Ogólne zasady

projektowania dróg i ulic

Specjalistyczne pomiary inżynieryjne

Wykład 5

Zgodnie z ustawą o drogach publicznych z dnia
21 marca 1985 r. drogi dzieli się na następujące
kategorie:

 krajowe,

 wojewódzkie,

 powiatowe,

 gminne.

Klasyfikacja, budowa, zasady planowania
i opracowania projektu

Do dróg krajowych zalicza się:

autostrady i drogi ekspresowe oraz drogi leżące
w ich ciągach,

drogi międzynarodowe,

drogi stanowiące inne połączenia
stanowiące spójność sieci dróg krajowych,

dojazdy drogowe do ogólnodostępnych przejść
granicznych obsługujących ruch osobowy i towarowy
bez ograniczeń ciężaru całkowitego pojazdów,

drogi alternatywne dla autostrad płatnych,

drogi stanowiące ciągi obwodnicowe dużych
aglomeracji miejskich,

drogi o znaczeniu obronnym.

Do dróg wojewódzkich zalicza się drogi

stanowiące połączenia między miastami,

mające znaczenie dla województwa

i drogi o znaczeniu obronnym

nie zaliczone do dróg krajowych.

Do dróg powiatowych zalicza się

drogi stanowiące połączenia miast

będących siedzibami powiatów

z siedzibami gmin i siedzib gmin między sobą

Do dróg gminnych zalicza się drogi o znaczeniu lokalnym
stanowiące uzupełnienie sieci dróg służących miejscowym potrzebom,
z wyłączeniem dróg wewnętrznych.

Drogami wewnętrznymi są drogi nie zaliczone
do żadnej kategorii dróg publicznych,
w szczególności drogi w osiedlach mieszkaniowych,
dojazdowe do gruntów rolnych i leśnych,
dojazdowe do obiektów użytkowanych przez podmioty
prowadzące działalność gospodarczą,
place przed dworcami kolejowymi i autobusowymi i portami.

Drogi pod względem technicznym i eksploatacyjnym

dzielą się na siedem klas technicznych.

Podstawą zaliczenia drogi do danej klasy

są w pierwszej kolejności parametry techniczne i eksploatacyjne,

a następnie znaczenie gospodarcze i administracyjne.

Klasyfikacja

techniczna

Przeznaczenie

Podstawowe funkcje

Charakterystyka

Prędkość

projekto

wa

Dostęp-

pność

Ilość

jezdni

Wytyczne

I

Wyłącznie dla
pojazdów
samochodowy
ch

Połączenie głównych
ośrodków gosp. i
adm. kraju, obsługa
ruchu międzyn. w
europejskiej sieci
autostrad

120-100-
80

całkowici
e
ograniczo
na

dwu-
jezdniow
a

Wytyczne
projekto
wanie
dróg I i
II klasy
technicz
nej

II

Połączenie głównych
ośrodków gosp. ,
adm. i turystycznych,
obsługa ruchu
międzyn.

120-100-
80

całkowici
e lub
częściowo
ograniczo
na

dwu- lub
wyjątkow
o
jedno-
jezdniow
a

III

Dla wszystkich
użytkowników

Połączenie
regionalnych
ośrodków gosp. ,
adm. i turystycznych,
obsługa ruchu
międzyn.

100-80-
60

Częściow
o lub
wyjątkow
o nie
ograniczo
na

jedno-
lub dwu-
jezdniow
a

Wytyczne
projekto
wanie
dróg III -
V klasy
technicz
nej

IV

Połączenie
regionalnych
ośrodków gosp. i
adm. między sobą i z
innymi ośrodkami.

70-60-50

nie
ograniczo
na

nie
ogranicz
ony

V

Połączenie
regionalnych
ośrodków z
siedzibami gmin.

60-50-40

VI

Połączenia zewn. i
wewn.
wsi o małym
natężeniu ruchu.

50-50-40

Wytyczne
projekto
wanie
dróg VI i
VII klasy
technicz
nej

VII

Pozostałe połączenia
wewn. i zewn. wsi o
bardzo małym
natężeniu ruchu.

40-40-30

Klasyfikacja dróg

torowisk
o

pas drogowy

korona drogi

jezdnia

korona pasa drogowego

rów

pobocze

warstwa ścieralna

warstwa wiążąca

warstwa nośna

warstwa odsączająca

podłoż
e

nawierzchnia

Droga i jej części składowe

Warunki ekonomiczno-gospodarcze

powiązanie osiedli i istniejących dróg z nową trasą,
ochrona cennych gruntów rolnych i leśnych,
minimalizacja nakładów i kosztów,
zgodność z planem zagospodarowania przestrzennego

Warunki mające wpływ

na przebieg trasy drogowej

Warunki topograficzne,
hydrologiczne
i geologiczne

uwzględnienie rzeźby terenu,
uwzględnienie przebiegu cieków

wodnych,

wkomponowanie drogi w istniejący

krajobraz,

uwzględnienie warunków

klimatycznych,

uwzględnienie budowy geologicznej.

