Strategia

Strategia

rozwiązywania

rozwiązywania

zadania ruchowego

zadania ruchowego

Strategia Ruchów

Strategia Ruchów

Z powodu złożoności, jaką jest

Z powodu złożoności, jaką jest

współdziałanie między suprosegmentnymi

współdziałanie między suprosegmentnymi

środkami jak i organizacja mięśniowo-

środkami jak i organizacja mięśniowo-

szkieletowego systemu dla realizacji

szkieletowego systemu dla realizacji

pożądanego ruchu może być wykorzystana

pożądanego ruchu może być wykorzystana

rozmaita kolejność wzbudzania i

rozmaita kolejność wzbudzania i

kombinacji mięśni. Faktycznie istnieje

kombinacji mięśni. Faktycznie istnieje

znacznie więcej możliwości, niż jest

znacznie więcej możliwości, niż jest

potrzeba dla większości ruchów. Bernstein,

potrzeba dla większości ruchów. Bernstein,

1984

1984

Temat strategii ruchu dotyczy

Temat strategii ruchu dotyczy

schematów nerwowego

schematów nerwowego

pobudzenia, związanego z

pobudzenia, związanego z

rozmaitymi typami ruchów. Ogólne

rozmaitymi typami ruchów. Ogólne

podejście do badania strategii

podejście do badania strategii

ruchów zawiera się w identyfikacji

ruchów zawiera się w identyfikacji

zmiennych, które modeluje sie dla

zmiennych, które modeluje sie dla

sterowania

sterowania

Położenie ciała

Położenie ciała

Dawno wiadomo, że wykonaniu ruchu

Dawno wiadomo, że wykonaniu ruchu

towarzyszy niezbędność

towarzyszy niezbędność

podtrzymywania stałego położenia

podtrzymywania stałego położenia

ciała. To połączenie opisuje

ciała. To połączenie opisuje

Sherringtin (1931),

Sherringtin (1931),

położenie ciała

położenie ciała

asystuje się ruchem, podobnie jak

asystuje się ruchem, podobnie jak

ruch cienia (Martin, 1977).

ruch cienia (Martin, 1977).

Stałość ciała

Stałość ciała

Położenie ciała- neuromechaniczna

Położenie ciała- neuromechaniczna

reakcja, zabezpieczająca utrzymanie

reakcja, zabezpieczająca utrzymanie

równowagi. Układ znajduje sie w

równowagi. Układ znajduje sie w

mechanicznej

mechanicznej

równowadze

równowadze

, jeżeli siły,

, jeżeli siły,

działające na układ, sumy równe zero

działające na układ, sumy równe zero

(SF=0). Taki układ charakteryzuje się

(SF=0). Taki układ charakteryzuje się

stałością,

stałością,

jeżeli po pobudzeniu ona wraca

jeżeli po pobudzeniu ona wraca

do stanu równowagi. Wyznaczenie

do stanu równowagi. Wyznaczenie

posturalnej aktywności zawiera się w

posturalnej aktywności zawiera się w

podtrzymaniu

podtrzymaniu

stałości układu mięśniowo-

stałości układu mięśniowo-

szkieletowego

szkieletowego

.

.

Sterowanie położeniem

Sterowanie położeniem

ciała

ciała

Szybciej sterowanie położenie ciała

Szybciej sterowanie położenie ciała

jest dostosowaniem zdolności

jest dostosowaniem zdolności

napędowej systemu, które polega na

napędowej systemu, które polega na

integracji skierowanego afferentnego

integracji skierowanego afferentnego

wchodzącego sygnału i efferentnego

wchodzącego sygnału i efferentnego

wychodzącego sygnału.

wychodzącego sygnału.

