Bezpieczeństwo i

ratownictwo w turystyce i

rekreacji V

Profilaktyczno – zdrowotne

przygotowania do podróży

Szczepienia ochronne

Szczepienia należą do

najważniejszych i
najskuteczniejszych działań
profilaktycznych przed podróżą do
krajów, gdzie występuje ryzyko
zachorowań na choroby zakaźne

Podział szczepień

Szczepienia obowiązkowe – są
wymagane przy wjeździe do danego
kraju, przejazdu tranzytem lub przy
powrocie ze strefy ryzyka zakażenia
Szczepienia indywidualne zalecane – są
dobrowolne i dopasowane do
ewentualnych zagrożeń zdrowotnych
panujących w danym kraju

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO)
– podaje corocznie informacje o
wymaganych i zalecanych szczepieniach i
innych działaniach profilaktycznych w
poszczególnych krajach świata.

Dane te można znaleźć pod adresem
internetowym:

www.who.int/en

w rubryce

„International travel and health”

W Polsce podobnych informacji
udziela m. In. Instytut Medycyny
Morskiej i Tropikalnej w Gdyni

Aktualne szczepienia wg. WHO

Jedynym
szczepieniem
obowiązkowym
przed wyjazdami do
krajów Afryki
(Ghany,Nigerii) i
Ameryki Południowej
(Brazylii, Kolumbii)
jest szczepienie
przeciwko żółtej
febrze

Szczepienia zalecane:

Afryka Północna – dur

brzuszny, WZW typ A
Ameryka Środkowa

(Karaiby) – wścieklizna

WZW typu A
Azja Południowo – Środkowa

– cholera, dur brzuszny,

japońskie zapalenie mózgu,

wścieklizna, WZW A i B
Europa Północna (Białoruś,

Rosja, Ukraina) – błonica,

odkleszczowe zapalenie

mózgu WZW typu A i B

Apteczka podróżna

Każdy turysta wybierający się w podróż powinien
zabrać ze sobą apteczkę, ale szczególnie powinni o niej
pamiętać piloci grup wycieczkowych, opiekunowie
koloni lub obozów.

Zawartość apteczki powinna się różnić w zależności
od charakteru wyprawy, długości wyjazdu, wieku
uczestników, celu podróży.

Dobrze wyposażona apteczka powinna zawierać
tyle leków i materiałów opatrunkowych ile to
potrzebne i tak mało o ile to możliwe

Posiadanie apteczki jest obowiązkiem każdego
użytkownika pojazdu samochodowego

Do wyposażenia apteczki powinny należeć:

-    leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe np.
paracetamol, aspiryna
(tylko dla dorosłych), ibuprofen;

-    środki przeciw chorobie lokomocyjnej np. Aviomann;

-   leki przeciwbiegunkowe - np. węgiel medyczny
loperamid, Smecta;
w przypadku odwodnienia - Gastrolit lub Elotrans;

-    lek przeciw nudnościom i wymiotom - np.
rnetoclopramid;

-    leki przeciw zgadze i nadkwasocie np. Alugasrrin,
Maalox;

-    lek przeczyszczający - np. Aiax; 

- leki stosowane przy infekcjach górnych dróg
oddechowych - np. pa
stylki wykrztuśne, Azarina, krople do nosa
Xylometazolin;

-  leki przeciwuczuleniowe, przeciw oparzeniu
słonecznemu i ukąsze
niu owadów - np. Calcium, Fenistil (tabletki i żel do
stosowania mie
jscowego), Alertec, maść hydrokortyzonowa;

-  leki przeciwskurczowe - Scopolan, Tolargin;

-  środek stosowany w nieżycie dróg moczowych - np.
Urosept;

-  leki stosowane miejscowo przy zranieniach - np. woda
utleniona, ri-
wanol. jodyna;

-  lek stosowany miejscowo przy oparzeniach - np.
panthenol (spray);

-    leki stosowane przy stłuczeniach i skręceniach -
np. Altacet, Voltaren (żel);

-    środki do odkażania wody;

-    kremy ochronne z filtrem UVA/UVB;

-    środki opatrunkowe -jałowa gaza opatrunkowa,
bandaże dziane i elastyczne, plastry z
opatrunkiem i bez opatrunku, chusta trójkątna;

- sprzęt dodatkowy - nożyczki, termometr lekarski,
rękawiczki jednorazowe, agrafki, peseta, folia
ratunkowa.

