background image

Wykonywanie kary 

pozbawienia wolności 

przez kobiety

background image

Podstawy prawne

• Kodeks Karny Wykonawczy
• Wzorcowe reguły minimalne ONZ postępowania 

z więźniami z 1957,

• Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich 

i Politycznych,

• Konwencja w sprawie zakazu stosowania tortur 

oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub 
poniżającego traktowania albo karania,

• Europejska Konwencja Praw Człowieka
• Europejskie Reguły Więzienne z 2006 roku 
• rozporządzenia właściwych Ministrów oraz 

zarządzenia i instrukcje Dyrektora Generalnego 
Służby Więziennej.

background image

Wzorcowe reguły Minimum  

Postępowania z Więźniami – 

reguła 8

Różne kategorie więźniów wyszczególnione ze względu na 

płeć, wiek, uprzednią karalność, podstawę uwięzienia oraz 
sposób traktowania - umieszcza się w oddzielnych 
zakładach lub częściach tych zakładów. Oznacza to, że: 

(a) mężczyźni i kobiety więzieni są, o ile to możliwe, w 

oddzielnych zakładach. W tych zakładach, do których  
przyjmuje się zarówno mężczyzn jak i kobiety, 
pomieszczenia dla kobiet oddzielone są całkowicie; 

(b) więźniowie śledczy oddzieleni są od więźniów karnych; 
(c) osoby uwięzione za długi lub inni więźniowie prawa 

cywilnego oddzieleni są od więźniów karnych;  

(d) więźniowie młodzi oddzieleni są od więźniów dorosłych; 

background image

Reguła 23 (1,2)

(1)W zakładach dla kobiet zapewnia się specjalne 

pomieszczenia przeznaczone dla wszelkiej 

koniecznej opieki i leczenia kobiet w okresie ciąży 

i połogu. Zawsze, gdy to będzie możliwe, 

zapewnia się odbycie porodu w szpitalu 

pozawięziennym. Urodzenie się dziecka w 

więzieniu nie będzie uwidocznione w jego akcie 

urodzenia.

(2) Zezwolenie na pozostawienie niemowląt              

              z uwięzionymi matkami wymaga 

zapewnienia opieki wykwalifikowanych 

pielęgniarek w czasie, kiedy niemowlęta nie 

znajdują się pod opieką ich  matek.

background image

art. 82 § 2kkw
Dokonując klasyfikacji uwzględnia się płeć;
art. 105a§3 kkw
Skazane sprawujące stałą pieczę nad dzieckiem 

do lat 15, mają prawo do dodatkowego widzenia 

z dziećmi, poza limitem w danym miesiącu;

Art. 124 § 3  kkw skazana w okresie urlopie 

wypoczynkowego lub zwolnienia od pracy, 

korzysta m.in. Z uprawnienia do dodatkowego 

lub dłuższego widzenia;

Art. 133 kkw skazanej wywiązującej się z 

obowiązków ucznia po roku nauki można 

udzielić 14-dniowego urlopu, w trakcie którego 

korzysta m.in. Z uprawnienia do dodatkowego 

lub dłuższego widzenia.

background image

Kodeks Karny Wykonawczy 

art. 87

• § 1.

 Kobiety odbywają karę pozbawienia 

wolności odrębnie od mężczyzn (oznacza 

osadzenie kobiet w wydzielonych 

zakładach karnych albo w wydzielonych 

oddziałach mieszkalnych i odseparowanie 

ich w czasie nauki, pracy i innych zajęć)

• § 2.

 Skazana kobieta odbywa karę w 

zakładzie karnym typu półotwartego, 

chyba, że stopień demoralizacji lub 

względy bezpieczeństwa przemawiają za 

odbywaniem kary w zakładzie innego 

typu

.

background image

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dn. 25 sierpnia 

2003 r. w sprawie regulaminu organizacyjno- porządkowego 

wykonywania kary pozbawienia wolności (rpw) oraz rozp. 

