F-1

F-1

Problemy zdrowotne

Problemy zdrowotne

osób

osób

w wieku podeszłym

w wieku podeszłym

Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Uniwersytet Medyczny w Łodzi

II Katedra Chorób Układu

II Katedra Chorób Układu

Nerwowego

Nerwowego

Klinika Psychiatrii Dorosłych

Klinika Psychiatrii Dorosłych

F-1

F-1

Aktualne problemy polskiej

Aktualne problemy polskiej

psychogeriatrii

psychogeriatrii

Dane statystyczne

Dane statystyczne





Stałe zwiększanie się populacji osób w

Stałe zwiększanie się populacji osób w

wieku

wieku

podeszłym oraz zmiana proporcji w poszczególnych

podeszłym oraz zmiana proporcji w poszczególnych

gr. wiekowych powoduje wzrost liczby osób w wieku

gr. wiekowych powoduje wzrost liczby osób w wieku

poprodukcyjnym.

poprodukcyjnym.

ŚWIAT

ŚWIAT

1996

1996

2010

2010

8,5% populacji świata

8,5% populacji świata

prognozy wskazują zwiększanie

prognozy wskazują zwiększanie

ukończyło 60 r.ż.

ukończyło 60 r.ż.

się tego odsetka, aż do 57%.

się tego odsetka, aż do 57%.

POLSKA

POLSKA

1970

1970

1986

1986

2000

2000

3,5 mln po 60 r.ż.

3,5 mln po 60 r.ż.

4,5 mln

4,5 mln

6 mln

6 mln

Za wzrostem liczby gr. wiekowej po 60 r.ż. nie nadąża wzrost

Za wzrostem liczby gr. wiekowej po 60 r.ż. nie nadąża wzrost

liczby dzieci i młodzieży. Spadek przyrostu naturalnego.

liczby dzieci i młodzieży. Spadek przyrostu naturalnego.

F-1

F-1

Kiedy zaczyna się starzenie ?

Kiedy zaczyna się starzenie ?

W XIX w. Otto von Bismarck ustanowił arbitralnie

W XIX w. Otto von Bismarck ustanowił arbitralnie

w Niemczech wiek przejścia na emeryturę na 65

w Niemczech wiek przejścia na emeryturę na 65

lat. Jednak w tym czasie tylko 2% niemieckiego

lat. Jednak w tym czasie tylko 2% niemieckiego

społeczeństwa przekroczyło ten wiek i program

społeczeństwa przekroczyło ten wiek i program

opieki społecznej dla ówczesnych emerytów, jaki

opieki społecznej dla ówczesnych emerytów, jaki

zaproponował, stanowił minimalne obciążenie dla

zaproponował, stanowił minimalne obciążenie dla

budżetu państwa.

budżetu państwa.

Ostatnie osiągnięcia medycyny rozbudziły nadzieję

Ostatnie osiągnięcia medycyny rozbudziły nadzieję

co do wydłużenia średniej długości życia ludzkiego.

co do wydłużenia średniej długości życia ludzkiego.

W Stanach Zjednoczonych 34 mln osób osiagnęło

W Stanach Zjednoczonych 34 mln osób osiagnęło

65, a 4 mln 85 r.ż.

65, a 4 mln 85 r.ż.

F-1

F-1

Postępujące wydłużenie średniej długości życia skłoniło

Postępujące wydłużenie średniej długości życia skłoniło

anglosaskich gerontologów do wyodrębnienia:

anglosaskich gerontologów do wyodrębnienia:



osób w wieku

osób w wieku

65-75 lat

65-75 lat

jako

jako

young old

young old

(

(

młodzi

młodzi

seniorzy

seniorzy

)

)



osób w wieku

osób w wieku

76-85 lat

76-85 lat

jako

jako

old old

old old

(

(

starsi seniorzy

starsi seniorzy

)

)



osób w wieku

osób w wieku

86-90 lat

86-90 lat

jako

jako

oldest old

oldest old

(

(

najstarsi

najstarsi

seniorzy

seniorzy

)

)



osób po 90 r.ż.

osób po 90 r.ż.

jako

jako

longerity

longerity

(

(

długowieczni

długowieczni

)

)

Obserwuje się, że najszybciej zwiększającą się populacją są

Obserwuje się, że najszybciej zwiększającą się populacją są

osoby co najmniej 85-cio letnie. Przewiduje się, że liczebność

osoby co najmniej 85-cio letnie. Przewiduje się, że liczebność

tej grupy ulegnie podwojeniu w okresie najbliższych 30-tu lat.

tej grupy ulegnie podwojeniu w okresie najbliższych 30-tu lat.