Ruch skierowany do celu

Ruch skierowany do celu

Kiedy człowiek wykonuje ruch

Kiedy człowiek wykonuje ruch

skierowany do celu, np.: osiągnięcie

skierowany do celu, np.: osiągnięcie

obiektu, zasadnicze mięśnie-agonisty

obiektu, zasadnicze mięśnie-agonisty

i -antagonisty, kierujący ruchem

i -antagonisty, kierujący ruchem

często charakteryzują się 3

często charakteryzują się 3

impulsową konfiguracją

impulsową konfiguracją

elektromiogramy(EMG). Ta kolejności

elektromiogramy(EMG). Ta kolejności

intensywności EMG oczywista w

intensywności EMG oczywista w

ruchach z prędkością w granicach od

ruchach z prędkością w granicach od

średniej do wysokiej

średniej do wysokiej

Lambda-model

Lambda-model

kierowanie ruchami realizuje się

kierowanie ruchami realizuje się

wariacjami progu tonizującego

wariacjami progu tonizującego

refleksu rozciągania mięśni. Feldman

refleksu rozciągania mięśni. Feldman

(1986) przywidywał, że kierującym

(1986) przywidywał, że kierującym

parametrem tych skierowanych do

parametrem tych skierowanych do

celów ruchów jest próg tonizującego

celów ruchów jest próg tonizującego

refleksu rozciągnięcia mięśni.

refleksu rozciągnięcia mięśni.

Wspólne pobudzenie

Wspólne pobudzenie

to jednoczesne działanie mięśni,

to jednoczesne działanie mięśni,

składających się z kompletu

składających się z kompletu

agonistów i antagonistów. Wspólne

agonistów i antagonistów. Wspólne

pobudzenie wywiera mechaniczne

pobudzenie wywiera mechaniczne

oddziaływanie, określa powiększenie

oddziaływanie, określa powiększenie

sztywności stawu i utrwala jego

sztywności stawu i utrwala jego

pobudzenie ~( Baratta et al., 1988;

pobudzenie ~( Baratta et al., 1988;

Kornecki, 1992

Kornecki, 1992

Cykl wydłużenia- skrócenia

Cykl wydłużenia- skrócenia

Ogólnym schematem pobudzenia mięśni w czasie

Ogólnym schematem pobudzenia mięśni w czasie

wykonania zadań, potrzebujących wysokich

wykonania zadań, potrzebujących wysokich

naprężeń jest skorzystanie ekscentryczno-

naprężeń jest skorzystanie ekscentryczno-

koncentrycznego następstwa, w którym działający

koncentrycznego następstwa, w którym działający

mięsień wpierw wydłużą się a potem skraca.

mięsień wpierw wydłużą się a potem skraca.

Wyższość tej strategii zawiera się w tym, że

Wyższość tej strategii zawiera się w tym, że

mięsień może wykonać duża pozytywną pracę,

mięsień może wykonać duża pozytywną pracę,

jeżeli ona aktywnie rozciąga się przed tym jak

jeżeli ona aktywnie rozciąga się przed tym jak

skrócić się. cyklu wydłużenia-skrócenia w czasie

skrócić się. cyklu wydłużenia-skrócenia w czasie

koncentrycznego skrócenia wykonuje się dużą

koncentrycznego skrócenia wykonuje się dużą

liczba pracy w porównaniu z tym jeżeliby mięsień

liczba pracy w porównaniu z tym jeżeliby mięsień

wykonał w sobie koncentryczne skrócenie.

wykonał w sobie koncentryczne skrócenie.

Układ pracy i energii

Układ pracy i energii

świadczy zwiększenie pracy wykonywanej

świadczy zwiększenie pracy wykonywanej

mięśniem, wymaga zwiększenia zużycia

mięśniem, wymaga zwiększenia zużycia

energii. Ekscentryczne skrócenie obciąża

energii. Ekscentryczne skrócenie obciąża

kolejny sprężysty element w wyniku jego

kolejny sprężysty element w wyniku jego

rozciągania, co może być przedstawione

rozciągania, co może być przedstawione

jako przeniesienie energii od wysiłku

jako przeniesienie energii od wysiłku

kolejnemu sprężystemu elementowi; to

kolejnemu sprężystemu elementowi; to

przedstawia sobą nagromadzenie

przedstawia sobą nagromadzenie

sprężystej energii.

sprężystej energii.

Przedobciążeniowym

Przedobciążeniowym

efektem.

efektem.

