NIENOWOTWOROWE CHOROBY PŁUC
NIENOWOTWOROWE CHOROBY PŁUC
NIENOWOTWOROWE CHOROBY PŁUC
NIENOWOTWOROWE CHOROBY PŁUC
1.
1.
Przewlekła obturacyjna choroba płuc POCHP jest to
Przewlekła obturacyjna choroba płuc POCHP jest to
zejściowa choroba większości innych chorób tkanki płucnej.
zejściowa choroba większości innych chorób tkanki płucnej.
2. Rozedma płuc.
2. Rozedma płuc.
3. Gruźlica płuc.
3. Gruźlica płuc.
4. Ropień płuca (najczęściej jako zejście chorób infekcyjnych
4. Ropień płuca (najczęściej jako zejście chorób infekcyjnych
tkanki płucnej).
tkanki płucnej).
5. Kropidlak płuca.
5. Kropidlak płuca.
6. Torbiele płuc.
6. Torbiele płuc.
7. Rostrzenie oskrzeli.
7. Rostrzenie oskrzeli.
8. Anomalie anatomiczne płuc.
8. Anomalie anatomiczne płuc.
9. Wady wrodzone płuc.
9. Wady wrodzone płuc.
Przewlekła obturacyjna choroba płuc
Przewlekła obturacyjna choroba płuc
(POChP)
(POChP)
POChP –
POChP –
jest to choroba płuc charakteryzująca się
jest to choroba płuc charakteryzująca się
niecałkowicie odwracalnym ograniczeniem przepływu
niecałkowicie odwracalnym ograniczeniem przepływu
powietrza przez drogi oddechowe. Ograniczenie to jest
powietrza przez drogi oddechowe. Ograniczenie to jest
zwykle postępujące i wiąże się z nieprawidłową
zwykle postępujące i wiąże się z nieprawidłową
odpowiedzią zapalną płuc na szkodliwe pyły lub gazy.
odpowiedzią zapalną płuc na szkodliwe pyły lub gazy.
POChP, przyczyny
POChP, przyczyny
- wziewne substancje drażniące
- ostre zapalenie oskrzeli
- czynniki genetyczne
POChP, epidemiologia
POChP, epidemiologia
• Chorobowość (1990r.): 9,3/1000 mężczyzn
7,3/1000 kobiet
• Umieralność: 4 miejsce w świecie wśród przyczyn zgonów.
• Wskaźnik zgonów (w Polsce): 13/100 tys.
• Liczba hospitalizacji: ok. 300/100 tys./rok
• Absencja chorobowa w pracy z powodu zaostrzeń: 20%.
• Inwalidztwo: ok. 10 tys. rent/rok.
POChP, postępowanie
POChP, postępowanie
1. Ocena i monitorowanie choroby.
2. Ograniczanie czynników ryzyka.
3. Leczenie stabilnej POChP.
4. Leczenie zaostrzeń POChP.
Ocena i monitorowanie
Ocena i monitorowanie
choroby
choroby
objawy kliniczne i powikłania
objawy kliniczne i powikłania
spirometria („złoty standard”)
spirometria („złoty standard”)
KLASYFIKACJA CIĘŻKOŚCI:
Ocena i monitorowanie choroby
Ocena i monitorowanie choroby
postępu choroby
postępu choroby
metod leczenia
metod leczenia
zaostrzeń
zaostrzeń
chorób współistniejących
chorób współistniejących
MONITOROWANIE:
Ograniczanie czynników ryzyka
Ograniczanie czynników ryzyka
1. Zapobieganie paleniu tytoniu:
- strategia
5xA
:
•
A
sk - pytaj o palenie
•
A
dvice - poradź palącemu
•
A
ssess - oceniaj zyski leczenia
•
A
ssist - pomagaj
•
A
rrange - przygotuj wizytę kontrolną
- farmakoterapia
2. Profilaktyka pierwotna i wtórna
narażeń zawodowych.
POChP, leczenie postaci stabilnej
POChP, leczenie postaci stabilnej
CEL:
Zmniejszenie objawów i/lub powikłań.
STRATEGIA:
Stopniowa intensyfikacja leczenia
w zależności od ciężkości choroby.
