II
ZARZĄDZANIE
PROCESAMI PRACY

1.
WŁAŚCIWOŚCI
PROCESÓW
REALIZOWANYCH
W
PRZEDSIĘBIORSTWIE

PODSTAWOWA CECHA PROCESÓW
REALIZOWANYCH W PRZEDSIĘBIORSTWIE

(I)



POCZĄTKIEM TRANSFORMACJI ZASILEŃ, WYMAGAJĄCYM

OKREŚLONYCH NAKŁADÓW;



KOŃCEM TRANSFORMACJI, CHARAKTERYZUJĄCYM SIĘ

OKREŚLONYM EFEKTEM W POSTACI WYTWORZONEJ

WARTOŚCI – ISTOTNEJ Z PUNKTU WIDZENIA KLIENTA –

PRZEKŁADAJĄCYM SIĘ NA PRZYCHÓD ZE SPRZEDAŻY.

ISTOTNĄ CECHĄ PROCESÓW REALIZOWANYCH W
PRZEDSIĘBIORSTWIE, A SŁUŻĄCYCH ZASPOKOJENIU
POTRZEB KLIENTA JEST TO, IŻ KAŻDY Z NICH
WYZNACZONY JEST:

PODSTAWOWA CECHA PROCESÓW
REALIZOWANYCH W PRZEDSIĘBIORSTWIE

(II)

POCZĄTEK
KONIEC

CZAS REALIZACJI

EFEKT

NAKŁADY

NAKŁADY
UMOŻLIWIJĄCE
REALIZACJĘ
PROCESU
(TRANSFORMACJ
Ę)

PRZYCHÓD
UZYSKANY ZE
SPRZEDAŻY
WARTOŚCI
WYTWORZONEJ DLA
KLIENTA

CZAS

NAKŁADY
PRZYCHODY

PROCESU

STOCHASTYCZNY CHARAKTER WYNIKÓW
DZIAŁALNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTWA

EFEKT MATERIALNY DZIAŁALNOŚCI
PRZEDSIĘBIORSTWA ZALEŻY OD WYNIKÓW
REALIZOWANYCH W NIM PROCESÓW, A TE –
JAK WYKAZUJE DOŚWIADCZENIE – MAJĄ
CHARAKTER STOCHASTYCZNY, CO OZNACZA,
ŻE WYNIKI TE MOŻNA PRZEWIDZIEĆ TYLKO Z
PEWNYM PRAWDOPODOBIEŃSTWEM.

PRZYCZYNY STOCHASTYCZNEGO CHARAKTERU
PRZEBIEGU PROCESÓW PRZETWARZANIA ZASILEŃ
W DOBRA



ZŁOŻONOŚĆ CZYNNIKÓW FUNKCJONUJĄCYCH W
RAMACH PRZEDSIĘBIORSTWA



ZRÓŻNICOWANY POZIOM ICH SPRAWNOŚCI I
NIEZAWODNOŚCI



NIEDOSKONAŁOŚĆ SAMYCH PROCESÓW



ODDZIAŁYWANIE ZAKŁÓCEŃ MAJĄCYCH SWOJE ŹRÓDŁO
W SAMYM PROCESIE ORAZ W OTOCZENIU
MATERIALNYM I SPOŁECZNYM



ZAWODNOŚĆ SAMEGO CZŁOWIEKA

POTRZEBA STEROWANIA PRZEBIEGIEM
PROCESÓW REALIZOWANYCH W
PRZEDSIĘBIORSTWIE

W KONSEKWENCJI STOCHASTYCZNEGO
CHARAKTERU REALIZOWANYCH W
PRZEDSIĘBIORSTWIE PROCESÓW I ICH
WYNIKÓW, ISTNIEJE POTRZEBA BIEŻĄCEGO
STEROWANIA PRZEBIEGIEM PROCESÓW,
CELEM ZAPEWNIENIA OSIĄGNIĘCIA
ZAMIERZONEGO WYNIKU.

2.
WPROWADZENIE DO
PROBLEMATYKI
ZARZĄDZANIA I
STEROWANIA

2.1.
POJĘCIE I ISTOTA
ZARZĄDZANIA

POJĘCIE ZARZĄDZANIA

ZARZĄDZANIE TO SZCZEGÓLNEGO
RODZAJU POSTĘPOWANIE
ZMIERZAJĄCE DO SPOWODOWANIA
FUNKCJONOWANIA DANEJ ORGANIZACJI
/ PRZEDSIĘBIORSTWA JAKO CAŁOŚCI I
POSZCZEGÓLNYCH JEJ ELEMENTÓW
ZGODNIE Z PRZYJĘTYM WCZEŚNIEJ
CELEM DZIAŁANIA.

ISTOTA ZARZĄDZANIA

(I)



WYZNACZENIA CELÓW ORGANIZACJI / PRZEDSIĘBIORSTWA ORAZ
SPOSOBÓW ICH OSIĄGANIA POPRZEZ

:



OKREŚLENIE STRATEGII ORGANIZACJI PROWADZĄCEJ DO
REALIZACJI CELÓW,



PLANOWANIE DZIAŁAŃ NA POZIOMIE STRATEGICZNYM,
TAKTYCZNYM I OPERACYJNYM;



ZAPEWNIENIA ŚRODKÓW NIEZBĘDNYCH DO OSIĄGNIĘCIA
WYZNACZONYCH CELÓW, W POSTACI OKREŚLONYCH ZASOBÓW
MATERIALNYCH (W TYM FINANSOWYCH), LUDZKICH I
INFORMACYJNYCH;



SPOWODOWANIA ZESPOLENIA I WSPÓŁDZIAŁANIA CZĘŚCI
SKŁADOWYCH DANEJ ORGANIZACJI / PRZEDSIĘBIORSTWA W
DĄŻENIU DO OSIĄGNIĘCIA ZAMIERZONYCH CELÓW;



ŚWIADOMEGO KSZTAŁTOWANIA PROCESÓW I ZDARZEŃ
ZWIĄZANYCH Z DĄŻENIEM ORGANIZACJI DO OSIĄGNIĘCIA
ZAŁOŻONYCH CELÓW ORAZ STEROWANIA ICH PRZEBIEGIEM.

ZARZĄDZANIE JAKO CIĄG DZIAŁAŃ KIEROWNICZYCH
SPROWADZA SIĘ DO:

ISTOTA ZARZĄDZANIA

(II)

ISTOTA ZARZĄDZANIA

(III)

FUNKCJE ZARZĄDZANIA
WEDŁUG H. FAYOLA

1.

PRZEWIDYWANIE / PLANOWANIE

2.

ORGANIZOWANIE

3.

ROZKAZODAWSTWO / POBUDZANIE
(MOTYWACJA)

4.

KOORDYNACJA / DZIAŁANIA INTEGRUJĄCE

5.

KONTROLA, NADZÓR

ISTOTA ZARZĄDZANIA
ORGANIZACJĄ / PRZEDSIĘBIORSTWEM
JAKO SYSTEMEM

(I)



PODSYSTEMU ZARZĄDZAJĄCEGO,



PODSYSTEMU WYKONAWCZEGO
(ZARZĄDZANEGO).

