Afryka Subsaharyjska
Afryka Subsaharyjska jest jednym z najważniejszych obszarów zainteresowania i aktywności Francji na świecie. Dla dwóch kierunków aktywności francuskich władz w Afryce subsaharyjskiej, przenikających się od połowy lat dziewięćdziesiątych, przyjęto nazwy-symbole: „polityka wierności” i „polityka otwarcia”. Polityka wierności pozawala Paryżowi utrzymywać wpływy na kontynencie afrykańskim. Z kolei polityka otwarcia służy zdobywaniu nowych poza granicami tradycyjnej strefy wpływów. W tym czasie wzrosło również w polityce zagranicznej Francji znaczenie podmiotów pozapaństwowych, jak np. Unii Europejskiej. Co więcej, na politycznym horyzoncie wyłania się nowa grupa partnerów- Afrykańskie organizacje regionalne. Paryż stanowczo wskazywał, iż przemiany i reformy we francuskiej polityce wobec Afryki nie wynikają z zamiaru redukcji francuskiego zaangażowania, ale wręcz przeciwnie- służą jego utrwaleniu i pogłębieniu. W żadnym wypadku nie naruszają one istoty stosunków francusko-afrykańskich. W 2003 r. podczas 22 konferencji francusko-afrykanskiej Paryż ponownie zaproponował Afrykanom nawiązanie nowego partnerstwa. Propozycje tę jeszcze przed rozpoczęciem spotkania, zapowiadał temat szczytu- „ Francja i Afryka, razem, w nowym partnerstwie” nie tylko nawiązywał do nowej francuskiej propozycji ale także wiązał się z afrykańskim pomysłem z 2001r.- Nowym Partnerstwem na rzecz rozwoju Afryki ( Nepad), przychylnie przyjętym także we Francji. W świetle sprawozdania z obrad, przedstawionego prze prezydenta Chiraca można sadzić, iż nowe partnerstwo ma obejmować 3 płaszczyzny: partnerstwo polityczne, na rzecz rozwoju i na rzecz współpracy międzynarodowej.Chirac konkludował, iż dokona się właśnie prawdziwa modernizacja stosunków francusko-afrykańskich, która znacząco wpłynie na kształt związków Czarnego Kontynentu, z całym światem. Na przełomie XX i XXI w. najbliższymi partnerami Francji w Afryce francuskojęzycznej były Gabon, Senegal i Wybrzeże Kości Słoniowej, a także Kamerun. Jednym z najtrwalszych owoców francuskiej aktywności kolonialnej w Afryce, trwale łączących Paryż z kontynentem afrykańskim, jest wysoka pozycja języka i kultury francuskiej w wielu krajach Czarnego Kontynentu, sprzyjająca wyjątkowej roli i skali aktywności Francji. Zdaniem Paryża- francuski stał się językiem afrykańskim, wektorem solidarności braterstwa i dobrego porozumienia między mieszkańcami Afryki, oferującym im więcej niż jakikolwiek inny język. O rozszerzeniu horyzontu geograficznego francuskiej polityki zagranicznej wobec Afryki świadczyła zorganizowana w czerwcu 1998r. nie posiadająca precedensu w historii, podróż prezydenta Chiraca do czterech państw Afryki Południowej- Namibii, RPA, Mozambiku i Angoli. Podróż prezydenta Chiraca do Nigerii w lipcu 1999r. była pierwszą w historii wizytą głowy francuskiego państwa w tym kraju. U progu XXI w. Francja i Nigeria postanowiły powołać 2 instytucje, służące zbliżeniu i współpracy. W lutym 2002r. w Paryżu została podpisana francusko-nigeryjska umowa, na mocy której utworzono francusko-nigeryjskie forum dialogu politycznego. Forum miało ułatwić Francji i Nigerii prowadzenie regularnych konsultacji politycznych, dotyczących zarówno stosunków dwustronnych, jak i spraw międzynarodowych. Podczas wizyty w Nigerii, Chirac złożył bardzo znaczącą deklaracje polityczną stwierdzając, iż Abudża może być stałym członkiem Rady Bezpieczeństwa reprezentującym Afrykę.
