Metoda dekantacji, metoda flotacji, metoda rozmazu Kato-
Miura. Test ELISA wykrywający antygeny tasiemca.
Leczenie: identyczne, jak w Taenia saginata.
Rozpoznanie: Identyfikacja proglotydów w kale, w którym
można wykryć także jaja inwazyjne, w każdym wykrytym
przypadku inwazji tasiemcem uzbrojonym należy przeprowadzić
badania (CT, NMR) na obecność wągrów, zwłaszcza w
ośrodkowym układzie nerwowym! Za pomocą testu ELISA
wykrywa się koproantygeny tasiemca w kale.
Epidemiologia i profilaktyka. Zakażenie dzików i świń
następuje wskutek nawożenia pól uprawnych fekaliami ludzkimi
(szambo) i osadami z oczyszczalni ścieków. Roślinność
pochodząca z takich pól jest zanieczyszczona jajami i stanowi
potencjalne zagrożenie. Człowiek przez to może również stać się
żywicielem pośrednim, a nie tylko ostatecznym. Tasiemcem
uzbrojonym można się zarazić zjadając niedogotowaną
wieprzowinę, pochodzącą od zakażonej świni. Należy
obowiązkowo badać mięso wieprzowe, co w dużym stopniu
chroni człowieka przed zarażeniem się wągrem świńskim.
Zarażeniu sprzyjać może spożywanie wieprzowiny w postaci
surowej (pewne gatunki wędlin), zwłaszcza, że wągier świński
jest zdolny do zarażenia w ciągu około 42 dni. Dopiero
gotowanie w odkrytych naczyniach kawałków mięsa zabija larwy
w ciągu 2 godzin.
Tasiemiec nieuzbrojony od tasiemca
uzbrojonego różni się tym, że:
nie ma haczyków, osobnik dorosły tasiemca
nieuzbrojonego jest dłuższy (osiąga długość do 12
metrów) od osobnika dorosłego tasiemca
uzbrojonego (osiąga długość od 2 do 8 metrów), u
tasiemca nieuzbrojonego żywicielem pośrednim jest
bydło a u tasiemca uzbrojonego żywicielem
pośrednim jest świnia, niekiedy człowiek.