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM JAKO
SYSTEMEM WYODRĘBNIONYM Z OTOCZENIA
WYMAGA WYDZIELENIA W JEGO
STRUKTURZE DWÓCH PODSYSTEMÓW:

ISTOTA ZARZĄDZANIA ORGANIZACJĄ /
PRZEDSIĘBIORSTWEM
JAKO SYSTEMEM

(II)

IZ – INFORMACJA ZWROTNA WE I / WY I – WEJŚCIA / WYJŚCIA
INFORMACYJNE WE Z / WY Z – WEJŚCIA / WYJŚCIA ZASILENIOWE

ISTOTA ZARZĄDZANIA W UKŁADZIE :
PODSYSTEM ZARZĄDZAJĄCY – PODSYSTEM
WYKONAWCZY

PODSYSTEM ZARZĄDZAJĄCY, PODEJMUJĄC
OKREŚLONE DECYZJE, TAK ODDZIAŁUJE NA
PODSYSTEM WYKONAWCZY (ZARZĄDZANY) –
DYSPONUJĄC PRZY TYM OKREŚLONYMI
INFORMACJAMI ZEWNĘTRZNYMI (Z
OTOCZENIA) I WEWNĘTRZNYMI (DOTYCZĄCYMI
SAMEGO PODSYSTEMU WYKONAWCZEGO) –
ABY TEN, FUNKCJONUJĄC DOPROWADZIŁ DO
OSIĄGNIĘCIA ZAŁOŻONEGO CELU.

CHARAKTERYSTYKA PODSYSTEMU
ZARZĄDZAJĄCEGO

PODSYSTEM ZARZĄDZAJĄCY PRZETWARZA
UZYSKANE INFORMACJE W DECYZJE DOTYCZĄCE
PRZYGOTOWANIA I URUCHOMIENIA PROCESÓW
REALIZOWANYCH PRZEZ PODSYSTEM WYKONAWCZY
ORAZ ICH PRZEBIEGU W TAKI SPOSÓB, ABY
OSIĄGNĄĆ ZAŁOŻONE CELE.

ODDZIAŁYWANIE PODSYSTEMU ZARZĄDZAJĄCEGO
NA PODSYSTEM WYKONAWCZY SPROWADZA SIĘ DO
POWIĄZANIA I ZHARMONIZOWANIA PRACY
ZESPOŁÓW LUDZKICH I ZASOBÓW MATERIALNYCH W
SPOSÓB POZWALAJĄCY NA OSIĄGNIĘCIE
ZAŁOŻONYCH CELÓW.

CHARAKTERYSTYKA PODSYSTEMU
WYKONAWCZEGO

PODSYSTEM WYKONAWCZY KIERUJĄC SIĘ
CELEM OKREŚLONYM PRZEZ PODSYSTEM
ZARZĄDZAJĄCY, PRZETWARZA ZASOBY
MATERIAŁOWO – ENERGETYCZNE I
INFORMACYJNE NA WEJŚCIU W OKREŚLONE
DOBRA (PRODUKTY / USŁUGI) NA WYJŚCIU.

2.2.
POJĘCIE SYSTEMU
ZARZĄDZANIA
PRZEDSIĘBIORSTWE
M

WARUNEK SPRAWNEGO ZARZĄDZANIA
PRZEDSIĘBIORSTWEM

WARUNKIEM SPRAWNEGO I EFEKTYWNEGO
ZARZĄDZANIA DZIAŁALNOŚCIĄ
PRZEDSIĘBIORSTWA JEST ZAPROJEKTOWANIE I
WDROŻENIE W NIM – ODPOWIEDNIEGO DO
POTRZEB – SYSTEMU ZARZĄDZANIA .

POJĘCIE SYSTEMU ZARZĄDZANIA
PRZEDSIĘBIORSTWEM



PODZIAŁ UPRAWNIEŃ I ODPOWIEDZIALNOŚCI,

ZNAJDUJĄCY SWOJE ODZWIERCIEDLENIE W

STRUKTURZE HIERARCHICZNEJ ORGANIZACJI;



PROCEDURY I REGUŁY ZWIĄZANE Z PROCESEM

ZARZĄDZANIA;



KRYTERIA OCEN I WYBORÓW DOKONYWANYCH

W ZWIĄZKU Z PROCESEM ZARZĄDZANIA /

PODEJMOWANIEM DECYZJI.

POD POJĘCIEM SYSTEMU ZARZĄDZANIA
PRZEDSIĘBIORSTWEM ROZUMIE SIĘ
OBOWIĄZUJĄCE W NIM:

2.3.
POJĘCIE I ISTOTA
STEROWANIA

POJĘCIE STEROWANIA

STEROWANIE TO DZIAŁANIA
WNOSZĄCE POŻĄDANE ZMIANY DO
STEROWANEGO PROCESU, OPARTE NA
WYKORZYSTANIU INFORMACJI
POCZĄTKOWEJ I INFORMACJI
ROBOCZYCH.

POJĘCIE INFORMACJI POCZĄTKOWEJ

INFORMACJA POCZĄTKOWA TO ZBIÓR
INFORMACJI O STEROWANYM PROCESIE,
NIEZBĘDNYCH DO ZAPROJEKTOWANIA I
FUNKCJONOWANIA UKŁADU STEROWANIA
TYM PROCESEM, ZNAJDUJĄCYCH SIĘ W
DYSPOZYCJI PRZED ROZPOCZĘCIEM
FUNKCJONOWANIA SAMEGO UKŁADU. JEST
TO INFORMACJA O CHARAKTERZE
APRIORYCZNYM

.

POJĘCIE INFORMACJI ROBOCZEJ

INFORMACJA ROBOCZA TO ZBIÓR
INFORMACJI O STANIE PRZEBIEGU PROCESU
PODLEGAJĄCEGO STEROWANIU, KTÓRE
GROMADZI SIĘ I WYKORZYSTUJE W TRAKCIE
STEROWANIA TYM PROCESEM.

ISTOTA STEROWANIA

STEROWANIE POLEGA NA CELOWYM
ODDZIAŁYWANIU JEDNEGO UKŁADU
WZGLĘDNIE WYODRĘBNIONEGO Z WIĘKSZEJ
CAŁOŚCI (SYSTEMU) NA DRUGI UKŁAD, DLA
UZYSKANIA OKREŚLONYCH ZMIAN W
PRZEBIEGU PROCESÓW ZACHODZĄCYCH W
TYM UKŁADZIE LUB ZMIANY STANU SAMEGO
UKŁADU.

SYSTEM STEROWANIA

DZIAŁANIA SKŁADAJĄCE SIĘ NA PROCES

STEROWANIA

1.

WYZNACZANIE W SPOSÓB ROZMYŚLNY
WIĄZKI CELÓW JAKO PRZYSZŁYCH
POŻĄDANYCH STANÓW STEROWANEGO
PROCESU.

2.

KONTROLOWANIE PRZEBIEGU PROCESU

3.

STOSOWANIE ZASADY REGULACJI DO
LIKWIDACJI ODCHYLEŃ OD WIELKOŚCI
ZADANYCH.

RODZAJE STEROWANIA UKŁADAMI

(I)



PODUKŁAD STERUJĄCY, NAZYWANY TEŻ ORGANEM

STERUJĄCYM,



PODUKŁAD STEROWANY.

