Osnowę
Osnowę
geodezyjn
geodezyjn
ą
ą
,
,
tworzy usystematyzowany zbiór
tworzy usystematyzowany zbiór
punktów geodezyjnych w terenie (na jej powierzchni lub
punktów geodezyjnych w terenie (na jej powierzchni lub
płytko pod nią), odpowiednio utrwalonych (najczęściej
płytko pod nią), odpowiednio utrwalonych (najczęściej
znakami geodezyjnymi), dla których określono
znakami geodezyjnymi), dla których określono
matematycznie ich wzajemne położenie i dokładność
matematycznie ich wzajemne położenie i dokładność
usytuowania w obowiązującym systemie odniesień
usytuowania w obowiązującym systemie odniesień
przestrzennych.
przestrzennych.
Wyróżnia się:
Wyróżnia się:
osnowę poziomą,
osnowę poziomą,
osnowę wysokościową,
osnowę wysokościową,
osnowę dwufunkcyjną
osnowę dwufunkcyjną
.
.
Ze względu na sposób tworzenia osnowy dzieli się na:
Ze względu na sposób tworzenia osnowy dzieli się na:
klasyczne,
klasyczne,
satelitarne.
satelitarne.
Ze względu na role i znaczenie dla prac
Ze względu na role i znaczenie dla prac
geodezyjnych, osnowy geodezyjne dzielimy na:
geodezyjnych, osnowy geodezyjne dzielimy na:
osnowy podstawowe,
osnowy podstawowe,
osnowy szczegółowe,
osnowy szczegółowe,
osnowy pomiarowe.
osnowy pomiarowe.
Klasa punktów osnowy
Klasa punktów osnowy
geodezyjnej jest cechą
geodezyjnej jest cechą
charakteryzującą dokładność określenia ich położenia po
charakteryzującą dokładność określenia ich położenia po
wyrównaniu obserwacji.
wyrównaniu obserwacji.
Rząd osnowy
Rząd osnowy
geodezyjnej jest określany przez kolejność
geodezyjnej jest określany przez kolejność
włączania jej do wyrównania.
włączania jej do wyrównania.
1.
1.
Podstawowa
Podstawowa
2.
2.
Szczegółowa
Szczegółowa
3.
3.
Pomiarowa
Pomiarowa
Obecnie pozioma osnowa podstawowa stanowi w całości l
Obecnie pozioma osnowa podstawowa stanowi w całości l
klasę
klasę
jest zbiorem punktów, na który składają się jednolicie
jest zbiorem punktów, na który składają się jednolicie
opracowane następujące sieci:
opracowane następujące sieci:
•
•
sieć geodezyjna pomierzona techniką satelitarną GPS, EUREF-
sieć geodezyjna pomierzona techniką satelitarną GPS, EUREF-
POL, złożona z 11 punktów, nazywana siecią rzędu zerowego,
POL, złożona z 11 punktów, nazywana siecią rzędu zerowego,
•
•
sieć geodezyjna, pomierzona techniką satelitarną GPS,
sieć geodezyjna, pomierzona techniką satelitarną GPS,
zagęszczająca sieć EUREF-POL, zwana POLREF,
zagęszczająca sieć EUREF-POL, zwana POLREF,
•
•
sieci: astronomiczno-geodezyjna (SAG), wypełniająca (SW) i
sieci: astronomiczno-geodezyjna (SAG), wypełniająca (SW) i
punktów pośrednich (PP), wyrównane do punktów sieci POLREF.
punktów pośrednich (PP), wyrównane do punktów sieci POLREF.
Klasyfikacja poziomej osnowy
geodezyjnej
Osnowa podstawowa
Osnowa podstawowa
jest zbiorem punktów geodezyjnych wyznaczanych
jest zbiorem punktów geodezyjnych wyznaczanych
w poszczególnych sieciach w celu:
w poszczególnych sieciach w celu:
badania kształtu i wymiarów Ziemi,
badania kształtu i wymiarów Ziemi,
nawiązania i wyrównania osnów szczegółowych w państwowym układzie
nawiązania i wyrównania osnów szczegółowych w państwowym układzie
współrzędnych i państwowym układzie wysokości.
współrzędnych i państwowym układzie wysokości.
