ŻYWIENIE W CHIRURGII 4

background image

ŻYWIENIE W

ŻYWIENIE W

CHIRURGII

CHIRURGII

background image

PODSTAWY

PODSTAWY

FIZJOLOGICZNE

FIZJOLOGICZNE

ŻYWIENIA

ŻYWIENIA

ZASOBY ENERGETYCZNE USTROJU

ZASOBY ENERGETYCZNE USTROJU

Są 3 źródła energii w metaboliźmie

Są 3 źródła energii w metaboliźmie

człowieka: węglowodany, białka i

człowieka: węglowodany, białka i

tłuszcze.

tłuszcze.

Białka, przyjęte w pożywieniu, bądź

Białka, przyjęte w pożywieniu, bądź

pochodzące z katabolizmu, są

pochodzące z katabolizmu, są

zamieniane na glukozę przed

zamieniane na glukozę przed

wykorzystaniem ich jako źródło

wykorzystaniem ich jako źródło

energii.

energii.

background image

ZASOBY ENRGETYCZNE

ZASOBY ENRGETYCZNE

USTROJU

USTROJU

SKŁAD ZASOBÓW ENERGETYCZNYCH

SKŁAD ZASOBÓW ENERGETYCZNYCH

ZDROWEGO CZŁOWIEKA (wg Cahilla)

ZDROWEGO CZŁOWIEKA (wg Cahilla)

WĘGLOWODANY 0,3 kg 1200 kcal

WĘGLOWODANY 0,3 kg 1200 kcal

BIAŁKA 6,0 kg 25000 kcal

BIAŁKA 6,0 kg 25000 kcal

TŁUSZCZE 15,0 kg 140000

TŁUSZCZE 15,0 kg 140000

kcal

kcal

background image

ZASOBY ENERGETYCZNE

ZASOBY ENERGETYCZNE

USTROJU

USTROJU

ZASOBY WĘGLOWODANÓW

ZASOBY WĘGLOWODANÓW

Głównym jest glikogen wątrobowy i

Głównym jest glikogen wątrobowy i

mięśniowy.

mięśniowy.

Mogą one pokryć podstawowe

Mogą one pokryć podstawowe

zapotrzebowanie energetyczne przez

zapotrzebowanie energetyczne przez

okres ok. 1 dnia.

okres ok. 1 dnia.

1 g glukozy to źródło jedynie 2-3 kcal.

1 g glukozy to źródło jedynie 2-3 kcal.

background image

ZASOBY ENERGETYCZNE

ZASOBY ENERGETYCZNE

USTROJU

USTROJU

ZASOBY BIAŁKA

ZASOBY BIAŁKA

Białko jest bogatszym źródłem energii,

Białko jest bogatszym źródłem energii,

ale każda cząstka białka ma swoją

ale każda cząstka białka ma swoją

funkcję w organizmie (np. enzymy,

funkcję w organizmie (np. enzymy,

białka kurczliwe mięśni). Stąd każda

białka kurczliwe mięśni). Stąd każda

utrata białka powoduje wypadnięcie

utrata białka powoduje wypadnięcie

określonych funkcji.

określonych funkcji.

ZASOBY TŁUSZCZY

ZASOBY TŁUSZCZY

Tłuszcze są bogatym energetycznie

Tłuszcze są bogatym energetycznie

materiałem zapasowym w stosunku

materiałem zapasowym w stosunku

do swojej masy, dając ok. 9 kcal na

do swojej masy, dając ok. 9 kcal na

1g.

1g.

background image

PODSTAWOWE

PODSTAWOWE

POTRZEBY USTROJU

POTRZEBY USTROJU

ZAPOTRZEBOWANIE ENERGETYCZNE

ZAPOTRZEBOWANIE ENERGETYCZNE

USTROJU

USTROJU

Spoczynkowe zapotrzebowanie

Spoczynkowe zapotrzebowanie

energetyczne (REE – resting energy

energetyczne (REE – resting energy

expend) = (BMR – basal metabolic

expend) = (BMR – basal metabolic

rate) wynosi ok. 30 kcal/kg/24h.

rate) wynosi ok. 30 kcal/kg/24h.

