Pierwsza pomoc w
krwawieniach i
krwotokach
Krwawienie
jest to przerwanie ciągłości naczynia
krwionośnego
i utrata krwi w pełnym jej składzie do tkanek,
jam
ciała lub na zewnątrz organizmu na skutek
choroby
lub urazu naczyń krwionośnych.
Krwawieniem jest utrata niewielkiej
ilości krwi w danym czasie.
Krwotokiem jest masywna utrata krwi,
w krótkim czasie.
Objętość krwi krążącej to ok.70 ml/kg m.c.
Rodzaje krwotoków
Ze względu na miejsce wynaczynienia krwi można
wyróżnić:
• krwotok zewnętrzny- spowodowany raną otwartą
• krwotok wewnętrzny - kiedy krew nie znajduje
ujścia poza organizm np. wylew krwi do mózgu
Ze względu na rodzaj uszkodzonego naczynia
można wyróżnić krwawienie:
• tętnicze
• żylne
• kapilarne (włośniczkowe)
Krwawienie tętnicze
• krew tętnicza z powodu dużej zawartości
tlenu ma kolor jasnoczerwony,
• wypływa pod znacznym ciśnieniem,
zwykle w postaci pulsującego strumienia,
• szybciej może doprowadzić do utraty
znacznej objętości krwi krążącej, wstrząsu
hipowolemicznego i ostatecznie do zgonu.
Krwawienie żylne
• krew żylna zawiera mało tlenu, ma
barwę ciemnoczerwoną,
• wypływ z rany jest wolniejszy i
jednostajny,
• ze względu na niskie ciśnienie w żyłach
masywność krwotoku zwykle jest
mniejsza,
• może również doprowadzić do
wykrwawienia, wstrząsu i zgonu.
Ogólne objawy krwotoku:
• bladość powłok ciała
• przyspieszone tętno
• spadek ciśnienia
• osłabienie
• zimny pot
• niepokój
• „mroczki”
przed oczami
• szum w uszach
• z czasem utrata przytomności
ZAGROŻENIE
Objętość krwi krążącej to ok.70 ml/kg m.c.
Krwotoki są niebezpieczne dla życia, mogą
być przyczyną wstrząsu wskutek dużej
utraty krwi w krótkim czasie.
WSTRZĄS KRWOTOCZNY- utrata powyżej
30% objętości krwi krążącej możliwe
zatrzymanie podstawowych czynności
życiowych zgon
Sposoby opanowania
krwawień i
krwotoków zewnętrznych
1. Ucisk dłonią
2. Opatrunek uciskowy
3. Uniesienie kończyny
4. Uciśnięcie tętnicy
5. Opaska zaciskająca-
tylko w wyjątkowych sytuacjach
Ucisk dłonią
Opatrunek uciskowy
Uniesienie kończyny
Uciśnięcie tętnicy
Pierwsza pomoc w krwotoku
zewnętrznym
• poszkodowanego należy ułożyć w pozycji leżącej
lub pozycji przeciwwstrząsowej (w przypadku
dużych krwotoków),
• jeżeli krwawienie dotyczy kończyny - unosimy ją,
powyżej poziomu serca,
• stosujemy ucisk doraźny na ranę lub na najbliższą
tętnicę doprowadzającą krew do rany,
• zakładamy jałowy opatrunek uciskowy,
• sprawdzamy czynności życiowe poszkodowanego,
• zapewniamy poszkodowanemu komfort termiczny
i psychiczny,
• w razie potrzeby wzywamy pogotowie.
Krwotok wewnętrzny
W zależności od miejsca uszkodzenia i gromadzenia się
krwi rozróżniamy krwotoki: do jamy czaszki, do jamy
brzusznej, miednicy, klatki piersiowej, przestrzeni
śródtkankowych. Krwotoków wewnętrznych nie
można zatamować. Można jedynie zmniejszyć ich
skutki przez zastosowanie odpowiedniego ułożenia.
Przy podejrzeniu krwotoku należy wezwać jak najszybciej
pogotowie. W oczekiwaniu na przyjazd karetki obserwujemy
poszkodowanego, kontrolując parametry życiowe.
Postępowanie w
krwotokach wewnętrznych
• ułożyć poszkodowanego w najdogodniejszej,
ułatwiającej oddychanie pozycji (wyższe ułożenie
głowy i klatki piersiowej), tzw. pozycja półsiedząca
• oziębiać przypuszczalną okolice krwawienia (worek
z lodem),
• prowadzić ciągłą obserwacje chorego, kontrolować
czynności życiowe,
• nie podawać żadnych pokarmów i płynów do picia,
• zapewnić komfort termiczny i psychiczny,
• zapewnić choremu kwalifikowaną pomoc
medyczną.
Przyczyny krwotoku z
nosa
• urazy mechaniczne - uderzenie;
• złamania
• zapalenie zatok
• polipy nosa
• nadciśnienie tętnicze
• miażdżyca naczyń
• nadmierny wysiłek fizyczny
• przyjmowanie leków zaburzających krzepniecie
krwi (polopiryna, aspiryna)
• choroby wątroby
• choroby układu krwiotwórczego- białaczka,
niedokrwistość, hemofilia
Pierwsza pomoc w krwotoku z
nosa
• poszkodowanego posadzić z głową pochyloną do
przodu,
• poinformować poszkodowanego, aby oddychał ustami,
• polecamy poszkodowanemu oczyścić nos (wydmuchać
zawartość nosa),
• uciskamy nos tuż poniżej części kostnej,
• kładziemy zimne kompresy na czoło, kark i nasadę
nosa,
• po 10 minutach przestajemy uciskać nos, jeżeli
krwawienie powtarza się należy zastosować ponownie
ucisk (nie oczyszczamy zawartości nosa),
• jeżeli krwawienie z nosa trwa dłużej niż 30 minut
należy skontaktować się z lekarzem,
• jeżeli utrata krwi zagraża wstrząsem, położyć pacjenta
na boku aby zapewnić swobodny wypływ krwi.
Ćwiczenia praktyczne