F-1

F-1

Szybkie powiększanie się grupy osób w wieku

Szybkie powiększanie się grupy osób w wieku

podeszłym pociąga za sobą poważne problemy:

podeszłym pociąga za sobą poważne problemy:

medyczne

medyczne

u 80% ludzi w wieku pow. 60 r.ż. występuje

u 80% ludzi w wieku pow. 60 r.ż. występuje

przynajmniej jedna choroba, a wiele osób cierpi na kilka

przynajmniej jedna choroba, a wiele osób cierpi na kilka

schorzeń, wymagających wielospecjalistycznej opieki medycznej,

schorzeń, wymagających wielospecjalistycznej opieki medycznej,

co przy obecnym kryzysie naszej sł. zdrowia nierzadko

co przy obecnym kryzysie naszej sł. zdrowia nierzadko

uniemożliwia, a przynajmniej znacznie utrudnia całościową

uniemożliwia, a przynajmniej znacznie utrudnia całościową

pomoc.

pomoc.

organizacyjne

organizacyjne

narasta zjawisko pozbywania się z domów ludzi

narasta zjawisko pozbywania się z domów ludzi

starych, schorowanych, niepełnosprawnych pod względem

starych, schorowanych, niepełnosprawnych pod względem

fizycznym i psychicznym. Wymusza się na lekarzach hospitalizację

fizycznym i psychicznym. Wymusza się na lekarzach hospitalizację

przewlekle chorych starszych osób bez wyraźnych ku temu

przewlekle chorych starszych osób bez wyraźnych ku temu

wskazań lekarskich. Brak miejsc w domach Opieki Społecznej.

wskazań lekarskich. Brak miejsc w domach Opieki Społecznej.

socjalne

socjalne

zanik więzi rodzinnych przewaga postaw

zanik więzi rodzinnych przewaga postaw

egoistycznych nad altruistycznymi w wielu rodzinach, samotność

egoistycznych nad altruistycznymi w wielu rodzinach, samotność

osób starych, drogie lekarstwa i niski status materialny osób

osób starych, drogie lekarstwa i niski status materialny osób

starych.

starych.

F-1

F-1

Starzenie się społeczeństwa

Starzenie się społeczeństwa

Utrwalony w społeczeństwie obraz

Utrwalony w społeczeństwie obraz

starości to:

starości to:



upośledzenie funkcji poznawczych

upośledzenie funkcji poznawczych



pogorszenie sprawności ruchowej

pogorszenie sprawności ruchowej



osłabienie zwieraczy

osłabienie zwieraczy



spadek witalności

spadek witalności



ból i cierpienie

ból i cierpienie



śmierć

śmierć

F-1

F-1

Jednak rozpowszechniane w środkach masowego przekazu

Jednak rozpowszechniane w środkach masowego przekazu

relacje

relacje



z powrotu 76-cio letniego Johna Glenna z podróży kosmicznej

z powrotu 76-cio letniego Johna Glenna z podróży kosmicznej



występy ponad 60-cio letnich Rolling Stonesów

występy ponad 60-cio letnich Rolling Stonesów

Mogą stanowić przeciwwagę dla powszechnego postrzegania i

Mogą stanowić przeciwwagę dla powszechnego postrzegania i

przewidywania dotyczących funkcjonowania osób w

przewidywania dotyczących funkcjonowania osób w

podeszłym wieku.

podeszłym wieku.

Coraz częściej pojawiają się w TV reklamy skierowane do

Coraz częściej pojawiają się w TV reklamy skierowane do

starzejących się, zamożnych osób pochodzących z

starzejących się, zamożnych osób pochodzących z

powojennego wyżu demograficznego, przedstawiające

powojennego wyżu demograficznego, przedstawiające

witalnych seniorów chłodzących się po ostrej grze w tenisa

witalnych seniorów chłodzących się po ostrej grze w tenisa

lub zakończonym forsującym biegu.

lub zakończonym forsującym biegu.

F-1

F-1

Fizjologia wieku podeszłego

Fizjologia wieku podeszłego



Poprawa zdrowia i jakości życia, wydłużenie czasu życia oraz

Poprawa zdrowia i jakości życia, wydłużenie czasu życia oraz

zmniejszenie śmiertelności w wieku podeszłym.

zmniejszenie śmiertelności w wieku podeszłym.

Za sprawą postępów wiedzy medycznej, poprawa diagnostyki i

Za sprawą postępów wiedzy medycznej, poprawa diagnostyki i

eliminowania tzw. czynników czynników ryzyka wielu schorzeń.

eliminowania tzw. czynników czynników ryzyka wielu schorzeń.



Przedłużenie czasu życia osób z przewlekłymi chorobami oraz

Przedłużenie czasu życia osób z przewlekłymi chorobami oraz

schorzeniami powstającymi jeszcze w ok. prenatalnym lub w okresie

schorzeniami powstającymi jeszcze w ok. prenatalnym lub w okresie

dzieciństwa np. choroba Downa, dziecięce porażenie mózgowe czy

dzieciństwa np. choroba Downa, dziecięce porażenie mózgowe czy

chorobami psychicznymi np. schizofrenia, procesy otępienne.

chorobami psychicznymi np. schizofrenia, procesy otępienne.



