Argumenty bioetyki 2012

wykład 13

BADANIA NAD

KOMÓRKAMI

MACIERZYSTYMI - 1

rodzaje SCs ze względu na

zdolność do różnicowania

się

•

totipotentne

– mogą ulec zróżnicowaniu do

każdego typu komórek, w tym komórek

tworzących łożysko

• pluripotentne – mogą dać początek

każdemu typowi komórek dorosłego

organizmu z wyjątkiem komórek łożyska

• multipotentne – mogą dać początek kilku

różnym typom komórek, z reguły o

podobnych właściwościach

• unipotentne (prekursorowe) - mogą

różnicować tylko do jednego typu komórek

rodzaje pluripotencjalnych

komórek macierzystych (pSCs)

• pSCs z zarodków wytworzonych przez

IVF lub przez przez transfer jądra
ludzkiej komórki somatycznej do
ludzkiej lub zwierzęcej komórki jajowej

• pSCs z tkanki martwych płodów
• indukowane pSCs (wytworzone przez

inżynierię genetyczną z komórek
somatycznych)

[źródła zarodkowych komórek

macierzystych]

• - zarodki pozostałe po kuracji in vitro
• - zarodki utworzone techniką in vitro

specjalnie w celach badawczych

• - zarodki utworzone w celach badawczych

metodą klonowania terapeutycznego

(SCNT), tj. przez transfer jądra ludzkiej

komórki somatycznej do ludzkiej komórki

jajowej

• - zarodki utworzone w celach badawczych

przez transfer jądra ludzkiej komórki

somatycznej do zwierzęcej komórki jajowej

A. KOMÓRKI MACIERZYSTE
POZYSKIWANE Z NADLICZBOWYCH
ZARODKÓW, KTÓRE UTWORZONO W
CELU PROKREACYJNYM

• Peters 2001 - Ted Peters, “The Stem Cell

Controversy”, dialog: A Journal of Theology 40.4

(2001).

• Savulescu, Julian 2002, “The Embryonic Stem Cell

Lottery and the Cannibalization of Human Beings”,

Bioethics 16: 508-529

• Gene H. Outka (2002). „The Ethics of Human Stem

Cell Research“. Kennedy Institute of Ethics Journal 12

(2):175-213.

• Harris 2003 - John Harris, „Stem Cells, Sex, and

Procreation”, Cambridge Quarterly of Healthcare

Ethics (2003), 12, 353–371.

• Holm, S., 2003, “The Ethical Case Against Stem Cell

Research,” Cambridge Quarterly of Healthcare Ethics

12: 372-83.

• Curzer, H., 2004, “The Ethics of Embryonic

Stem Cell Research” Journal of Medicine &

Philosophy 29, no. 5: 533-562.

• Nicholas Agar (2007). „Embryonic Potential

and Stem Cells”. Bioethics 21 (4):198–207.

• Elizabeth Harman (2007). „How is the Ethics of

Stem Cell Research Different From the Ethics

of Abortion?” Metaphilosophy 38 (2-3):207–

225.

• Bertha Alvarez Manninen (2007). „Respecting

Human Embryos Within Stem Cell Research:

Seeking Harmony”. Metaphilosophy 38 (2-

3):226-244.

kwestie do dyskusji

• (1) Czy powinno się tworzyć większą liczbę zarodków

in vitro, niż zamierza się jednorazowo wszczepić?

• (2) Czy zarodki in vitro, niewykorzystane w

bezpośrednim celu rozrodczym, w jakiejkolwiek

sytuacji powinno się niszczyć (i przeznaczać do

zniszczenia)?

• (3) Czy niewykorzystanych zarodków in vitro, które

zostały już przeznaczone do zniszczenia, powinno się

kiedykolwiek używać do destrukcyjnych

eksperymentów medycznych?

• (4) Czy niewykorzystanych zarodków in vitro

powinno się kiedykolwiek używać do destrukcyjnych

eksperymentów medycznych, nawet gdy nie są one

przeznaczone do zniszczenia?

ad A-1

• the production of spare embryos, some of which

will be sacrificed, is not unique to assisted

reproduction technologies (ART); it is an

inevitable (and presumably acceptable, or at least

tolerable?) part of all reproduction.

• Both natural procreation and ART involve a

process in which embryos, additional to those

that will actually become children, are created

only to die. I will continue to call these “spare”

embryos in each case. If either of these processes

is justified it is because the objective of producing

a live healthy child is judged worth this particular

cost. (Harris 2003, s. 361)

ad A-2

• Frozen embryos have a low quality of life, to

say the least. (...). Moreover, each frozen
embryo has only a tiny chance of being
implanted in a womb, and each implanted
embryo has only a tiny chance of making it
to live birth. So frozen embryos have a
minimal chance of improving their presently
pitiable quality of life. By any plausible
definition, keeping a frozen embryo frozen
is futile care.1 (Curzer 2004, s. 552)

ad A-4

• (A-4) Czy niewykorzystanych

zarodków in vitro powinno się
kiedykolwiek używać do
destrukcyjnych eksperymentów
medycznych, nawet gdy nie są one
przeznaczone do zniszczenia?

• Savulescu, Julian, “The Embryonic Stem

Cell Lottery and the Cannibalization of
Human Beings”, Bioethics, Vol. 16, pp.
508-529, 2002

[the cannibalization claim]:

• K. It is impermissible to kill one

innocent person, A, for the purpose
of saving the life of another innocent
person B.