UKŁADY AKTYWNE MOGĄ BYĆ STEROWANE Z
ZEWNĄTRZ LUB TEŻ MOGĄ STEROWAĆ SAME SOBĄ.

UKŁADY MAJĄCE WŁAŚCIWOŚCI SAMOSTEROWANIA
OKREŚLA SIĘ MIANEM UKŁADÓW Z ZACHOWANIEM
CELOWYM, ZMIERZAJĄCYCH DO OSIĄGNIĘCIA
OKREŚLONEGO CELU.

W UKŁADACH O WŁAŚCIWOŚCIACH
SAMOSTEROWANIA WYRÓŻNIA SIĘ DWA PODUKŁADY:

RODZAJE STEROWANIA UKŁADAMI

(II)

2.4.
POJĘCIE I ISTOTA
PROCESU
DECYZYJNEGO

POJĘCIE DECYZJI

DECYZJA TO NIELOSOWY, OPARTY NA
OKREŚLONYCH KRYTERIACH, WYBÓR
KONKRETNEGO CELU LUB KONKRETNEJ
METODY DZIAŁANIA – BĄDŹ TEŻ OBU TYCH
ELEMENTÓW ŁĄCZNIE – ZE ZBIORU
DOPUSZCZALNYCH CELÓW I METOD, NA
PODSTAWIE DOSTĘPNYCH ZBIORÓW
INFORMACJI (STANOWIĄCYCH PODSTAWĘ
DECYZJI).

ISTOTA PROCESU DECYZYJNEGO

(I)

1.

ROZPOZNANIE I SFORMUŁOWANIE PROBLEMU
DECYZYJNEGO (ŁĄCZNIE Z OKREŚLENIEM CELU, KTÓRY
POWINIEN BYĆ OSIĄGNIĘTY);

2.

POSZUKIWANIE ROZWIĄZAŃ PROBLEMU Z
OPRACOWANEGO WCZEŚNIEJ ZBIORU WARIANTOWYCH
ROZWIĄZAŃ, POZWALAJĄCYCH NA OSIĄGNIĘCIE CELU
SFORMUŁOWANEGO W FAZIE PIERWSZEJ;

3.

PODJĘCIE DECYZJI POLEGAJĄCEJ NA WYBORZE JEDNEGO
Z ROZWIĄZAŃ WARIANTOWYCH;

4.

WDROŻENIE DECYZJI.

W PROCESIE PODEJMOWANIA DECYZJI WYRÓŻNIĆ
MOŻNA NASTĘPUJĄCE FAZY:

ISTOTA PROCESU DECYZYJNEGO

(II)

3.
PODSTAWY
ZARZĄDZANIA
I STEROWANIA
PROCESAMI

ISTOTA STEROWANIA PROCESAMI

(I)

1.

USTALENIE WARTOŚCI WZORCOWYCH (PARAMETRÓW),

WYNIKAJĄCYCH ZE STRATEGII PRZEDSIĘBIORSTWA I

PRZEWIDZIANYCH W PLANIE ZADAŃ

2.

POMIAR WARTOŚCI RZECZYWISTYCH WYZNACZONYCH

PARAMETRÓW

3.

USTALENIE ISTNIEJĄCYCH ODCHYLEŃ STANU

FAKTYCZNEGO OD WARTOŚCI WZORCOWYCH

4.

USTALENIE PRZYCZYN ZAISTNIAŁYCH ROZBIEŻNOŚCI.

5.

PODEJMOWANIE DZIAŁAŃ KORYGUJĄCYCH

(REGULACYJNYCH), POLEGAJĄCYCH NA ELIMINOWANIU

ZAISTNIAŁYCH ODCHYLEŃ I POWROCIE DO USTALONEGO

PIERWOTNIE STANU NORMATYWNEGO

ISTOTA STEROWANIA PROCESAMI

(II)

PODSTAWOWE PARAMETRY
OKREŚLAJĄCE PROCES

(WARTOŚCI WZORCOWE)



JAKOŚĆ WYTWORZONEGO PRODUKTU /
USŁUGI JAKO EFEKTU KOŃCOWEGO
PRZEBIEGU PROCESU (ZGODNOŚĆ
PRODUKTU / USŁUGI Z ZAŁOŻENIAMI I
OCZEKIWANIAMI KLIENTA)



CZAS PRZEBIEGU PROCESU



KOSZT PRZEBIEGU PROCESU

JAKOŚĆ EFEKTU KOŃCOWEGO PRZEBIEGU
PROCESU

JAKOŚĆ EFEKTU KOŃCOWEGO PRZEBIEGU
PROCESU (PRODUKTU / USŁUGI) JEST
FUNKCJĄ ODCHYLEŃ OD ZADANYCH
WARTOŚCI / NORM, TOLEROWANYCH
PODCZAS REALIZACJI PROCESU JAKO
CAŁOŚCI I POSZCZEGÓLNYCH
PODPROCESÓW (PROCESÓW
CZĄSTKOWYCH).

CZAS PRZEBIEGU PROCESU

CZAS PRZEBIEGU PROCESU TO CZAS MIĘDZY
ZDARZENIAMI INICJUJĄCYMI PROCES A GOTOWOŚCIĄ
PRODUKTU / USŁUGI, WYTWORZONEGO PODCZAS
JEGO REALIZACJI.

CZAS REALIZACJI PROCESU TO SUMA CZASU
POTRZEBNEGO DO WYKONANIA OKREŚLONYCH
OPERACJI, CZASU TRANSPORTU I CZASU
OCZEKIWANIA

T

P

= T

OP

+ T

TR

+ T

OC

CZAS REALZACJI PROCESU W ODBIORZE KLIENTA TO
CZAS MIĘDZY ZŁOŻENIEM PRZEZ NIEGO
ZAMÓWIENIA NA PRODUKT A DOSTARCZENIEM MU
TEGO PRODUKTU.

KOSZT PRZEBIEGU PROCESU

KOSZT PRZEBIEGU PROCESU JEST SUMĄ
KOSZTÓW PROCESÓW CZĄSTKOWYCH
(PODPROCESÓW).

OPTYMALIZACJA KOSZTÓW PRZEBIEGU
PROCESU POWINNA ZMIERZAĆ DO
MINIMALIZACJI KOSZTÓW TYCH PROCESÓW
CZĄSTKOWYCH, KTÓRE NIE PRZYCZYNIAJĄ
SIĘ DO ZWIĘKSZENIA WARTOŚCI PRODUKTU
LUB USŁUGI.

