Schizofrenia i inne zaburzenia psychotyczne1

background image

Schizofrenia i inne

zaburzenia psychotyczne

Lek. Marek Runge

Katedra i Klinika Psychiatrii

Collegium Medicum UMK w

Bydgoszczy

background image
background image

O czym jest ten wykład?

• Co to znaczy „psychotyczne”?
• Jakie zaburzenia psychotyczne

zawiera rozdział F 2X w ICD 10?

• Co to jest schizofrenia? – (etiologia,

kryteria wg ICD 10 - objawy, postacie,
epidemiologia, przebieg i rokowanie)

• Czy i jak możemy leczyć schizofrenię?

background image

Co to znaczy

„psychotyczne”? – „stary”

podział

O R G A N I C Z N E

P S Y C H O T Y C Z N E

N E U R O T Y C Z N E

C Z Y N N O Ś C I O W E

Z a b u r z e n i a p s y c h i c z n e

background image

Co to znaczy

„psychotyczne”?

•Zaburzenie tak silnie

upośledzające proces
myślenia pacjenta i jego
emocje, że traci on kontakt
z rzeczywistością.

background image

Jakie zaburzenia psychotyczne

zawiera rozdział

F 2X w ICD 10?

• F 20 Schizofrenia

.0 S. paranoidalna
.1 S. hebefreniczna
.2 S. katatoniczna
.3 S. niezróżnicowana
.4 Depresja poschizofreniczna
.5 S. rezydualna
.6 S. prosta
.8 S. innego rodzaju
.9 S. BNO

background image

...w ICD 10... (c.d.)

• F 21 Zaburzenie typu schizofrenii (schizotypowe)
• F 22 Utrwalone zaburzenia urojeniowe

.0 Zaburzenie urojeniowe

.8 Inne utrwalone zaburzenia urojeniowe

.9 Utrwalone zaburzenia urojeniowe BNO

• F 23 Ostre i przemijające zaburzenia psychotyczne

.0 Ostre wielopostaciowe zab. psychot. bez

objawów schizofrenii

.1 O.w.z.p. z objawami schizofrenii

.2 O.z.p. podobne do schizofrenii

.3 Inne o.z.p. z przewagą urojeń

.8 Inne ostre i przemijające zaburzenia

psychotyczne

.9 Ostre i przemijające z. p. BNO

background image

... (c.d.)

• F 24 Indukowane zaburzenie urojeniowe
• F 25 Zaburzenia schizoafektywne

.0 typ maniakalny
.1 typ depresyjny
.2 typ mieszany
.8 Inne zaburzenia schizoafektywne
.9 BNO

• F 28 Inne nieorganiczne zaburzenia

psychotyczne

• F 29 Nieokreślona psychoza nieorganiczna

background image

Co to jest schizofrenia?

Emil Kraepelin Eugen Bleuler Kurt
Schneider

background image

Co to jest schizofrenia?

(c.d.)

Morel – Demence precoce

Kraepelin – Dementia precox (odróżniał ją od

psychozy maniakalno – depresyjnej i paranoi)

Bleuler – Schizofrenia, objawy podstawowe i

dodatkowe

Schneider – objawy pierwszorzędowe i

drugorzędowe

Współcześnie – objawy wytwórcze

(pozytywne) i ubytkowe (negatywne),

wymiary

background image

...(c.d.) - etiologia

• czynniki genetyczne
• czynniki przed- i okołoporodowe
• układy neuroprzekaźnikowe oun
• czynniki psychodynamiczne i

rodzinne

• stresy i czynniki psychospołeczne
• hipoteza predyspozycji - stresu

background image

Czynniki genetyczne

• jeden gen?
• kilka genów?
• wiele genów?
• geny odpowiedzialne za lateralizację i

kompetencje językowe w
pseudoautosomalnym regionie
chromosomów płciowych (Crow) – „koszty
mowy”

