Standardy i procedury

Standardy i procedury

w pielęgniarstwie

w pielęgniarstwie

onkologicznym

onkologicznym

Dr n. med. Janina Książek

Dr n. med. Janina Książek

Zakład Pielęgniarstwa

Zakład Pielęgniarstwa

Chirurgicznego AMG

Chirurgicznego AMG

„

„

Żeby zobaczyć tęczę

Żeby zobaczyć tęczę

Trzeba przeczekać burzę”

Trzeba przeczekać burzę”

(Dolly Parton)

(Dolly Parton)

Wstęp

Wstęp

Choroba nowotworowa niszczy nie tylko

Choroba nowotworowa niszczy nie tylko

ciało, ale również rani psychikę i duszę,

ciało, ale również rani psychikę i duszę,

obejmuje cały obszar osobowości pacjenta

obejmuje cały obszar osobowości pacjenta

i dotyczy także całej rodziny.

i dotyczy także całej rodziny.

Działania pielęgnacyjne powinny

Działania pielęgnacyjne powinny

niwelować funkcjonujące wśród pacjentów

niwelować funkcjonujące wśród pacjentów

stereotypy, gdzie zabieg operacyjny wiąże

stereotypy, gdzie zabieg operacyjny wiąże

się z okaleczeniem, chemioterapia z

się z okaleczeniem, chemioterapia z

wyłysieniem, a radioterapia z dużym

wyłysieniem, a radioterapia z dużym

odczynem popromiennym.

odczynem popromiennym.

Cel pracy

Cel pracy

Określeniem roli standardów i

Określeniem roli standardów i

procedur

procedur

w podnoszeniu jakości usług

w podnoszeniu jakości usług

w pielęgniarstwie onkologicznym

w pielęgniarstwie onkologicznym

.

.

Omówienie

Omówienie

Interdyscyplinarność opieki

Interdyscyplinarność opieki

onkologicznej sprawia, że jakość tej

onkologicznej sprawia, że jakość tej

opieki powinna być rozpatrywana na

opieki powinna być rozpatrywana na

wszystkich płaszczyznach.

wszystkich płaszczyznach.

Zrozumienie potrzeby określania

Zrozumienie potrzeby określania

jakości opieki, jest ważne, ale nie

jakości opieki, jest ważne, ale nie

wystarczające. Musimy bowiem

wystarczające. Musimy bowiem

oszacować, opisać, zmierzyć poziom

oszacować, opisać, zmierzyć poziom

jakości. Pomocne w tym są standardy i

jakości. Pomocne w tym są standardy i

kryteria.

kryteria.

Standard

Standard

Profesjonalny, uzgodniony poziom

Profesjonalny, uzgodniony poziom

wykonania jakiegoś działania stosownie

wykonania jakiegoś działania stosownie

do potrzeb, który jest osiągalny,

do potrzeb, który jest osiągalny,

obserwowalny, pożądany i mierzalny.

obserwowalny, pożądany i mierzalny.

Standard określa się jako pewne normy,

Standard określa się jako pewne normy,

które wyrażają określony poziom

które wyrażają określony poziom

doskonałości oferowanej opieki,

doskonałości oferowanej opieki,

Standard dostarczania wskazówek do

Standard dostarczania wskazówek do

osiągania doskonałości w praktyce.

osiągania doskonałości w praktyce.

W procesie standaryzacji opieki

W procesie standaryzacji opieki

onkologicznej udział chorego i jego

onkologicznej udział chorego i jego

rodziny jest nieodzowny w każdej

rodziny jest nieodzowny w każdej

fazie tego procesu.

fazie tego procesu.

W opracowywaniu standardów

W opracowywaniu standardów

należy wziąć pod uwagę:

należy wziąć pod uwagę:

uznane teorie pielęgnowania i

uznane teorie pielęgnowania i

przyjęte metody pracy pielęgniarek,

przyjęte metody pracy pielęgniarek,

wyniki badań naukowych,

wyniki badań naukowych,

procedury pielęgniarskie,

procedury pielęgniarskie,

zasady etyki zawodowej,

zasady etyki zawodowej,

ustalone kompetencje pielęgniarek i

ustalone kompetencje pielęgniarek i

zakres ich odpowiedzialności.

zakres ich odpowiedzialności.

Podział standardów

Podział standardów

ogólne

ogólne

, dotyczące pielęgniarstwa onkologicznego –

, dotyczące pielęgniarstwa onkologicznego –

roli pielęgniarki onkologicznej w zespole,

roli pielęgniarki onkologicznej w zespole,

praktyki zawodowej

praktyki zawodowej

, które opisują specyficzne

, które opisują specyficzne

wymagania konieczne do realizacji opieki w

wymagania konieczne do realizacji opieki w

placówkach onkologicznych,

placówkach onkologicznych,

szczegółowe

szczegółowe

, które określają zasady i sposoby

, które określają zasady i sposoby

postępowania pielęgniarskiego w odniesieniu do

postępowania pielęgniarskiego w odniesieniu do

pacjenta w określonym stanie (np. standard opieki

pacjenta w określonym stanie (np. standard opieki

nad pacjentem ze sztucznym odbytem brzusznym),

nad pacjentem ze sztucznym odbytem brzusznym),

postępowania pielęgniarskiego

postępowania pielęgniarskiego

w

w

poszczególnych sytuacjach, np. opisujące procedury

poszczególnych sytuacjach, np. opisujące procedury

postępowania pielęgniarskiego (np. pielęgnacja

postępowania pielęgniarskiego (np. pielęgnacja

wkłuć, pielęgnacja miejsc napromienianych,

wkłuć, pielęgnacja miejsc napromienianych,

pielęgnacja błon śluzowych jamy ustnej).

pielęgnacja błon śluzowych jamy ustnej).