Postępy wiedzy o procesie starzenia się organizmu pozwoliły lepiej

Postępy wiedzy o procesie starzenia się organizmu pozwoliły lepiej

poznać i opisać jako stan fizjologiczny proces starzenia się z

poznać i opisać jako stan fizjologiczny proces starzenia się z

charakterystycznymi zmianami biologicznymi, psychologicznymi,

charakterystycznymi zmianami biologicznymi, psychologicznymi,

poznawczymi i behawioralnymi.

poznawczymi i behawioralnymi.



Współistnienie wielu schorzeń somatycznych i zaburzeń psychicznych w

Współistnienie wielu schorzeń somatycznych i zaburzeń psychicznych w

populacji geriatrycznej jest częstsze, niż w wieku średnim np. depresja

populacji geriatrycznej jest częstsze, niż w wieku średnim np. depresja

po udarach i w chorobie Parkinsona, st. lękowe w przebiegu schorzeń

po udarach i w chorobie Parkinsona, st. lękowe w przebiegu schorzeń

układu sercowo – naczyniowego, układu pokarmowego i oddechowego.

układu sercowo – naczyniowego, układu pokarmowego i oddechowego.

F-1

F-1



zjawisko starzenia

zjawisko starzenia

polega na obecności zmian fizjologicznych

polega na obecności zmian fizjologicznych



zjawisko starzenia

zjawisko starzenia

to okres zmiany postaw i reakcji na

to okres zmiany postaw i reakcji na

otaczający świat

otaczający świat



starość

starość

– nie jest zaprogramowana biologicznie, lecz może

– nie jest zaprogramowana biologicznie, lecz może

przebiegać odmiennie u różnych osób

przebiegać odmiennie u różnych osób



starzenie pierwotne

starzenie pierwotne

– jest charakterystyczne dla każdego

– jest charakterystyczne dla każdego

człowieka i zależy od wpływu czynników genetycznych.

człowieka i zależy od wpływu czynników genetycznych.



starzenie wtórne

starzenie wtórne

– odnosi się do obecności uszkodzeń i

– odnosi się do obecności uszkodzeń i

dysfunkcji powodowanych przez niekorzystne czynniki

dysfunkcji powodowanych przez niekorzystne czynniki

środowiskowe (np.. urazy, choroby, zatrucia itp.).

środowiskowe (np.. urazy, choroby, zatrucia itp.).



proces starzenia

proces starzenia

– zwykle przebiega łagodnie i pozwala

– zwykle przebiega łagodnie i pozwala

ludziom na kontynuowanie ich aktywności życiowej w sposób

ludziom na kontynuowanie ich aktywności życiowej w sposób

akceptowany przez nich samych i przez otoczenie.

akceptowany przez nich samych i przez otoczenie.

Istotny wpływ na przebieg procesu starzenia ma sam człowiek,

Istotny wpływ na przebieg procesu starzenia ma sam człowiek,

którego wola i determinacja może spowolnić negatywne procesy

którego wola i determinacja może spowolnić negatywne procesy

biologiczne.

biologiczne.

F-1

F-1

Homeostaza

Homeostaza

Homeostaza jest normalnym ograniczeniem

Homeostaza jest normalnym ograniczeniem

skuteczności lub rezerw funkcjonowania narządów

skuteczności lub rezerw funkcjonowania narządów

postępującym z wiekiem.

postępującym z wiekiem.



zmniejszenie odporności całego organizmu na niekorzystne

zmniejszenie odporności całego organizmu na niekorzystne

wydarzenia

wydarzenia



wyczerpywanie się rezerw fizjologicznych z wiekiem

wyczerpywanie się rezerw fizjologicznych z wiekiem



zmniejszenie masy mięśniowej gęstości kości, objętości oddechowej,

zmniejszenie masy mięśniowej gęstości kości, objętości oddechowej,

sprawności układu odpornościowego

sprawności układu odpornościowego



inne zmiany fizjologiczne związane z wiekiem (wzrost stężenia glukozy

inne zmiany fizjologiczne związane z wiekiem (wzrost stężenia glukozy

we krwi, wzrost C.T.K. i ilości tkanki tłuszczowej w ok. brzucha).

we krwi, wzrost C.T.K. i ilości tkanki tłuszczowej w ok. brzucha).

Jednak te zmiany nie przesądzają o chorobie lub niepełnosprawności.

Jednak te zmiany nie przesądzają o chorobie lub niepełnosprawności.



należy też pamiętać, że gdy osoba w podeszłym wieku narażona jest

należy też pamiętać, że gdy osoba w podeszłym wieku narażona jest

na infekcję, uraz lub inne niekorzystne wydarzenie, to znacznie

na infekcję, uraz lub inne niekorzystne wydarzenie, to znacznie

trudniej powrócić jej do zdrowia.

trudniej powrócić jej do zdrowia.

