Leczenie cukrzycy i
śpiączki cukrzycowej

insulina



Gospodarka białkowa

- pobudza transport aminokwasów

do komórki

- pobudza syntezę białek
- hamuje rozpad białek



Gospodarka węglowodanowa

-

Pobudza transport glukozy do
komórek

-

Pobudza wykorzystanie glukozy w
komórce

-

Pobudza syntezę glikogenu

-

Hamuje glikogenolizę i
glukoneogenezę



Gospodarka tłuszczowa

-

Hamuje lipolizę

-

pobudza syntezę trójglicerydów

Wskazania do stosowania
insuliny



Cukrzyca typu 1 (insulinozależna)



Cukrzyca typu 2:

- kiedy doustne leki są nieskuteczne
- istnieją powikłania cukrzycy –

nefropatia, retinopatia, neuropatia

- okresowo: w ostrych zakażeniach,

śpiączka ketonowa, spiączka

hiperosmolarna, pacjenci poddawani

zabiegom operacyjnym, kobiety w ciąży

Leczenie insuliną



Monoterapia



Leczenie skojarzone (insulina +
leki przeciwcukrzycowe)

Insulinoterapia



Konwencjonalna – wstrzykiwanie insuliny
1 lub 2 x dobę



Insulinoterapia intensywna –
wykonywanie 4 wstrzyknięć na dobę
( przed posiłkami insulina krótko
działająca a przed snem o pośrednim
lub długim czasie działania)



Pompa insulinowa (podawanie insuliny
krótko działającej w ciągu całej doby)

Objawy niepożądane
insulinoterapii



Hipoglikemia



Insulinooporność



Uczulenie – nie powinno się
zdarzyć



Lipodystrofia

RODZAJE INSULIN ZE WZGLĘDU
NA CZAS DZIAŁANIA



I KRÓTKO DZIAŁAJĄCE –
początek działania po ok. 15 –40
min.(s.c) i trwa 6- 8 godzin



Actrapid HM



Gensulin R



Humulin R



Polhumin R

RODZAJE INSULIN ZE WZGLĘDU
NA CZAS DZIAŁANIA



I A szybko działające

– Humalog
początek działania po 0 –15 min.
czas działania 3- 5 godzin.
- Novorapid



II O POŚREDNIM CZASIE
DZIAŁANIA- początek 40 – 120 min.

działają 18 –24 godziny
- Gensulin N
- Humulin N
- Polhumin N
- Insulatard HM

RODZAJE INSULIN ZE WZGLĘDU
NA CZAS DZIAŁANIA



III INSULINY DŁUGO
DZIAŁAJĄCE – działanie 24
godziny

- Humulin U
- Ultratard

IV GOTOWE MIESZANKI ZŁOŻONE ( krótko działającej i

izofanowej)

Gensulin M10, M20, M30, M40, M50

Humalog Mix 25/75, Mix 50/50

Humulin M2, M3

Mixtard 10, 20, 30, 40, 50

Polhumin mix 30

Obowiązujące stężenie 100 jednostek
międzynarodowych w jednym mililitrze - 100
j.m./ml, zalecane przez Światową Organizację
Zdrowia.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) w
porozumieniu z Międzynarodową Federacją
Diabetologiczną (IDF) postanowiły ujednolicić
kolorystyczny kod insulin ludzkich. Jako
standard, do którego powinni dostosować się
wszyscy producenci insuliny na świecie.

Insulina lantus



Jest to nazwa analogu
długodziałającej insuliny ludzkiej



Powoli i równomiernie wchłania się z
tkanki podskórnej przez 24 godziny



Podaje się ją 1 raz na dobę



Godzina podawania jest dowolna,
ale stała



Postacie insuliny:

- jednorazowych wstrzykiwaczach -

Novolety

- penfile
- fiolki
- dozowniki – Innolety

novopen

novolet

Innolet

W InnoLecie® dostępne są:

najczęściej stosowana mieszanka insulinowa o składzie

30/70

najczęściej stosowana insulina o pośrednim czasie

działania

Pompa insulinowa

Zasady przechowywania i
podawania insuliny



Peny z wkładami powinny być przechowywane

przez 21-28 dni w temp. pokojowej



Zapas insuliny należy przechowywać w tem.

+4

0

C – nie wolno insuliny zamrażać



Należy dokładnie zapoznać się z instrukcją

obsługi danego pena



Wkład we wstrzykiwaczu wymienia się po jego

zużyciu



Wstrzykiwacz przeznaczony jest dla jednego

pacjenta do jednego rodzaju insuliny

Zasady przechowywania i podawania
insuliny c.d.



Pielęgniarka może doraźnie
modyfikować stałą dawkę insuliny
krótkodziałającej rzędu 2-8j.m/24 g



Podawanie insuliny wymaga
stosowania samokontroli
(oznaczania poziomu cukru we
krwi, cukru i acetonu w moczu)

Zasady przechowywania i podawania
insuliny c.d.



szybkość wchłaniania insuliny zależy również

od: dawki leku, miejsca wstrzyknięcia insuliny

(okolice ciała) oraz głębokości podania dawki

(tkanka podskórna lub mięśniowa).