CECHY EFEKTYWNEGO ZARZĄDZANIA
PROCESAMI

(I)



USTALANIE CELÓW CZĄSTKOWYCH DLA KAŻDEJ
CZYNNOŚCI



PROJEKTOWANIE PROCESÓW I OPERACJI, ŚLEDZENIE
ICH PRZEBIEGU I POPRAWIANIE Z WYKORZYSTANIEM
OPINII KLIENTÓW



ISTNIENIE SYSTEMU POMIARU OSIĄGNIĘĆ Z
UWZGLĘDNIENIEM PUNKTÓW KRYTYCZNYCH



OPTYMALIZACJA STRUKTUR OPERACJI REALIZOWANYCH
W RAMACH PROCESÓW ZE WZGLĘDU NA ICH WPŁYW
NA PONOSZONE KOSZTY I JAKOŚĆ PRODUKTU

CECHY EFEKTYWNEGO ZARZĄDZANIA
PROCESAMI

(II)



ANALIZOWANIE PRZYCZYN ZAISTNIAŁYCH

ROZBIEŻNOŚCI



WCZESNE WYKRYWANIE PROBLEMÓW MOGĄCYCH

PROWADZIĆ DO ROZBIEŻNOŚCI



STAŁE DOSKONALENIE PROCESÓW POPRZEZ ICH

ANALIZĘ I OCENĘ, BENCHMARKING, WYKORZYSTANIE

ALTERNATYWNYCH TECHNOLOGII, POZYSKIWANIE

INFORMACJI OD KLIENTÓW WEWNĘTRZNYCH I

ZEWNĘTRZNYCH



PRZENOSZENIE ODPOWIEDZIALNOŚCI Z FUNKCJI NA

PROCESY



IDENTYFIKOWANIE POTRZEB NAJWAŻNIEJSZYCH

KLIENTÓW ZEWNĘTRZNYCH I WEWNĘTRZNYCH

4.
STANOWISKO PRACY
JAKO PRZEDMIOT
ZARZĄDZANIA

STANOWISKO PRACY JAKO PRZEDMIOT
ZARZĄDZANIA

(I)

WYKONUJE OKREŚLONE ZADANIA, ISTOTNE ZE
WZGLĘDU NA WYNIKI FUNKCJONOWANIA
PRZEDSIĘBIORSTWA JAKO CAŁOŚCI.
ZADANIA TE ORAZ PRZEBIEG ICH REALIZACJI
POWIĄZANE SĄ Z ZADANIAMI I PROCESAMI
REALIZOWANYMI NA INNYCH STANOWISKACH PRACY.

STANOWISKO PRACY JAKO ELEMENTARNY SYSTEM
PRACY (SYSTEM STOPNIA ZEROWEGO)

Z FAKTÓW TYCH WYNIKA POTRZEBA ZARZĄDZANIA
STANOWISKIEM PRACY.

STANOWISKO PRACY JAKO PRZEDMIOT
ZARZĄDZANIA

(II)

STANOWISKO PRACY JAKO PRZEDMIOT
ZARZĄDZANIA MOŻE BYĆ ROZPATRYWANE,
WYKORZYSTUJĄC PRZY TYM PODEJŚCIE:



SYSTEMOWE,



CYBERNETYCZNE,



EKONOMICZNE,



PRAKSEOLOGICZNE,



TECHNOLOGICZNE,



ERGONOMICZNE.

PODEJŚCIE SYSTEMOWE DO STANOWISKA
PRACY

PODEJŚCIE SYSTEMOWE POLEGA NA TRAKTOWANIU
STANOWISKA PRACY JAKO SYSTEMU PRACY
ZEROWEGO STOPNIA O OKREŚLONEJ STRUKTURZE I
ZADANIACH, POWIĄZANEGO Z INNYMI
STANOWISKAMI PRACY, TWORZĄC Z NIMI SYSTEM
PRACY WYŻSZEGO STOPNIA.

KAŻDE Z TYCH STANOWISK ODGRYWA W TYM
SYSTEMIE OKREŚLONĄ ROLĘ, UCZESTNICZĄC W
PRZETWARZANIU ZASILEŃ NA WEJŚCIU W
PRODUKTY NA WYJŚCIU.

PODEJŚCIE CYBERNETYCZNE DO
STANOWISKA PRACY

PRZY PODEJŚCIU CYBERNETYCZNYM
STANOWISKO PRACY ROZPATRYWANE JEST
POD KĄTEM STEROWANIA REALIZOWANYMI
NA NIM PROCESAMI ORAZ PRZEPŁYWÓW
INFORMACJI Z TYM ZWIĄZANYCH.

STANOWISKO PRACY W UJĘCIU
CYBERNETYCZNYM

(I)

STANOWISKO PRACY JAKO ELEMENT UKŁADU „KIEROWNIK –
STANOWISKO PRACY” JEST PODUKŁADEM STEROWANYM Z
ZEWNĄTRZ PRZEZ KIEROWNIKA SZCZEBLA WYKONAWCZEGO.

STANOWISKO PRACY JAKO SYSTEM ZEROWEGO STOPNIA,
WYODRĘBNIONY Z SYSTEMU PRODUKCYJNEGO, MOŻE BYĆ
TAKŻE TRAKTOWANY JAKO UKŁAD Z ZACHOWANIEM CELOWYM
(SAMOSTERUJĄCYM SIĘ STOSOWNIE DO ZADANEGO CELU /
ZADANIA). W UKŁADZIE TYM ORGANEM STERUJĄCYM JEST
PRACOWNIK JAKO PODMIOT DZIAŁAJĄCY, KIERUJĄCY SIĘ
ZADANYM CELEM DZIAŁANIA, POSIADANĄ WIEDZĄ I
DOŚWIADCZENIEM. PODUKŁADEM PODLEGAJĄCYM
STEROWANIU JEST PROCES PRZETWARZANIA JAKO PROCES
ERGOTRANSFORMACYJNY.

STANOWISKO PRACY W UJĘCIU CYBERNETYCZNYM

(II)

R – RECEPTOR E – EFEKTOR

St – ELEMENT STEROWNICZY Us – URZĄDZENIE
SYGNALIZACYJNE

WE – WEJŚCIA ZASILENIOWE WY – WYJŚCIA

- INFORMACJA - INFORMACJA ZWROTNA

PODEJŚCIE EKONOMICZNE DO
STANOWISKA PRACY

PRZY PODEJŚCIU EKONOMICZNYM,
STANOWISKO PRACY ROZPATRYWANE JEST
POD KĄTEM PONOSZONYCH NA NIM
NAKŁADÓW I UZYSKIWANYCH WYNIKÓW.

MODEL EKONOMICZNY STANOWISKA PRACY

(I)

STANOWISKO PRACY W UJĘCIU EKONOMICZNYM TO
SYSTEM, W KTÓRYM NASTĘPUJE PRZETWARZANIE
ZASILEŃ WEJŚCIOWYCH W STANY WYJŚCIOWE.

POD POJĘCIEM WEJŚĆ ROZUMIE SIĘ TU NAKŁADY
PONIESIONE W ZWIĄZKU Z ZAKUPEM MATERIAŁÓW I
ENERGII, EKSPLOATACJĄ (UŻYCIEM) MASZYN I
URZĄDZEŃ, NAKŁADY NA PRACĘ ŻYWĄ, KOSZTY
ZWIĄZANE Z OBSŁUGĄ PROCESU PRZETWARZANIA,
CZAS ZUŻYTY NA WYKONANIE PRODUKTU.

WYJŚCIA TO WYNIKI PROCESU PRACY W POSTACI
WYTWORZONYCH PRODUKTÓW BĄDŹ WARTOŚCI
(PRZYCHODÓW UZYSKANYCH W WYNIKU ICH
SPRZEDAŻY).

MODEL EKONOMICZNY STANOWISKA
PRACY

(II)

OCENA STANOWISKA PRACY POD WZGLĘDEM EKONOMICZNYM
SPROWADZA SIĘ DO PORÓWNANIA OSIĄGANYCH NA
STANOWISKU WYNIKÓW Z

PONOSZONYMI NAKŁADAMI

.

