Znaczenie i nowe formy współpracy w

regionie

Europejski kompleks

bezpieczeństwa

Europejski system

bezpieczeństwa – zmiany przez

stulecia

1.

W 1815r - Zorganizowano strukturę bezpieczeństwa na
kongresie Wiedeńskim.

2.

W 1919r - budowa systemu wersalskiego – kluczowym
punktem było założenie Ligi Narodów.

3.

Porozumienia w Jałcie i Poczdamie utworzyły trzeci
system bezpieczeństwa oparty na Organizacji Narodów
Zjednoczonych.

4.

W 1949r - utworzony został system bezpieczeństwa
oparty na Sojuszu Północnoatlantyckim.

Unia Europejska, a bezpieczeństwo

Podstawą wspólnej polityki zagranicznej i

bezpieczeństwa UE jest tzw. „łagodna siła” czyli po
prostu zastosowanie dyplomacji, a w razie
konieczności popartej środkami handlowymi, pomocą i
misjami pokojowymi, w celu rozwiązania konfliktów i
doprowadzenia do porozumienia międzynarodowego.



UE wysyła misje pokojowe w wiele regionów
świata dotkniętych konfliktem. W 2008 roku Unia
Europejska przyczyniła się do zawieszenia broni
między Gruzją a Rosją oraz wysłała obserwatorów
mających monitorować sytuację.

Problem bezpieczeństwa i obrony jest jednym z

głównych obszarów szczególnego zainteresowania

Unii Europejskiej..

Główną przesłanką leżącą u podstaw Europejskiej

Polityki Bezpieczeństwa i Obrony ESDP jest:



wzmocnienie potencjału UE w dziedzinie zarządzania

kryzysowego,

Tym samym, dzięki rozwojowi ESDP Unia Europejska

zyskuje

większą

zdolność

do

autonomicznego

działania, opartą na odpowiednich strukturach

organizacyjnych w ramach UE oraz siłach i

zdolnościach obronnych dostarczanych przez państwa

członkowskie. W realizacji tej polityki uczestniczą 24

państwa UE.

Struktury polityczno-wojskowe UE



Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa (ESDP )
Komitet wypracowuje decyzje Rady Unii Europejskiej, będącej najwyższym
ciałem decyzyjnym w zakresie ESDP oraz sprawuje polityczny nadzór nad ich
wdrażaniem.



Komitet Wojskowy UE (EUMC).
Jest to organ Unii Europejskiej działający w ramach Europejskiej Polityki
Bezpieczeństwa i Obrony. Komitet dostarcza rekomendacji wojskowych dla
Komitetu Politycznego i Bezpieczeństwa UE.



Sztab Wojskowy UE (EUMS).
Sztab odpowiedzialny jest za planowanie strategiczne na szczeblu
politycznym, które podległe jest Komitetowi Wojskowemu UE. W skład Sztabu
wchodzi Komórka Cywilno-Wojskowa, której zadaniem jest pomoc w
planowaniu i prowadzeniu operacji reagowania kryzysowego UE, zwłaszcza
tych wymagających koordynacji zdolności wojskowych i cywilnych. Komórka
ma być zdolna do utworzenia w krótkim czasie Centrum Operacyjnego,
zdolnego do samodzielnego dowodzenia wybraną operacją.



Grupa Polityczno-Wojskowa (PMG). Grupa robocza Rady Unii Europejskiej,
której zadaniem jest szczegółowe opracowywanie dokumentów
przedstawianych do zatwierdzenia przez Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa.

Europejska Agencja Obrony skupia 24 państwa UE i do jej

zadań należy



wzmacnianie europejskiego przemysłu obronnego i budowa
europejskiego rynku uzbrojenia,



wzmocnienie współpracy w zakresie zakupów uzbrojenia,



promocja wielonarodowych programów badawczo-
rozwojowych w dziedzinie obrony,



rozwój zdolności obronnych państw europejskich.

Europejska Agencja Obrony - EDA

Europejska Strategia Bezpieczeństwa.

Zagrożenia dla bezpieczeństwa Unii Europejskiej zawarte
są w Strategii Bezpieczeństwa Europejskiego wyróżniono w
niej m.in.:



terroryzm,



rozprzestrzenianie broni masowego rażenia



oraz problem państw„upadłych”.