Dla insuliny krótkodziałającej najlepsza jest

okolica brzuszna, gdyż z tego miejsca insulina

wchłania się najszybciej.



Dla insuliny o pośrednim czasie działania

najlepsza jest okolica udowa - z tej okolicy

insulina wchłania się najwolniej (wyjątek -

wysiłek fizyczny - bieg, marsz może

przyspieszyć wchłanianie insuliny z tej okolicy).

Zasady przechowywania i podawania
insuliny c.d.



Dla mieszanek insulinowych najlepsza
jest okolica brzuszna lub ramienna.
Mieszanki insulinowe rozpoczynają
działanie po upływie ok. 0,5 godziny od
chwili wstrzyknięcia w tkankę
podskórną. Maksymalne działanie
występuje między 2 a 8 godziną, zaś
całkowity czas działania wynosi do 24
godzin.

Przygotowanie pacjenta do
podania insuliny



Poinformowanie o rzadko występujących powikłaniach

(zaczerwienienie, świąd, obrzęki) w czasie podawania



Zgłoszenie przez pacjenta niepokojących objawów

(uczucie głodu, trudność w koncentracji, senność,

pocenie się)



Przyjęcie insuliny ok. 30 min. przed posiłkiem a

insuliny Humalog 0-15 min przed posiłkiem



Podawanie insuliny ludzkiej przez dłuższy czas w tę

samą okolicę – częsta zmiana miejsca powoduje

zmiany tempa wchłaniania i działania insuliny.



Przy podawaniu w danej okolicy należy zachować

odległość między wkłuciami 1-3 cm.



w to samo miejsce można podać insulinę po 6

tygodniach

Przygotowanie pacjenta do
podania insuliny c.d.



Miejsce wkłucia należy umyć wodą z mydłem



Nie wymagane jest odkażanie skóry ze
względu na obecność w insulinie środka
dezynfekującego (krezolu)- środek ten w
tem. powyżej 28

0

C utlenia się i zabarwia

insulinę na brązowo



Poinformowanie o konieczności spożycia
posiłku po podaniu insuliny ( czas zależy od
rodzaju insuliny)

Zasady podawania insuliny



Przy zakładaniu nowego wkładu
należy usunąć powietrze z igły i
penfila



Po podaniu insuliny igłę usunąć po
6- 10 sekundach – ochrona przed
wypłynięciem insuliny



Nie masować miejsca wkłucia

Parametry wyrównania w cukrzycy

1.

gospodarki węglowodanowej



Glikemia na czczo w osoczu krwi żylnej ≤110mg/dl



Glikemia na czczo podczas samokontroli 70 – 90

mg/dl



Glikemia po posiłku- podczas samokontroli 70 – 135

mg/dl

2. Gospodarki lipidowej



Cholesterol <175 mg/dl



LDL<100mg/dl



Trójglicerydy <150mg/dl



HDL >40 mg/dl ( dla kobiet wyższy o 10%)

3. Ciśnienia tętniczego
ciśnienie poniżej 130/80 mmHg
Parametry traktuje się indywidualnie w zależności od

sytuacji pacjenta i schorzeń współistniejących

Leczenie kwasicy
ketonowej



A. Nawodnienie chorego:



— w ciągu doby 5,5–6,2 litrów płynów:



• 2000 ml 0,9-procentowego roztworu NaCl przez pierwsze

2 godziny leczenia (kontrolując jednocześnie ośrodkowe

ciśnienie żylne lub używając innej metody oceny

wydolności krążenia);



• 300 ml 0,9-procentowego roztworu NaCl/godz. przez

następne 6 godzin;



• 100–150 ml 5-procentowego roztworu glukozy/godz.,

gdy glikemia jest niższa niż 250 mg/dl;



— w przypadku hipernatremii > 155 mmol/l przejściowe

stosowanie 0,45-procentowego roztworu NaCl;



— zastąpienie podawanego roztworu soli fizjologicznej

roztworem 5-procentowej glukozy w sytuacji zmniejszenia

glikemii do 230–250 mg/dl (12,8–13,9 mmol/l).

Zmniejszenie
hiperglikemii:

— insulinoterapia:



• inicjująca dawka insuliny w formie
bolusu w dawce 0,1 j./kg mc., a
następnie wlew z prędkością 0,1/kg
mc./godz.;



• zmniejszenie dawki insuliny do 2–4
j./godz. po obniżeniu glikemii do 230–250
mg/dl (12,8–13,9 mmol/l).

Wyrównanie zaburzeń elektrolitowych:



— suplementacja potasu, jeżeli stężenie obniży się

do poniżej 5,9 mmol/l (w dawce 10–20

mmol/godz.);



— przy stężeniu potasu w surowicy wynoszącym

4,5–6,0 mmol/l, przy prawidłowej czynności nerek i

prawidłowym wyniku badania

elektrokardiograficznego podaje się 20 mmol KCl co



2 godziny;



— stosowanie wodorowęglanów tylko w przypadku

stwierdzenia pH < 7,0 w dawkach frakcjonowanych,

aż do uzyskania pH > 7,0;



— brak wskazań do substytucji fosforanów i

magnezu.