Łożysko przodujące
Łożysko przodujące
Stanowi dla matki i płodu bardzo duże
Stanowi dla matki i płodu bardzo duże
ryzyko zgonu z powodu wykrwawienia.
ryzyko zgonu z powodu wykrwawienia.
Prawidłowo łożysko usadawia się wysoko
Prawidłowo łożysko usadawia się wysoko
w dnie macicy i na przedniej lub tylnej
w dnie macicy i na przedniej lub tylnej
jej ścianie
jej ścianie
Łożysko przodujące usadowione jest
Łożysko przodujące usadowione jest
nieprawidłowo, w nietypowym dla niego
nieprawidłowo, w nietypowym dla niego
miejscu.
miejscu.
Znajduje się nisko w macicy, pokrywając
Znajduje się nisko w macicy, pokrywając
przy tym mniejszą lub większą część
przy tym mniejszą lub większą część
wewnętrznej ściany dolnego odcinka.
wewnętrznej ściany dolnego odcinka.
W łożysku przodującym może
W łożysku przodującym może
wykrwawić się matka i płód
wykrwawić się matka i płód
Z dużym prawdopodobieństwem można
Z dużym prawdopodobieństwem można
przyjąć, że krwawienie występujące w
przyjąć, że krwawienie występujące w
ostatnich miesiącach ciąży lub najpóźniej
ostatnich miesiącach ciąży lub najpóźniej
na początku porodu (przed pęknięciem
na początku porodu (przed pęknięciem
pęcherza płodowego) jest spowodowane
pęcherza płodowego) jest spowodowane
łożyskiem przodującym lub
łożyskiem przodującym lub
przedwczesnym odklejaniem się łożyska
przedwczesnym odklejaniem się łożyska
prawidłowo usadowionego.
prawidłowo usadowionego.
W obu przypadkach istnieje bardzo duże
W obu przypadkach istnieje bardzo duże
zagrożenie życia matki i płodu.
zagrożenie życia matki i płodu.
Cztery stopnie łożyska
Cztery stopnie łożyska
przodującego
przodującego
Łożysko całkowicie przodujące –
Łożysko całkowicie przodujące –
łożysko przodujące centralnie
łożysko przodujące centralnie
Łożysko częściowo (lub bocznie)
Łożysko częściowo (lub bocznie)
przodujące
przodujące
Łożysko przodujące brzeżnie
Łożysko przodujące brzeżnie
Łożysko nisko usadowione
Łożysko nisko usadowione
Łożysko całkowicie
Łożysko całkowicie
przodujące
przodujące
Tkanka łożyskowa zakrywa
Tkanka łożyskowa zakrywa
całkowicie ujście wewnętrzne szyjki
całkowicie ujście wewnętrzne szyjki
macicy.
macicy.
Jeśli środek łożyska leży nad ujściem
Jeśli środek łożyska leży nad ujściem
wewnętrznym szyjki – co oczywiście
wewnętrznym szyjki – co oczywiście
możemy stwierdzić dopiero po
możemy stwierdzić dopiero po
porodzie – to mówimy o łożysku
porodzie – to mówimy o łożysku
przodującym centralnie.
przodującym centralnie.
Łożysko częściowo lub
Łożysko częściowo lub
bocznie przodujące
bocznie przodujące
Ujście wewnętrzne szyjki jest zakryte
Ujście wewnętrzne szyjki jest zakryte
przez łożysko tylko częściowo
przez łożysko tylko częściowo
Łożysko przodujące brzeżnie
Łożysko przodujące brzeżnie
Dolny brzeg łożyska dochodzi do
Dolny brzeg łożyska dochodzi do
ujścia wewnętrznego szyjki lub tylko
ujścia wewnętrznego szyjki lub tylko
nieznacznie wystaje poza jego brzeg.
nieznacznie wystaje poza jego brzeg.
Łożysko nisko usadowione
Łożysko nisko usadowione
Lub nisko schodzące – część łożyska jest
Lub nisko schodzące – część łożyska jest
usadowiona w dolnym odcinku, lecz nie
usadowiona w dolnym odcinku, lecz nie
osiąga ujścia wewnętrznego szyjki
osiąga ujścia wewnętrznego szyjki
macicy.
macicy.
Uwaga – jest oczywiste, że im większe
Uwaga – jest oczywiste, że im większe
rozwarcie ujścia szyjki macicy, tym
rozwarcie ujścia szyjki macicy, tym
większa część tkanki łożyskowej będzie
większa część tkanki łożyskowej będzie
je pokrywać. Dlatego z wypowiedzią na
je pokrywać. Dlatego z wypowiedzią na
temat stopnia przodowania łożyska
temat stopnia przodowania łożyska
należy się wstrzymać do momentu, kiedy
należy się wstrzymać do momentu, kiedy
ujście szyjki jest rozwarte na 3-4 cm.
ujście szyjki jest rozwarte na 3-4 cm.