WE – WEJŚCIA

N – NAKŁADY

WY – WYJŚCIA

W – WYNIK UŻYTECZNY PRACY

EFEKTYWNOŚĆ DZIAŁANIA

N

W

E 

PODEJŚCIE PRAKSEOLOGICZNE DO
STANOWISKA PRACY

PODEJŚCIE PRAKSEOLOGICZNE SŁUŻY
IDENTYFIKACJI STANOWISKA PRACY I
WCHODZĄCYCH W JEGO SKŁAD CZYNNIKÓW,
A TAKŻE JEGO POWIĄZAŃ Z INNYMI
STANOWISKAMI I Z OTOCZENIEM, PO TO ABY
MOŻNA BYŁO OKREŚLIĆ ICH WPŁYW NA
WYNIKI FUNKCJONOWANIA DANEGO
STANOWISKA.

PODEJŚCIE TECHNOLOGICZNE DO
STANOWISKA PRACY

PODEJŚCIE TECHNOLOGICZNE POLEGA NA
ROZPATRYWANIU DANEGO STANOWISKA PRACY
POD KĄTEM MOŻLIWOŚCI REALIZACJI NA NIM
OPERACJI I CZYNNOŚCI PRZEWIDZIANYCH W
STRUKTURZE PROCESU WYTWÓRCZEGO
OKREŚLONEGO PRODUKTU.

PODEJŚCIE ERGONOMICZNE DO
STANOWISKA PRACY

PODEJŚCIE ERGONOMICZNE POLEGA NA
ROZPATRYWANIU STANOWISKA PRACY POD
KĄTEM DOSTOSOWANIA PANUJĄCYCH NA NIM
WARUNKÓW DO WYMAGAŃ I POTRZEB
PSYCHOFIZYCZNYCH CZŁOWIEKA (CHODZI
TU ZWŁASZCZA O NARZĘDZIA, MASZYNY,
URZĄDZENIA I ICH ROZMIESZCZENIE ORAZ O
STOSOWANE NA STANOWISKU METODY
PRACY I JEJ ORGANIZACJĘ).

5.
PLANOWANIE
PRACY

5.1.
ISTOTA PLANOWANIA
PRACY

CEL PLANOWANIA PRACY

CELEM PLANOWANIA PRACY JEST
WYZNACZENIE PRZEZ KIEROWNIKA
SZCZEBLA WYKONAWCZEGO ZADAŃ DO
WYKONANIA PRZEZ PODLEGŁY MU PERSONEL.

ISTOTA PLANOWANIA PRACY

PLANOWANIE PRACY PRZEZ KIEROWNIKÓW
SZCZEBLA WYKONAWCZEGO POLEGA NA:



PODZIALE WYBRANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA NA
ZADANIA CZĄSTKOWE,



USTALENIU CZASU I KOLEJNOŚCI ICH
REALIZACJI,



OKREŚLENIU SPOSOBU ICH WYKONANIA,



PRZYDZIELENIU ZADAŃ DO WYKONANIA
OKREŚLONYM WYKONAWCOM.

5.2.
ZASADY
PLANOWANIA PRACY

PODSTAWA PLANOWANIA PRZEBIEGU
PROCESÓW PRACY



SFORMUŁOWANY WCZEŚNIEJ CEL (W
PRZYPADKU GDY ZESPÓŁ WYKONAWCZY
POSIADA SZEROKI ZAKRES AUTONOMII);



KONKRETNE ZADANIA (PRZEDSIĘWZIĘCIE)
OKREŚLONE I ZLECONE DO WYKONANIA
ZESPOŁOWI WYKONAWCZEMU PRZEZ
KIEROWNICTWO SZCZEBLA NADRZĘDNEGO.

PODSTAWĘ PLANOWANIA PRZEBIEGU PROCESÓW
PRACY STANOWIĄ:

ZASADY PLANOWANIA PRACY

1.

DOSTOSOWANIE POSZCZEGÓLNYCH ZADAŃ
CZĄSTKOWYCH DO MOŻLIWOŚCI PRACOWNIKÓW I
POSIADANYCH PRZEZ NICH KWALIFIKACJI.

2.

RÓWNOMIERNE OBCIĄŻENIE PRACĄ POSZCZEGÓLNYCH
PRACOWNIKÓW / ZESPOŁÓW.

3.

PEŁNA SYNCHRONIZACJA PRACY REALIZOWANEJ W
RAMACH OKREŚLONEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA.

4.

ZGODNOŚĆ ZADAŃ CZĄSTKOWYCH Z PRZYJĘTĄ
WCZEŚNIEJ TECHNOLOGIĄ WYKONANIA.

5.

OPTYMALNY POZIOM ROZDROBNIENIA CAŁOŚCIOWEGO
ZADANIA NA ZADANIA CZĄSTKOWE, PRZYDZIELONE
OKREŚLONYM PRACOWNIKOM / ZESPOŁOM.

6.

NAJKORZYSTNIEJSZA REALIZACJA ZADAŃ.

PROBLEM PODZIAŁU PRACY NA
ZADANIA CZĄSTKOWE

ISTOTNYM PROBLEMEM PODZIAŁU PRACY JEST
ZNALEZIENIE OPTYMALNEGO STOPNIA
ROZDROBNIENIA (PODZIAŁU) ZADANIA
CAŁOŚCIOWEGO NA ZADANIA CZĄSTKOWE,
PRZYDZIELANE POSZCZEGÓLNYM WYKONAWCOM.

ZBYT DUŻE ROZDROBNIENIE ZADANIA MA SWOJE
DOBRE STRONY I TO ZARÓWNO W SFERZE
PSYCHOSPOŁECZNEJ JAK I EKONOMICZNEJ, ALE MA
TEŻ I SKUTKI NEGATYWNE.

PSYCHOSPOŁECZNE SKUTKI GŁĘBOKIEGO
PODZIAŁU PRACY - O CHARAKTERZE
POZYTYWNYM



UŁATWIONE ZNALEZIENIE WYKONAWCY, PONIEWAŻ NIE
SĄ WYMAGANE WYSOKIE KWALIFIKACJE.



CZĘŚĆ WYKONAWCÓW JEST ZADOWOLONA Z
MOŻLIWOŚCI WYKONYWANIA PRACY PROSTEJ, NIE
WYMAGAJĄCEJ PODEJMOWANIA TRUDNYCH DECYZJI, A
ZATEM PRACY MNIEJ ODPOWIEDZIALNEJ, A WSKUTEK
TEGO MINIMALIZUJĄCEJ ICH WYSIŁEK PSYCHICZNY.

PSYCHOSPOŁECZNE SKUTKI GŁĘBOKIEGO
PODZIAŁU PRACY – O CHARAKTERZE
NEGATYWNYM



ZMNIEJSZENIE U WYKONAWCÓW POCZUCIA WARTOŚCI
OSOBISTEJ, A TO NA SKUTEK OBNIŻONYCH WYMAGAŃ
STAWIANYCH IM PRZEZ PRACĘ.



ZNURZENIE PRACĄ W EFEKCIE DUŻEJ
POWTARZALNOŚCI PROSTYCH DZIAŁAŃ.



ZANIK INICJATYWY I POCZUCIA ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA
REALIZOWANY PROCES.