Osnowa szczegółowa dzieli się na klasy II i III
Osnowa szczegółowa dzieli się na klasy II i III
Osnowę szczegółową II klasy stanowi zbiór punktów będących
Osnowę szczegółową II klasy stanowi zbiór punktów będących
rozwinięciem osnowy I klasy, które
rozwinięciem osnowy I klasy, które
zakłada się w celu nawiązania osnowy
zakłada się w celu nawiązania osnowy
III klasy oraz zwiększenia liczby wysokodokładnych punktów geodezyjnych,
III klasy oraz zwiększenia liczby wysokodokładnych punktów geodezyjnych,
wykorzystywanych do różnorodnych prac geodezyjnych i obronnych
wykorzystywanych do różnorodnych prac geodezyjnych i obronnych
Osnowę szczegółową III klasy stanowi zbiór punktów będących
Osnowę szczegółową III klasy stanowi zbiór punktów będących
rozwinięciem
rozwinięciem
osnowy I i II klasy, służących do nawiązywania osnowy
osnowy I i II klasy, służących do nawiązywania osnowy
pomiarowej i wykonywania szczegółowych pomiarów geodezyjnych
pomiarowej i wykonywania szczegółowych pomiarów geodezyjnych
Przeznaczenie osnowy szczegółowej:
Przeznaczenie osnowy szczegółowej:
1. Nawiązanie pomiarów sytuacyjno – wysokościowych dla wykonania map
1. Nawiązanie pomiarów sytuacyjno – wysokościowych dla wykonania map
wielkoskalowych
wielkoskalowych
2. Nawiązania i wyrównania osnowy pomiarowej
2. Nawiązania i wyrównania osnowy pomiarowej
3. Nawiązanie pomiarów sytuacyjnych: nowych uzupełniających i realizacyjnych
3. Nawiązanie pomiarów sytuacyjnych: nowych uzupełniających i realizacyjnych
(wynoszenie projektów na grunt)
(wynoszenie projektów na grunt)
Stopień zagęszczenia osnowy szczegółowej:
Stopień zagęszczenia osnowy szczegółowej:
1. II klasy (łącznie z punktami I klasy):
1. II klasy (łącznie z punktami I klasy):
- 1 punkt na ok. 0.8km
- 1 punkt na ok. 0.8km
2
2
na terenach intensywnie zainwestowanych
na terenach intensywnie zainwestowanych
- 1 punkt na 1-2km
- 1 punkt na 1-2km
2
2
na terenach rolnych
na terenach rolnych
- 1 punkt na 12km
- 1 punkt na 12km
2
2
na terenach zwartych kompleksów leśnych
na terenach zwartych kompleksów leśnych
2. III klasy (łącznie z punktami I i II klasy):
2. III klasy (łącznie z punktami I i II klasy):
- 1 punkt na ok. 10-20 ha na terenach intensywnie
- 1 punkt na ok. 10-20 ha na terenach intensywnie
zainwestowanych
zainwestowanych
- 1 punkt na 20-50 ha na terenach rolnych
- 1 punkt na 20-50 ha na terenach rolnych
- 1 punkt na 50-120 ha na terenach zwartych kompleksów leśnych
- 1 punkt na 50-120 ha na terenach zwartych kompleksów leśnych
Kryterium dokładnościowe osnowy szczegółowej:
I. II klasy
1. Średni błąd położenia punktu Mp < 0.05m - II
2. Średni błąd położenia punktu Mp < 0.03m – IIs
II. III klasy
1. Średni błąd położenia punktu Mp < 0.10m - III
2. Średni błąd położenia punktu Mp < 0.07m – IIIs
Sieci osnowy geodezyjnej zakładane technikami satelitarnymi oznaczamy:
Is, IIs,IIIs.
Stabilizacja
Stabilizacja
- jest to zespół czynności polegający na osadzeniu w terenie znaku
- jest to zespół czynności polegający na osadzeniu w terenie znaku
geodezyjnego
geodezyjnego
Odtworzenie
Odtworzenie
polega na przywróceniu pierwotnego położenia punktu z zachowaniem
polega na przywróceniu pierwotnego położenia punktu z zachowaniem
dotychczasowych współrzędnych X, Y.
dotychczasowych współrzędnych X, Y.