Francusko-Afrykańskie stosunki gospodarcze
W każdym z omawianych tu aspektów stosunków francusko-afrykańskich- gospodarczym, ustrojowym i wojskowym- istnieje przepaść między Francją a krajami Afryki subsaharyjskiej. Francja należy do grupy najbogatszych państw świata , natomiast Afryka Subsaharyjska jest jednym z najbiedniejszych regionów globu. Tym niemniej, mimo niekiedy przytłaczających dysproporcji dzielących Francję i niektóre państwa afrykańskie, stosunki gospodarcze z nimi są dla Paryża korzystne. Afryka Subsaharyjska, mimo postępującej marginalizacji, pozostaje dla Paryża istotnym partnerem gospodarczym, liczącym się odbiorcą francuskiego eksportu oraz źródłem ważnych surowców.
Francja wobec rozwoju Afryki Subsaharyjskiej. Problem imigracji.
Koniec ostatniej dekady XX w. przyniósł ważną reformę francuskiego mechanizmu zajmującego się świadczeniem pomocy rozwojowej, której głównym beneficjantem są kraje Afryki subsaharyjskiej. Dla Francji pomoc rozwojowa to nie tylko działanie wynikające z przesłanek ogólnoludzkich. Za jej świadczeniem kryją się również konkretne interesy, tak gospodarcze jak i polityczne, w tym realizowane na scenie międzynarodowej. Imigracja wywodząca się z Afryki subsaharyjskiej stała się jednym z najważniejszych problemów we francuskiej polityce wobec tego regionu świata. W latach 1900-2000 ludność Afryki wzrosła ze 110 do blisko 800 mln
Obecność militarna Francji w Afryce subsaharyjskiej. Francusko-Afrykańska współpraca wojskowa.
Mimo dekolonizacji, Francja utrzymuje na Czarnym Kontynencie stała obecność wojskową, której skala jest wyjątkowa. W tym względzie nie dorównuje jej żadne państwo pozaafrykańskie. Francuscy żołnierze realizują także zadania humanitarne i rozwojowe. Ponadto sama obecność baz wojskowych ma bardzo duże znaczenie ekonomiczne dla państw je goszczących. Oddziały francuskie, przebywające stale lub czasowo poza terytorium Francji, siły wysunięte, oraz siły działające w ramach mandatu międzynarodowego przypadku potrzeby reakcji zbrojnej na kontynencie afrykańskim władze francuskie odwołują się przede wszystkim do sił broniących suwerenności i wysuniętych, stanowiących pierwsza linię obrony i zarazem awangardę operacji o innym charakterze.
Pozaafrykańscy partnerzy Francji. Stosunki z Wielką Brytanią.
Polityka otwarcia, w tym nawiązanie bliskiej współpracy z Londynem, świadczy o tym, iż Paryż był zainteresowany rozszerzeniem swoich wpływów w Afryce subsaharyjskiej. Wielka Brytania i Francja były dwiema największymi potęgami kolonialnymi w Afryce. Jednak po uzyskaniu niepodległości przez kraje afrykańskie zaangażowanie Wielkiej Brytanii w sprawy tego kontynentu, w przeciwieństwie do Francji, zaczęło się zmniejszać. Londyn raczej nie zamierzał i nie miał okazji rywalizować z Paryżem o palmę pierwszeństwa. Wielka Brytania, w porównaniu z Francja, była także bardziej skłonna do ograniczenia swojej aktywności w Afryce na rzecz instytucji europejskich. Dopiero połowa lat dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia przyniosła ożywienie w stosunkach francusko-brytyjskich na kontynencie afrykańskim. Zdaniem Paryża i Londynu francusko-brytyjska bliska współpraca będzie miała korzystny wpływ na politykę innych państw europejskich. Zbliżenie francusko-brytyjskie w Afryce subsaharyjskiej następowało na kilku płaszczyznach. Jedną z nich stały się sprawy pokoju i bezpieczeństwa.W 2002 i 2003r. zaczęły się pojawiać zgrzyty we francusko-brytyjskich stosunkach, także w Afryce zaczęły się rodzic pytania, czy afrykańskie zbliżenie nie dobiega końca. Francuska prasa sugerowała, ze pogorszenie wzajemnych stosunków na Czarnym Lądzie jest w części pochodną sporów francusko-brytyjskich w sprawie Iraku.