• badania adopcyjne i badania bliźniąt

background image

B5OT149

Fig149

58

R

is

k

(p

er

ce

nt

o

f r

el

at

iv

es

o

f s

ch

iz

op

hr

en

ic

s

al

so

d

ia

gn

os

ed

a

s

sc

hi

zo

ph

re

ni

cs

) 50

40

30

20

10

Rate in general
population

Child of adoptive
parent with
schizophrenia

Child of parent with
schizophrenia, adopt-
ed by non-schizo-
phrenic parents

Siblings

Child of schizo-
phrenic parent,
living with parent

Fraternal twin of
schizophrenic

Child of two
parents with
schizophrenia

Identical twin of
schizophrenic

No genetic
relationship

On average, 50 percent of genes
shared with person with schizophrenia

100 percent of genes
shared with person
with schizophrenia

background image

KH2F0905

09_05

Percentage
of Risk

General

Population

Offspring of

Two

Schizophre-

nic Parents

Spouse

First

Cousin

Uncle

or Aunt

Nephew

or Niece

Grand-

child Half

Sibling

Parent

Sibling

Fraternal Twin

Offspring of

One

Schizophre-

nic Parent

Identical

Twin

50

40

30

20

10

0

Second-Degree Relative

First-Degree Relative

1%

2%

2%

2%

4%

5%

6%

6%

9%

Relationship to Schizophrenic Person

60

Third-Degree Relative

Unrelated Person

13%

17%

46%

48%

background image

Czynniki przed- i

okołoporodowe

• infekcje wirusowe w drugim

trymestrze ciąży (drobne wady
ektodermalne – linie papilarne,
oun)

• urazy okołoporodowe – hipoksja

background image

Brain pathology in schizophrenia

background image

Neuroanatomical

Abnormalities

Pneumoencephalogram

showing

enlarged sulci.

Probably the first neuroimage of

psychosis. Patient with paranoid

schizophrenia. (

Moore et al, 1935

)

background image

background image

Hippocampus in Schizophrenia: cellular

disorganization

Rosenzweig et al.,
2002

background image

Schizophrenic abnormalities in the

hippocampus: information processing

centre

background image

Hypofrontality in

Schizophrenia

during rest and

during a card

sorting test

that requires

cognitive

flexibility

background image
background image

PET scans of the Genain Sisters

(Normal)

background image

CET (Computer EEG

Tomographic) scans of the

Genain Sisters

(Normal)

background image

Neuroprzekaźniki

• koncepcja dopaminowa (nadczynność

projekcji DA do ukł. limbicznego,
niedoczynność projekcji DA ze
śródmózgowia do kory (przed)czołowej)

• koncepcja serotoninowa (5-HT)

(hamowanie projekcji DA mezo-frontalnej
za pośrednictwem receptora 5-HT

2A

)

• rola innych neuroprzekaźników: GABA,

Glu, NA

background image

Dopamina w psychozie

background image

Szlaki dopaminergiczne oun

Manter and Gatz’s Essentials of Clinical
Neuroanatomy and Neurophysiology.

Edition 8. F.A. Davis Co.:Philadelphia;
1992.

Nuc Acc = nucleus

Nuc Acc = nucleus

accumbens

accumbens

SN = substantia nigra

SN = substantia nigra

VTA = ventral tegmental

VTA = ventral tegmental

area

area

Nuc Acc = nucleus

Nuc Acc = nucleus

accumbens

accumbens

SN = substantia nigra

SN = substantia nigra

VTA = ventral tegmental

VTA = ventral tegmental

area

area

background image

Szlaki serotoninergiczne oun

Manter and Gatz’s Essentials of Clinical
Neuroanatomy and Neurophysiology.

Edition 8. F.A. Davis Co.:Philadelphia;
1992.

