Style i preferencje
dotyczące uczenia
się.
Czynniki sukcesu
i porażki
Motywacja
To poziom gotowości człowieka do podejmowania konkretnych działań.
To również proces wewnętrzny warunkujący dążenie ku określonym celom.
Wewnętrzna:
• Potrzeby
psychologiczne
• Zainteresowania
• System wartości
Zewnętrzna:
• Procedury, zasady, wymogi
• Nagrody i kary
Cel – rezultat podejmowanej
czynności
Dodatni, czyli taki,
który chcemy osiągnąć
Ujemny, czyli taki,
którego staramy się
uniknąć
Motywacja
dodatnia
Motywacja
ujemna
Proces motywacyjny występuje wtedy, gdy
zrealizowane zostaną dwie przesłanki:
1. cel, który osiągniemy, musi być
dla nas pożyteczny oraz pożądany;
2. możliwość zrealizowania przez
daną jednostkę wyznaczonego celu
musi być większa od zera.
Teoria potrzeb według A. Maslowa
Samorealizacji
(rozwoju)
Uznania
(sukcesów, szacunku)
Przynależności
(miłości, przyjaźni)
Bezpieczeństwa
(ochrony, zatrudnienia)
Fizjologiczne
(pożywienia, mieszkania, prokreacji)
Potrzeby
niższego rzędu
Potrzeby
wyższego
rzędu
Teoria potrzeb ERG C. Alderfera
E (existance needs)
potrzeby egzystencji
(bezpieczeństwa i
fizjologiczne)
R (relatedness needs)
potrzeby kontaktu ze
społeczeństwem
(przynależności oraz uznania)
G (growth needs)
potrzeby dotyczące
samorealizacji
(osobistego rozwoju)
Teoria potrzeb D. McClellanda
Kontroli
i nadzorowania
zachowania
innych osób oraz
wpływania na nie
Przynależności do
społeczeństwa,
ludzkiego
towarzystwa
Osiągania
sukcesów w
sposób bardziej
skuteczny od tego,
jaki miał miejsce
w przeszłości
Potrzeba władzy
Potrzeba afiliacji
Potrzeba osiągnięć
Dwuczynnikowa teoria potrzeb
F. Herzberga
Odnoszą się do warunków pracy,
t.j. polityka firmy,
wynagrodzenie, sprawowany
nadzór nad pracownikami,
warunki bhp. Dzięki czynnikom
higieny możliwe jest
zminimalizowanie poziomu
niezadowolenia z pracy.
Związane są z satysfakcją, którą daje
wykonywana praca, odnoszą się do jej
treści. Zaliczyć się tu możliwość
rozwoju, awansu zawodowego,
poczucia samorealizacji. Motywatory
mają wpływ na zadowolenie jednostki
z wykonywanej pracy.
Czynniki higieny
Motywatory
TEORIE POTRZEB – PORÓWNANIE
Teoria
Teoria
potrzeb
A. Maslowa
Teoria
potrzeb
ERG
C.
Alderfer
a
Teoria trzech
potrzeb
D.