EDUKACJA:
Zrozumienie choroby i potrzeby leczenia
Zrozumienie choroby i potrzeby leczenia
Ułatwienie zaprzestania palenia tytoniu
Ułatwienie zaprzestania palenia tytoniu
Wspólne planowanie leczenia
Wspólne planowanie leczenia
Unikanie czynników ryzyka
Unikanie czynników ryzyka
POChP, farmakoterapia
POChP, farmakoterapia
podstawowa
podstawowa
2. Krótko działające -mimetyki (wziewnie).
1. Długo działające -mimetyki (wziewne).
3. Przeciwcholinergiczne (wziewnie).
4. Metyloksantyny o długim czasie działania (doustnie).
POChP, leczenie
POChP, leczenie
niefarmakologiczne
niefarmakologiczne
1.
Rehabilitacja:
- ćwiczenia fizyczne
- odżywianie
- edukacja
2. Przewlekłe leczenie tlenem.
3.
Leczenie operacyjne:
- bullektomia (resekcja pęcherzy
rozedmowych)
- operacyjne zmniejszenie objętości
płuc (LVR)
- przeszczepianie płuc
POChP, leczenie zaostrzenia
POChP, leczenie zaostrzenia
LECZENIE W DOMU:
1. Leki rozszerzające oskrzela:
- zwiększenie dawki i/lub częstotliwości
- skojarzenie leczenia
- leki wziewne w nebulizacji
2. Ogólnoustrojowe stosowanie
steroidów.
3. Antybiotyki.
POChP, leczenie zaostrzenia
POChP, leczenie zaostrzenia
Znaczne nasilenie objawów (duszność spoczynkowa)
Znaczne nasilenie objawów (duszność spoczynkowa)
Ciężka postać POChP
Ciężka postać POChP
Nowe objawy fizykalne (sinica, obrzęki)
Nowe objawy fizykalne (sinica, obrzęki)
Brak poprawy po wstępnym leczeniu w domu
Brak poprawy po wstępnym leczeniu w domu
Ciężkie choroby współistniejące
Ciężkie choroby współistniejące
Nowe zaburzenia rytmu serca
Nowe zaburzenia rytmu serca
Niepewność co do rozpoznania
Niepewność co do rozpoznania
Wiek chorego > 65 lat
Wiek chorego > 65 lat
Niedostateczna opieka w domu
Niedostateczna opieka w domu
WSKAZANIA DO HOSPITALIZACJI:
POChP, leczenie zaostrzenia
POChP, leczenie zaostrzenia
Hipoksemia < 50 mmHg i/lub
Hipoksemia < 50 mmHg i/lub
Hiperkapnia > 70 mmHg i/lub
Hiperkapnia > 70 mmHg i/lub
pH < 7,3 pomimo tlenoterapii i
pH < 7,3 pomimo tlenoterapii i
nieinwazyjnej wentylacji mechanicznej
nieinwazyjnej wentylacji mechanicznej
Zaburzenia świadomości
Zaburzenia świadomości
Ciężka duszność, niedostatecznie reagująca
Ciężka duszność, niedostatecznie reagująca
na wstępne leczenie
na wstępne leczenie
WSKAZANIA DO LECZENIA W OIT:
POChP, leczenie zaostrzenia
POChP, leczenie zaostrzenia
Leczenie tlenem
Leczenie tlenem
Leki rozszerzające oskrzela
Leki rozszerzające oskrzela
Ogólnoustrojowe stosowanie steroidów
Ogólnoustrojowe stosowanie steroidów
Antybiotyki
Antybiotyki
Nieinwazyjna wentylacja mechaniczna
Nieinwazyjna wentylacja mechaniczna
Inwazyjna wentylacja mechaniczna
Inwazyjna wentylacja mechaniczna
Bilansowanie płynów
Bilansowanie płynów
Stosowne żywienie
Stosowne żywienie
Heparyny drobnocząsteczkowe
Heparyny drobnocząsteczkowe
Oklepywanie, drenaż ułożeniowy
Oklepywanie, drenaż ułożeniowy
LECZENIE W SZPITALU:
POChP, leczenie zaostrzenia
POChP, leczenie zaostrzenia
Ocena stopnia sprawności chorego
Ocena stopnia sprawności chorego
Pomiar FEV1
Pomiar FEV1
Ocena techniki inhalacji leków
Ocena techniki inhalacji leków
Ocena zrozumienia zleconego leczenia
Ocena zrozumienia zleconego leczenia
Ocena potrzeby przewlekłego leczenia tlenem
Ocena potrzeby przewlekłego leczenia tlenem
i/lub stosowania leków w nebulizacji
i/lub stosowania leków w nebulizacji
KONTROLA PO 4-6 TYGODNIACH OD
WYPISU ZE SZPITALA
POChP, powikłania
POChP, powikłania
1.