Min. Spraw. Z dn. 25 sierpnia 2003 r. w sprawie regulaminu 

organizacyjno- porządkowego wykonywania tymczasowego 

aresztowania 

§ 11 (rpw) § 10 (rta) stanowi o oddzielnym rozmieszczeniu kobiet i 

mężczyzn w obrębie jednostki penitencjarnej;

§ 27 ust.1 (rpw), § 29 ust.1 (rta)  wobec skazanych kobiet 

ciężarnych i karmiących dyrektor może dokonywać, na wniosek 
lekarza lub po zasięgnięciu jego opinii, niezbędnych odstępstw 
od przewidzianego w regulaminie sposobu wykonywania kary 
pozbawienia wolności w zakresie wynikającym z potrzeby 
uwzględnienia stanu fizycznego lub psychicznego tych kobiet;

Ust.2 Skazaną (tymczasowo aresztowaną) kobietę ciężarną 

przenosi się na dwa miesiące przed przewidywanym terminem 
porodu do szpitalnego oddziału ginekologiczno – położniczego w 
ZK lub AŚ;

§30 ust.4 (rpw), §32 ust.5 (rta) skazana kobieta korzysta co 

najmniej raz dziennie z ciepłej wody i dwa razy w tygodniu  z 
ciepłej kąpieli 

background image

Ustawa z dn. 26 kwietnia 

1996 r.          o Służbie 

Więziennej 

art. 19, ust.4 Wobec kobiet nie stosuje się 

środków przymusu bezpośredniego w 
postaci petard, pałek służbowych, pocisków 
miotanych z broni palnej, a wobec 
ciężarnych lub karmiących także nie stosuje 
się w postaci założenia pasów 
obezwładniających lub kaftana 
bezpieczeństwa, wodnych środków 
obezwładniających, siatki 
obezwładniających lub chemicznych 
środków obezwładniających            i 
reflektora olśniewającego. 

background image

Katalog środków przymusu 

bezpośredniego dopuszcza 

użycie:

Siły fizycznej;
Umieszczenie w celi zabezpieczającej;
Założenie kasku ochronnego;
Założenie kajdan

background image

Liczba jednostek 
organizacyjnych

OISW – 15

AŚ – 70

ZK – 87

  OZ – 35

  Oddziały  

  tymczasowego 
  zakwaterowania 
  skazanych – 9

  Domy dla matki 

  i dziecka – 2

  Szpitale przy AŚ/ZK - 14

w tym:

background image

Jednostki penitencjarne dla 

kobiet

W Polsce istnieją 22 jednostki 

penitencjarne, w których przebywają 
kobiety pozbawione wolności. 

4 Zakłady Karne: w Grudziądzu, Czersku, 

Krzywańcu i Lublińcu 

4 Areszty Śledcze w Ostródzie, Lesznie, 

Kamieniu Pomorskim oraz Nisku.

14 jednostkach męskich zostały 

wydzielone oddziały dla kobiet

background image

Populacja osadzonych kobiet 

w wybranych krajach

background image

Struktura osadzonych kobiet według 

sytuacji prawnej (stan na 31.12; 

CZSW)

Rok

Ogółem

W tym 

kobiety

Wskaźnik 

% liczby 

osadzony

ch kobiet 

do 

ogólnej 

liczby 

osadzony

ch

Tymczaso

wo 

aresztowan

e

Skazan

e

Ukarane

2005

82 955

2 359

2,8

666

1 660

33

2006

88 647

2 668

3,0

683

1 958

27

2007

87 776

2 598

3,0

524

2 054

20

2008

83 152

2 542

3,05

416

2 097

29

2009

84 003

2 697

3,2

438

2 236

23

2010

80 728

2  597

3,2

354

2 213

30

background image

Kobiety osadzone według 

rodzajów przestępstw

• Zabójstwo 

440 

(w tym §4 – 2)

• Inne przestępstwa przeciwko życiu i 

zdrowiu 

198 

• Zgwałcenie 

24

• Przestępstwa przeciwko rodzinie i opiece 

120 

(w tym znęcanie się -82; alimenty -36)

• Kradzież 

375

• Kradzież z włamaniem 

112

• Rozbój 

296

• Pozostałe przestępstwa 1828

background image

Kobiety według długości 

kar pozbawienia wolności

W ostatnich latach wzrosła liczba kobiet 

odbywających kary długoterminowe, jednak 
nadal największą grupę osadzonych stanowią 
kobiety odbywające karę od 6 miesięcy do 2 
lat pozbawienia wolności.

• Powyżej 5 do 10 lat – 225
• Powyżej 10 do 15 lat – 140
• 25 lat pozbawienia wolności – 41 

(MĘŻCZYŹNI: 1476)

• Dożywotnie pozbawienie wolności – 8 (10, 

wyrok nieprawomocny 1) MĘŻCZYŹNI: 253

background image

Wiek kobiet pozbawionych 

wolności

Wiek

Liczba kobiet

15-16

0

17-18

16

19-21

106

22-30

706

31- 39

699

40- 48

503

49- 57

419

58- 66

102 

67 i więcej

16


Document Outline