Hypo =

Hypo =

hypothalamus

hypothalamus

SN = substantia

SN = substantia

nigra

nigra

Thal = thalamus

Thal = thalamus

Hypo =

Hypo =

hypothalamus

hypothalamus

SN = substantia

SN = substantia

nigra

nigra

Thal = thalamus

Thal = thalamus

background image

Limbic

Limbic

System

System

Ventral Tegmental Area

Ventral Tegmental Area

(A10)

(A10)

Substantia Nigra

Substantia Nigra

(A9)

(A9)

Dorsal

Dorsal

Raphe

Raphe

Median

Median

Raphe

Raphe

Prefrontal

Prefrontal

Cortex

Cortex

Interakcje DA – 5-HT - Glu

Striatum

Striatum

NMDA antagonists elevate

NMDA antagonists elevate

extracellular brain levels of 5-HT in

extracellular brain levels of 5-HT in

the prefrontal cortex

the prefrontal cortex

NMDA antagonists reduce burst

NMDA antagonists reduce burst

firing of VTA DA neurons

firing of VTA DA neurons

NMDA

NMDA

antagonists

antagonists

increase the

increase the

firing of DA

firing of DA

in limbic

in limbic

areas

areas

5-HT2A antagonists restore dopaminergic

5-HT2A antagonists restore dopaminergic

function in the prefrontal cortex

function in the prefrontal cortex

5-HT2 antagonists block the

5-HT2 antagonists block the

effects of NMDA antagonists

effects of NMDA antagonists

Dopamine

Dopamine

(DA)

(DA)

Glutamate

Glutamate

Serotonin

Serotonin

(5-HT)

(5-HT)

GABA

GABA

background image

Czynniki

psychodynamiczne i

rodzinne

• fiksacja paranoidalno-schizoidalna (Klein) na

wczesnych stadiach rozwoju, uruchomienie
prymitywnych mechanizmów obronnych

• nieprawidłowe wzorce komunikacji w

rodzinie

• silnie naładowany emocjonalnie i

krytykujący, styl komunikacji w rodzinie
(HEE) (natarczywy, ingerujący, wywołujący
poczucie winy (negative affective style)

background image

Stresy i czynniki

psychospołeczne

• DISTRES
• nadmierna stymulacja bodźcami

psychospołecznymi (przy niskiej
kompetencji)

• brak stymulacji – pogłębienie

objawów ubytkowych

• emigranci, status społeczny

background image

Hipoteza predyspozycji -

stresu

• uwzględnia wszystkie wcześniej

wymienione czynniki

background image

osobowość przedchorobowa (schizoidalna,

schizotypowa) + stres (najczęściej przy zmianie

ról społecznych)

czynniki genetyczne + okołoporodowe + inne

biologiczne

nieprawidłowości neurorozwojowe niektórych

struktur oun

zaburzenia przetwarzania informacji

„metabolizmu informacyjnego” + osłabienie

procesów wywołanych negatywnymi bodźcami

niewłaściwy rozwój kompetencji społecznych

+ czynniki rodzinne i środowiskowe

SCHIZOFRENIA

background image

Ogólne kryteria wg ICD

10

• G1 Występowanie przez większość czasu

przez co najmniej miesiąc:

1. Co najmniej jednego z następujących:

a) echo myśli, nasyłanie, odciąganie lub

odsłonięcie myśli

b) urojenia oddziaływania, wpływu,

owładnięcia, spostrzeżenia urojeniowe

c) głosy komentujące, dyskutujące lub

wychodzące z wnętrza ciała

d) inne utrwalone urojenia o treści

absurdalnej

background image

Ogólne kryteria wg ICD 10 (c.d.)

2. Co najmniej dwu z następujących:

a) utrwalone omamy wszelkiej modalności

przez co najmniej miesiąc lub z

towarzyszącymi urojeniami bez wyraźnej

treści afektywnej lub utrwalonymi myślami

nadwartościowymi

b) neologizmy, przerwy lub wstawki w toku

myślenia prowadzące do rozkojarzenia lub

oderwanych wypowiedzi

c) zachowanie katatoniczne, typu:

pobudzenie, zastyganie, gibkość woskowa,

negatywizm, mutyzm, stupor

d) objawy negatywne, jak: apatia, zubożenie

wypowiedzi, spłycone, niedostosowane

reakcje emocjonalne (pod warunkiem, że nie

są przejawem depresji lub leczenia LPP)

background image

Ogólne kryteria wg ICD

10 (c.d.)