Klinika łożyska
Klinika łożyska
przodującego
przodującego
Częstość występowania – na 200
Częstość występowania – na 200
porodów przypada 1 przypadek łożyska
porodów przypada 1 przypadek łożyska
przodującego.
przodującego.
Etiologia – nieznana – wymienia się jako
Etiologia – nieznana – wymienia się jako
czynnik sprawczy: wieloródki,
czynnik sprawczy: wieloródki,
uszkodzenia błony śluzowej jamy macicy
uszkodzenia błony śluzowej jamy macicy
Objawy – Krwawienie – objaw główny
Objawy – Krwawienie – objaw główny
Krwawienie rozpoczyna się zawsze wtedy
Krwawienie rozpoczyna się zawsze wtedy
gdy pęcherz płodowy jest zachowany.
gdy pęcherz płodowy jest zachowany.
Krwawienia występują w ostatnich
Krwawienia występują w ostatnich
tygodniach ciąży lub na początku porodu.
tygodniach ciąży lub na początku porodu.
Mechanizm i skutki
Mechanizm i skutki
Wskutek rozciągania dolnej części
Wskutek rozciągania dolnej części
macicy zostają otwarte naczynia
macicy zostają otwarte naczynia
doczesnej (błony śluzowej macicy).
doczesnej (błony śluzowej macicy).
W większości przypadków dochodzi do
W większości przypadków dochodzi do
krwawienia z układu krążenia
krwawienia z układu krążenia
matczynego jednak naderwanie naczyń
matczynego jednak naderwanie naczyń
kosmówki może spowodować wypływ
kosmówki może spowodować wypływ
krwi dziecka.
krwi dziecka.
Łożysko przodujące - klinika
Łożysko przodujące - klinika
Często występuje;
Często występuje;
nieprawidłowe położenie płodu w postacie
nieprawidłowe położenie płodu w postacie
nieprawidłowych ustawień główki płodu lub
nieprawidłowych ustawień główki płodu lub
nieprawidłowe położenie płodu – skośne,
nieprawidłowe położenie płodu – skośne,
poprzeczne, często położenie miednicowe.
poprzeczne, często położenie miednicowe.
Przyczyna – łożysko zajmuje mniejszą lub
Przyczyna – łożysko zajmuje mniejszą lub
większą część okolicy wchodu miednicy.
większą część okolicy wchodu miednicy.
Pierwotnie słaba czynność skurczowa –
Pierwotnie słaba czynność skurczowa –
brak ucisku na szyjkowe zwoje nerwowe
brak ucisku na szyjkowe zwoje nerwowe
Atoniczne krwawienie w okresie
Atoniczne krwawienie w okresie
łożyskowym.
łożyskowym.
Łożysko przodujące - objawy
Łożysko przodujące - objawy
Do najczęstszych objawów należą
Do najczęstszych objawów należą
Bezbolesne, narastające aż do
Bezbolesne, narastające aż do
masywnego krwawienia z jamy macicy,
masywnego krwawienia z jamy macicy,
które objawiają się jako ciągłe lub
które objawiają się jako ciągłe lub
nawracające krwawienia pochwowe
nawracające krwawienia pochwowe
Brak objawów podrażnienia otrzewnej
Brak objawów podrażnienia otrzewnej
Brzuch miękki, brak obrony mięśniowej
Brzuch miękki, brak obrony mięśniowej
Brak bólów porodowych
Brak bólów porodowych
Brak długotrwałego skurczu macicy
Brak długotrwałego skurczu macicy
rozpoznanie
rozpoznanie
Wywiad – ostatni trymestr ciąży,
Wywiad – ostatni trymestr ciąży,
poprzedzające maziste krwawienia
poprzedzające maziste krwawienia
Objawy kliniczne wstrząsu spowodowane
Objawy kliniczne wstrząsu spowodowane
utrata krwi
utrata krwi
Uwaga
Uwaga
Nie należy badać per vaginam ani per
Nie należy badać per vaginam ani per
rectum ze względu na możliwość
rectum ze względu na możliwość
oderwania łożyska
oderwania łożyska
Konieczność różnicowania z
Konieczność różnicowania z
przedwczesnym odklejaniem się łożyska.
przedwczesnym odklejaniem się łożyska.