Dobowy wydatek energetyczny

Dobowy wydatek energetyczny

zmienia się w zależności od wieku,

zmienia się w zależności od wieku,

płci, aktywności fizycznej, np. jest

płci, aktywności fizycznej, np. jest

większy u dzieci, rośnie na skutek

większy u dzieci, rośnie na skutek

wykonywanej pracy lub ćwiczeń.

wykonywanej pracy lub ćwiczeń.

background image

ZAPOTRZEBOWANIE

ZAPOTRZEBOWANIE

ENERGETYCZNE

ENERGETYCZNE

USTROJU

USTROJU

Dobowe zapotrzebowanie kaloryczne pomaga

Dobowe zapotrzebowanie kaloryczne pomaga

wyliczyć

wyliczyć

np. wzór Harrisa – Benedicta.

np. wzór Harrisa – Benedicta.

Dla mężczyzn

Dla mężczyzn

66,47 + 13,35 (M) + 5,00 (W) –

66,47 + 13,35 (M) + 5,00 (W) –

6,76 (A)

6,76 (A)

Dla kobiet

Dla kobiet

65,51 + 9,56 (M) + 1,85 (W) – 4,68

65,51 + 9,56 (M) + 1,85 (W) – 4,68

(A)

(A)

M – masa ciała w kg, W – wzrost w cm, A – wiek

M – masa ciała w kg, W – wzrost w cm, A – wiek

w latach

w latach

W celu ostatecznego wyliczenia dobowego

W celu ostatecznego wyliczenia dobowego

zapotrzebowania energetycznego, wynik ten

zapotrzebowania energetycznego, wynik ten

należy pomnożyć przez odpowiedni czynnik

należy pomnożyć przez odpowiedni czynnik

aktywności:

aktywności:

1,2 – odpoczynek w łóżku

1,2 – odpoczynek w łóżku

1,3 – chodzenie

1,3 – chodzenie

1,8 – uraz i złamania

1,8 – uraz i złamania

2,0 – ciężka posocznica

2,0 – ciężka posocznica

1,3 – na każdy 1 stopień wzrostu ciepłoty ciała

1,3 – na każdy 1 stopień wzrostu ciepłoty ciała

background image

ZAPOTRZEBOWANIE

ZAPOTRZEBOWANIE

ENERGETYCZNE

ENERGETYCZNE

USTROJU

USTROJU

Inny bardziej uproszczony wzór

Inny bardziej uproszczony wzór

pomagający wyliczyć dobowe

pomagający wyliczyć dobowe

zapotrzebowanie energetyczne

zapotrzebowanie energetyczne

35 kcal/kg mc/24h

35 kcal/kg mc/24h

+ 12 % u chorych po większych

+ 12 % u chorych po większych

zabiegach operacyjnych

zabiegach operacyjnych

+ 20 – 50 % u chorych z posocznicą

+ 20 – 50 % u chorych z posocznicą

+ 100 % przy oparzeniach

+ 100 % przy oparzeniach

background image

ZAPOTRZEBOWANIE

ZAPOTRZEBOWANIE

ENERGETYCZNE

ENERGETYCZNE

USTROJU

USTROJU

ZAPOTRZEBOWANIE NA BIAŁKO

ZAPOTRZEBOWANIE NA BIAŁKO

Pewna ilość białka tracona jest

Pewna ilość białka tracona jest

codziennie w postaci złuszczonych

codziennie w postaci złuszczonych

nabłonków (nabłonek jelit, skóra).

nabłonków (nabłonek jelit, skóra).

Pewna ilość białek jest metabolizowana

Pewna ilość białek jest metabolizowana

jako źródło energii podczas codziennych

jako źródło energii podczas codziennych

krótkich okresów głodzenia.

krótkich okresów głodzenia.

Dobowe zapotrzebowanie na białko

Dobowe zapotrzebowanie na białko

wynosi

wynosi

30 – 50 g/dobę.

30 – 50 g/dobę.

CHORY HOSPITALIZOWANY WYMAGA

CHORY HOSPITALIZOWANY WYMAGA

2000 kcal i 60 g BIAŁKA NA DOBĘ

2000 kcal i 60 g BIAŁKA NA DOBĘ

background image

ZABURZENIA

ZABURZENIA

METABOLICZNE

METABOLICZNE

ZABURZENIA METABOLICZNE W GŁODZIE

ZABURZENIA METABOLICZNE W GŁODZIE

W czasie pierwszych kilku dni głodowania

W czasie pierwszych kilku dni głodowania

zapotrzebowanie energetyczne ustroju jest

zapotrzebowanie energetyczne ustroju jest

pokrywane przez tłuszcze i białka, glikogen

pokrywane przez tłuszcze i białka, glikogen

jest oszczędzany.

jest oszczędzany.