F-1

F-1

Homeostaza c.d.

Homeostaza c.d.

W miarę progresji homeostazy zwiększa się wpływ czynników

W miarę progresji homeostazy zwiększa się wpływ czynników

ryzyka:

ryzyka:

•

wzrost masy ciała

wzrost masy ciała

•

wzrost C.T.K.

wzrost C.T.K.

•

spadek aktywności ruchowej

spadek aktywności ruchowej

Co prowadzi do obniżenia jakości życia osób w wieku podeszłym.

Co prowadzi do obniżenia jakości życia osób w wieku podeszłym.

Modyfikując czynniki ryzyka przez:

Modyfikując czynniki ryzyka przez:

•

odpowiednią dietę

odpowiednią dietę

•

ćwiczenia fizyczne

ćwiczenia fizyczne

•

przestrzeganie zaleceń lekarskich

przestrzeganie zaleceń lekarskich

Można doprowadzić do zmniejszenia rozwoju choroby. Np.

Można doprowadzić do zmniejszenia rozwoju choroby. Np.

przestrzeganie zaleceń prowadzących do obniżenia CTK =

przestrzeganie zaleceń prowadzących do obniżenia CTK =

zmniejsza się ryzyko udarów, zawałów serca i.t.p.

zmniejsza się ryzyko udarów, zawałów serca i.t.p.

F-1

F-1

Kliniczne objawy starzenia

Kliniczne objawy starzenia



Zaburzenia termoregulacji

Zaburzenia termoregulacji

–

–

są stałym zjawiskiem wieku

są stałym zjawiskiem wieku

podeszłego

podeszłego



Odczucia zmysłowe

Odczucia zmysłowe

–

–

pogorszenie powonienia i smaku

pogorszenie powonienia i smaku



Wrażliwość receptorowa i interakcje leków

Wrażliwość receptorowa i interakcje leków

–

–

wiek podeszły i

wiek podeszły i

współwystępujące choroby powodują zmiany absorbcji leków

współwystępujące choroby powodują zmiany absorbcji leków



Stopień filtracji kłębkowej

Stopień filtracji kłębkowej

–

–

zmniejsza się średnio o 35%, co

zmniejsza się średnio o 35%, co

powoduje zmniejszenia wydalania leków

powoduje zmniejszenia wydalania leków



Osłabienie i utrata wzroku

Osłabienie i utrata wzroku

–

–

spowodowane utratą

spowodowane utratą

przejrzystości soczewki, zwyrodnienie plamki

przejrzystości soczewki, zwyrodnienie plamki



Zmiany wzorca snu

Zmiany wzorca snu

–

–

ulega większej fragmentacji (dłużej

ulega większej fragmentacji (dłużej

trwające wybudzenia nocne), trudności z zasypianiem i

trwające wybudzenia nocne), trudności z zasypianiem i

ponownym zaśnięciem

ponownym zaśnięciem

.

.

F-1

F-1

Problemy somatyczne osób w wieku

Problemy somatyczne osób w wieku

podeszłym

podeszłym



W populacji powyżej 65 r.ż. ok. 80% osób jest

W populacji powyżej 65 r.ż. ok. 80% osób jest

dotkniętych przynajmniej jedna chorobą

dotkniętych przynajmniej jedna chorobą



Zmiany w zakresie percepcji zmysłowej (zaburzenia

Zmiany w zakresie percepcji zmysłowej (zaburzenia

słuchu, osłabienie wzroku) – u 20 – 30%

słuchu, osłabienie wzroku) – u 20 – 30%



Przerost gruczołu krokowego u mężczyzn po 75 r.ż.

Przerost gruczołu krokowego u mężczyzn po 75 r.ż.

obejmuje 75%

obejmuje 75%



Nietrzymanie moczu u ok. 20% osób

Nietrzymanie moczu u ok. 20% osób



Nadciśnienie tętnicze u ok. 40%

Nadciśnienie tętnicze u ok. 40%



Choroby sercowo – naczyniowego są częstą przyczyną

Choroby sercowo – naczyniowego są częstą przyczyną

chorobowości i śmiertelności w tej grupie wiekowej

chorobowości i śmiertelności w tej grupie wiekowej



Zapalenie płuc

Zapalenie płuc



Choroby nowotworowe

Choroby nowotworowe



Choroby zwyrodnieniowe kręgosłupa i stawów.

Choroby zwyrodnieniowe kręgosłupa i stawów.

