Konstruktywność-
człowiek wewnętrznie zintegrowany , który cieszy
się życiem, wesoły, tolerancyjny, elastyczny, inteligentny, mający
szczęśliwe dzieciństwo i dorosłe życie. Akceptuje fakt starości, emeryturę
i śmierć, zachowuje zdolność do radości z życia codziennego. Wspomina
stare czasy bez większego żalu i oczekuje tego co ma nadejść.
Zależność-
społecznie akceptowany, ale bierny, bez ambicji, dobro-
duszny. Ma skłonność do zbytniego optymizmu, jest niepraktyczny.
Późno się żeni i jest zdominowany przez swoją żonę. Zadowolony z
emerytury, je i pije zbyt dużo, cieszy się z czasu wolnego, nie ma
zadowolenia z pracy którą musi wykonywać.
Obronność-
stale zajęty, dobrze dostosowany i
społecznie aktywny,
zawsze z góry wszystko planuje i odrzuca pomoc,
emocjonalnie kontroluje się nadmiernie, ograniczony w
zachowaniu konwenansami, zmuszony do aktywności.
Boi się starości, odkłada emeryturę, widzi w niej
niewiele korzyści, ignoruje perspektywy na przyszłość.
Wrogość-
człowiek taki ma skłonność do obwiniania okoliczności i
innych ludzi za swoje niepowodzenia. Narzekający, agresywny,
podejrzliwy, często zmienia zajęcia i wykazuje niekompetencje w
wielu sprawach.
Nie widzi nic dobrego w starości, boi się śmierci, nie znosi młodzieży.
Angażuje się w pracę chcąc opóźnić dzień nadejścia emerytury.
Samobójstwo-
duży odsetek w tym wieku rozstaje się z życiem z
różnych powodów. Strata osoby najbliższej, samotność, ciężka
choroba i inne.
Nienawiść do siebie-
człowiek taki jest krytyczny i pogardliwy w
stosunku do siebie, bez ambicji, ma wiele niepowodzeń życiowych,
był w życiu nieszczęśliwy. Uważa siebie za ofiarę różnych zdarzeń
życiowych.
Akceptuje starość, nie jest niechętny młodzieży lecz ma dość życia
i oczekuje ulgi w postaci śmierci.
Okres emerytalny- straty tego okresu.
1. Straty finansowe.
2. Utrata pozycji- społecznej i zawodowej.
3. Utrata towarzystwa.
4. Utrata uporządkowanego i celowego zajęcia.