Ze strony układu krążenia:
- nadciśnienie płucne
- przewlekłe serce płucne
2. Przewlekła niewydolność oddechowa
(gazometria tętnicza lub włośniczkowa).
3. Powikłania infekcyjne:
- rozstrzenie oskrzeli
- odoskrzelowe zapalenie płuc
- ropień płuca
- ropniak opłucnej
Nadciśnienie płucne
Nadciśnienie płucne
PRZEWLEKŁA HIPOKSJA PĘCHERZYKOWA
Przebudowa ściany tętnic płucnych
Skurcz tętnic płucnych
Zwłóknienie
Proliferacja śródbłonka
Przerost włókien mięśniowych
ZWIĘKSZENIE NACZYNIOWEGO OPORU PŁUCNEGO
Przewlekłe serce płucne
Przewlekłe serce płucne
Nadciśnienie płucne
Przerost prawej komory serca
Kliniczne objawy
przewlekłego serca płucnego:
- wypełnienie żył szyjnych
- powiększenie wątroby
- obrzęki
- zmiany w ekg
- policytemia
Przewlekła niewydolność oddechowa
Przewlekła niewydolność oddechowa
Kryteria rozpoznania:
-
pO2 < 55 mmHg lub SatO2 < 88%, hiperkapnia tak/nie
lub
- pO2 55-60 mmHg lub SatO2 > 89%, z objawami nad-
ciśnienia płucnego, przewlekłego serca płucnego lub
policytemii (Ht > 55%)
Leczenie:
- podawanie tlenu przez minimum 15 h/dobę.
Cel:
- zwiększenie pO2 > 60 mmHg i SatO2 > 90%.
POChP, rehabilitacja
POChP, rehabilitacja
CEL: przerwanie błędnego koła
Duszność
Bezczynność
Osłabienie mięśni
oddechowych
POChP, rehabilitacja
POChP, rehabilitacja
1.
Edukacja chorego i jego rodziny.
2. Wsparcie psychologiczne.
3. Trening fizyczny.
4. Ćwiczenia oddechowe.
5. Korekta odżywienia.
6. Tlenoterapia domowa.
7. Wspomaganie wentylacji płuc.
POChP, rehabilitacja
POChP, rehabilitacja
Trening fizyczny
POChP, rehabilitacja
POChP, rehabilitacja
Ćwiczenia oddechowe
Wydech przez
zasznurowane
usta.
Oddychanie
przeponą.
Rozszerzalność
klatki piersiowej.
ROZEDMA PĘCHERZOWA PŁUC
ROZEDMA PĘCHERZOWA PŁUC
Definicja (wg Am. Thoracic Society):
Definicja (wg Am. Thoracic Society):
stan płuc charakteryzujący się nieprawidłowym i
stan płuc charakteryzujący się nieprawidłowym i
stałym powiększaniem powietrznej przestrzeni
stałym powiększaniem powietrznej przestrzeni
obwodowo od końcowych oskrzelików,
obwodowo od końcowych oskrzelików,
spowodowana przez zniszczenie ścian tych
spowodowana przez zniszczenie ścian tych
oskrzelików bez wyraźnych objawów zwłóknienia.
oskrzelików bez wyraźnych objawów zwłóknienia.
ROZEDMA PĘCHERZOWA PŁUC
ROZEDMA PĘCHERZOWA PŁUC
TYPY ROZEDMY PĘCHERZOWEJ
TYPY ROZEDMY PĘCHERZOWEJ
Oskrzelik końcowy - oskrzelik oddechowy - przewód pęcherzykowy - pęcherzyk
Oskrzelik końcowy - oskrzelik oddechowy - przewód pęcherzykowy - pęcherzyk
płucny
płucny
TYP 1. Śródzrazikowa (proksymalna)
TYP 1. Śródzrazikowa (proksymalna)
- dotyczy
- dotyczy
oskrzelików oddechowych, rozwija się najczęściej w płatach
oskrzelików oddechowych, rozwija się najczęściej w płatach
górnych, związany z paleniem tytoniu.
górnych, związany z paleniem tytoniu.
TYP 2. Obejmuje całe gronko ( diffusa ) -
TYP 2. Obejmuje całe gronko ( diffusa ) -
w tym typie
w tym typie
wszystkie części gronka są podobnie zniszczone (często
wszystkie części gronka są podobnie zniszczone (często
związana z niedoborem alfa 1 antytrypsyny).
związana z niedoborem alfa 1 antytrypsyny).