Znaki jednofunkcyjne –
Znaki jednofunkcyjne –
służą do utrwalenia punktów osnowy tylko poziomej lub tylko
służą do utrwalenia punktów osnowy tylko poziomej lub tylko
wysokościowej
wysokościowej
Znaki dwufunkcyjne –
Znaki dwufunkcyjne –
służą do utrwalenia punktów osnowy zarówno poziomej i
służą do utrwalenia punktów osnowy zarówno poziomej i
wysokościowej. Znaki te mają obok siebie dwa element: centr (X,Y) i reper z głowicą
wysokościowej. Znaki te mają obok siebie dwa element: centr (X,Y) i reper z głowicą
(H)
(H)
Osnowa szczegółowa
Osnowa szczegółowa
– trwale stabilizowana (granit, beton zbrojony, stal, nierdzewne
– trwale stabilizowana (granit, beton zbrojony, stal, nierdzewne
stopy metali, PCW)
stopy metali, PCW)
Osnowa pomiarowa
Osnowa pomiarowa
– markowana (paliki drewniane, rurki drenarskie i żelazne, bolce,
– markowana (paliki drewniane, rurki drenarskie i żelazne, bolce,
elementy armatury), a na terenach zurbanizowanych także stabilizowana trwale
elementy armatury), a na terenach zurbanizowanych także stabilizowana trwale
Obecnie wyodrębnia się 86
Obecnie wyodrębnia się 86
typów wykorzystywanych znaków geodezyjnych
typów wykorzystywanych znaków geodezyjnych
oznaczone za pomocą trzycyfrowego kodu numerycznego. Dwie pierwsze cyfry
oznaczone za pomocą trzycyfrowego kodu numerycznego. Dwie pierwsze cyfry
od 01 do 99 oznaczają typ znaku stabilizowanego na właściwym punkcie zaś
od 01 do 99 oznaczają typ znaku stabilizowanego na właściwym punkcie zaś
trzecia cyfra oznacza rodzaj znaku rozpoznawczego osadzonego obok tego
trzecia cyfra oznacza rodzaj znaku rozpoznawczego osadzonego obok tego
punktu, np. pobocznik.
punktu, np. pobocznik.
Najczęściej stosowane grupy znaków:
Najczęściej stosowane grupy znaków:
1. 11-13 – znaki osnowy poziomej na budowlach stałych i skałach
1. 11-13 – znaki osnowy poziomej na budowlach stałych i skałach
2. 15-26 – znaki gruntowe jednopoziomowe
2. 15-26 – znaki gruntowe jednopoziomowe
3. 29-52 – znaki gruntowe dwupoziomowe
3. 29-52 – znaki gruntowe dwupoziomowe
4. 73-84 – znaki wysokościowe naziemne
4. 73-84 – znaki wysokościowe naziemne
5. 86-90 – znaki wysokościowe ścienne i na skałach
5. 86-90 – znaki wysokościowe ścienne i na skałach
Stabilizacja znaku może być
Stabilizacja znaku może być
wielopoziomowa
wielopoziomowa
. Pod znakiem naziemnym
. Pod znakiem naziemnym
znajduje się
znajduje się
znak podziemny
znak podziemny
w postaci
w postaci
płyty betonowej
płyty betonowej
lub granitowej z
lub granitowej z
centrem w postaci krzyża umieszczonej pod podstawą słupa ok. 10cm.
centrem w postaci krzyża umieszczonej pod podstawą słupa ok. 10cm.
Wymiary płyty: - bok podstawa kwadrat: od 20cm do 60cm - wysokość: od 10cm
Wymiary płyty: - bok podstawa kwadrat: od 20cm do 60cm - wysokość: od 10cm
do15cm
do15cm
Centry znaków podziemnych i naziemnych powinny leżeć w
Centry znaków podziemnych i naziemnych powinny leżeć w
jednej linii
jednej linii
pionowej
pionowej
.
.
Osnowy pomiarowe
Osnowy pomiarowe
są zbiorami punktów geodezyjnych wyznaczanych w
są zbiorami punktów geodezyjnych wyznaczanych w
poszczególnych sieciach w celu:
poszczególnych sieciach w celu:
oparcia pomiarów sytuacyjnych i rzeźby terenu,
oparcia pomiarów sytuacyjnych i rzeźby terenu,
wyznaczania projektów na gruncie,
wyznaczania projektów na gruncie,
wykonywania pomiarów realizacyjnych przy obsłudze inwestycji,
wykonywania pomiarów realizacyjnych przy obsłudze inwestycji,
badania i określania przemieszczeń obiektów budowlanych i podłoża
badania i określania przemieszczeń obiektów budowlanych i podłoża
gruntowego.
gruntowego.
Ciąg poligonowy
zamknięty
Ciąg poligonowy dwustronnie
nawiązany
Ciąg poligonowy jednostronnie nawiązany
Sieć poligonowa składająca
się z trzech ciągów
poligonowych (I,II,III)
nawiązanych do punktów
osnowy geodezyjnej
wyższego rzędu (KiM, LiN,
QiP) z jednym punktem
węzłowym W
Sieć poligonowa składająca się z
ośmiu ciągów poligonowych (I do
VIII) z jednym punktem głównym G i
czterema punktami węzłowymi W
Osnowa wysoko
Osnowa wysoko
ś
ś
ciowa
ciowa
Osnowa wysoko
Osnowa wysoko
ś
ś
ciowa
ciowa
to zbiór punktów, których wysokości
to zbiór punktów, których wysokości
zostały określone względem przyjętego poziomu odniesienia z
zostały określone względem przyjętego poziomu odniesienia z
błędem ich wyznaczenia.
błędem ich wyznaczenia.