Podjęto również szereg inicjatyw mających na celu
wzmocnienie zdolności obronnych. Inicjatywy mają służyć
przede wszystkim dla lepszego wykorzystania posiadanych
przez państwa zdolności, a także realizacji programów
pozyskania nowych zdolności (zarówno wojskowych, jak i
cywilnych).

Najważniejsze cele:



Cel Operacyjny 2010
Jest rozwinięciem Celu Operacyjnego z roku 2003, który kładzie większy nacisk na
aspekt jakościowy budowy potencjału obronnego. Inicjatywa ma służyć również
pozyskaniu nowoczesnych zdolności niezbędnych dla skutecznej realizacji założeń
określonych w Europejskiej Strategii Bezpieczeństwa.



Grupy Bojowe UE
Siły natychmiastowego reagowania wydzielane przez państwa na potrzeby operacji UE,
zdolne do realizacji pełnego spektrum misji petersburskich. Są to jednostki w sile ok.
1500 żołnierzy, gotowe do podjęcia działań w ciągu 15 dni, zdolne do samodzielnego
działania przez okres 30-120 dni. Mogą one być tworzone przez jedno państwo jako tak
zwana grupa narodowa lub w ramach współpracy kilku państw grupa wielonarodowa.



Europejski Plan Rozwoju Zdolności Obronnych
Służy harmonizacji i przyspieszenia działań służących uzupełnieniu braków w zakresie
zdolności, niezbędnych do spełnienia wymogów Europejskiego Celu Operacyjnego.



Zwalczanie terroryzmu.
Utworzono stanowisko Koordynatora ds. zwalczania terroryzmu. Stworzono procedury
umożliwiające wykorzystanie zdolności wojskowych przez wspólnotowy Mechanizm
Ochrony Ludności Cywilnej w wypadku ataku terrorystycznego. Stworzono także unijną
bazę danych zawierającą informacje nt. zasobów narodowych dostępnych na wypadek
ataku terrorystycznego.

Operacje UE

Od 2003 roku Unia Europejska prowadzi operacje reagowania kryzysowego.

Zarówno

wojskowe, jak i cywilne. Zakres geograficzny misji obejmuje Bałkany, Kaukaz, region

Morza

Śródziemnego i Bliski Wschód, ale także tak odległe obszary jak Afryka czy Azja.

Traktat o Unii

Europejskiej wskazuje w art. 17 ust. 2, że Unia może przeprowadzać misje

humanitarne i

ratunkowe, misje utrzymania pokoju oraz misje zbrojne zarządzania kryzysowego, w

tym

przywracania pokoju

Traktat Lizboński (art. 28b) zakłada rozszerzenie tego katalogu o:



działania rozbrojeniowe,



Misje doradztwa wojskowego i wsparcia,



misje zapobiegania konfliktom



Misje zbrojne służące stabilizacji sytuacji po konfliktach.

Określono w nim także, że operacje UE mogą służyć walce z terroryzmem oraz

wspieraniu

państw trzecich w zwalczaniu terroryzmu na ich terytoriach.



EULEX Kosowo – Celem misji jest wspieranie i umacnianie władz i
administracji Kosowa, rozwój niezależnego i wieloetnicznego systemu
sądowniczego, policji i służb celnych.



EUMM Gruzja - Celem misji jest wspieranie wysiłków prowadzących do
wypracowania jego trwałego i pokojowego rozwiązania. Zadania misji
obejmują: stabilizację; (2) normalizację; (3) środki budowy zaufania.



EUJUST LEX w Iraku. Głównym celem misji jest organizowanie szkoleń
dla wyższych urzędników wymiaru sprawiedliwości oraz sędziów
śledczych. Szkolenia te mają na celu podniesienie kwalifikacji tych osób,
doprowadzenie do koordynacji działań irackiej policji, wymiaru
sprawiedliwości i więziennictwa.



EUFOR ALTHEA - Celem misji jest zapewnienie bezpieczeństwa w BiH,
realizacja porozumienia pokojowego z Dayton (1995 r.), kończącego wojnę
w tym państwie oraz, w razie potrzeby, wsparcie sił KFOR.



EUPOL Afganistan - Celem misji jest wsparcie rządu afgańskiego w
tworzeniu efektywnej policji (ANP).



EUPOL RD Congo - Celem EUPOL RD Congo jest wsparcie władz
centralnych w przeprowadzeniu kompleksowej reformy Narodowej Policji
Kongo.

Misje Unii Europejskiej

Bibliografia:

www.europa.eu

www.msz.gov.pl

www.mon.gov.pl