OBNIŻENIE ZAINTERESOWANIA PRACOWNIKÓW
WYKONYWANĄ PRACĄ.

EKONOMICZNE SKUTKI GŁĘBOKIEGO PODZIAŁU
PRACY O CHARAKTERZE POZYTYWNYM



OBNIŻENIE PRACOCHŁONNOŚCI PRODUKCJI DZIĘKI
REDUKCJI MANIPULACJI NARZĘDZIAMI I PRZEDMIOTAMI
PRACY.



WZROST WYDAJNOŚCI PRACY JAKO EFEKT WYSOKIEJ
SPECJALIZACJI WYKONAWCÓW I SPECJALIZACJI
WYPOSAŻENIA TECHNICZNEGO STANOWISKA PRACY.



SPADEK KOSZTÓW ROBOCIZNY BEZPOŚREDNIEJ DZIĘKI
MOŻLIWOŚCI ZATRUDNIENIA PRACOWNIKÓW O
NIŻSZYCH KWALIFIKACJACH, TAKŻE DZIĘKI NIŻSZYM
NAKŁADOM NA SZKOLENIE PRACOWNIKÓW.



TWORZENIE PRZESŁANEK DO MECHANIZACJI I
AUTOMATYZACJI ROBÓT.

EKONOMICZNE SKUTKI GŁĘBOKIEGO
PODZIAŁU PRACY – O CHARAKTERZE
NEGATYWNYM

(I)



WZROST PRACOCHŁONNOŚCI NA SKUTEK WZROSTU

MANIPULACJI PRZEDMIOTAMI PRACY

(PRZEMIESZCZENIA MIĘDZY STANOWISKAMI PRACY),

A TAKŻE NA SKUTEK KONIECZNOŚCI ZWIĘKSZENIA W

ZWIĄZKU Z TYM ILOŚCI DZIAŁAŃ KONTROLNYCH W

TRAKCIE REALIZACJI PROCESU.



UTRATA CZĘŚCI WYDAJNOŚCI JAKO EFEKT:



PRZECIĄŻANIA STALE TEJ SAMEJ GRUPY MIĘŚNI,

PROWADZĄCEGO DO PRZEDWCZESNEGO

ZMĘCZENIA,



OBNIŻONEJ MOTYWACJI PRACY ZE WZGLĘDU NA

DALEKO IDĄCE UPROSZCZENIE REALIZOWANYCH

ZADAŃ.

EKONOMICZNE SKUTKI GŁĘBOKIEGO
PODZIAŁU PRACY - O CHARAKTERZE
NEGATYWNYM

(II)



WZROST KOSZTÓW WYTWARZANIA WSKUTEK
ZDARZAJĄCEJ SIĘ U CZĘŚCI WYKONAWCÓW
WIĘKSZEJ LICZBY BŁĘDÓW, ABSENCJI,
ŚWIADOMEGO ZWALNIANIA TEMPA PRACY JAKO
REAKCJI WTÓRNEJ NA BRAK ZAINTERESOWANIA
PRACĄ I SATYSFAKCJI Z JEJ WYKONYWANIA.



UTRATA ZDOLNOŚCI DO SZYBKIEGO
PRZESTAWIANIA SIĘ NA INNY RODZAJ PRACY (W
PRZYPADKU ZMIANY TECHNOLOGII, ZMIANY
PRODUKOWANEGO ASORTYMENTU).

KOLEJNOŚĆ PRAC PLANISTYCZNYCH

1.

PRACA NAD UKSZTAŁTOWANIEM
STRUKTURY PROCESÓW WYKONAWCZYCH
(PODZIAŁ CAŁOŚCI ZADANIA NA ZADANIA
CZĄSTKOWE ORAZ USTALENIE KOLEJNOŚCI
ICH REALIZACJI).

2.

ROZPLANOWANIE POSZCZEGÓLNYCH
ZADAŃ W CZASIE I PRZESTRZENI ORAZ ICH
PRZYPISANIE DO KONKRETNYCH
PRACOWNIKÓW LUB ZESPOŁÓW.

5.3.

HARMONOGRAMOWA
NIE

HARMONOGRAMOWANIE

HARMONOGRAMOWANIEM NAZYWAMY GRAFICZNE
ODWZOROWANIE ZAPLANOWANEGO PRZEBIEGU
PROCESU PRACY.

HARMONOGRAMY OKREŚLAJĄ:



KOLEJNOŚĆ WYKONANIA POSZCZEGÓLNYCH

ZADAŃ CZĄSTKOWYCH,



TERMINY ROZPOCZĘCIA I ZAKOŃCZENIA

REALIZACJI ZADAŃ,



WYKONAWCÓW ZADAŃ.

WYKRESY GANTTA

(I)

WYKRESY GANTTA OKREŚLAJĄ:



KOLEJNOŚĆ REALIZACJI POSZCZEGÓLNYCH

ZADAŃ CZĄSTKOWYCH,



CZAS WYKONANIA ZADAŃ (TERMINY
ROZPOCZĘCIA I ZAKOŃCZENIA),



PRZYPORZĄDKOWANIE POSZCZEGÓLNYCH
ZADAŃ KONKRETNYM WYKONAWCOM.

WYKRESY GANTTA

(II)

WYKRESY SIECIOWE

(I)

WYKRESY SIECIOWE JAKO GRAFICZNE
ODZWIERCIEDLENIE LOGICZNEGO PRZEBIEGU
REALIZACJI ZADAŃ, POZWALAJĄ USTALIĆ WŚRÓD
ZADAŃ CZĄSTKOWYCH TE ZADANIA, KTÓRE MAJĄ
CHARAKTER KRYTYCZNY I WYMAGAJĄ SPECJALNEGO
NADZORU.

WYKRESY SIECIOWE POZWALAJĄ TAKŻE
OPTYMALIZOWAĆ PRZEBIEG PROCESU I CZAS JEGO
REALIZACJI POD KĄTEM OBNIŻENIA KOSZTÓW
WYKONANIA.

WYKRESY SIECIOWE

(II)

WYKRESY SIECIOWE

(III)

PRZYKŁAD

A – plan produkcji

I – opracowanie instrukcji obsługi

B – przygotowanie konstrukcyjne

J – przygotowanie matryc do

powielania instrukcji

C – przygotowanie technologiczne

K – powielenie instrukcji obsługi

D – dokumentacja produkcyjna

L – złożenie instrukcji obsługi

E – zamówienie materiałów

M – wykonanie części mechanicznych

F – zamówienie półfabrykatów

N – montaż przyrządu i odbiór przez

KJ

G – zaopatrzenie w materiały

O – pakowanie przyrządów

H – zaopatrzenie w półfabrykaty

P - ekspedycja

URUCHOMIENIE PRODUKCJI PRZYRZĄDU POMIAROWEGO

TYPOWE WĘZŁY WYKRESÓW GANTTA I ICH
MOŻLIWE ODPOWIEDNIKI W WYKRESACH
SIECIOWYCH

6.
WYNAGRODZENIE ZA
PRACĘ

6.1.
PŁACA I JEJ
FUNKCJE

FUNKCJE PŁACY



DOCHODOWA



KOSZTOWA



MOTYWACYJNA



STRATYFIKACYJNA



PARTYCYPACYJNA



SPOŁECZNA

FUNKCJA DOCHODOWA PŁACY

WYNAGRODZENIE W POSTACI PŁACY
STANOWI PODSTAWOWY SKŁADNIK
DOCHODÓW UZYSKIWANYCH PRZEZ OSOBY
PRACUJĄCE. TO PŁACA DETERMINUJE
MOŻLIWOŚCI NABYWANIA POŻĄDANYCH
DÓBR, SŁUŻĄCYCH ZASPOKOJENIU
LUDZKICH POTRZEB A JEDNOCZEŚNIE
AKTYWIZUJE LUDZI DO INTENSYWNEJ I
JAKOŚCIOWO LEPSZEJ PRACY.