Warunki ruchu i eksploatacji

przebieg trasy dostosowany do bezpiecznego

ruchu
przy planowanej prędkości,

wybór najkrótszej drogi

przy maksymalnym ograniczeniu liczby dolin i
wzniesień,

zapewnienie odpowiedniej widoczności

Zaleca się stosowanie odcinków prostych

na terenie płaskim lub w rozległych płaskich dolinach,

jeśli jest to zgodne z zasadami wkomponowania drogi
w teren oraz przy ograniczeniu długości prostych
stosownie do wytycznych technicznych,

w obrębie skrzyżowań i węzłów,
na obiektach mostowych i dojazdach do nich,
dla zapewnienia możliwości wyprzedzania,
gdy droga jest trasowana równolegle do prostoliniowego

elementu przestrzennego zagospodarowania.

Zasady kształtowania geometrii drogi

Odcinki krzywoliniowe

zaleca się stosować o możliwie dużych promieniach,

na ile pozwala na to ukształtowanie terenu
oraz istniejące i planowane zagospodarowanie

w celu lepszego dostosowania drogi

do ukształtowania i zagospodarowania terenu,

podniesienia walorów estetycznych drogi,
eliminacji monotonności jazdy.

Dla zwiększenia bezpieczeństwa poprawienia komfortu jazdy
poruszania się w łuku poziomym stosuje się:

krzywe przejściowe,
zmianę pochylenia poprzecznego
oraz poszerzenie jezdni.

Krzywą przejściową stosuje się w celu:

wprowadzenia stopniowej wartości

przyspieszenia odśrodkowego przy przejściu
z prostej w łuk,

uzyskania płynnej zmiany krzywizny drogi,
zapewnienia optycznej płynności trasy

.

Zmianę pochylenia poprzecznego
przeprowadza się na długości:

krzywej przejściowej,
w połowie na prostej i w połowie na łuku kołowym,

jeżeli krzywa przejściowa nie jest wymagana,
a jest stosowana przechyłka

łuku kołowego o większym promieniu

w przypadku stosowania krzywej koszowej.

Przy projektowaniu niwelety
trasy drogowej należy uwzględnić:

dostosowanie jej przebiegu do ukształtowania terenu

i warunków gruntowo wodnych przy dążeniu
do ograniczenia wartości pochyleń podłużnych,
zapewnienie odprowadzania wody z korpusu drogi
przez wyniesienie krawędzi korony drogi ponad teren,

zapewnienie wymaganych warunków widoczności,
stosowanie pochylenia niwelety nie mniejszego niż 0.3%,
w wyjątkowych przypadkach dopuszcza się

niweletę poziomą

Wyspa kierująca

Wyspy trójkątne

Skrzyżowanie jednopoziomowe

- zwykłe

-skanalizowane

-bezkolizyjne

Przy projektowaniu skrzyżowania jednopoziomowego
należy uwzględnić następujące warunki:

- zachowanie pierwszeństwa przejazdu dla kierunków
dróg głównych

- w punktach rozdziału powinny odgałęziać się
nie więcej niż dwa kierunki
- promienie łuków powinny umożliwiać skręcanie
największych pojazdów

-wyspy kierujące powinny być podniesione o
10-15 cm, a wyspy trójkątne należy odsunąć
od zewnętrznej krawędzi jezdni drogi głównej o 50 cm

Skrzyżowanie bezkolizyjne

Skrzyżowania o ruchu okrężnym. Najczęściej są stosowane wyspy centralne
w kształcie koła.

Skrzyżowanie wielopoziomowe

-układ w kształcie liścia koniczyny

-układ w kształcie trąbki

-układ z pierścieniem rozdzielającym

Ogólne wiadomości o ulicach

Elementy w przekroju poprzecznym

1. Pasy ruchu i pasy postojowe
2. Pasy dzielące
3. Opaski prowadzące
4. Chodniki i przejścia
5. Ścieżki rowerowe
6. Krawężniki
7. Tory tramwajowe
8. Przystanki komunikacji miejskiej
9. Zieleńce

Kategoria

Klasa Prędkoś

ć proj.

Liczba

jezdni

Liczba

pasów

ruchu

Szer. jezdni

E

I

100

2

3

2x11,25

II

2

2x7,5

P

I

70

2

3

2x10

II

2

2x7

IIA

1

4

13

III

60

3

10,5

IV

2

7

N

I

50

2
1

3
6

2x10
21

II

2
1

2
4

2x7
13

III

3

9-10

IV

2

6-7

W

IV

30

1

2

6

V

1
2

3,5
5,5

Klasyfikacja ulic

Li

n

ia

z

a

b

u

d

o

w

y

Lin

ia

z

a

b

u

d

o

w

y

0

0

2

2

2

1

1

1













C

y

B

x

A

C

y

B

x

A

0

2

2

2

2

2

2

2

2

1

2

1

1

1

1

















B

A

C

y

B

x

A

B

A

C

y

B

x

A

Równanie dwusiecznej

Równania prostych linii zabudowy
wyznaczone na podstawie dwóch par
współrzędnych punktów

Regulacja osi
ulic