Większość zużywanego białka (gł.z mięśni

Większość zużywanego białka (gł.z mięśni

szkieletowych) jest przekształcane w

szkieletowych) jest przekształcane w

wątrobie w glukozę.

wątrobie w glukozę.

Większość tej endogennie produkowanej

Większość tej endogennie produkowanej

glukozy jest zużywana przez OUN.

glukozy jest zużywana przez OUN.

Jeśli głodowanie trwa dłużej niż kilka dni

Jeśli głodowanie trwa dłużej niż kilka dni

utrata białka zmniejsza się wraz ze wzrostem

utrata białka zmniejsza się wraz ze wzrostem

zużycia tłuszczu jako źródła energii dla OUN.

zużycia tłuszczu jako źródła energii dla OUN.

background image

ZABURZENIA

ZABURZENIA

METABOLICZNE

METABOLICZNE

ZABURZENIA METABOLICZNE

ZABURZENIA METABOLICZNE

POURAZOWE

POURAZOWE

Metaboliczne i endokrynologiczne

Metaboliczne i endokrynologiczne

skutki zabiegów operacyjnych, urazów

skutki zabiegów operacyjnych, urazów

czy zakażeń można podzielić na 3

czy zakażeń można podzielić na 3

fazy.

fazy.

Nasilenie zmian i czas trwania każdej

Nasilenie zmian i czas trwania każdej

z faz zmienia się znacznie i ściśle

z faz zmienia się znacznie i ściśle

zależy od ciężkości urazu.

zależy od ciężkości urazu.

background image

ZABURZENIA

ZABURZENIA

METABOLICZNE

METABOLICZNE

POURAZOWE

POURAZOWE

FAZA PIERWSZA – FAZA

FAZA PIERWSZA – FAZA

KATABOLICZNA

KATABOLICZNA

Najbardziej uderzające są zmiany

Najbardziej uderzające są zmiany

wywołane przez hormony rdzenia i

wywołane przez hormony rdzenia i

kory nadnerczy.

kory nadnerczy.

Organizm w tym okresie nie może

Organizm w tym okresie nie może

efektywnie wykorzystać

efektywnie wykorzystać

endogennych źródeł energii z

endogennych źródeł energii z

jednoczesnym oszczędzaniem

jednoczesnym oszczędzaniem

białka.

białka.

Szczególnie urazy powodują stałe,

Szczególnie urazy powodują stałe,

systematyczne zwiększenie zużycia

systematyczne zwiększenie zużycia

białek ustroju.

białek ustroju.

background image

ZABURZENIA

ZABURZENIA

METABOLICZNE

METABOLICZNE

POURAZOWE

POURAZOWE

FAZA DRUGA – WCZESNA FAZA

FAZA DRUGA – WCZESNA FAZA

ANABOLICZNA

ANABOLICZNA

Po kilku dniach lub tygodniach ustrój

Po kilku dniach lub tygodniach ustrój

przechodzi

przechodzi

w fazę anabolizmu, jest to okres

w fazę anabolizmu, jest to okres

wycofywania się kortykosterydów i

wycofywania się kortykosterydów i

powrotu do dodatniego bilansu

powrotu do dodatniego bilansu

azotowego.

azotowego.

FAZA TRZECIA – PÓŹNA FAZA

FAZA TRZECIA – PÓŹNA FAZA

ANABOLICZNA

ANABOLICZNA

Jest ściśle związana ze stopniowym

Jest ściśle związana ze stopniowym

przyrostem tkanki tłuszczowej, podczas

przyrostem tkanki tłuszczowej, podczas

gdy dodatni już uprzednio bilans

gdy dodatni już uprzednio bilans

azotowy wraca do wartości

azotowy wraca do wartości

fizjologicznych.

fizjologicznych.

Okres ten kończy się z chwilą osiągnięcia

Okres ten kończy się z chwilą osiągnięcia

prawidłowej masy ciała.

prawidłowej masy ciała.

background image

LECZENIE ŻYWIENIOWE

LECZENIE ŻYWIENIOWE

LECZENIE ŻYWIENIOWE – jego celem jest

LECZENIE ŻYWIENIOWE – jego celem jest

dostarczenie białek, węglowodanów,

dostarczenie białek, węglowodanów,

tłuszczów, elektrolitów i witamin w takiej

tłuszczów, elektrolitów i witamin w takiej

formie i ilości, aby chory mógł odtworzyć

formie i ilości, aby chory mógł odtworzyć

i utrzymać masę komórkową.

i utrzymać masę komórkową.