TYP 3. Dystalna -
TYP 3. Dystalna -
dotyczy tylko pęcherzyków płucnych
dotyczy tylko pęcherzyków płucnych
(lokalizacja podopłucnowa).
(lokalizacja podopłucnowa).
ROZEDMA PĘCHERZOWA PŁUC
ROZEDMA PĘCHERZOWA PŁUC
KLINICZNY PODZIAŁ ROZEDMY PĘCHERZOWEJ PŁUC
KLINICZNY PODZIAŁ ROZEDMY PĘCHERZOWEJ PŁUC
Oparty na obecności lub braku strukturalnych cech zaporowej choroby płuc
Oparty na obecności lub braku strukturalnych cech zaporowej choroby płuc
w częściach nie dotkniętych pęcherzami rozedmowymi
w częściach nie dotkniętych pęcherzami rozedmowymi
1. Pęcherze rozedmowe związane (towarzyszące
1. Pęcherze rozedmowe związane (towarzyszące
)
)
z prawie normalnym miąższem płucnym. Stanowią ok. 20% choroby
z prawie normalnym miąższem płucnym. Stanowią ok. 20% choroby
pęcherzowej. Jest to typ 3 rozedmy. Nie dają objawów dużej
pęcherzowej. Jest to typ 3 rozedmy. Nie dają objawów dużej
niewydolności oddechowej. Mogą być przyczyną odmy opłucnowej.
niewydolności oddechowej. Mogą być przyczyną odmy opłucnowej.
2. Pęcherze towarzyszące tzw. rozlanej rozedmie płuc.
2. Pęcherze towarzyszące tzw. rozlanej rozedmie płuc.
Stanowią 80% choroby pęcherzowej. Pęcherze zazwyczaj liczne
Stanowią 80% choroby pęcherzowej. Pęcherze zazwyczaj liczne
i obustronne i różniące się znacząco w rozprężaniu i rozmiarze.
i obustronne i różniące się znacząco w rozprężaniu i rozmiarze.
Towarzyszące objawy zależą nie tylko od wielkości pęcherzy, ale
Towarzyszące objawy zależą nie tylko od wielkości pęcherzy, ale
także od zaawansowania rozedmy w pozostałym miąższu płuca.
także od zaawansowania rozedmy w pozostałym miąższu płuca.
ROZEDMA PĘCHERZOWA PŁUC
ROZEDMA PĘCHERZOWA PŁUC
Kryteria kwalifikacji chorych do operacji
Kryteria kwalifikacji chorych do operacji
jaki jest charakter rozedmy (pojedyncze pęcherze czy
jaki jest charakter rozedmy (pojedyncze pęcherze czy
rozedma pęcherzowa rozlana)
rozedma pęcherzowa rozlana)
czy chory ma duszność i co jest jej przyczyną
czy chory ma duszność i co jest jej przyczyną
czy chory ma towarzyszące przewlekłe zapalenie oskrzeli
czy chory ma towarzyszące przewlekłe zapalenie oskrzeli
czy pęcherz rozedmowy uciska sąsiednią tkankę płucną,
czy pęcherz rozedmowy uciska sąsiednią tkankę płucną,
śródpiersie lub przeponę
śródpiersie lub przeponę
jaki jest stan niedodmowego płuca (czy płuco po usunięciu
jaki jest stan niedodmowego płuca (czy płuco po usunięciu
pęcherzy rozedmowych będzie nadal funkcjonalnie czynne)
pęcherzy rozedmowych będzie nadal funkcjonalnie czynne)
jaki jest stan serca i krążenia płucnego i obwodowego
jaki jest stan serca i krążenia płucnego i obwodowego
.
.
ROZEDMA PĘCHERZOWA PŁUC
ROZEDMA PĘCHERZOWA PŁUC
PODJĘCIE DECYZJI LECZENIA OPERACYJNEGO
PODJĘCIE DECYZJI LECZENIA OPERACYJNEGO
A \ Chorzy bez duszności:
A \ Chorzy bez duszności:
Odma opłucnowa
Odma opłucnowa
Zakażenia pęcherzy: brak odpowiedzi na 6 tygodniowe
Zakażenia pęcherzy: brak odpowiedzi na 6 tygodniowe
leczenie farmakologiczne, podejrzenie "ca abscedens";
leczenie farmakologiczne, podejrzenie "ca abscedens";
specyficzne powikłania jak: krwioplucie lub przebicie ropnia do
specyficzne powikłania jak: krwioplucie lub przebicie ropnia do
opłucnej.
opłucnej.
