Diagnoza problemowa
ucznia
Autorzy:
mgr Grażyna Stokowska
mgr Joanna Werner
Sposoby zbierania materiału
diagnostycznego
Diagnoza normatywna
Diagnoza normatywna
Diagnoza sytuacji rodzinnej
Diagnoza sytuacji rodzinnej
Diagnoza funkcjonowania szkolnego
Diagnoza funkcjonowania szkolnego
Diagnoza psychologiczno –
Diagnoza psychologiczno –
pedagogiczna
pedagogiczna
Diagnoza medyczna
Diagnoza medyczna
Inne
Inne
Ćwiczenie
Co jest normalne
Co jest normalne
w zachowaniu.....
w zachowaniu.....
Co odbiega od
Co odbiega od
normy, co
normy, co
wzbudza niepokój
wzbudza niepokój
w zachowaniu......
w zachowaniu......
Rozwój normatywny
13 LAT
Jest to czas zwrócenia się w stronę własnego
wnętrza, zamknięcia się w świecie swoich
doznań psychicznych. Dużo marzą, mają swoje
tajemnice.
Ich samoocena opiera się głównie na
porównaniu własnego wyglądu
zewnętrznego z rówieśnikami.
STOSUNKI
STOSUNKI
Z DOROSŁYMI
Cenią sobie izolacje od rodziców.
Polecenia dawane przy kolegach są przyczyną wstydu.
Pozbywają się napięcia poprzez głośny krzyk, płacz,
tupanie przekleństwa.
Mniej interesują się szkołą, spada poziom
zainteresowań czymkolwiek.
Dobrzy uczniowie obniżają swe loty, zaczynają stawiać
się nauczycielom, podejmując polemiki.
Niechętnie przyjmują polecenia rodziców.
Złością reagują na krytykę.
Dobre relacje między nimi i innymi dorosłymi mogą się
opierać wyłącznie na obustronnych uzgodnieniach, a
nie na dominacji jednej ze stron.
Konflikty mogą kończyć się ucieczkami z domu
wagarami lub agresją skierowana na siebie lub innych.
Polecenia dawane przy kolegach też są przyczyną
wstydu;
ROZWÓJ FIZYCZNY I SEKSUALNY
Dojrzewanie fizyczne dziewcząt jest mocno
zaawansowane przypominają już młode kobiety,
wyraźna przewaga rozwojowa dziewcząt. Są one
skłonne do związków z chłopakami, kochają się
platonicznie w różnych osobach – często aktorach,
piosenkarzach nauczycielach itp.
Zainteresowanie seksem jest widoczne- dzieci
między sobą dowiadują się o interesujące je
szczegóły życia płciowego.
Dziewczęta nawiązują bliskie znajomości z
dorosłymi mężczyznami - nierzadko zaczynają
współżycie. Może mieć ono wymiar przypadkowy i
nieuporządkowany
Rozwój normatywny
14 lat
Czternastolatki tryskają energią, są otwarte,
ekspansywne. Wszędzie ich pełno, wiecznie gdzieś się
śpieszą, robią coś bez namysłu. Dotyczy to chłopców-
dziewczęta są spokojniejsze i bardziej zrównoważone.
Jednocześnie są oni na ogół wrażliwi dobroduszni,
pogodni. Szczerze żałują popełnionych błędów.
Panicznie boją się ośmieszenia, upokorzenia w
oczach kolegów. Pragną być tacy, jak inni. Ich
samoocena opiera się głównie na porównaniu
własnego wyglądu zewnętrznego z rówieśnikami.
Dziewczęta nawiązują bliskie znajomości z
dorosłymi mężczyznami - nierzadko zaczynają
współżycie. Może mieć ono wymiar przypadkowy
i nieuporządkowany.
U
chłopców istotną rolę odgrywa także sprawność
fizyczna.
STOSUNKI Z DOROSŁYMI
Autorytetem dla czternastolatka są
koledzy. Najczęściej spędza on z nimi
czas na ławce, włóczy się po sklepach,
ulicach . Celem tych spotkań jest
potwierdzanie swojej przynależności
do grupy.
W stosunku do rodziców są grzeczni –
wolą szybko wypełnić ich polecenia, by
biec do kolegów.
ROZWÓJ FIZYCZNY I SEKSUALNY
Czternasty rok życia to okres silnych napięć
erotycznych. Chłopców angażują atrybuty
kobiecości, dziewczęta- męskości. Pojawiają
się pary, często zachowujące się głośno i
manifestacyjnie. Całują się publicznie,
ściskają. Porzucenia są w tym wieku równie
szybkie jak powtórne zakochania.
