Rzeź

galicyjska

rzeź tarnowska,

rabacja galicyjska,

rabacja chłopska

•Rzeź galicyjska

to powstanie chłopskie na

terenach zachodniej Galicji,

które odbyło się w drugiej

połowie lutego i marca 1846

roku. Przybrało charakter

pogromów ludności

ziemiańskiej, urzędników

dworskich i rządowych.

Najbardziej znanym przywódcą

chłopskich oddziałów był

Jakub Szela.

Jakub Szela

Przyczyny i przebieg:

• Austriacy, chcąc doprowadzić do

rozdźwięku w polskim społeczeństwie i

tym samym zapobiec wybuchowi

ewentualnego powstania, wykorzystali

niezadowolenie chłopów i rozpuszczając

plotkę o tym, że szlachta planuje

przeciwko chłopom akcję zbrojną, której

celem ma być ich wybicie, pchnęli ich do

mordów i plądrowania szlacheckich

dworów. Za głównego inspiratora uważany

był starosta tarnowski Joseph Breinl von

Wallerstern.

• Rzeź galicyjska

rozpoczęła się 19 lutego, choć do pierwszych

napadów na dwory doszło już 18 lutego. Zbrojne gromady
chłopów zrabowały i zniszczyły w ciągu kilku dni w drugiej
połowie lutego 1846 roku ponad 500 dworów. Zamordowano,
często w bardzo okrutny sposób od ponad 1200 do 3000 osób,
niemal wyłącznie ziemian, urzędników dworskich i rządowych
oraz kilkudziesięciu księży. Nie atakowano Niemców. Bandy
atakowały także mniejsze oddziały powstańcze zmierzające do
Krakowa. Chłopi z wyjątkowym bestialstwem mordowali swoich
dziedziców, m.in. odpiłowywali im głowy. Austriacy wypłacali
również nagrody pieniężne za głowy zamordowanych ziemian.
Ponieważ kwota wypłacana za martwych była dwukrotnie
wyższa od płaconej za rannego, wiele osób przywiezionych jako
ranne do siedziby starostwa w Tarnowie zamordowano na
progu tego budynku stojącego w centrum miasta. Było to tak
masowe, że ulicami płynęła krew. Część z tych ofiar rzezi
została pochowana w masowych grobach poza miastem, w
miejscu gdzie powstał później Stary Cmentarz w Tarnowie. 29
VII 1998 r. na ich mogile postawiono pomnik wg projektu Jana
Mazura z Warszawy.