Osnowa wysokościowa dzieli się na:
Osnowa wysokościowa dzieli się na:
1. osnowę podstawową:
1. osnowę podstawową:
- I klasy
- I klasy
(śr. bł. niwelacji po wyrównaniu mniejszy od +/-1mm/km),
(śr. bł. niwelacji po wyrównaniu mniejszy od +/-1mm/km),
- II klasy
- II klasy
(śr. bł. niwelacji po wyrównaniu mniejszy od +/-2mm/km),
(śr. bł. niwelacji po wyrównaniu mniejszy od +/-2mm/km),
2.osnowę szczegółową
2.osnowę szczegółową
:
:
- III klasy
- III klasy
(śr. bł. niwelacji po wyrównaniu mniejszy od +/-
(śr. bł. niwelacji po wyrównaniu mniejszy od +/-
4mm/km),
4mm/km),
- IV klasy
- IV klasy
(śr. bł. niwelacji po wyrównaniu mniejszy od +/-
(śr. bł. niwelacji po wyrównaniu mniejszy od +/-
10mm/km)
10mm/km)
3.pomiarową –
3.pomiarową –
bez klasyfikacji (śr. bł. niwelacji po wyrównaniu
bez klasyfikacji (śr. bł. niwelacji po wyrównaniu
mniejszy od +/-20mm/km)
mniejszy od +/-20mm/km)
Podstawowa osnowa wysokościowa:
Podstawowa osnowa wysokościowa:
- służy do nawiązania osnowy szczegółowej
- służy do nawiązania osnowy szczegółowej
-
służy do celów badawczych
służy do celów badawczych
Szczegółową osnowę wysokościową zakłada się w celu:
Szczegółową osnowę wysokościową zakłada się w celu:
- pomiaru elementów naziemnych i podziemnych sieci uzbrojenia
- pomiaru elementów naziemnych i podziemnych sieci uzbrojenia
- pomiaru budowli i urządzeń technicznych o trwałej konstrukcji oraz
- pomiaru budowli i urządzeń technicznych o trwałej konstrukcji oraz
budowli ziemnych i podziemnych, obsługi geodezyjnej inwestycji
budowli ziemnych i podziemnych, obsługi geodezyjnej inwestycji
przemysłowych
przemysłowych
- nawiązania wysokościowej osnowy pomiarowej przy pomiarze rzeźby
- nawiązania wysokościowej osnowy pomiarowej przy pomiarze rzeźby
terenu metodami niwelacji powierzchniowej
terenu metodami niwelacji powierzchniowej
Pomiarową osnowa wysokościową:
Pomiarową osnowa wysokościową:
- brak stabilizacji
- brak stabilizacji
- jednorodność – brak podziału na klasy
- jednorodność – brak podziału na klasy
- wyrównywana w sposób ścisły
- wyrównywana w sposób ścisły
Państwowy system odniesień przestrzennych
Państwowy system odniesień przestrzennych
tworzą:
tworzą:
geodezyjny układ odniesienia,
geodezyjny układ odniesienia,
układ wysokości, w którym wyznacza się wysokości punktów względem
układ wysokości, w którym wyznacza się wysokości punktów względem
przyjętego poziomu powierzchni odniesienia (średniego poziomu Morza
przyjętego poziomu powierzchni odniesienia (średniego poziomu Morza
Bałtyckiego w Zatoce Fińskiej, wyznaczonego dla mareografu w
Bałtyckiego w Zatoce Fińskiej, wyznaczonego dla mareografu w
Kronsztadzie koło Sankt Petersburga),
Kronsztadzie koło Sankt Petersburga),
układ współrzędnych płaskich prostokątnych, oznaczony symbolem
układ współrzędnych płaskich prostokątnych, oznaczony symbolem
"2000", stosowany w pracach geodezyjnych i kartograficznych,
"2000", stosowany w pracach geodezyjnych i kartograficznych,
związanych z wykonywaniem mapy zasadniczej (skala 1: 500 – 1: 5 000),
związanych z wykonywaniem mapy zasadniczej (skala 1: 500 – 1: 5 000),
układ współrzędnych płaskich prostokątnych, oznaczony symbolem
układ współrzędnych płaskich prostokątnych, oznaczony symbolem
"1992", stosowany w mapach o skali 1:10 000 i skalach mniejszych.
"1992", stosowany w mapach o skali 1:10 000 i skalach mniejszych.