Bez względu na szerokie rozpowszechnienie

Bez względu na szerokie rozpowszechnienie

wykorzystywania zjawiska nagromadzenia i

wykorzystywania zjawiska nagromadzenia i

wykorzystywania sprężystej energii dla

wykorzystywania sprężystej energii dla

uwzględnienia zwiększonej pozytywnej pracy,

uwzględnienia zwiększonej pozytywnej pracy,

związanej z ekscentryczno-koncentrycznymi

związanej z ekscentryczno-koncentrycznymi

skróceniami, zwiększenie pozytywnej pracy

skróceniami, zwiększenie pozytywnej pracy

uzależnia się,prawdopodobnie tak ze znaczącym

uzależnia się,prawdopodobnie tak ze znaczącym

wzrostem ilości wydzielanej chemicznie

wzrostem ilości wydzielanej chemicznie

energii(Em) (Jaric, Gavrilovic, Ivancevic, 1985). To

energii(Em) (Jaric, Gavrilovic, Ivancevic, 1985). To

zwiększenie wydzielania chemicznej energii

zwiększenie wydzielania chemicznej energii

nazywa sie

nazywa sie

przedobciążeniowym efektem.

przedobciążeniowym efektem.

Manipulacja

Manipulacja

Tym nie mniej w widmie możliwości

Tym nie mniej w widmie możliwości

ruchu jakościowo inny typ ruchu

ruchu jakościowo inny typ ruchu

włącza obserwacje środowiska. . To

włącza obserwacje środowiska. . To

odróżnienie zawiera się w innych

odróżnienie zawiera się w innych

funkcjach, wykonywanych dłoniami

funkcjach, wykonywanych dłoniami

rąk, w porównaniu z funkcjami rąk i

rąk, w porównaniu z funkcjami rąk i

nóg. Dłoń ręki i mózg są zbliżonymi

nóg. Dłoń ręki i mózg są zbliżonymi

partnerami zdolności człowieka badać

partnerami zdolności człowieka badać

fizyczny świat i zmieniać go (Lemon,

fizyczny świat i zmieniać go (Lemon,

1993)

1993)

Schemat pobudzenia

Schemat pobudzenia

jednostek ruchowych

jednostek ruchowych

Na podstawie badań, które zaczęły

Na podstawie badań, które zaczęły

się w 30latach i prowadzą się do

się w 30latach i prowadzą się do

dzisiejszego czasu ustalono ogólną

dzisiejszego czasu ustalono ogólną

zasadę, dotyczącą kolejności

zasadę, dotyczącą kolejności

pobudzenia jednostek ruchowych;

pobudzenia jednostek ruchowych;

ruchowe jednostki użytkują sie w

ruchowe jednostki użytkują sie w

uporządkowanej kolejności w

uporządkowanej kolejności w

kierunku od najmniejszych do

kierunku od najmniejszych do

największych.

największych.

Wysiłek mięśni i jednostka

Wysiłek mięśni i jednostka

ruchowa

ruchowa

Garnett, Stephens ustanowili, że wysiłek

Garnett, Stephens ustanowili, że wysiłek

mięśni, przy którym wykorzystuje się

mięśni, przy którym wykorzystuje się

jednostka ruchowa (próg wykorzystania)

jednostka ruchowa (próg wykorzystania)

może zmienić się w rezultacie rządzenia

może zmienić się w rezultacie rządzenia

odwrotnym związkiem, od skórnych

odwrotnym związkiem, od skórnych

aferentów. Efekt ten określa sie niskim lub

aferentów. Efekt ten określa sie niskim lub

wysokim progiem wykorzystania jednostki

wysokim progiem wykorzystania jednostki

ruchowej. Dla niskprogowych jednostek

ruchowej. Dla niskprogowych jednostek

ruchowych próg wykorzystania powiększa

ruchowych próg wykorzystania powiększa

się przy odpowiednim skórnym

się przy odpowiednim skórnym

stymulowaniem. Dla wysoko progowych

stymulowaniem. Dla wysoko progowych

jednostek ruchowych próg wykorzystania

jednostek ruchowych próg wykorzystania

zmniejsza się.

zmniejsza się.

Marcin Mazur

Marcin Mazur

Fizjoterapia rok I

Fizjoterapia rok I

Gr. II

Gr. II