Pedagogika wczesnoszkolna, jako
subdyscyplina naukowa, ujmuje
problematykę kształcenia na różnych
poziomach ogólności, uwzględniając
odpowiednie teorie filozoficzne,
psychologiczne, socjologiczne
i prakseologiczne. Odnosi je do wieku
dziecka i całej złożoności treści
kształcenia zawartych w obszarach
edukacji przewidzianych dla klas
początkowych.
„Celem edukacji wczesnoszkolnej jest
wspomaganie dziecka w rozwoju intelektualnym,
emocjonalnym, społecznym, etycznym,
fizycznym i estetycznym. Ważne jest również
takie wychowanie, aby dziecko w miarę swoich
możliwości było przygotowane do życia w
zgodzie z samym sobą, ludźmi i przyrodą. Należy
zadbać o to, aby odróżniało ono dobro od zła,
było świadome przynależności społecznej (do
rodziny, grupy rówieśniczej i wspólnoty
narodowej) oraz rozumiało konieczność dbania o
przyrodę. Jednocześnie dąży się do
ukształtowania systemu wiadomości i
umiejętności potrzebnych dziecku do
poznawania i rozumienia świata, radzenia sobie
w codziennych sytuacjach oraz do
kontynuowania nauki w klasach IV-VI szkoły
podstawowej”.
(Dz. U. 2008, nr 4, poz.17)
W nauczaniu początkowym można więc
wyróżnić dwie grupy zespolonych celów:
1. Cele ogólnorozwojowe, ujmowane w
kategoriach:
a) poznawczych – dziecko poznaje świat (język
opisowy), oraz siebie i innych (język
psychologiczny), co wymaga czynności
i umiejętności poznawczych;
b) emocjonalnych – dziecko przeżywając,
wartościuje siebie i innych oraz otaczającą go
rzeczywistość;
c) działaniowych – dziecko oddziałując na siebie i
innych, praktycznie dokonuje zmian, kształtuje
wizerunek swój i innych, modyfikuje otaczającą go
rzeczywistość.
2.Cele edukacyjne– ściśle związane z
kształtowaniem umiejętności szkolnych,
typu: czytanie, pisanie, liczenie, oraz
nabywaniem wiadomości i umiejętności o
charakterze ogólnym.
Nauczanie początkowe ma charakter
wielostronnego kształcenia, którego
istotę stanowi aktywizowanie różnych
sfer psychiki dziecka w procesie uczenia
się (Okoń 1987).
Teoria wielostronnego kształcenia
zakłada następujące drogi uczenia się:
a) uczenie się przez przyswajanie, którego
podstawę psychologiczną stanowią głównie
pamięć i odbiór treści;
b) uczenie się przez odkrywanie, określane jako
problemowe, w którym uczeń dochodzi do
nowych wiadomości drogą rozumowania;
c) uczenie się przez przeżywanie i działanie.
Planowanie pracy w nauczaniu
zintegrowanym
Planowanie jest warunkiem skuteczności
procesu nauczania- uczenia się. Nauczanie
projektuje się po to, żeby aktywizować i wspierać
uczenie się ucznia. Celem planowanego
nauczania jest pomóc wszystkim uczącym się w
osiągnięciu możliwie pełnego, indywidualnie
ukierunkowanego rozwoju.
Dla wielu nauczycieli planowanie jest czynnością
trudną, dlatego, często korzystają z gotowych
rozkładów drukowanych w czasopismach i
przewodnikach metodycznych. Doradcy
metodyczni są zdania, że lepiej zrobić własny
plan nauczania, choćby prosty i ogólny, ale
pomocny w pracy, niż przepisać cudzy dla samej
jego obecności.
Nauczyciel planując pracę powinien
uwzględniać następujące czynniki
zewnętrzne leżące po stronie:
Dziecka
-możliwości psychofizyczne,
-potrzeby rozwojowe,
-zainteresowania,
-zdolności,
Nauczyciela
-osobowość,
-kompetencje,
-doświadczenie,
Warunków organizacyjnych szkoły
-liczebność klasy,
-wyposażenie: pomoce naukowe, podręczniki itp.,
-plan pracy szkoły,
-plan pracy grupy wiekowej itp.
Temat:
Moje miasto dziś
i za 100 lat.