F-1

F-1

Problemy psychiatryczne

Problemy psychiatryczne

osób w wieku podeszłym

osób w wieku podeszłym



otępienie pierwotnie zwyrodnieniowe (typu

otępienie pierwotnie zwyrodnieniowe (typu

Alzheimera)

Alzheimera)



otępienie naczyniopochodne

otępienie naczyniopochodne

(wielozawałowe)

(wielozawałowe)



psychozy parafreniczne (halucynozy)

psychozy parafreniczne (halucynozy)



zaburzenia afektywne (zwłaszcza depresje)

zaburzenia afektywne (zwłaszcza depresje)



psychozy z jakościowymi zaburzeniami

psychozy z jakościowymi zaburzeniami

świadomości.

świadomości.

F-1

F-1

Problemy psychologiczne

Problemy psychologiczne

osób w wieku podeszłym

osób w wieku podeszłym



Idealna sytuacja dla osób w starszym wieku, to życie w

Idealna sytuacja dla osób w starszym wieku, to życie w

rodzinie wielopokoleniowej

rodzinie wielopokoleniowej



Harmonijne współżycie małżonków

Harmonijne współżycie małżonków



Kontakty regularne ze znajomymi, sąsiadami

Kontakty regularne ze znajomymi, sąsiadami



Unikanie izolacji i samotności

Unikanie izolacji i samotności



Tworzenie grup wsparcia i wspólnych zainteresowań (kluby

Tworzenie grup wsparcia i wspólnych zainteresowań (kluby

seniora, uniwersytet trzeciego wieku, kluby dyskusyjne)

seniora, uniwersytet trzeciego wieku, kluby dyskusyjne)



Prowadzenie systematycznej rehabilitacji, jeżeli występują

Prowadzenie systematycznej rehabilitacji, jeżeli występują

schorzenia upośledzające funkcjonowanie ruchowe

schorzenia upośledzające funkcjonowanie ruchowe



Stosowanie treningu adaptacyjnego w przypadku

Stosowanie treningu adaptacyjnego w przypadku

występowania chorób przewlekłych

występowania chorób przewlekłych



Przystępne tłumaczenie zasad prowadzonej terapii i

Przystępne tłumaczenie zasad prowadzonej terapii i

rehabilitacji.

rehabilitacji.

F-1

F-1

Starzenie wydaje się nieuchronne, lecz wiele wskazuje na to, że nie

Starzenie wydaje się nieuchronne, lecz wiele wskazuje na to, że nie

jest to proces zaprogramowany genetycznie.

jest to proces zaprogramowany genetycznie.

Np. dr C. Finck z University of California twierdzi, że min. u:

Np. dr C. Finck z University of California twierdzi, że min. u:

o

homarów

homarów

o

jesiotrów

jesiotrów

o

żółwi

żółwi

Starzenie się przebiega tak wolno, że jest prawie niezauważalne, a

Starzenie się przebiega tak wolno, że jest prawie niezauważalne, a

wieloryby grenlandzkie dożywają 200 lat. Uważa się, że

wieloryby grenlandzkie dożywają 200 lat. Uważa się, że

długowieczne zwierzęta wypracowały mechanizmy fizjologiczne

długowieczne zwierzęta wypracowały mechanizmy fizjologiczne

spowalniające procesy starzenia się. Np. jesiotry po całym

spowalniające procesy starzenia się. Np. jesiotry po całym

organizmie mają rozsiane komórki macierzyste regenerujące tkanki

organizmie mają rozsiane komórki macierzyste regenerujące tkanki

i narządy. Hormony mają wyjątkowo żywotne komórki, bo

i narządy. Hormony mają wyjątkowo żywotne komórki, bo

wydzielają więcej telomerazy – enzymu odpowiedzialnego za

wydzielają więcej telomerazy – enzymu odpowiedzialnego za

odbudowanie telomerów spinających końce chromosomów.

odbudowanie telomerów spinających końce chromosomów.

Wykazano też, że u dużych zwierząt (wieloryby, słonie) mechanizmy

Wykazano też, że u dużych zwierząt (wieloryby, słonie) mechanizmy

naprawiające uszkodzenia DNA działają b. sprawnie niż u

naprawiające uszkodzenia DNA działają b. sprawnie niż u

mniejszych zwierząt.

mniejszych zwierząt.

F-1

F-1

9 przykazań długowieczności

9 przykazań długowieczności

Wg

Wg

prof. Toma Kirkwooda

prof. Toma Kirkwooda

– gerontologa u ludzi, tak jak u niektórych

– gerontologa u ludzi, tak jak u niektórych

gatunków zwierząt, nie ma górnej granicy wieku, bo organizm człowieka

gatunków zwierząt, nie ma górnej granicy wieku, bo organizm człowieka

wykazuje zdolność powrotu do zdrowia i naprawy uszkodzeń nawet w podeszłym

wykazuje zdolność powrotu do zdrowia i naprawy uszkodzeń nawet w podeszłym

wieku.

wieku.