Ubezpieczenie medyczne w

podróży

Przed każdą podróżą międzynarodową należy należy
upewnić się czy w danym kraju istnieje możliwość
bezpłatnego uzyskania świadczeń zdrowotnych dla
obywateli polskich.

MZiOS publikuje w internecie -

www

.mzios.gov.pl

informacje dotyczące umów międzynarodowych
regulujących sposób udzielania wzajemnych świadczeń
medycznych

W krajach Unii Europejskiej członkowie Państwowych
Kas Chorych przedkładając zaświadczenie swojej
ubezpieczalni uzyskują w każdym kraju Unii bezpłatne
świadczenia medyczne

W większości krajów świata nie ma umów dotyczących
wzajemnej pomocy lub są one ograniczone, co powoduje,
że świadczenia medyczne, a także , w razie potrzeby,
transport do kraju muszą być opłacone na miejscu
gotówką. W tej sytuacji zaleca się zawarcie prywatnego
ubezpieczenia na wypadek zachorowania lub
nieszczęśliwego wypadku w czasie podróży zagranicznej

Dwa podstawowe typy ubezpieczeń:
1. Od kosztów leczenia za granica (KL )
2. Od następstw nieszczęśliwych wypadków (NW)
gwarantują bezpieczeństwo medyczne (i finansowe)
podróżnych.

Polisa KL zapewnia zwrot wydatków na leczenie, a
także na transport do ambulatorium lub szpitala,
kontynuacje leczenia w innym zakładzie opieki
zdrowotnej. powrotną podróż poszkodowanego do
kraju oraz transport osoby towarzyszącej. Polisa KL
najczęściej oferowana jest łącznie z polisa NW. Jej
zawarcie zobowiązuje ubezpieczyciela do wypłacenia
świadczenia w razie nagłego zdarzenia wywołanego
przyczyną zewnętrzną, w następstwie którego osoba
ubezpieczona doznała trwałego uszkodzenia ciała,
utraty zdrowia lub zmarła. (wysokość wypłacanego
świadczenia zależy od stopnia trwałego uszczerbku na
zdrowiu)

Ważniejsze choroby

związane z ruchem

turystycznym

Choroby związane z

klimatem

Choroba wysokościowa (1. stadium –
choroba górska; 2. – wysokościowy
obrzęk płuc; 2. – wysokościowy obrzęk
mózgu)
Uszkodzenia spowodowane zimnem
(1. – odmrożenia; 2. – hipotermia)
Uszkodzenia spowodowane upałem i
słońcem (1. reakcja alergiczna;2. –
oparzenia słoneczne; 3. – udar cieplny)

Choroby nabyte drogą

pokarmową

Biegunki podróżnych. Zatrucia pokarmowe
Salmonellozy, Dur brzuszny
Cholera – bakteryjna choroba zakaźna wywołana przez

przecinkowca cholery. Powoduje biegunki, wymioty,

odwodnienie.
Czerwonka – jest zapaleniem jelita grubego wywołanym

przez bakterie- powoduje krwisto-śluzową biegunkę

(wypróżnienia do 50 x dobę, bóle brzucha, gorączka)
WZW typu A
Choroba Heinego – Medina – wirusy polio rozmnażają się

początkowo w przewodzie pokarmowym, przenosząc się

później do krwi uszkadzają system nerwowy – dochodzi

do trwałych porażeń zwłaszcza kończyn dolnych

Choroby przenoszone przez

insekty

Malaria- przenoszona przez komary zarażone
zarodźcami (4 gatunki – trzeciaczka złośliwa,
łagodna, czwartaczka) początkowo objawy grypo
podobne, szybko przechodzą w dramatyczny
obraz chorobowy z wysoką gorączką, dreszczami,
biegunką, zaburzeniami świadomości,
niedokrwistością i niewydolnością nerek
Żółta febra – chorobę przenoszą pewne gatunki
moskitów. Zaczyna się nagłą gorączką, bólami
mięśniowymi, krwawieniem z nosa,
krwawieniami, biegunką, żółtaczką,
niewydolnością nerek ( w 10 – 15% śmiertelna)
nie ma swoistego leczenia