FUNKCJA KOSZTOWA PŁACY

WYNAGRODZENIE ZA PRACĘ W POSTACI
PŁACY STANOWI LICZĄCĄ SIĘ CZĘŚĆ
KOSZTÓW WYTWARZANIA, A W ZWIĄZKU Z
TYM WYWIERA ISTOTNY WPŁYW NA CENĘ
PRODUKTU I WYSOKOŚĆ UZYSKIWANYCH
PRZEZ PRACODAWCĘ ZYSKÓW.

FUNKCJA MOTYWACYJNA PŁACY

WYNAGRODZENIE JAKO FORMA ZAPŁATY
OTRZYMYWANEJ PRZEZ PRACOWNIKA ZA
WYKONANĄ PRACĘ, STANOWI JEDNOCZEŚNIE
RODZAJ BODŹCA MOTYWUJĄCEGO GO DO
ZACHOWAŃ OCZEKIWANYCH PRZEZ
PRACODAWCĘ.

FUNKCJA STRATYFIKACYJNA PŁACY

PŁACA MOŻE MIEĆ ISTOTNE ZNACZENIE Z
PUNKTU WIDZENIA KREOWANIA POZYCJI
SPOŁECZNEJ PRACOWNIKA I JEGO PRESTIŻU W
OTOCZENIU. W ODBIORZE SAMEGO
PRACOWNIKA PŁACA MOŻE SPRAWIĆ, ŻE
POCZUJE SIĘ ON WAŻNY I SPOŁECZNIE
UŻYTECZNY.

FUNKCJA PARTYCYPACYJNA PŁACY

FUNKCJA PARTYCYPACYJNA PŁACY POLEGA
NA TYM, ŻE PRACOWNIK
USATYSFAKCJONOWANY OTRZYMYWANYM
WYNAGRODZENIEM ZACZYNA CZUĆ SIĘ
ODPOWIEDZIALNYM ZA LOS FIRMY, CO JEST
RÓWNOZNACZNE Z TYM, ŻE CELE FIRMY
STAJĄ SIĘ JEGO WŁASNYMI CELAMI.

FUNKCJA SPOŁECZNA PŁACY

ZADOWOLENIE Z OTRZYMYWANEGO PRZEZ
OSOBY ZATRUDNIONE WYNAGRODZENIA
WPŁYWA POZYTYWNIE NA ATMOSFERĘ
SPOŁECZNĄ W ŚRODOWISKU (BRAK JEST
OBJAWÓW SPOŁECZNEGO NIEZADOWOLENIA,
TAKICH JAK ZBIOROWE KONFLIKTY, STRAJKI
ITP.).

5.2.
POJĘCIE SYSTEMU
PŁAC

POJĘCIE SYSTEMU PŁAC

SYSTEM PŁAC TO CAŁOŚĆ UREGULOWAŃ
OKREŚLAJĄCYCH W FIRMIE:



SKŁADNIKI WYNAGRODZENIA,



ZASADY KSZTAŁTOWANIA
POSZCZEGÓLNYCH SKŁADNIKÓW
WYNAGRODZENIA,



FORMY PŁAC,



TARYFIKATORY I TABELE PŁAC.

6.3.
SKŁADNIKI
WYNAGRODZENIA

RODZAJE SKŁADNIKÓW
WYNAGRODZENIA



PŁACA ZASADNICZA



DODATKI FUNKCYJNE



DODATKI STAŻOWE



PREMIE ZA UZYSKANE EFEKTY



NAGRODY Z ZYSKU



NAGRODY JEDNORAZOWE
(OKOLICZNOŚCIOWE)

6.4.
FORMY PŁAC

POJĘCIE FORMY PŁAC

POD POJĘCIEM FORMY PŁAC ROZUMIE SIĘ
SPOSÓB UZALEŻNIENIA WYNAGRODZENIA
OD ILOŚCI I EFEKTÓW PRACY.

ELEMENTARNE FORMY PŁAC

ELEMENTARNE FORMY PŁAC OBEJMUJĄ
WYNAGRODZENIE ZASADNICZE LUB
AKORDOWE ORAZ TE SKŁADNIKI
DODATKOWE WYNAGRODZENIA, KTÓRE SĄ
USTALANE W SPOSÓB UZALEŻNIAJĄCY ICH
WYSOKOŚĆ OD PŁACY ZASADNICZEJ LUB
AKORDOWEJ.

UZUPEŁNIAJĄCE FORMY PŁAC

UZUPEŁNIAJĄCE FORMY PŁAC OBEJMUJĄ:
PREMIE, DODATKI WYDAJNOŚCIOWE,
PROWIZJE I INNE ELEMENTY
WYNAGRODZENIA, KTÓRE SĄ USTALANE W
ODERWANIU OD PŁACY ELEMENTARNEJ
(ZASADNICZEJ).

6.5.
POLITYKA
PŁACOWA

ZADANIA POLITYKI PŁACOWEJ

DO PODSTAWOWYCH ZADAŃ POLITYKI PŁACOWEJ
W PRZEDSIĘBIORSTWIE NALEŻY:



KSZTAŁTOWANIE ŚRODKÓW NA
WYNAGRODZENIE;



ROZDZIAŁ TYCH ŚRODKÓW MIĘDZY:



POSZCZEGÓLNE SKŁADNIKI WYNAGRODZENIA,



KOMÓRKI ORGANIZACYJNE,



PRACOWNIKÓW.

7.
KONTROLA
PRZEBIEGU
PROCESÓW PRACY

7.1.
ISTOTA KONTROLI

ISTOTA KONTROLI

FUNKCJA KONTROLOWANIA SPROWADZA SIĘ DO
PORÓWNANIA TEGO, CO ZAMIERZONO OSIĄGNĄĆ, Z
TYM CO FAKTYCZNIE OSIĄGNIĘTO.

W PRAKTYCE GOSPODARCZEJ TREŚĆ TEJ FUNKCJI
OBEJMUJE TAKŻE CZYNNOŚCI REGULACYJNE, MAJĄCE
NA CELU ELIMINOWANIE POWSTAŁYCH W TOKU
DZIAŁAŃ ODCHYLEŃ OD USTALEŃ DOKONANYCH NA
ETAPIE PLANOWANIA.

KONTROLA PRZEBIEGU PRACY STANOWI ISTOTNY
ELEMENT PROCESU ZARZĄDZANIA I STEROWANIA
PROCESAMI PRACY / PROCESAMI WYTWÓRCZYMI.