Podejrzenie raka płuca: cechy radiologiczne - guzowate
Podejrzenie raka płuca: cechy radiologiczne - guzowate
zmiany wewnątrz lub w pobliżu pęcherza; częściowe lub
zmiany wewnątrz lub w pobliżu pęcherza; częściowe lub
rozlane zgrubienie ściany pęcherza.
rozlane zgrubienie ściany pęcherza.
Masywne krwioplucie (z nadżartej tętnicy)
Masywne krwioplucie (z nadżartej tętnicy)
Bóle w klatce piersiowej.
Bóle w klatce piersiowej.
ROZEDMA PĘCHERZOWA PŁUC
ROZEDMA PĘCHERZOWA PŁUC
PODJĘCIE DECYZJI LECZENIA OPERACYJNEGO (C.
PODJĘCIE DECYZJI LECZENIA OPERACYJNEGO (C.
D.)
D.)
B\ Chorzy z dusznością
B\ Chorzy z dusznością
usunięcie przestrzeni powodującej zaburzenia oddychania
usunięcie przestrzeni powodującej zaburzenia oddychania
wynikające z ucisku na miąższ płuca
wynikające z ucisku na miąższ płuca
poprawa stosunku wentylacji do przepływu co prowadzi
poprawa stosunku wentylacji do przepływu co prowadzi
do zmniejszenia daremnej perfuzji
do zmniejszenia daremnej perfuzji
poprawa rzutu minutowego serca wskutek obniżenia
poprawa rzutu minutowego serca wskutek obniżenia
ciśnienia wewnątrz klatki piersiowej
ciśnienia wewnątrz klatki piersiowej
zmniejszenie wydechowego oporu dróg oddechowych
zmniejszenie wydechowego oporu dróg oddechowych
poprawa sprężystości tkanki płucnej
poprawa sprężystości tkanki płucnej
zmniejszenie tendencji oskrzelików do zapadania się
zmniejszenie tendencji oskrzelików do zapadania się
podczas wdechu
podczas wdechu
zmniejszenie wentylacyjnej przestrzeni martwej.
zmniejszenie wentylacyjnej przestrzeni martwej.
ROZEDMA PĘCHERZOWA PŁUC
ROZEDMA PĘCHERZOWA PŁUC
PODSTAWY LECZENIA OPERACYJNEGO
PODSTAWY LECZENIA OPERACYJNEGO
1.
1.
Usunięcie samych pęcherzy rozedmowych jest
Usunięcie samych pęcherzy rozedmowych jest
postępowaniem z wyboru.
postępowaniem z wyboru.
2.
2.
Kluczowe znaczenie dla powodzenia leczenia
Kluczowe znaczenie dla powodzenia leczenia
operacyjnego ma właściwe przygotowanie
operacyjnego ma właściwe przygotowanie
chorych do operacji:
chorych do operacji:
nauka efektywnego kaszlu, głębokiego oddychania,
nauka efektywnego kaszlu, głębokiego oddychania,
ćwiczenia spirometryczne
ćwiczenia spirometryczne
wyleczenie zakażenia płuc (jeśli istnieje)
wyleczenie zakażenia płuc (jeśli istnieje)
zaprzestanie palenia tytoniu
zaprzestanie palenia tytoniu
profilaktyka przeciwzakrzepowa (heparyny
profilaktyka przeciwzakrzepowa (heparyny
drobnocząsteczkowe)
drobnocząsteczkowe)
toaleta drzewa oskrzelowego (bronchoskopia,
toaleta drzewa oskrzelowego (bronchoskopia,
bronchoaspiracja).
bronchoaspiracja).
Ropień płuca
Ropień płuca
Droga oskrzelowa: zachłyśnięcie treścią
Droga oskrzelowa: zachłyśnięcie treścią
pokarmową, ciało obce w oskrzelu, guz,
pokarmową, ciało obce w oskrzelu, guz,
sekwestracja, gruźlica.
sekwestracja, gruźlica.
Droga krwiopochodna.
Droga krwiopochodna.
Powstanie przez ciągłość: ropnie podprzeponowe.
Powstanie przez ciągłość: ropnie podprzeponowe.
Ropnie wtórne.
