Page 1

BIZ w Afryce

Subsaharyjskiej

na przykładzie

RPA

Page 2

Gospodarka Afryki subsaharyjskiej:

- Kolonizatorzy pozostawili Afrykę bez zróżnicowanej

struktury wytwarzania (brak impulsu rozwojowego)
i wiedzy jak kierować państwem i gospodarką,

- Afryka traktowana jako źródło surowców

mineralnych dla Europy,

- Gospodarki afrykańskie zdominowane przez

przedsiębiorstwa monopolistyczne,

- Profil gospodarowania jednostronny, nastawiony na

eksploatację surowców i rolnictwo.

Page 3

Gospodarka Afryki subsaharyjskiej:

• Okres gospodarki kolonialnej nie wspierał
przedsiębiorczości lokalnej i nie przyczynił się do
wykształcenia klasy afrykańskich kapitalistów,

• Gospodarka służąca jedynie celom metropolii,

• Nie powstał przemysł ciężki, wytwórczy,

• Nie dokonał się transfer technologii europejskiej,

• W okresie postkolonialnym stan ten nie uległ
znaczącej zmianie jakościowej.

Page 4

• Gospodarki państw subsaharyjskich pozostają
niezróżnicowane gałęziowo i produktowo.

• Są gospodarkami surowcowymi.

• Sektor wydobywczy i rolniczy (primary sector)
ciągle dominuje i dla wielu państw jest jedynym
źródłem dochodów publicznych.

Gospodarka Afryki subsaharyjskiej:

Page 5

BIZ w Afryce Subsaharyjskiej 1970-2005:

Page 6

• Napływ BIZ do Afryki choć był niewielki, wzrastał w
latach 90-tych XX wieku, a w stosunku do lat 1980-tych
wzrósł o około 218%,

• Udział napływu BIZ do Afryki w całości światowego
strumienia napływu malał z dekady na dekadę:
- W latach 70-tych wynosił 19%,
- W latach 80-tych tylko 9%,
- W latach 90-tych poziom 3%,

• W okresie 1995 – 2001, roczny napływ BIZ do Afryki
subsaharyjskiej szacowano na 7mld USD.

BIZ w Afryce Subsaharyjskiej 1970-2005:

Page 7

Korzyści z BIZ

- pozyskiwanie nowych technologii,
- pozytywny wpływ na wydajność i konkurencyjność
rodzimej produkcji
- tworzenie nowych miejsc pracy, a tym samym redukcja
bezrobocia.

Alternatywą dla inwestycji zagranicznych jest
mobilizacja kapitału krajowego, jednak dla krajów
rozwijających się (szczególnie małych) kapitał krajowy
nie jest w stanie zrekompensować niedoboru BIZ.

Page 8

Korzystne są przede wszystkim te inwestycje, które
podnoszą poziom technologiczny krajów goszczących,
zwiększają konkurencyjność gospodarki, a więc
inwestycje w infrastrukturę, a także w przemysł
przetwórczy.

Przykłady większości krajów świata pokazują, że
koncentracja na eksploatacji złóż naturalnych w krótkim
okresie i pod pewnymi warunkami może być źródłem
dużego bogactwa, ale często zdarza się , że bogacą się
głównie urzędnicy wysokiego szczebla i duże korporacje.

Page 9

Francja i Wielka Brytania, z uwagi na przeszłość kolonialną,
mają najsilniejsze związki polityczne,
gospodarcze, naukowe, kulturalne i militarne z Afryką.

Zwiększone mają być ponadto inwestycje francuskie w RPA,
m.in. w budowę elektrowni atomowej i elektrowni
węglowych.

Zainteresowanie Afryką coraz bardziej wykazują Niemcy,

W 2011 największymi inwestorami w Afryce stały się Chiny,
Stany Zjednoczone i Rosja (która interesuje się głównie
Afryką Północną.)