Kleszczowe zapalenie mózgu – zakażenie

wirusowe objawia się u 6-10% zakażonych

pacjentów rozwijają się kliniczne objawy zapalenia

mózgu i opon mózgowych – istnieje szcepionka
Borelioza – zakażenie bakteryjne przenoszone

przez kleszcze
Gorączka Denga – wirusowa choroba przenoszona

przez komary w większości krajów strefy

tropikalnej i subtropikalnej (południowa Azja,

Karaiby) objawy grypo podobne, bóle głowy,

stawów, powiększenie węzłów chłonnych,

plamisto – grudkowa wysypka. Niekiedy przybiera

postać krwotoczną z zagrażającymi życiu

zaburzeniami krzepnięcia krwi i objawami

wstrząsu.

Choroby nabyte przez

bezpośredni kontakt

Błonica
Krztusiec
Tężec
Wścieklizna
Meningokowe zapalenie opon mózgowych
Gorączka Ebola – wirusowa choroba krajów afrykańskich,

śmiertelność ok. 50%. Objawia się wysoką gorączką,

bólami głowy, stawów, mięśni, brzucha, wymiotami,

biegunkami, porażeniem nerwów, psychozami.
SARS zespół ostrej niewydolności oddechowej,

nietypowe zapalenie płuc – choroba wirusowa głównie w

Chinach

Postępowanie w

sytuacjach nietypowych

organizmy morskie - zranienia

Organizmy morskie mogą powodować
zranienia w rożny sposób. Użądlenia, a
raczej poparzenia mogą być
spowodowane przez meduzy i
spokrewnione z nimi organizmy, zwane
„portugalskimi okrętami wojennymi", a
także korale i morskie anemony. Ich
jad znajduje się w komórkach
parzydełkowych, którymi atakują
skórę ofiary. ]ad uwalnia się w
momencie rozerwania komórki
parzydełkowej.

„Portugalski okręt wojenny"

Jest to kolonia organizmów podobnych do meduz, unoszących się w wodzie,
posiadających parzące macki, które pozostawiają bolesne pręgi na skórze
ofiary. Jad rzadko jest śmiertelny, ale wielokrotne oparzenie może
spowodować komplikacje

Pierwsza pomoc

to uspokojenie poszkodowanego aby zapobiec jego
utonięciu.

Po wyciągnięciu rannego z wody należy przyklejone
do ciała nitki ostrożnie (ale nie gołymi rękami!)
usunąć: najlepiej posypując je suchym piaskiem i
zeskrobując je grzbietem noża;

następnie przepłukiwać poparzone miejsca słoną
(morska) wodą.

Dalsze postępowanie to zastosowanie maści
antyhistaminowej lub kortyzonowej, podanie środka
przeciwbólowego.

Wezwanie pomocy medycznej jest konieczne w razie
wystąpienia objawów ogólnych.

Jeżeli kolczaste zwierzę, takie jak jeżowiec
morski zostaną nadepnięte, ich kolce mogą
przebić skórę, złamać się i utkwić w stopie.
Wystąpi bolesna reakcja miejscowa, ale
poważniejsze skutki są rzadkie. Jednakże w
pewnych regionach świata zdarzają się poważne
wypadki zatruć (poparzeń o skutkach
śmiertelnych, spowodowane masywną reakcją
alergiczną (wstrząs anafilaktyczny) lub
porażeniem mięśni klatki piersiowej, co może
być przyczyna utonięć.

Anemon morski

Te małe organizmy są najbardziej
rozpowszechnione w kamienistych zbiornikach
wodnych. Dotkniecie lub nadepniecie komórek
jadowych parzących, znajdujących się na mackach
lub wyrzuconych z aparatu gębowego może
spowodować wielki ból.