7.2.
ZADANIA KONTROLI
PRZEBIEGU PRACY

ZADANIA KONTROLI PRZEBIEGU
PRACY

KONTROLA PRZEBIEGU PROCESÓW PRACY /
PROCESÓW WYTWÓRCZYCH WINNA
UMOŻLIWIĆ MIERZENIE POSTĘPU W
REALIZACJI ZADAŃ I CELÓW, POZWALAJĄC
JEDNOCZEŚNIE NA WYKRYCIE
EWENTUALNYCH ODCHYLEŃ OD
ZAŁOŻONYCH PARAMETRÓW PO TO, BY MÓC
KORYGOWAĆ PRZEBIEG PROCESU PRACY LUB
ZAPOBIEGAĆ POWSTAWANIU ODCHYLEŃ.

7.3.
CZYNNIKI
DETERMINUJĄCE
KONIECZNOŚĆ
KONTROLI

CZYNNIKI DETERMINUJĄCE KONIECZNOŚĆ
KONTROLI PROCESÓW PRACY



ROSNĄCA KONKURENCJA I STALE WZRASTAJĄCE
WYMAGANIA ZE STRONY KLIENTA, POSTĘP W
TECHNICE.



ROSNĄCA ZŁOŻONOŚĆ PROCESU PRACY.



MOŻLIWOŚĆ POPEŁNIENIA BŁĘDU PRZEZ PRACOWNIKA.



DELEGOWANIE UPRAWNIEŃ NA PRACOWNIKÓW
(CHODZI O KONTROLĘ OKRESOWĄ LUB
SPORADYCZNĄ).



POTRZEBA MINIMALIZACJI KOSZTÓW WYTWARZANIA
(SKUTECZNA KONTROLA POZWALA UNIKNĄĆ
ZBĘDNYCH NAKŁADÓW, PODNOSI JAKOŚĆ I
EFEKTYWNOŚĆ PRODUKCJI).

7.4.
WYBÓR
INSTRUMENTÓW
KONTROLI

WYBÓR INSTRUMENTÓW KONTROLI

NADMIAR KONTROLI
SZKODZI, ZAGRAŻA
WOLNOŚCI OSOBISTEJ
PRACOWNIKÓW, OBNIŻA
EFEKTYWNOŚĆ ICH PRACY

OGRANICZENIE KONTROLI
PROWADZI CZĘSTO DO
MARNOTRAWSTWA
ZASOBÓW, CHAOSU,
NIEPEWNOŚCI, W
KONSEKWENCJI DO
OGRANICZENIA
SWOBODY I
SAMODZIELNOŚCI
PRACOWNIKÓW

USTALAJĄC INSTRUMENTY KONTROLI
DETERMINUJĄCE WYBÓR STYLU KIEROWANIA
PRZEBIEGIEM PRACY NALEŻY:



UWZGLĘDNIĆ CHARAKTER PRACY



OCENIĆ POTRZEBY I POSTAWY

PRACOWNIKÓW

7.5.
RODZAJE
KONTROLI

RODZAJE KONTROLI



NADZÓR BIEŻĄCY NAD PRZEBIEGIEM
PROCESU PRACY.



KOŃCOWE PORÓWNANIE EFEKTÓW
OSIĄGNIĘTYCH W WYNIKU REALIZACJI
PROCESU PRACY Z WIELKOŚCIAMI
PLANOWANYMI.

7.6.
ETAPY KONTROLI

ETAPY KONTROLI PROCESÓW PRACY

(I)

I.

USTANOWIENIE NORM I METOD POMIARU
(NORMY POWINNY MIEĆ POSTAĆ
WSKAŹNIKÓW ODZWIERCIEDLAJĄCYCH CEL
DANEGO PROCESU PRACY).

II.

MIERZENIE WYNIKÓW PRZEBIEGU PRACY
(POWTARZALNY PROCES, KTÓREGO
CZĘSTOTLIWOŚĆ ZALEŻY OD RODZAJU
WYKONYWANEGO DZIAŁANIA).

ETAPY KONTROLI PROCESÓW PRACY

(II)

III.

PORÓWNANIE WYNIKÓW Z USTALONYMI
NORMAMI (SPRAWDZENIE CZY
OSIĄGNIĘTE EFEKTY ODPOWIADAJĄ
NORMIE).

IV.

OCENA WYNIKÓW PRZEBIEGU PRACY.

V.

PODJĘCIE DZIAŁAŃ REGULACYJNYCH
(DZIAŁANIA TE MOGĄ POLEGAĆ NA
KOREKCIE ZAISTNIAŁYCH ODCHYLEŃ
POPRZEZ ZMIANĘ SPOSOBÓW DZIAŁANIA
LUB NA PRZYJĘCIU NOWEJ NORMY).

ETAPY KONTROLI PROCESÓW PRACY

(III)

7.7.
UMIEJSCOWIENIE
KONTROLI

UMIEJSCOWIENIE KONTROLI



KONTROLA WSTĘPNA (PREWENCYJNA) –
POWINNA WSKAZAĆ ISTNIEJĄCE BRAKI W ZAKRESIE
ZASOBÓW MATERIALNYCH (RODZAJ, ILOŚĆ, JAKOŚĆ,
OPÓŹNIENIA W DOSTAWACH), ZASOBÓW LUDZKICH
(PRZYGOTOWANIE ZAWODOWE, KWALIFIKACJE) I IN.



KONTROLA BIEŻĄCA (RÓWNOLEGŁA, SELEKTYWNA) –
NASTĘPUJE W TRAKCIE PROCESU PRZETWARZANIA I
OPARTA JEST NA ZASADZIE SPRZĘŻENIA ZWROTNEGO, A
JEJ CELEM JEST MINIMALIZACJA LICZBY BRAKÓW.



KONTROLA KOŃCOWA –
POLEGA NA OBSERWACJI PRODUKTÓW I POMIARZE
WYNIKÓW PO ZAKOŃCZENIU PROCESU PRZETWARZANIA.

7.8.
CECHY
SKUTECZNEGO
SYSTEMU KONTROLI
PROCESÓW PRACY

CECHY SKUTECZNEGO SYSTEMU
KONTROLI PROCESÓW PRACY

(I)



ŚCISŁOŚĆ INFORMACJI UZYSKIWANYCH W
WYNIKU KONTROLI



AKTUALNOŚĆ DOSTARCZANYCH DANYCH



OBIEKTYWNOŚĆ I ZROZUMIAŁOŚĆ
DOKONYWANYCH OCEN



KONCENTRACJA SYSTEMU NA STRATEGICZNYCH
PUNKTACH KONTROLI (GDZIE ISTNIEJE
NAJWIĘKSZE PRAWDOPODOBIEŃSTWO
WYSTĄPIENIA ODCHYLEŃ OD NORMY)

CECHY SKUTECZNEGO SYSTEMU
KONTROLI PROCESÓW PRACY

(II)



REALIZM EKONOMICZNY (KOSZT WDROŻENIA

SYSTEMU KONTROLI POWINIEN BYĆ MNIEJSZY

OD KORZYŚCI Z NIEGO PŁYNĄCYCH LUB CO

NAJWYŻEJ IM RÓWNY).



REALIZM ORGANIZACYJNY SYSTEMU.



SKOORDYNOWANIE SYSTEMU Z PRZEBIEGIEM

PROCESU PRACY.



AKCEPTACJA SYSTEMU PRZEZ CZŁONKÓW

ORGANIZACJI.