Ropnie wtórne.
Ropień płuca
Ropień płuca
Objawy
Objawy
Obfite odkrztuszanie ropnej, przeważnie
Obfite odkrztuszanie ropnej, przeważnie
cuchnącej wydzieliny.
cuchnącej wydzieliny.
Wysoka septyczna gorączka.
Wysoka septyczna gorączka.
Utrata masy ciała.
Utrata masy ciała.
Ropień płuca
Ropień płuca
Diagnostyka
Diagnostyka
Przeglądowe zdjęcia radiologiczne (dawniej
Przeglądowe zdjęcia radiologiczne (dawniej
tomograficzne).
tomograficzne).
Tomografia komputerowa.
Tomografia komputerowa.
Bronchoskopia.
Bronchoskopia.
Biopsja cienkoigłowa (gdy ropień przylega do
Biopsja cienkoigłowa (gdy ropień przylega do
ściany klatki piersiowej).
ściany klatki piersiowej).
Ropień płuca 5 (drenaż ułożeniowy
Ropień płuca 5 (drenaż ułożeniowy
przygotowanie do operacji)
przygotowanie do operacji)
Ropień płuca
Ropień płuca
Powikłania
Powikłania
Ropniak opłucnej.
Ropniak opłucnej.
Przetoka oskrzelowo-opłucnowa.
Przetoka oskrzelowo-opłucnowa.
Zapalenie sąsiedniego płuca.
Zapalenie sąsiedniego płuca.
Uogólniona posocznica.
Uogólniona posocznica.
Ropnie przerzutowe.
Ropnie przerzutowe.
Ropień płuca
Ropień płuca
Kwalifikacja do leczenia operacyjnego
Kwalifikacja do leczenia operacyjnego
(operacją z wyboru jest lobektomia)
(operacją z wyboru jest lobektomia)
Ropniopochodna postać raka (ca abscedens).
Ropniopochodna postać raka (ca abscedens).
Towarzyszące i nasilające się krwotoki z dróg
Towarzyszące i nasilające się krwotoki z dróg
oddechowych.
oddechowych.
Obraz radiologiczny ulega progresji.
Obraz radiologiczny ulega progresji.
Przyczyną ropnia jest aspiracja ciała obcego
Przyczyną ropnia jest aspiracja ciała obcego
(niemożliwe usunięcie endoskopowe).
(niemożliwe usunięcie endoskopowe).
Jama ropnia dużych rozmiarów.
Jama ropnia dużych rozmiarów.
Kropidlakowy grzybniak płuc
Kropidlakowy grzybniak płuc
Miejsce powstania
Miejsce powstania
W jamach po przebytej gruźlicy.
W jamach po przebytej gruźlicy.
W ropniu płuca.
W ropniu płuca.
W rozstrzeniach oskrzeli.
W rozstrzeniach oskrzeli.
W torbielach płuc.
W torbielach płuc.
Kropidlakowy grzybniak płuc
Kropidlakowy grzybniak płuc
Diagnostyka
Diagnostyka
Naczelny objaw: krwioplucie.
Naczelny objaw: krwioplucie.
Na zdjęciu rtg w jamie uprzednio pustej obecność
Na zdjęciu rtg w jamie uprzednio pustej obecność
litej masy oddzielonej od ściany sierpowatym
litej masy oddzielonej od ściany sierpowatym
rąbkiem powietrza.
rąbkiem powietrza.
Badanie plwociny na obecność strzępków grzyba
Badanie plwociny na obecność strzępków grzyba
.
.
Rozstrzenie oskrzeli
Rozstrzenie oskrzeli
Są to nieodwracalne rozszerzenia odcinkowe drzewa
Są to nieodwracalne rozszerzenia odcinkowe drzewa
oskrzelowego.
oskrzelowego.
Główną przyczyną ich powstania są częste zakażenia dróg
Główną przyczyną ich powstania są częste zakażenia dróg
oddechowych.
oddechowych.
Dotyczą najczęściej oskrzeli segmentów podstawnych dolnych
Dotyczą najczęściej oskrzeli segmentów podstawnych dolnych
płatów.
płatów.
U połowy chorych występują obustronnie.
U połowy chorych występują obustronnie.
Główne objawy kliniczne: kaszel z odkrztuszaniem dość
Główne objawy kliniczne: kaszel z odkrztuszaniem dość
znacznych ilości ropnej wydzieliny, krwioplucia.
znacznych ilości ropnej wydzieliny, krwioplucia.