Starość to choroba, tak jak miażdżyca, czy nowotwory, a te schorzenia potrafimy

Starość to choroba, tak jak miażdżyca, czy nowotwory, a te schorzenia potrafimy

coraz lepiej leczyć. Dlatego każdy niemal człowiek jest w stanie dożyć

coraz lepiej leczyć. Dlatego każdy niemal człowiek jest w stanie dożyć

przynajmniej do 85 r.ż.

przynajmniej do 85 r.ż.

Wyodrębniono 9 czynników, które skracają życie:

Wyodrębniono 9 czynników, które skracają życie:



nadwaga (BMI ponad 25)

nadwaga (BMI ponad 25)



nadciśnienie tętnicze

nadciśnienie tętnicze



wysoki poziom glukozy

wysoki poziom glukozy



wysokie stężenie trójglicerydów

wysokie stężenie trójglicerydów



mała siła uścisku dłoni (

mała siła uścisku dłoni (

↓ 42 kg)

↓ 42 kg)



palenie papierosów

palenie papierosów



spożywanie 3 i więcej porcji alkoholu dziennie

spożywanie 3 i więcej porcji alkoholu dziennie



niskie wykształcenie

niskie wykształcenie



samotność

samotność

U osób, u których w 50 r.ż. występuje aż 6 w/wym. czynników ryzyka, szanse na

U osób, u których w 50 r.ż. występuje aż 6 w/wym. czynników ryzyka, szanse na

przeżycie 85 lat nie przekraczają 22%.

przeżycie 85 lat nie przekraczają 22%.

F-1

F-1

RESWERATROL

RESWERATROL

Jest zw. fenolowym wzmacniającym naturalną obronę organizmu

Jest zw. fenolowym wzmacniającym naturalną obronę organizmu

przed wolnymi rodnikami – aktywnymi cząsteczkami tlenu

przed wolnymi rodnikami – aktywnymi cząsteczkami tlenu

powodującymi uszkodzenia DNA. Podejrzewa się, że wolne

powodującymi uszkodzenia DNA. Podejrzewa się, że wolne

rodniki sprzyjają powstawaniu nowotworów oraz zaburzeniom

rodniki sprzyjają powstawaniu nowotworów oraz zaburzeniom

układu krążenia i mózgu.

układu krążenia i mózgu.

Resweratrol

Resweratrol

, który odkryto w 1976

, który odkryto w 1976

roku jest substancją nietrwałą – rozpada się już po 15 min. W

roku jest substancją nietrwałą – rozpada się już po 15 min. W

naszym organizmie pozostaje dłużej dzięki zachodzącemu w

naszym organizmie pozostaje dłużej dzięki zachodzącemu w

wątrobie procesowi

wątrobie procesowi

glukuronidacji.

glukuronidacji.

Dzięki temu może działać

Dzięki temu może działać

przez prawie 9 godzin. Niedawno wykazano, że resweratrol

przez prawie 9 godzin. Niedawno wykazano, że resweratrol

zapobiega zlepianiu się płytek krwi i zmniejsza masę zakrzepów

zapobiega zlepianiu się płytek krwi i zmniejsza masę zakrzepów

krwi.

krwi.

Wykazuje także pozytywne współdziałanie z aspiryną.

Wykazuje także pozytywne współdziałanie z aspiryną.

Najwięcej jest go w skórkach czerwonych winogron i czerwonym

Najwięcej jest go w skórkach czerwonych winogron i czerwonym

winie.

winie.

Na rynku farmaceutycznym są dostępne preparaty zawierające

Na rynku farmaceutycznym są dostępne preparaty zawierające

resweratrol:

resweratrol:

-

-

Aloes plus, Aloes caps., Syntrax, Redox, Mega Mass 4000

Aloes plus, Aloes caps., Syntrax, Redox, Mega Mass 4000

F-1

F-1

Funkcjonowanie poznawcze

Funkcjonowanie poznawcze

W miarę starzenia się dochodzi do:

W miarę starzenia się dochodzi do:



zmian anatomicznych

zmian anatomicznych



zmian biochemicznych

zmian biochemicznych



zaburzeń procesów fizjologicznych

zaburzeń procesów fizjologicznych

Związane jest to min. z długotrwałym leczeniem farmakologicznym,

Związane jest to min. z długotrwałym leczeniem farmakologicznym,

które może prowadzić do postępującego uszkodzenia układu

które może prowadzić do postępującego uszkodzenia układu

nerwowego i powstawania niedoboru funkcji poznawczych.

nerwowego i powstawania niedoboru funkcji poznawczych.

Mózg zdrowej osoby

Mózg zdrowej osoby

różni się do

różni się do

Mózgu zdrowego

Mózgu zdrowego

młodego

młodego

w podeszłym wieku

w podeszłym wieku

dorosłego

dorosłego

↓

↓

↓

↓

występuje postępujący zanik

występuje postępujący zanik

w miarę upływu czasu liczba

w miarę upływu czasu liczba

mózgu prowadzący do 10% zmniejszenia

mózgu prowadzący do 10% zmniejszenia

neuronów maleje o 50-100 tys.

neuronów maleje o 50-100 tys.

jego objętości. Spada stężenie neuro-

jego objętości. Spada stężenie neuro-

dziennie (możliwa neuroge-

dziennie (możliwa neuroge-

przekaźników, zwłaszcza acetylocholiny.

przekaźników, zwłaszcza acetylocholiny.

neza).

neza).