Czternastoletnim dziewczętom zdarzają się
rzadziej niż trzynastoletnim burzliwe
seksualne związki ze starszymi od siebie
partnerami.
Rozwój normatywny
15 lat
Piętnastolatek jest pełen napięć, rozterek, problemów.
Jest wiecznie niezadowolony, naburmuszony,
zamknięty w sobie. Wszystko według niego jest
głupie, żałosne, beznadziejne. Surowo ocenia też
siebie. Nie interesuje go nic poza sobą, własnymi
przeżyciami, doświadczeniami, interesami. Uważa, że
nic w życiu nie osiągnie, wszystko o czym marzył jest
poza nim. Piętnastolatki to głównie zanurzeni we
własnym wnętrzu introwertycy.
Piętnastolatki są jednocześnie bardzo chwiejne
uczuciowo. Ich nastroje zmieniają się szybko.
Wszystkie uczucia przeżywają z maksymalną
intensywnością.
Piszą pamiętniki, wiersze itp.
Są drażliwi, wybuchowi, agresywni bądź zamknięci w
sobie.
STOSUNKI Z DOROSŁYMI
Stosunki między piętnastolatkami a dorosłymi należą do
najtrudniejszych.
Stanowczo domagają się autonomii nie otrzymując jej.
Robią awantury, rozpaczają, uciekają z domu i robią na
złość dorosłym. Jedynym sensownym wyjściem z tej
sytuacji jest rozmowa z nastolatkiem (wszelka krytyka,
bądź obrażanie się dorosłych nie jest dobrą strategią
postępowania).
Młodzi ludzie czują się niezrozumiani przez dorosłych i
często sygnalizując otoczeniu swe osamotnienie
dokonują kradzieży, lub innych naruszeń porządku
prawnego. Coraz częściej zdarzają się też próby
samobójcze.
Jeszcze jednym zagrożeniem jest nadmierne odchudzanie,
które może przejść w zaburzenie zwane jadłowstrętem
psychicznym, czyli anoreksją.
ROZWÓJ FIZYCZNY I SEKSUALNY
Na pierwszym planie są uczucia, seks
schodzi na plan dalszy. Związki zawiązywane
w tym czasie są niezwykle poważne. Wszelkie
pogwałcenia kodeksu związku bywa powodem
rozstania.
Niejednokrotnie zdarza się też zakochać w
rówieśniku tej samej płci. Te
,,homoseksualne” fascynacje z reguły mijają
bez śladu, a w większości przypadków zostają
zapomniane.
Rozwój normatywny
16 lat
Szesnastolatki są przede wszystkim zajętymi
konkretnym działaniem ekstrawertykami.
Temu zwrotowi na zewnątrz towarzyszy bardzo
znaczne uspokojenie wewnętrzne i spadek
napięcia psychicznego.
Szesnastolatki są na ogół pogodne, otwarte,
rozluźnione i skłonne do pewnego
podbarwionego sarkazmem dystansu – nie
tylko do otoczenia, ale również (co jest dużą
nowością) do samych siebie.
STOSUNKI Z DOROSŁYMI
Ich bunt przeciwko dorosłym i autorytetom, przestaje
mieć wyłącznie emocjonalny charakter, przenosząc
się w znacznej mierze na płaszczyznę intelektualnych
sporów i kontrowersji. Wiąże się to z poszukiwaniem
przez nich własnej tożsamości i światopoglądu.
Krytyka dotyczy rodziców i innych dorosłych. Jest to dla
wielu z niech potężny wstrząs, młodzież bowiem na ogół
nie zna litości, mówi rzeczy, których dorośli nie
spodziewali się usłyszeć od nikogo, a już najmniej od
własnych dzieci. Jednakże wszelkie próby tłumienia owej
krytyki za pomocą tzw. autorytetu dorosłych nie zdają się
na nic, bo młodzież – szczególnie w nerwach – mówi, co
chce.
Ten wiek charakteryzuje się brakiem
obiektywizmu w ocenie dorosłych.