Rozpoznanie: tomografia komputerowa i bronchografia
Rozpoznanie: tomografia komputerowa i bronchografia
(zastrzeżona dla przypadków kwalifikowanych do leczenia
(zastrzeżona dla przypadków kwalifikowanych do leczenia
operacyjnego).
operacyjnego).
Leczenie: początkowo: antybiotykoterapia przy infekcjach, leki
Leczenie: początkowo: antybiotykoterapia przy infekcjach, leki
mukolityczne, kinezyterapia i drenaż ułożeniowy.
mukolityczne, kinezyterapia i drenaż ułożeniowy.
Rozstrzenie oskrzeli
Rozstrzenie oskrzeli
Wskazania do leczenia operacyjnego
Wskazania do leczenia operacyjnego
Powtarzające się krwawienia.
Powtarzające się krwawienia.
Ograniczone rozstrzenie; jednostronne rozstrzenia
Ograniczone rozstrzenie; jednostronne rozstrzenia
ograniczone są wskazaniem do wycięcia nawet jeśli
ograniczone są wskazaniem do wycięcia nawet jeśli
przebiegają bezobjawowo gdyż są one źródłem
przebiegają bezobjawowo gdyż są one źródłem
zakażenia, nawrotowych zapaleń płuc, powikłań w
zakażenia, nawrotowych zapaleń płuc, powikłań w
postaci ropnia płuca i ropniaka opłucnej, a w odległym
postaci ropnia płuca i ropniaka opłucnej, a w odległym
okresie czasu skrobiawicy (zwłaszcza nerek).
okresie czasu skrobiawicy (zwłaszcza nerek).
Leczenie operacyjne
Leczenie operacyjne
– z wyboru segmentektomia lub
– z wyboru segmentektomia lub
lobektomia a wyjątkowo pulmonektomia (przy
lobektomia a wyjątkowo pulmonektomia (przy
jednostronnych).
jednostronnych).
Wady wrodzone układu oddechowego
Wady wrodzone układu oddechowego
1.
1.
PŁATY DODATKOWE
PŁATY DODATKOWE
Jest to anomalia rozwojowa polegająca
Jest to anomalia rozwojowa polegająca
na rozdwojeniu płata albo na oddzieleniu pewnych
na rozdwojeniu płata albo na oddzieleniu pewnych
segmentów
segmentów
płuca prawidłowego przez dodatkową szczelinę.
płuca prawidłowego przez dodatkową szczelinę.
2. WADY OSKRZELI
2. WADY OSKRZELI
A\
A\
Dodatkowe oskrzele (najczęściej odchodzi od tchawicy).
Dodatkowe oskrzele (najczęściej odchodzi od tchawicy).
B\
B\
Odwrotne ułożenie drzewa oskrzelowego.
Odwrotne ułożenie drzewa oskrzelowego.
3. WADY ROZWOJOWE PŁUCA
3. WADY ROZWOJOWE PŁUCA
A\
A\
Agnezja płuca
Agnezja płuca
- zupełny brak oskrzela głównego oraz tkanki
- zupełny brak oskrzela głównego oraz tkanki
płucnej
płucnej
i naczyń.
i naczyń.
B\ Aplazja
B\ Aplazja
- niewykształcone, kończące się ślepo oskrzele.
- niewykształcone, kończące się ślepo oskrzele.
C\ Hypoplazja
C\ Hypoplazja
- nieprawidłowy rozwój drobnych rozgałęzień drzewa
- nieprawidłowy rozwój drobnych rozgałęzień drzewa
oskrzelowego i niedorozwoju płuca.
oskrzelowego i niedorozwoju płuca.
Wady wrodzone układu oddechowego
Wady wrodzone układu oddechowego
SEKWESTRACJA PŁUCA
SEKWESTRACJA PŁUCA
Polega na unaczynieniu wyizolowanej tkanki płucnej przez tętnice
Polega na unaczynieniu wyizolowanej tkanki płucnej przez tętnice
układowe.
układowe.
Brak połączenia z prawidłowym drzewem oskrzelowym (takie
Brak połączenia z prawidłowym drzewem oskrzelowym (takie
połączenia mogą powstać wtórnie jako wynik zmian zapalnych).
połączenia mogą powstać wtórnie jako wynik zmian zapalnych).
Najczęściej występuje w płacie dolnym płuca lewego w segmentach
Najczęściej występuje w płacie dolnym płuca lewego w segmentach
podstawnych.
podstawnych.