F-1

F-1

Funkcjonowanie poznawcze c.d.

Funkcjonowanie poznawcze c.d.



Nieuchronnie z wiekiem następuje spadek funkcjonowania

Nieuchronnie z wiekiem następuje spadek funkcjonowania

poznawczego

poznawczego



Zmniejszenie aktywności i energii

Zmniejszenie aktywności i energii



Postępuje proces rozgałęziania dendrytów

Postępuje proces rozgałęziania dendrytów



Tworzenia synaps

Tworzenia synaps



Narastania złożoności sieci neuronalnej

Narastania złożoności sieci neuronalnej

Te zmiany zachodzące w mózgu wraz z jego starzeniem

Te zmiany zachodzące w mózgu wraz z jego starzeniem

prowadzą do wystąpienia określonych zaburzeń funkcji

prowadzą do wystąpienia określonych zaburzeń funkcji

poznawczych (łagodne zaburzenia pamięci, osłabienie funkcji

poznawczych (łagodne zaburzenia pamięci, osłabienie funkcji

wykonawczych np. trudności w rozwiązywaniu problemów i

wykonawczych np. trudności w rozwiązywaniu problemów i

zadań złożonych wymagających selektywnej uwagi i

zadań złożonych wymagających selektywnej uwagi i

elastyczności myślenia oraz spowolnienie psychomotoryczne,

elastyczności myślenia oraz spowolnienie psychomotoryczne,

osłabienie intelektualne, spowolnienie procesów myślowych).

osłabienie intelektualne, spowolnienie procesów myślowych).

F-1

F-1

Kompresja chorobowości

Kompresja chorobowości

Pogorszenie funkcjonowania nieuchronnie wiąże się ze starzeniem.

Pogorszenie funkcjonowania nieuchronnie wiąże się ze starzeniem.

Ok. 40% osób w wieku > 85 r.ż. ma trudności z chodzeniem.

Ok. 40% osób w wieku > 85 r.ż. ma trudności z chodzeniem.

Osoby w wieku 64-75 lat ma takie problemy w 15%.

Osoby w wieku 64-75 lat ma takie problemy w 15%.

Wydłużenie średniej długości życia wcale nie musi oznaczać

Wydłużenie średniej długości życia wcale nie musi oznaczać

zwiększenia liczby lat niesprawności w późniejszym okresie życia.

zwiększenia liczby lat niesprawności w późniejszym okresie życia.

Obserwuje się pewne zwiększenie populacji zdrowych osób

Obserwuje się pewne zwiększenie populacji zdrowych osób

starszych w ostatnim 10-cio leciu.

starszych w ostatnim 10-cio leciu.

Opóźnienie początku niesprawności i zredukowanie

Opóźnienie początku niesprawności i zredukowanie

skumulowanych okresów chorobowości w ciągu życia określane

skumulowanych okresów chorobowości w ciągu życia określane

jest jako „kompresja chorobowości”. Duży wpływ ma taki stan

jest jako „kompresja chorobowości”. Duży wpływ ma taki stan

rzeczy na min. utrzymywanie aktywności fizycznej, integracji

rzeczy na min. utrzymywanie aktywności fizycznej, integracji

społecznej, niezaburzone funkcjonowanie poznawcze.

społecznej, niezaburzone funkcjonowanie poznawcze.

F-1

F-1

Aktywność i ćwiczenia fizyczne

Aktywność i ćwiczenia fizyczne



W młodości – zdolność do działania i niezależności

W młodości – zdolność do działania i niezależności

zwiększają się w miarę rozwoju i dorastania;

zwiększają się w miarę rozwoju i dorastania;



W 4-tej dekadzie życia siła mięśni i gęstość tk. kostnej

W 4-tej dekadzie życia siła mięśni i gęstość tk. kostnej

zaczynają maleć, podobnie jak rezerwy fizyczne;

zaczynają maleć, podobnie jak rezerwy fizyczne;



Zdolność funkcjonowania i samodzielność maleją, gdy

Zdolność funkcjonowania i samodzielność maleją, gdy

wymagania przewyższają rezerwy jednostki.

wymagania przewyższają rezerwy jednostki.

Osoba w wieku 75-85 lat prowadząca siedzący tryb życia

Osoba w wieku 75-85 lat prowadząca siedzący tryb życia

może potrzebować ponad połowy swoich sił, aby np. wziąć

może potrzebować ponad połowy swoich sił, aby np. wziąć

prysznic.

prysznic.

