Regulacja układu

dopełniacza.

Receptory dla

składowych

dopełniacza.

Aleksy Adamus

Funkcje receptorów

• Ułatwienie wiązania i fagocytozy

przez kom. żerne opłaszczonych
przeciwciałami cząsteczek lub kom.

• Usuwanie kompleksów

immunologicznych

• Regulacja aktywacji dopełniacza
• Udział w kilku typach odpowiedzi

immunologicznej

CR1 (CD35)

Fagocytoza przez ten receptor stymulowana

jest przy pomocy fibronektyny i lamininy. Tak

jak CR2 i CR3 uczestniczy w wychwytywaniu

przez kom. dendrytyczne kompleksów

immunologicznych. CR1 obecne na

erytrocytach stanowią do 90% wszystkich

CR1 obecnych we krwi.
Obecny na:

Erytrocytach, neutrofilach,

monocytach makrofagach, grudkowych kom.

dendrytycznych, eozynofilach, Limfocytach

B, podocytach i kom. Langerhansa.

CR2 (CD21)

Chroni przed apoptozą i wzmaga
aktywację limfocytów B za
pośrednictwem cząsteczki CD19 i
CD81, z którymi łączy się tworząc
tzw. koreceptor limfocytów B.
Obecny na:

limfocytach B,

grudkowych kom. dendrytycznych,
kom. nabłonkowych gardła.

CR3 (CD11b/CD18)

Oprócz udziału w fagocytozie z udziałem

dopełniacza zdolny jest do bezpośredniego wiązania

niektórych bakterii. Receptor łączy się z sekwencją

Arg-Gly-Asp (RGD) w iC3b a także w fibrynogenie,

włókniku, cząsteczkach powierzchniowych np.

ICAM-1 obecnych na kom. śródbłonka.

Wykorzystywany jest przez Mycobacterium

tuberculosis lub wirusa HIV czy wirusa Zachodniego

Nilu do wnikania do makrofagów. Spełnia także rolę

dodatkowej cząsteczki adhezyjnej.
Obecny na:

Neutrofilach, monocytach

makrofagach, kom. NK, grudkowych kom.

dendrytycznych.

CR4(p150-95, CD18/11c)

Najsłabiej scharakteryzowana grupa

receptorów, lecz stwierdzono jej
wiązanie z iC3b w sposób zależny od
wapnia. Wiąże się także z
fibrynogenem i bierze udział w
przyleganiu monocytów i neutrofilów
do śródbłonka.
Obecny na:

neutroflilach,

monocytach, makrofagach.

Regulacja układu

dopełniacza

CR1

Tak jak MCP, C4bp i czynnik H jest

kofaktorem dla czynnika I

rozkładającego C4b i C3b. Ma

zdolność inaktywowania konwertaz

C3 i C5, chroniąc mające go kom.

przed przypadkową lizą.

DAF (CD55)

Hamuje
powstawanie i
przyspiesza
spontaniczny rozpad
konwertaz C3 i C5
obydwu dróg.
Uwalnia C2a z
konwertazy C3 drogi
klasycznej i Bb z
konwertazy C3 drogi
alternatywnej.

MCP (CD46)

Obecny jest prawie
na wszystkich kom.
jądrzastych. Wiąże
składniki C3b i C4b.
Ma podobną
funkcję do CR1. Tak
jak DAF zapobiega
formowaniu na
powierzchni błony
konwertaz C3.

Protektyna (CD59)

Wiąże C8 i C9 hamując polimeryzacje
C9, tworzenie się kompleksu
atakującego błonę i tworzenie się
kanałów.

Inhibitor C1

Należy do inhibitorów proteaz
serynowych wiążąc aktywny C1r i
C1s. Zabezpiecza przed
konsekwencjami spontanicznej
aktywacji

Czynnik I

Białko wiążące C4 -przyspiesza wiążąc C4b

spontaniczny, jak i wywołany przez czynnik I

rozpad konwertazy C3 drogi klasycznej.
Czynnik H- łączy się z C3b zapobiegając także

tworzeniu się konwertaz.
Rekonektyna- działanie jak czynnika H
Inaktywatory anafilatoksyn-

karboksypeptydazy N i R usuwające z

anafilatoksyn C-końcowe argininy i lizyny.
Witronektyna- wiąże C5b-7 zapobiegając

wbudowywaniu się tego kompleksu w błonę kom.
Klasteryna- inaktywuje kompleks atakujący

błonę.
Properdyna- stabilizuje konwertazy C3 i C5 drogi

alternatywnej.

Dodatkowym mechanizmem obronnym

przed konsekwencją formowania się w

błonie kom. kompleksów atakujących

jest usuwanie, w drodze

egzo/endocytozy fragmentów błony z

wbudowanym kompleksem.
W pozytywnej regulacji aktywności

dopełniacza uczestniczą czynniki

nefrytyczne C3. Są to przeciwciała

przeciw konwertazom C3 obu dróg.

Wiążąc konwertazę chronią ją przed

rozpadem i wydłużają okres półtrwania