McClelland
a
Dwuczynnikow
a
teoria potrzeb
F. Herzberga
Potrzeby
Fizjologiczne
Egzystencji
Czynniki higieny
Bezpieczeńst
wa
Przynależnośc
i
Kontaktu
Przynależności
Uznania
Rozwoju
Władzy
Motywatory
Samorealizacji
Rozwoju
Według Malcolma Knowlesa motywowanie osób
dorosłych do uczenia się jest uzależnione od czterech
czynników:
Woli – chęci wpływu na swoje kształcenie
Sukcesu – możliwości odnoszenia sukcesów
w swojej edukacji
Przyjemności – płynącej z uczenia się
i rozwijania umiejętności
Wartości - świadomości, że nauka
i wykształcenie stanowią cenny kapitał jednostki
PROKRASTYNACJA
odwlekanie wykonania zadań
pomimo dysponowania
możliwościami ich realizacji
Chęć/potrzeba
podjęcia działania
Decyzja o podjęciu
działania
Refleksja
nad
skutkami
Usprawiedliwianie,
wymówki
Dalsze odwlekanie
Wykonanie zadania
w ostatniej chwili
Odłożenie czynności
Silne
postanowienie
poprawy
Prokrastynacja -
źródła
• Doświadczenia dzieciństwa (surowi lub
wymagający rodzice, perfekcjonistyczni rodzice)
• Problem z ustalaniem priorytetów
• Problem z zarządzaniem czasem
• Niskie poczucie skuteczności (oczekiwania
własnego sukcesu)
• Niska atrakcyjność zadania
• Lęk przed porażką
Walka z
prokrastynac
ją
• dziel pracę na małe, prostsze czynności
• sporządzaj listy zadań do wykonania
• uwzględniaj w planowaniu poślizgi i imponderabilia
• ustalaj konkretny termin rozpoczęcia czynności
• zacznij od środka, jeśli nie wychodzi ci początek,
• stosuj „przypominajki”
• zacznij pracę od zadań najtrudniejszych
• szukaj inspiracji u innych ludzi
• naucz się prosić o pomoc
• proś o informacje zwrotne
• uporządkuj miejsce pracy – wyeliminuj dystraktory
• dbaj o siebie
• postaraj się aby praca była dla Ciebie atrakcyjna i
przyjemna
• opracuj system samonagradzania
Cykl Kolba
DOŚWIADCZENIE
EKSPERYMENTOWANIE
KONCEPTUALIZACJA
REFLEKSYJNA
OBSERWACJA
Zdaniem D. Kolba
uczenie się to proces, w
którym główną funkcję
pełni doświadczenie
jednostki i jego analiza.
Cykl Kolba a style uczenia się
Styl konwergencyjny
Preferowany przez empiryków
uczących się przez doświadczenie
Styl dywergencyjny
Preferowany przez teoretyków,
uczących się przez szukanie
związków i zależności,
osadzających obserwacje
w złożonej logicznie całości.
Styl akomodacyjny
Preferowany przez pragmatyków,
uczących się przez zastosowanie
wiedzy w praktyce
Styl asymilacyjny
Preferowany przez kontemplatorów,
osoby refleksyjne
uczące się przez gromadzenie
informacji, wyciąganie wniosków
EMPIRYCY
Lubią być stawiani wobec nowych doświadczeń
i problemów, które muszą rozwiązać. Kolejne
pojawiające się przed nimi zadania traktują jak wyzwania.
Charakterystyka
Uczą się aktywnie,
stosując chętnie symulacje, ćwiczenia,
gry i dyskusje
Metody
Chętnie angażują się w nowe działania, są otwarci na
nowe doświadczenia, są inicjatorami zmian,
działają szybko i skutecznie.
Zalety
Mają tendencję do ryzyka, szybciej działają niż myślą,
wykazują niechęć do samodzielnej pracy, nuży ich
wdrażanie długoterminowych, żmudnych projektów.
Wady
KONTEMPLATORZY
Uczą się w sposób przemyślany, analizując to, co obserwują.
Potrzebują czasu na przemyślenie problemu i rozwiązanie go.
Nie sprawdzają się jako liderzy - nie lubią podejmować
decyzji na podstawie niepełnych informacji czy pod presją czasu
Charakterystyka
Uczą się wykorzystując metody nastawione na myślenie kreatywne.
Lubią techniki wspierające analityczne myślenie
– analiza SWOT, Ishikawa, studia przypadków.
Metody
Mają bujną wyobraźnię, łatwo generują nowe pomysły.
Są skrupulatni i systematyczni.
Działają tylko po gruntownym przemyśleniu sytuacji.
Zalety
Podejmują decyzje bardzo wolno,
mają skłonność do nadmiernej ostrożności i unikania ryzyka.
Są skłonni do wycofania i obserwacji.
Wady
TEORETYCY
Lubią wyjaśniać związki i zależności poszczególnych elementów.
W uczeniu się preferują treści ustrukturalizowane, uporządkowane.
Włączani w działanie muszą znać jego cel i kontekst.
Mogą przejawiać trudność we współpracy z empirykami.
Charakterystyka
Lubią zadawać pytania, analizować przyczyny danych zdarzeń.
Sprawdzają się w zadaniach wymagających
opracowania teoretycznego modelu.
Metody
Logiczne myślenie, racjonalizm i obiektywizm,
poszukiwanie związków przyczynowo-skutkowych,
skłonność do perfekcjonizmu i porządkowania wszystkiego,
analityczne podejście.