Natomiast osobie w podeszłym wieku utrzymującej aktywny

Natomiast osobie w podeszłym wieku utrzymującej aktywny

tryb życia, jest łatwiej utrzymać wyższy podstawowy poziom

tryb życia, jest łatwiej utrzymać wyższy podstawowy poziom

możliwości działania oraz jest łatwiej zachować niezależność.

możliwości działania oraz jest łatwiej zachować niezależność.

F-1

F-1

Aktywność i ćwiczenia fizyczne c.d.

Aktywność i ćwiczenia fizyczne c.d.

Podkreślić należy, że osłabienie możliwości funkcjonowania

Podkreślić należy, że osłabienie możliwości funkcjonowania

doświadczane przez większość starszych osób obejmuje:

doświadczane przez większość starszych osób obejmuje:



zmniejszenie masy mięśniowej

zmniejszenie masy mięśniowej



zmniejszenie objętości oddechowej

zmniejszenie objętości oddechowej



ograniczenie poruszania

ograniczenie poruszania



osłabienie ogólne

osłabienie ogólne

Siedzący tryb życia w każdym wieku w może dużym stopniu

Siedzący tryb życia w każdym wieku w może dużym stopniu

tłumaczyć niesprawność występującą często w starości.

tłumaczyć niesprawność występującą często w starości.

Korzyści z ćwiczeń fizycznych są większe, niż tylko zwiększenie

Korzyści z ćwiczeń fizycznych są większe, niż tylko zwiększenie

zdolności wykorzystania tlenu w organizmie:

zdolności wykorzystania tlenu w organizmie:

o

ćwiczenia ruchowe o równomiernym obciążeniu wpływające na

ćwiczenia ruchowe o równomiernym obciążeniu wpływające na

układ krążenia sprzyjają

układ krążenia sprzyjają

↓ CTK,

↓ CTK,

o

zmniejszają tendencję do rozwoju cukrzycy

zmniejszają tendencję do rozwoju cukrzycy

o

zmniejszają ryzyko osteoporozy

zmniejszają ryzyko osteoporozy

o

zmniejszają niekorzystny wpływ innych czynników ryzyka chorób

zmniejszają niekorzystny wpływ innych czynników ryzyka chorób

serca: otyłości, zwiększonego stężenia lipidów, palenia papierosów.

serca: otyłości, zwiększonego stężenia lipidów, palenia papierosów.

F-1

F-1

Aktywność i ćwiczenia fizyczne c.d.

Aktywność i ćwiczenia fizyczne c.d.

Osoby utrzymujące większą siłę mięśniową, gibkość i

Osoby utrzymujące większą siłę mięśniową, gibkość i

wydolność tlenową:

wydolność tlenową:

o

żyją dłużej

żyją dłużej

o

zachowują niezależność funkcjonowania

zachowują niezależność funkcjonowania

o

wykazują większą codzienną aktywność życiową

wykazują większą codzienną aktywność życiową

o

proces starzenia u nich przebiega wolniej

proces starzenia u nich przebiega wolniej

Gdy człowiek nie ma na tyle siły, by realizować podstawową

Gdy człowiek nie ma na tyle siły, by realizować podstawową

aktywność w codziennym życiu, to jego funkcjonowanie spada

aktywność w codziennym życiu, to jego funkcjonowanie spada

do poziomu, w którym konieczna jest opieka osób drugich.

do poziomu, w którym konieczna jest opieka osób drugich.

W krańcowym spadku funkcjonowania najlepszym sposobem

W krańcowym spadku funkcjonowania najlepszym sposobem

jej zabezpieczenia jest wyposażenie mieszkania w różne

jej zabezpieczenia jest wyposażenie mieszkania w różne

ułatwienia lub opieka pielęgnacyjna.

ułatwienia lub opieka pielęgnacyjna.

F-1

F-1

Podsumowanie

Podsumowanie

Związane z wiekiem postępujące pogorszenie:

Związane z wiekiem postępujące pogorszenie:



procesów fizjologicznych

procesów fizjologicznych



funkcjonowania poznawczego

funkcjonowania poznawczego



sprawności fizycznej

sprawności fizycznej

Nie jest to rozwiązanie optymalne.

Nie jest to rozwiązanie optymalne.

Recepta na pomyślne starzenie to:

Recepta na pomyślne starzenie to:



nieprzerwane podejmowanie wyzwań poznawczych

nieprzerwane podejmowanie wyzwań poznawczych



utrzymywanie zaangażowania społecznego

utrzymywanie zaangażowania społecznego



regularna aktywność fizyczna

regularna aktywność fizyczna

Ostatecznym celem nie jest nieśmiertelność, ale

Ostatecznym celem nie jest nieśmiertelność, ale

bardziej aktywne zdrowe, może dłuższe życie bez

bardziej aktywne zdrowe, może dłuższe życie bez

chorób i niepełnosprawności.

chorób i niepełnosprawności.