Występuje u dzieci i u dorosłych.
Występuje u dzieci i u dorosłych.
W przypadkach nie powikłanych nie stwierdza się żadnych objawów
W przypadkach nie powikłanych nie stwierdza się żadnych objawów
klinicznych, w przypadkach tych anomalia wykrywana jest
klinicznych, w przypadkach tych anomalia wykrywana jest
przypadkowo podczas badań radiologicznych.
przypadkowo podczas badań radiologicznych.
W przypadkach zakażenia i połączenia się z drzewem oskrzelowym
W przypadkach zakażenia i połączenia się z drzewem oskrzelowym
występują objawy zapalenia płuc, przewlekłego ropnia lub ropniaka
występują objawy zapalenia płuc, przewlekłego ropnia lub ropniaka
opłucnej.
opłucnej.
RTG: zacienienia okrągłe, owalne przypominające guzy nowotworowe
RTG: zacienienia okrągłe, owalne przypominające guzy nowotworowe
lub torbiel wypełnioną płynem.
lub torbiel wypełnioną płynem.
Decydujące rozpoznanie: aortografia – wykazuje dodatkowe naczynia
Decydujące rozpoznanie: aortografia – wykazuje dodatkowe naczynia
zaopatrujące sekwestrowaną tkankę.
zaopatrujące sekwestrowaną tkankę.
Wady wrodzone układu oddechowego
Wady wrodzone układu oddechowego
TORBIELE WRODZONE PŁUC (pojedyncze lub mnogie)
TORBIELE WRODZONE PŁUC (pojedyncze lub mnogie)
Rozmieszczenie różne, najczęściej obejmują górny i środkowy
Rozmieszczenie różne, najczęściej obejmują górny i środkowy
płat (torbiele pojedyncze).
płat (torbiele pojedyncze).
W większości przypadków przebiegają bezobjawowo a
W większości przypadków przebiegają bezobjawowo a
podstawą rozpoznania jest badanie radiologiczne.
podstawą rozpoznania jest badanie radiologiczne.
Różnorodność rozmiarów torbieli pojedynczych (torbiel
Różnorodność rozmiarów torbieli pojedynczych (torbiel
powietrzna niewielkich rozmiarów), dużych rozmiarów (mogą
powietrzna niewielkich rozmiarów), dużych rozmiarów (mogą
zajmować całe płuco i dawać obraz podobny jak odma),
zajmować całe płuco i dawać obraz podobny jak odma),
torbiele olbrzymie (pojawiają się najczęściej w przypadku
torbiele olbrzymie (pojawiają się najczęściej w przypadku
mechanizmu wentylowego).
mechanizmu wentylowego).
Obraz charakterystyczny - różne zachowanie się cienia -
Obraz charakterystyczny - różne zachowanie się cienia -
znikanie, pojawianie się lub zmiana kształtu w obrazie
znikanie, pojawianie się lub zmiana kształtu w obrazie
radiologicznym w czasie wdechu i wydechu.
radiologicznym w czasie wdechu i wydechu.
Rozpoznanie różnicowe: pęcherze rozedmowe, jamy ropni,
Rozpoznanie różnicowe: pęcherze rozedmowe, jamy ropni,
jamy gruźlicze.
jamy gruźlicze.
Wady wrodzone układu oddechowego
Wady wrodzone układu oddechowego
PRZETOKA TĘTNICZO-ŻYLNA
PRZETOKA TĘTNICZO-ŻYLNA
Przepływ krwi z tętnicy płucnej do żył płucnych
Przepływ krwi z tętnicy płucnej do żył płucnych
z ominięciem naczyń włosowatych.
z ominięciem naczyń włosowatych.
Czasem może wytworzyć się po zranieniu
Czasem może wytworzyć się po zranieniu
płuca w wyniku rany przenikającej.
płuca w wyniku rany przenikającej.
Objawy: krwioplucia, sinica, duszność,
Objawy: krwioplucia, sinica, duszność,
niewydolność prawokomorowa serca.
niewydolność prawokomorowa serca.
Obraz radiologiczny: cień owalny lub okrągły
Obraz radiologiczny: cień owalny lub okrągły
łączący się z rozszerzonymi naczyniami.
łączący się z rozszerzonymi naczyniami.
Decydujące rozpoznanie: angiografia tętnicy
Decydujące rozpoznanie: angiografia tętnicy
płucnej.
płucnej.