Ukąszenie przez skorpiona

Jad skorpiona wytwarzany jest przez dwa gruczoły
znajdujące się w okolicy zakrzywionego kolca, który
jest przedłużeniem ogona, Jeden ze składników jadu
odpowiedzialny jest za silne bóle w miejscu ukłucia
przez skorpiona. Miejscowe objawy ukłucia to silne,
długo utrzymujące dolegliwości bólowe, rzadko
występują objawy ogólne takie jak: wymioty, drgawki,
zaburzenia oddychania. Może dojść do reakcji
alergicznej

Pierwsza pomoc to uspokojenie poszkodowanego,
zdezynfekowanie rany, unieruchomienie kończyny i
przewiezienie poszkodowanego do najbliższego
ośrodka medycznego w celu podania miejscowego
środka znieczulającego i ewentualnego zastosowania
surowicy przeciwjadowej.

Ukąszenie przez pająka

Niektóre pająki (np. Latrodectus - „czarna wdowa") są
niebezpieczne dla człowieka. Ich jad może uszkadzać
m.in. układ krzepnięcia, układ nerwowy, mięsień
sercowy.

Objawy miejscowe to piekący ból i zaczerwienienie w
miejscu ukłucia; czasami tworzenie się pęcherzy i
martwica skóry. Możliwe objawy ogólne to nudności,
wymioty, bóle mięśniowe, bóle brzucha, drgawki,
zaburzenia oddychania i połykania, zaburzenia rytmu
serca.

Pierwsza pomoc to założenie jałowego opatrunku,
unieruchomienie kończyny i przewiezienie
poszkodowanego do ośrodka medycznego w celu
podania surowicy przeciwjadowej. Ponieważ podanie
swoistej surowicy łączy się z ryzykiem wystąpienia
reakcji alergicznej należy postarać się, jeśli to
możliwe, zapamiętać wygląd pająka aby móc
zastosować odpowiednią do gatunku surowicę.

Ukąszenie przez jadowitą żmije

lub węża

Ukąszenie przez jadowitą żmiję lub węża pozostawia
na skórze charakterystyczne dwa duże, obok siebie
znajdujące się ślady wkłucia zębów jadowych. Jad żmii
powoduje miejscową reakcję w postaci obrzęku i
dolegliwości bólowych. Ogólna reakcja to, w
zależności od rodzaju jadu. zaburzenie krzepnięcia
krwi, uszkodzenie układu nerwowego lub mięśni, w
tym mięśnia sercowego. Możliwa jest też reakcja
alergiczna aż do wstrząsu włącznie.

Pierwsza pomoc to uspokojenie poszkodowanego - (nie
każde ukąszenie jest niebezpieczne), zdezynfekowanie
lub przemycie rany wodą, założenie jałowego
opatrunku.

Aby zwolnić tempo rozprzestrzeniania się jadu w
organizmie, należy założyć opatrunek uciskowy z
bandaża elastycznego na całą ukąszoną kończynę,
rozpoczynając bandażowanie powyżej miejsca ukąszenia
tak,

aby

nie

zahamować

przepływu

krwi.

Przeciwwskazaniem do założenia opatrunku uciskowego
jest szybko narastający obrzęk lub martwica w miejscu
ukąszenia. Ukąszoną kończynę należy unieruchomić i
poszkodowanego jak najszybciej w pozycji leżącej
przewieźć do najbliższego ośrodka medycznego, gdzie
istnieje możliwość podania swoistej surowicy przeciw
jadowej. Ważna jest, jeśli to możliwe, identyfikacja żmii
lub węża.

.

Uwaga - miejsca
ukąszenia nie wolno
nacinać lub wysycać
rany. W przypadku
dostania się jadu do oczu
pierwsza pomoc polega
na natychmiastowym
przemyciu ich wodą

 

 

 

Utrzymuj zranioną częsć
ciała poniżej serca, jad nie
będzie się rozprzestrzeniał
po organizmie