• G2 Najczęstsze przesłanki wykluczające:

1. Jeżeli pacjent spełnia równocześnie kryteria
epizodu maniakalnego lub depresyjnego, to
kryteria G1 (1) i G1 (2) muszą być spełnione
przed rozwinięciem się zaburzeń nastroju.
2. Zaburzenie nie jest uwarunkowane
organiczną chorobą mózgu (F00 – F09),
zatruciem (F1x.0), uzależnieniem (F1x.2) lub
odstawieniem (F1x.3/4) alkoholu lub innych
środków.

background image
background image
background image
background image
background image
background image
background image

Postacie kliniczne

• paranoidalna
• hebefreniczna/zdezorganizowana
• katatoniczna
• niezróżnicowana
• depresja poschizofreniczna
• rezydualna
• prosta

background image

Przebieg i rokowanie

• przewlekły
• 15 – 20% - pełne wyleczenie po

pierwszym epizodzie

• 20% - objawy nigdy w pełni nie

ustępują

• 60% - przebieg remitujący

background image

Prognostycznie pomyślne

• płeć żeńska
• partner
• dobre funkcjonowanie i prawidłowa

osobowość przedchorobowa

• ostry początek wywołany czynnikiem

stresowym

• starszy wiek zachorowania
• burzliwe objawy psychotyczne
• od początku wyraźne objawy pozytywne
• dobra odpowiedź na LPP
• prawidłowy obraz TK głowy
• brak in. obj. uszkodzenia oun
• zażywanie leków
• niskie EE w środowisku rodzinnym

background image

Leczenie

• Metody biologiczne

- farmakoterapia

- TEW – tylko katatonia lekooporna!

- śpiączki insulinowe (?)

• Metody psychologiczne

- terapia neuropsychologiczna

- psychoterapia podtrzymująca

- terapia kognitywno – behawioralna

- terapia rodzin

- socjoterapia

background image

Alpha 1

Alpha 1

D1

D1

D2

D2

D4

D4

5-HT2A

5-HT2A

5-HT2C

5-HT2C

H1

H1

M1

M1

J Pharmacol Exp Ther 1996;277:968;J Clin Pharmacol 1999;39:1S;
Psychopharmacology 1993;112:S60;Am J Psychiatry 1997;154:782.

Haloperido

Haloperido

l

l

Haloperido

Haloperido

l

l

Clozapine

Clozapine

Clozapine

Clozapine

Risperidone

Risperidone

Risperidone

Risperidone

Olanzapine

Olanzapine

Olanzapine

Olanzapine

Profile powinowactwa

receptorowego typowych i

atypowych LPP

background image
background image

The Complex Nature of Antipsychotic Drugs

Rosenzweig et al.,
2002


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Schizofrenia i inne zaburzenia psychotyczne
Inne zaburzenia psychotyczne
Inne zaburzenia psychotyczne J PEłka Wysiecka
Inne zaburzenia psychotyczne
Inne zaburzenia psychotyczne J PEłka Wysiecka
Inne zaburzenia odżywiania - Eating Disorder Not OtherWise Specified, PSYCHOLOGIA, PSYCHODIETETYKA
5. Psychologiczne mechanizmy w zaburzeniach psychotycznych, Kepiński, Schizofrenia 1
Zaburzenia psychotyczne schizofrenia
ZABURZENIA PSYCHOTYCZNE (schizofrenia, Fizjoterapia, Psychologia
5. Psychologiczne mechanizmy w zaburzeniach psychotycznych, Kępiński - schizofrenia (struktura), STR
Zaburzenia psychotyczne schizofrenia, psychozy afektywne i paranoja(1)
Inne zaburzenia odżywiania - Eating Disorder Not OtherWise Specified, PSYCHOLOGIA, PSYCHODIETETYKA
Seminarium3 Inne zaburzenia genetyczne

więcej podobnych podstron