FAS – Fetal Alcohol
Syndrome
(alkoholowy zespół
płodowy)

FAS i zaburzenia pokrewne



FAS (Fetal Alcohol Syndrome) – szereg fizycznych i

umysłowych zaburzeń występujących w wyniku

nagminnego spożywania alkoholu przez przyszłą

matkę



FAE (Fetal Alcohol Effects) – te same symptomy

jak w FAS, ale o mniejszym natężeniu



ARND – pojawiają się symptomy związane

wyłącznie ze sferą umysłową (problemy w nauce,

zła pamięć) i społeczną (nieprawidłowe kontakty

społeczne), objawy fizyczne zwykle nie występują.

Skala zjawiska (wg danych PARPA)



Co trzecia kobieta (33%) w wieku prokreacyjnym

(18-40 lat) piła alkohol w czasie ciąży



Ponad dwie trzecie Polaków (83%) spotkało się z

informacją, że nawet najmniejsza ilość alkoholu

spożyta przez kobietę w ciąży może stanowić

zagrożenie dla prawidłowego rozwoju płodu



Niemal jedna trzecia (32%) badanych Polaków

spotkała się z opinią, iż kobieta w ciąży powinna

spożywać regularnie niewielkie ilości czerwonego

wina. 16% badanych jako źródło tej wiedzy

wskazało lekarza.

Wpływ alkoholu na płód



Od poczęcia cząsteczki alkoholu przenikają przez

łożysko do organizmu płodu. Ucierpieć mogą

wszystkie narządy wewnętrzne, ale szczególnie

podatny na działanie alkoholu jest mózg.

Ostatecznie dochodzi do całkowitego zniszczenia

neuronów lub całych obszarów mózgu



Najbardziej podatne na działanie alkoholu są:

ciało modzelowate

(łączące obie półkule)

,

móżdżek

(odpowiadający za funkcje motoryczne)

,

hipokamp

(który bierze udział w procesach

uczenia się i pamięci) oraz

płaty czołowe.



W efekcie brakuje połączeń

między półkulami i nie

współpracują one

dostatecznie przy

podejmowaniu codziennych

decyzji



Konsekwencje spożywania

alkoholu w czasie ciąży są

groźniejsze dla płodu niż

inne środki odurzające –

marihuana, kokaina i heroina



Nie ma bezpiecznej dawki

alkoholu w ciąży, a każda

ilość wiąże się z ryzykiem

uszkodzenia płodu

Kryteria zaburzenia



Niska waga urodzeniowa



W przyszłości niższy niż przeciętny wzrost



Hypertonia (zbyt duże napięcie mięśniowe) lub

hypotonia (zbyt niskie napięcie mięśniowe)



Często wady i dysfunkcje narządów wewnętrznych:

serca, wątroby, stawów, a także epilepsja



Charakterystyczna twarz: słabo rozwinięta żuchwa,

niskie czoło, słabo zaznaczona rynienka

podnosowa, wąska górna warga, oczy niewielkie,

szeroko rozstawione, z charakterystyczną fałdką w

kącikach, niesymetryczne uszy.

Kryteria zaburzenia – c.d.



Słabe zdolności, umiejętności

motoryczne, koordynacja (w tym

wzrokowo-ruchowa)



Możliwe upośledzenie umysłowe,

niższy iloraz inteligencji, problemy z

pamięcią, koncentracją, uczeniem się,

rozumieniem pojęć abstrakcyjnych,

ograniczony zasób słów, problemy z

odróżnieniem świata rzeczywistego od

nierealnego



Nadpobudliwość psychoruchowa, brak

umiejętności nawiązywania

prawidłowych kontaktów społecznych,

postawa agresora lub ofiary agresji,

impulsywność, „lepkość uczuciowa”,

nieumiejętność wyciągania wniosków,

przewidywania, konsekwencji

zachowań, niedojrzałość emocjonalna,

labilność uczuciowa, słabe zdolności

adaptacyjne i komunikacyjne

Diagnozowanie FAS i zaburzeń
pokrewnych



Dziecko nie musi mieć wszystkich

przedstawionych objawów, by móc rozpoznać FAS



Wiele przypadków FAS, FAE i ARND pozostaje

nierozpoznanych lub błędnie zdiagnozowanych.

Rodzicom wydaje się często, że dzieci są w stanie

nauczyć się więcej, a przyczyną problemów jest

lenistwo. Dzieci z FAS sprawiają wrażenie

pozornie bardziej zdolnych niż są w

rzeczywistości, bywa, że mówią o rzeczach, o

których nie mają pojęcia lub używają wyrażeń,

których jednak nie rozumieją.

Diagnozowanie FAS i zaburzeń
pokrewnych – c.d.



Ponieważ dzieci z FAS rozwijają się z

opóźnieniem, nieharmonijnie,

nastręczają znacznych problemów

wychowawczych, są często błędnie

diagnozowane. Rozpoznaje się więc:

zaburzenia osobowości na podłożu

organicznym, infantylizm psychiczny,

całą gamę upośledzeń umysłowych,

niedowidzenie i niedosłyszenie,

objawy autyzmu, porażenie mózgowe,

całościowe zaburzenia rozwoju, ADHD,

dysleksję, podejrzenie zaburzeń

psychotycznych czy depresyjnych



Dziecko z syndromem FAS nie jest po

prostu dzieckiem z wadami

wrodzonymi i opóźnieniem

umysłowym. Jest dzieckiem z

niepełnosprawnością złożoną, w której

ucierpiało wiele narządów i dróg

sensorycznych.

Późniejsze konsekwencje i
możliwości leczenia



Z FAS się nie wyrasta, dorośli z FAS w wielu sferach

nie osiągają dojrzałości, nie potrafią podejmować

decyzji i wyjaśnić przyczyn swojego zachowania,

często są poirytowani, rozdrażnieni, odczuwają lęk

bez powodu. Mają kłopoty z ukończeniem szkoły,

nawiązywaniem relacji społecznych, narażeni są na

choroby umysłowe, uzależnienia, konflikty z

prawem, niechciane ciąże i przemoc



Ludzi z FAS nie można wyleczyć, a tylko usprawnić

ich funkcjonowanie dzięki odpowiednim działaniom

terapeutycznym. W Polsce działa ośrodek i program

„Fastryga”, zajmujący się szkoleniem terapeutów.

Zespołowi FAS oraz

innym uszkodzeniom
związanym z
ekspozycją płodu na
alkohol można w
100% zapobiec!!!

Wystarczy zachować

abstynencję

w

okresie ciąży.

Przy opracowaniu
wykorzystałam:



„Z FAS-trygowane dzieci”
(„Charaktery”, nr 8 (127)/2007)



„Niebieską linię” (nr 3/44/2006)



Materiały ze strony
ciazabezalkoholu.pl