Przedstawiciele i twórcy

polskiej dydaktyki XX

wieku

Zagadnienia

• 1. Lucjan Zarzecki
• 2. Kazimierz Sośnicki
• 3. Bogdan Nawroczyński
• 4. Wincenty Okoń
• 4. Kazimierz Denek
• 5. Krzysztof Kruszewski

Lucjan Zarzecki

• Główne tezy:

• Dydaktyka (O pojęciu wykształcenia jako celu nauczania, zasady

nauczania, metody nauczania – erotematyczne, akromatyczne,

heurystyczne, typy i rodzaje szkół, treści nauczania, plan szkolny i

jego budowa, organizacja nauczania w szkole, system szkolny)

• Wychowanie (charakter w historii myśli, charakter ze stanowiska

wychowawczego, składowe charakteru – doświadczenie czynne,

samowiedza, wyrobienie duchowe, idea jako ośrodek osobowości –

metody badań pedagogicznych)

• Publikacje:

• Dydaktyka ogólna czyli kształcenie charakteru przez nauczanie,

Książnica Polska Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych, Lwów-

Warszawa 1920.

• Charakter i wychowanie, Gebethner i Wolff, Warszawa-Kraków-Łódź-

Poznań

• O wychowaniu narodowym, Gebethner i Wolff, Warszawa-Kraków-

Łódź-Poznań

Kazimierz Sośnicki

• Główne tezy:

• Wychowanie państwowe (cele wychowania, pojęcie etosu, typ

etosu, etos grupy, etos państwowy, wychowanie państwowe,

środki wychowania państwowego).

• Dydaktyka (Stanowisko dydaktyki wśród innych nauk

pedagogicznych, cele nauczania, środki nauczania, treści

nauczania, rozkład pracy uczenia się, metody nauczania –

uczenia się, formy nauczania, zagadnienia uczenia się,

zagadnienia oceny uczenia się.

• Publikacje:

• Podstawy wychowania, Książnica – Atlas, Lwów-Warszawa

• Dydaktyka ogólna, Zakład Narodowy im. Ossolińskich,

Wrocław 1959.

• Ogólne założenia podręczników szkolnych, Warszawa 1962,

PZWS

• Istota i cele wychowania, Nasza Księgarnia, Warszawa 1964.

Bogdan Nawroczyński

• Główne tezy:

• Dydaktyka – (działy dydaktyki, cele nauczania,

nauczanie ćwiczące, nauczanie kształcące i

wychowujące, uczeń, zasada poglądowości,

nauczyciel, uczenie się i nauczanie, formy

nauczania, tok nauczania, plan nauczania a

potrzeby społeczne, plan nauczania a potrzeby

młodzieży, synteza nauczania)

• Publikacje:

• Zasady nauczania, Zakład Narodowy im.

Ossolińskich, Wrocław-Warszawa-Kraków

Wincenty Okoń

• Główne tezy:

• Dydaktyka (przedmiot i metody badań dydaktycznych, rozwój

systemów dydaktycznych, główne pojęcia dydaktyki, cele

kształcenia, treści kształcenia, proces dydaktyczny, zasady

kształcenia, proces samokształcenia, problemowe nauczanie –

uczenie się, nauczanie programowane, metody i organizacja

kształcenia, powodzenia i niepowodzenia szkolne, osobowość i

zawód nauczyciela, organizacja i planowanie pracy szkolnej)

• Publikacje:

• Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, PWN, Warszawa 1987.

• U podstaw problemowego uczenia się, PZWS, Warszawa 1964.

• Proces nauczania, PZWS, Warszawa 1966.

• Elementy dydaktyki szkoły wyższej, PWN, Warszawa 1971.

• Szkoły eksperymentalne w świecie 1900-1975, WSiP, Warszawa

1978.

Kazimierz Denek

• Główne tezy:

• Dydaktyka (cele edukacji europejskiej, projektowanie celów

kształcenia, współczesna edukacja, krajoznawstwo i

turystyka, czas wolny, metody dydaktyczne a aktywność i

kreatywność uczniów, problem nauczycieli)

• Publikacje

• O nowy kształt edukacji, Toruń 1998.

• Poza ławką szkolną, Poznań 2002.

• Na turystycznych szlakach Polski, Toruń 1996.

• Wartości i cele edukacji szkolnej, Poznań-Toruń 1994.

• Wycieczki we współczesnej szkole, Poznań 1997.

• Ku dobrej edukacji, Toruń – Leszno 2005.

Krzysztof Kruszewski

• Główne tezy:

• Dydaktyka (uczenie i nauczanie się w szkole, dydaktyka

treści, od zmiany do sposobu jej wywołania, gry w

nadawanie znaczeń, metody nauczania, zasady nauczania,

nauczyciel twórcą programu kształcenia, scenariusze lekcji)

• Publikacje:

• Zmiana i wiadomość, Perspektywa dydaktyki ogólnej, PWN,

Warszawa 1987

• Sztuka nauczania, Czynności nauczyciela, PWN Warszawa

2004 (7 wydanie) - współredakcja K. Konarzewski.

Pytania

• 1. Omów dorobek naukowy:

• - Lucjana Zarzeckiego

• - Kazimierza Sośnickiego

• - Omów dorobek naukowy Bogdana

Nawroczyńskiego

• - Wincentego Okonia

• - Kazimierza Denka

• - Krzysztofa Kruszewskiego

• 2. Porównaj koncepcje prezentowane przez

wymienionych teoretyków