Rozpoznanie różnicowe
Rozpoznanie różnicowe
W drugiej połowie ciąży łożysko przodujące
W drugiej połowie ciąży łożysko przodujące
jest przyczyną krwawień w 70-80%
jest przyczyną krwawień w 70-80%
W pozostałych 20-30% przyczyna
W pozostałych 20-30% przyczyna
krwawień może być:
krwawień może być:
Przedwczesne odklejanie łożyska
Przedwczesne odklejanie łożyska
prawidłowo usadowionego
prawidłowo usadowionego
Rak szyjki macicy
Rak szyjki macicy
Polip szyjki macicy
Polip szyjki macicy
Nadżerka części pochwowej
Nadżerka części pochwowej
Krwawienie z żylaków
Krwawienie z żylaków
Czynniki ryzyka - dla matki
Czynniki ryzyka - dla matki
1. Obfite krwawienie – wykrwawienie
1. Obfite krwawienie – wykrwawienie
2. Zakażenie - posocznica
2. Zakażenie - posocznica
3.Zator powietrzny - zgon
3.Zator powietrzny - zgon
Czynniki ryzyka – dla płodu
Czynniki ryzyka – dla płodu
1. Niedotlenienie płodu
1. Niedotlenienie płodu
2. Wstrząs krwotoczny płodu
2. Wstrząs krwotoczny płodu
3. Śmierć płodu z wykrwawienia
3. Śmierć płodu z wykrwawienia
Uwaga – umieralność płodów dawniej
Uwaga – umieralność płodów dawniej
30-70%, obecnie w związku z
30-70%, obecnie w związku z
częstym stosowaniem rozwiązania
częstym stosowaniem rozwiązania
cięciem cesarskim wynosi 5% a więc
cięciem cesarskim wynosi 5% a więc
jest nadal duża.
jest nadal duża.
Łożysko przodujące –
Łożysko przodujące –
rozpoznanie - postępowanie
rozpoznanie - postępowanie
Około 30-40% przypadków łożyska
Około 30-40% przypadków łożyska
przodującego może być rozwiązanych
przodującego może być rozwiązanych
drogą pochwową, czasem bez
drogą pochwową, czasem bez
jakichkolwiek zabiegów położniczych.
jakichkolwiek zabiegów położniczych.
60-70% musi być rozwiązanych cięciem
60-70% musi być rozwiązanych cięciem
cesarskim ze wskazań płodowych oraz
cesarskim ze wskazań płodowych oraz
ze względu na zagrożenie życia matki.
ze względu na zagrożenie życia matki.
postępowanie
postępowanie
Ułożyć ciężąrną na wznak z uniesioną
Ułożyć ciężąrną na wznak z uniesioną
miednicą
miednicą
Przewieźć chorą do szpitala
Przewieźć chorą do szpitala
Wskazówki dla studentów -
Wskazówki dla studentów -
do zapamiętania na całe
do zapamiętania na całe
życie
życie
Sprawdzić czy chora ma grupę krwi – jeżeli
Sprawdzić czy chora ma grupę krwi – jeżeli
nie to pilnie wykonać
nie to pilnie wykonać
Zabezpieczyć krew
Zabezpieczyć krew
Bezwzględne leżenie
Bezwzględne leżenie
Farmakologiczna tokoliza
Farmakologiczna tokoliza
Nigdy nie badać przez odbyt
Nigdy nie badać przez odbyt
Nigdy nie badać przez pochwę
Nigdy nie badać przez pochwę
Badanie – oglądanie - we wziernikach
Badanie – oglądanie - we wziernikach
Badanie USG
Badanie USG
Łożysko przodujące –
Łożysko przodujące –
krwawienie obfitsze
krwawienie obfitsze
Badanie na Sali operacyjnej we
Badanie na Sali operacyjnej we
wziernikach i przez pochwę przy pełnej
wziernikach i przez pochwę przy pełnej
gotowości operacyjnej – anestezjolog,
gotowości operacyjnej – anestezjolog,
krew, możliwość natychmiastowego
krew, możliwość natychmiastowego
wykonania cięcia cesarskiego. (zespół
wykonania cięcia cesarskiego. (zespół
operacyjny).
operacyjny).
Okres łożyskowy w łożysku
Okres łożyskowy w łożysku
przodującym
przodującym
Jest początkiem kolejnego zagrożenia
Jest początkiem kolejnego zagrożenia
Wymaga pilnej obserwacji chorej:
Wymaga pilnej obserwacji chorej:
Pomiar ciśnienia, tętna, obserwacja
Pomiar ciśnienia, tętna, obserwacja
utrat krwi
utrat krwi