Kraje inwestujące w Afryce Subsaharyjskiej

Page 10

Perspektywa dla Afryki

- Należy się spodziewać dalszego wzrostu napływu BIZ do
Afryki,
- Klimat inwestycyjny poprawiają sukcesywne reformy w
niektórych krajach,
- Do tej pory kapitał zagraniczny napływał do sektora
wydobywczego również z powodu szybko rozwijającej się
gospodarki Chin, która zgłaszała duży popyt na surowce
energetyczne oraz ich rosnących cen.
- Wskutek postępującej ekspansji Chin na kontynencie
afrykańskim, staje się on obecnie areną rywalizacji o
wpływy gospodarcze mocarstw zachodnich, a to może tylko
oznaczać dalszy wzrost wolumenu BIZ.

Page 11

Ogólna charakterystyka gospodarki RPA:

• Jest tu dobrze rozwinięty przemysł, stanowiący jej
podstawę oraz wystarczająca produkcja żywności.

• Tereny uprawne zajmują tu jedynie 11% powierzchni
kraju. Jest to wynik niezbyt korzystnych warunków
naturalnych, głównie klimatu.

•Ważną rolę w rolnictwie odgrywa hodowla: owiec, kóz,
bydła, trzody chlewnej.

• Użytki zielone w RPA stanowią aż 65% powierzchni
kraju.

Page 12

• Najważniejsze znaczenie w gospodarce kraju ma
przemysł, a przede wszystkim wydobycie surowców.

• RPA jest jednym z najzasobniejszych w surowce
mineralne państw świata.

• W wydobyciu: złota, rud chromu i wanadu zajmuje
1. miejsce na świecie, a diamentów jubilerskich –
drugie.

• Poza tym znajduje się w czołówce w eksploatacji
innych surowców, np. antymonu, żelaza, ołowiu, srebra,
azbestu itp.

Page 13

• Na wielką skalę jest tu rozwinięty przemysł
przetwórczy, zwłaszcza maszynowy i metalowy, a także
hutnictwo i przemysł energetyczny (elektrownie
węglowe, wodne, atomowe),

• Po zaprzestaniu polityki apartheidu znacznie wzrosło
znaczenie turystyki w gospodarce kraju,

• RPA stała się ciekawym celem wakacyjnego
wypoczynku wielu turystów.

Page 14

Obecny kryzys a perspektywy dla RPA

Page 15

Page 16

Page 17

RPA BIZ 2010-2011

Głównymi krajami inwestującymi w RPA są Chiny i
USA. Dzięki inwestycjom tych dwóch krajów BIZ dla
RPA wzrosły z 1.2 mld USD w 2010 do 5.9 mld USD
w 2011.

Inwestycje dotyczyły głownie sektora
wydobywczego (Chińczycy) i zakupu przez
Amerykanów Massmart Holdings (właściciela min.
Makro) za 2.4 mld USD.

Page 18

Inwestycje koncernów międzynarodowych

- Trudno jest jednoznacznie ocenić politykę inwestycyjną
koncernów międzynarodowych w RPA.
- Najkorzystniejsze jest dokapitalizowanie gałęzi
zapewniających wyższą wartość dodaną.
- Inwestycje w sektorze wydobywczym, zbyt często przynoszą
zyski niemal wyłącznie korporacjom transnarodowym,
wywołując jednocześnie napięcia społeczne.
- Można zaobserwować wzrost uzależnienia nie tylko RPA ,
ale większości państw Afryki od koncernów
międzynarodowych inwestujących na tym kontynencie.

Page 19

RPA znalazło się na 32 miejscu na liście
najlepszych miejsc na inwestycje.

Wśród krajów afrykańskich najwyższą wartość
wskaźnika konkurencyjności wzrostu uzyskało
RPA.

Page 20

Przegląd inwestycji w Afryce

W Afryce bezpośrednie inwestycje zagraniczne przyciąga
przede wszystkim sektor wydobywczy.

Kapitał lokuje się także w telekomunikację (Afryka
Zachodnia, Kenia), kolej (Kenia), turystykę (Mauritius),
sektor finansowy (Algieria, RPA), obróbkę diamentów
(Botswana), przemysł tekstylny (Afryka Północna,
Madagaskar, Uganda), odzieżowy (Lesoto, Madagaskar),
chemiczny (Afryka Północna), farmaceutyczny (Afryka
Północna) i samochodowy (Maroko, RPA).

Page 21

Wykonali:

Małgorzata Wilkowska

Karol Godlewski

Krzysztof Rawa