Na podstawie standardów budowane

Na podstawie standardów budowane

są algorytmy i procedury

są algorytmy i procedury

postępowania.

postępowania.

Algorytm – jest schematem, formułą

Algorytm – jest schematem, formułą

alternatywnego postępowania,

alternatywnego postępowania,

zapewniającą rozwiązanie danego

zapewniającą rozwiązanie danego

problemu w określonych sytuacjach

problemu w określonych sytuacjach

decyzyjnych.

decyzyjnych.

Algorytmy są przygotowywane przez

Algorytmy są przygotowywane przez

ekspertów, mają najczęściej postać drzewa

ekspertów, mają najczęściej postać drzewa

decyzyjnego ukazującego kolejne kroki

decyzyjnego ukazującego kolejne kroki

(np. algorytm postępowania w przypadku

(np. algorytm postępowania w przypadku

wynaczynienia cytostatyku).

wynaczynienia cytostatyku).

Procedura

Procedura

Uzgodniony sposób postępowania oparty na

Uzgodniony sposób postępowania oparty na

sprawdzonych podstawach teoretycznych,

sprawdzonych podstawach teoretycznych,

zgodnym z prawem i przyjętymi standardami.

zgodnym z prawem i przyjętymi standardami.

Zawiera nazwę, cel, działania uporządkowane w

Zawiera nazwę, cel, działania uporządkowane w

kolejności czynności, wymagane warunki

kolejności czynności, wymagane warunki

wykonania, stosowaną aparaturę, materiały oraz

wykonania, stosowaną aparaturę, materiały oraz

kwalifikacje wykonawcy.

kwalifikacje wykonawcy.

Procedury opracowywane są najczęściej na bazie

Procedury opracowywane są najczęściej na bazie

konkretnej placówki, oddziału (np. Procedura

konkretnej placówki, oddziału (np. Procedura

przygotowania pacjenta do operacji wyłonienia

przygotowania pacjenta do operacji wyłonienia

sztucznego odbytu w oddziale Chirurgii

sztucznego odbytu w oddziale Chirurgii

Onkologicznej Szpitala X; Procedura przyjęcia do

Onkologicznej Szpitala X; Procedura przyjęcia do

Oddziału X pacjenta po laryngektomii).

Oddziału X pacjenta po laryngektomii).

Standardy a dokumentacja

Standardy a dokumentacja

Jednym z podstawowych wymogów

Jednym z podstawowych wymogów

związanych z prowadzeniem

związanych z prowadzeniem

standardów jest dokumentowanie

standardów jest dokumentowanie

realizacji standardu

realizacji standardu

i jego ocena.

i jego ocena.

Karty realizacji i oceny standardu są

Karty realizacji i oceny standardu są

integralną częścią dokumentacji

integralną częścią dokumentacji

pacjenta.

pacjenta.

Najczęściej popełniane błędy

Najczęściej popełniane błędy

w dokumentowaniu działań

w dokumentowaniu działań

pielęgniarskich związanych z

pielęgniarskich związanych z

określonym standardem lub

określonym standardem lub

procedurą to „katalogowanie

procedurą to „katalogowanie

czynności pielęgniarskich”.

czynności pielęgniarskich”.

Podsumowanie

Podsumowanie

Standardy, procedury i algorytmy mają służyć

Standardy, procedury i algorytmy mają służyć

rozwiązywaniu konkretnych problemów

rozwiązywaniu konkretnych problemów

wynikających z procesu pielęgnowania.

wynikających z procesu pielęgnowania.

Z punku widzenia tego procesu najważniejszą rolę

Z punku widzenia tego procesu najważniejszą rolę

odgrywa dobranie metod postępowania do

odgrywa dobranie metod postępowania do

określonej sytuacji, a w konsekwencji, ocena

określonej sytuacji, a w konsekwencji, ocena

uzyskanych rezultatów.

uzyskanych rezultatów.

Z katalogowania wykonanych czynności

Z katalogowania wykonanych czynności

pielęgniarskich, bez oceny efektów, nic nie

pielęgniarskich, bez oceny efektów, nic nie

wynika. Taki sposób pojmowania roli kart

wynika. Taki sposób pojmowania roli kart

pielęgnacyjnych jest zaprzeczeniem

pielęgnacyjnych jest zaprzeczeniem

indywidualizmu, holistycznego podejścia do

indywidualizmu, holistycznego podejścia do

pacjenta i jego rodziny.

pacjenta i jego rodziny.

c.d.

c.d.

Standardy, procedury i algorytmy postępowania

Standardy, procedury i algorytmy postępowania

powinny być precyzyjnie dostosowane do

powinny być precyzyjnie dostosowane do

istniejących warunków w danym oddziale, gdyż

istniejących warunków w danym oddziale, gdyż

tylko wówczas będą pełniły rolę „porządkującą”

tylko wówczas będą pełniły rolę „porządkującą”

istniejący stan rzeczy i nie będą odbierane

istniejący stan rzeczy i nie będą odbierane

przez personel jako kolejne utrudnienie procesu

przez personel jako kolejne utrudnienie procesu

pielęgnowania.

pielęgnowania.

Monitorowanie efektów wprowadzonych

Monitorowanie efektów wprowadzonych

standardów pozwala skorygować błędy

standardów pozwala skorygować błędy

popełnione w fazie tworzenia standardów.

popełnione w fazie tworzenia standardów.

Dodatkową korzyścią jest satysfakcja pacjentów

Dodatkową korzyścią jest satysfakcja pacjentów

i personelu z uzyskanej jakości opieki.

i personelu z uzyskanej jakości opieki.

Dziękuję za uwagę

Dziękuję za uwagę