• K. Niedopuszczalne jest zabicie

jednej niewinnej osoby A w celu
uratowania życia innej niewinnej
osoby B.

• Kl. It is impermissible to kill one

innocent person solely for the
purpose of saving another person's
life.

• Kl. Niedopuszczalne jest zabicie

jednej niewinnej osoby wyłącznie w
celu uratowania życia innej osoby.
(+)

• K2. It is impermissible to kill one

innocent person for the purpose of
reducing the risk of death in a
population or class, of which that
person is a member.

• K2. Niedopuszczalne jest zabicie jednej

niewinnej osoby w celu zmniejszenia
ryzyka śmierci w populacji lub klasie,
do której należy ta osoba. (?)

• (A-3) Czy niewykorzystanych

zarodków in vitro, które zostały
już przeznaczone do zniszczenia,
powinno się używać do
destrukcyjnych eksperymentów
medycznych?

Peters 2001

• We support research that uses stem cell lines

derived from embryos taken from fertilization

labs, embryos that would otherwise be

discarded. In the deep freezes of in vitro

fertilization clinics we can find vats [kadzie]

of liquid nitrogen housing thousands of

fertilized zygotes, embryos. Society has

already decided to engage in reproductive

technology. Excess embryos exist in large

numbers. Due to their practical destiny,

these surplus embryos will never find

connection to a mother’s womb, never

become a human being. (Peters 2001, s. 293)

Peters 2001

• So, let us ask: Is it ethically licit to take

surplus frozen embryos that will never be

implanted and press them into the

service of life-saving medical research?

When the alternative for such already

fertilized ova is the drain, is it ethical to

sanction this opportunity to provide the

human race with what life potential they

offer? Armed with the principle of

beneficence we want to answer, yes.

(Peters 2001, s. 293)

Outka 2002 - “nothing is

lost” principle

• One may directly kill when: (1) the

innocent will die in any case; and (2)
other innocent life will be saved

• Umyślne zabicie niewinnej osoby jest

etycznie usprawiedliwione, jeżeli (1)
zabijana osoba i tak (wkrótce) umrze
i (2) zabijając ją ratuje się życie innej
niewinnej osoby.

Brock 2010 – dwie wersje

zasady żadnej straty

• A. (wersja mocniejsza) Może mi być wolno

zabić osobę, która i tak wkrótce umrze,
czegokolwiek bym nie zrobił dla uratowania jej
życia, w wypadku gdy jej zabicie jest dla mnie
jedynym sposobem uratowania życia innej
osoby.

• B. (wersja słabsza) Może mi być wolno zabić

osobę, która i tak wkrótce umrze, jeżeli nie
zrobię nic dla uratowania jej życia, w wypadku
gdy jej zabicie jest dla mnie jedynym
sposobem uratowania życia innej osoby.

• Suppose the commander of a firing squad says to

a researcher, “I will give you two choices. Either I

kill Poindexter right now and throw his body into a

ditch, or you kill Poindexter and use his body for

research.” (Suppose that the researcher is

absolutely sure that the firing squad commander is

not bluffing, that Poindexter will not be rescued,

etc.) Poindexter is not being sacrificed for the sake

of other people. The principle that ... it is wrong to

sacrifice some people for the sake of others does

not prohibit the researcher from killing Poindexter

and using his body. To rule that it would be morally

wrong for the researcher to kill Poindexter one

must appeal to a very different principle. (Curzer

2004, s. 547)

zasada żadnej straty –

warianty wersji mocniejszej

• (A-1) Może mi być wolno zabić osobę, która i tak

wkrótce umrze, czegokolwiek by nie robiono dla

ocalenia jej życia, w wypadku gdy jej zabicie jest dla

mnie jedynym sposobem uratowania innej osoby.

• (A-2) Może mi być wolno zabić osobę, która i tak

wkrótce umrze, gdyż faktycznie nie zostanie przez

nikogo uratowana, w wypadku gdy jej zabicie jest

dla mnie jedynym sposobem ocalenia innej osoby.

• (A-3) Może mi być wolno zabić osobę, która i tak

wkrótce umrze, gdyż zostanie zabita przez kogo

innego, w wypadku gdy jej zabicie jest dla mnie

jedynym sposobem uratowania innej osoby.

Harman 2007

• Thus, destroying a leftover embryo does

harm the embryo by depriving it of the

chance to live life as a person. This harm is

not very serious, however, due to the fact

that the embryo was very unlikely to get to

live life as a person anyway. (Harman 2007,

s. 210)

• Niszcząc pozostawiony zarodek [in vitro]

wyrządzą się mu szkodę, ponieważ pozbawia

się go szansy osobowego życia. Ta szkoda

nie jest jednak bardzo duża, ponieważ jest

mało prawdopodobne, aby zarodek miał

możliwość żyć jako osoba.

zasada żadnej straty – dwa

rozumienia wersji A-2

• (a) Może mi być wolno zabić jakąś osobę,

która z pewnością i tak wkrótce umrze, gdyż

na pewno nie zostanie przez nikogo

uratowana, w wypadku gdy jej zabicie jest dla

mnie jedynym sposobem uratowania życia

innej osoby.

• (b) Może mi być wolno zabić jakąś osobę,

która przypuszczalnie i tak wkrótce umrze,

gdyż prawdopodobnie nie zostanie przez

nikogo uratowana, w wypadku gdy jej zabicie

jest dla mnie jedynym sposobem uratowania

życia innej osoby.