ROZWÓJ EMOCJONALNY
Przyczyny złości u szesnastolatków są takie
same jak u piętnastolatków. Szesnastolatki
na ogół gwałtownie reagują na
obserwowaną niezgodność słów z czynami
(szczególnie w przypadku rodziców i innych
dorosłych), na mijanie się z prawdą (chociaż
sobie kłamstwa wybaczają dość łatwo), na
przejawy nietolerancji i
niesprawiedliwości, na przemoc i
okrucieństwo itd. Potrafią oburzać się na
wszystkie te sytuacje, sami będąc
jednocześnie bezmyślnymi, nietolerancyjnymi
czy okrutnymi i w tym między innymi
przejawia się ich niedojrzałość.
SYTUAZJE SPOŁECZNE
Szesnastolatki boją się głównie sytuacji
społecznych. Boją się sprawdzianów,
klasówek, złych ocen, wypowiedzi na
forum klasy i nade wszystkim nauczycieli,
którzy nagminnie wykorzystują
wymienione sytuacje dla utrzymania swej
przewagi nad uczniami.
Lękają się jak ognia kompromitacji i
związanej z tym ewentualnej
niepopularności wśród kolegów.
Obawiają się też publicznych wystąpień,
znalezienia się w grupie nieznanych osób,
wykonywania na czas lub na ocenę nawet
dobrze opanowanych czynności.
ROZWÓJ UCZUCIOWY
W szesnastym roku życia chodzenie parami
staje się powszechne. Spędzają ze sobą
długie godziny, często razem się uczą,
wspólnie uczestniczą w rozrywkach
i imprezach towarzyskich.
W zaciszu swoich pokojów, kin, czy
ustronnych miejsc „w plenerze” pocałunki
przestają być niewinne,
a pieszczoty nabierają erotycznej
intensywności, obejmując nieraz w zasadzie
wszystkie formy kontaktu fizycznego.
SYTUAZJE NIEPOKOJĄCE
Sięganie przez młodych po alkohol i
narkotyki,
u niektórych mamy nawet do czynienia z
uzależnieniem, mimo że często rodzice
niczego nie zauważyli.
Z powodu niepowodzeń i utraty prestiżu w
szkole, nieporozumień towarzyskich lub
dramatów miłosnych, niektóre szesnastolatki
mogą dokonać prób samobójczych.
Niektóre szesnastoletnie dziewczęta mogą
zachorować na anorexia nervosa.
Diagnoza sytuacji
rodzinnej
Rodzina dobrze
Rodzina dobrze
funkcjonująca
funkcjonująca
Rodzina ź
Rodzina ź
le
le
funkcjonująca
funkcjonująca
Dobra komunikacja
Dobra komunikacja
Zła komunikacja
Zła komunikacja
Prawidłowe stosowanie kar i
Prawidłowe stosowanie kar i
nagród
nagród
Źle stosowane kary
Źle stosowane kary
Autorytet w rodzinie
Autorytet w rodzinie
Brak autorytetu
Brak autorytetu
Ustalone granice w
Ustalone granice w
wychowaniu dziecka
wychowaniu dziecka
Bark granic
Bark granic
Czas i uwaga skierowana na
Czas i uwaga skierowana na
dzieci
dzieci
Brak czasu
Brak czasu
Prawidłowe wzory i relacje
Prawidłowe wzory i relacje
rodzinne
rodzinne
Zaburzone wzory i relacje
Zaburzone wzory i relacje
rodzinne
rodzinne
Diagnoza funkcjonowania
szkolnego
lider,,formalny, nieformalny”; pozytywny,
negatywny
kozioł ofiarny
błazen
sumienie grupy
dobry uczeń
szara eminencja
buntownik
ROLE GRUPOWE
Rzeźbiarz
Przykładowe pytania:
• Co czułeś jak zostałeś wybrany pierwszy,
ostatni?
• Czy odpowiadało Ci miejsce w którym
zostałeś postawiony?
• Czy udało Ci się ustawić rzeźbę tak jak
sobie zaplanowałeś?
• Co ci sprawiło największy problem w
realizacji rzeźby?
DIAGNOZA POSTACI
SOCJOMETRYCZNEJ
Ważne pytania
Komu z klasy powierzyłbyś tajemnicę? Wymień z
imienia i nazwiska trzy osoby z klasy. Pod 1 wpisz
osobę której w pierwszej kolejności mógłbyś
powierzyć tajemnicę, pod 2 drugiej a pod 3 trzeciej.
Komu z klasy nie powierzyłbyś tajemnicy? Wymień z
imienia i nazwiska trzy osoby z klasy. Pod 1 wpisz
osobę której w pierwszej kolejności nie powierzyłbyś
tajemnicy, pod 2 drugiej a pod 3 trzeciej.