Zalety
Z trudem uczestniczą w sytuacjach mocno angażujących ich emocje,
źle znoszą niepewność, nieuporządkowanie, brak jasnych reguł.
Nie tolerują subiektywizmu i intuicji.
Odczuwają silną presję wykonania pracy.
Wady
PRAGMATYCY
Uczą się poprzez praktyczne zastosowanie teoretycznych
zagadnień, lubią próbować, ćwiczyć i uzyskiwać
informację zwrotną od eksperta.
Charakterystyka
W nauce wykorzystują metody i ćwiczenia praktyczne.
Lubią projekty, eksperymenty, symulacje.
Metody
Pragmatyzm, realizm, nastawienie na praktyczność,
nastawienie techniczne, przechodzenie wprost do sedna.
Zalety
Odrzucanie rozwiązań nie mających zastosowania w praktyce,
ignorowanie teorii i modeli, orientacja na zadania,
a nie na osobę, brak niecierpliwości.
Wady
Modalności sensoryczne
Styl wizualny (Visual)
Preferencje dla obrazów
i rozumienia przestrzennego
Styl Dźwiękowy (Aural)
Preferencje dla dźwięku,
muzyki.
Styl Słowny (Verbal)
Preferencje dla słowa
mówionego i pisanego
Styl Fizyczny (Physical)
Przeferencje dla
wykorzystania,
ciała, dotyku.
Styl
interpersonal
ny /
intrapersonal
ny
Styl wizualny (Visual)
Korzystaj z:
map, tabel, wykresów,
schematów, podkreśleń,
różnych kolorów,
obrazów, posterów,
slajdów
Ucz się:
Robiąc graficzne notatki,
zapisując dane do zapamiętania
na wykresach, w tabelach,
rysuj obrazki dla przedstawiania
swoich pomysłów
Na egzaminach:
Przypominaj sobie swoje rysunki, schematy, plakaty, nie konkretne słowa czy definicje
Spokojnie udzielaj odpowiedzi na pytania egzaminacyjne.
Rysuj w czasie udzielania odpowiedzi – przedstawiaj odpowiedzi graficznie
Styl Dźwiękowy (Aural)
Zbieraj informacje:
wyjaśniając innym nowe pomysły,
dyskutując ze studentami
i wykładowcami, korzystając z dyktafonu
do nagrywania wykładów, zapamiętując
przykłady, historie i dowcipy.
Ucz się:
czytając na głos, wyjaśniając
swoje notatki innym lub rozmawiając
z samym sobą, nagrywając
notatki na dyktafon i odsłuchując je.
Na egzaminach:
Jeżeli system na to pozwala wybieraj egzaminy ustne.
Wypowiadaj swoje odpowiedzi słuchając własnego głosu,
dostrajaj się do swoich nauczycieli mówiących o temacie.
Przygotowuj się do egzaminu w cichym i spokojnym miejscu.
Styl Słowny (Verbal)
Korzystaj z:
Notatek, esejów, podręczników,
słowników, definicji, cytatów,
encyklopedii, Internetu i stron WWW,
zbiorów zadań i zestawów ćwiczeń.
Ucz się:
zapisując słowa, czytając cicho swoje
notatki, wyrażając definicje
i opisy własnymi słowami,
opisując diagramy, wykresy, tabele.
Na egzaminach:
Zapisuj odpowiedzi na pytania egzaminacyjne.
Na pytania wielokrotnego wyboru staraj się wyszukać w głowie rozbudowaną
odpowiedź.
Styl Fizyczny (Physical)
Korzystaj z:
przykładów praktycznych, próbek,
fotografii, demonstratorów, tutoriali,
poprzednich prac egzaminacyjnych,
do zbierania informacji wykorzystuj
wszystkie zmysły.
Ucz się:
przypominając sobie wykonywane
na zajęciach eksperymenty,
doświadczenia, zapamiętując przebieg
wydarzeń, posługując się
modelami i symulatorami.
Na egzaminach:
Odgrywaj sytuację egzaminacyjną w pokoju, w którym się uczysz.
Umieszczaj przykłady w swoich notatkach i w odpowiedziach, których udzielasz.
Pisz praktyczne odpowiedzi, streszczenia rozdziałów.