Zapotrzebowanie na kalorie oraz na białko

Zapotrzebowanie na kalorie oraz na białko

zwiększa się w czasie choroby, po urazie,

zwiększa się w czasie choroby, po urazie,

operacji, zakażeniu.

operacji, zakażeniu.

Istnieje ścisły związek pomiędzy częstością

Istnieje ścisły związek pomiędzy częstością

powikłań

powikłań

i śmiertelnością pooperacyjną a stanem

i śmiertelnością pooperacyjną a stanem

odżywienia chorego.

odżywienia chorego.

U pacjentów niedożywionych śmiertelność

U pacjentów niedożywionych śmiertelność

operacyjna jest 4 – 10 krotnie wyższa,

operacyjna jest 4 – 10 krotnie wyższa,

szczególnie maleje odporność na zakażenia,

szczególnie maleje odporność na zakażenia,

a proces gojenia ran jest upośledzony.

a proces gojenia ran jest upośledzony.

background image

LECZENIE ŻYWIENIOWE

LECZENIE ŻYWIENIOWE

Większość chorych poddanych

Większość chorych poddanych

zabiegom chirurgicznym przechodzi

zabiegom chirurgicznym przechodzi

krótki okres katabolizmu i głodowania

krótki okres katabolizmu i głodowania

bez klinicznie znamiennych zaburzeń.

bez klinicznie znamiennych zaburzeń.

Nie wymagają oni specjalnego

Nie wymagają oni specjalnego

żywienia.

żywienia.

Odpowiednia ilość płynów o

Odpowiednia ilość płynów o

właściwym składzie elektrolitowym i

właściwym składzie elektrolitowym i

przynajmniej 100g glukozy na dobę

przynajmniej 100g glukozy na dobę

dla ograniczenia katabolizmu

dla ograniczenia katabolizmu

białkowego, to wszystko co jest tym

białkowego, to wszystko co jest tym

chorym potrzebne.

chorym potrzebne.

background image

LECZENIE ŻYWIENIOWE

LECZENIE ŻYWIENIOWE

Istnieje grupa pacjentów, u których

Istnieje grupa pacjentów, u których

wspomagające odżywianie nie jest

wspomagające odżywianie nie jest

konieczne dla ratowania życia, ale

konieczne dla ratowania życia, ale

może znacznie skrócić okres odnowy

może znacznie skrócić okres odnowy

pooperacyjnej i ograniczyć do

pooperacyjnej i ograniczyć do

minimum liczbę powikłań.

minimum liczbę powikłań.

Czasem przyczyną krytycznego stanu

Czasem przyczyną krytycznego stanu

chorego jest nie zasadnicza choroba,

chorego jest nie zasadnicza choroba,

ale wtórne zaburzenia metaboliczne

ale wtórne zaburzenia metaboliczne

wynikające z niedożywienia.

wynikające z niedożywienia.

background image

LECZENIE ŻYWIENIOWE

LECZENIE ŻYWIENIOWE

Pewna grupa chorych wymaga

Pewna grupa chorych wymaga

odżywienia dodatkowego, decyduje to

odżywienia dodatkowego, decyduje to

o skuteczności leczenia.

o skuteczności leczenia.

Są to chorzy z poważnymi rozległymi

Są to chorzy z poważnymi rozległymi

obrażeniami, chorzy z uprzednią

obrażeniami, chorzy z uprzednią

utratą masy ciała i zmniejszonymi

utratą masy ciała i zmniejszonymi

zasobami energetycznymi ustroju,

zasobami energetycznymi ustroju,

chorzy w stanie zakażenia, wszyscy ci,

chorzy w stanie zakażenia, wszyscy ci,

którzy nie mogą odżywiać się

którzy nie mogą odżywiać się

normalnie, z poważnymi powikłaniami

normalnie, z poważnymi powikłaniami

pooperacyjnymi.

pooperacyjnymi.

background image

LECZENIE ŻYWIENIOWE

LECZENIE ŻYWIENIOWE

STAN NIEDOŻYWIENIA przy przyjęciu do

STAN NIEDOŻYWIENIA przy przyjęciu do

szpitala lub możliwość jego wystąpienia

szpitala lub możliwość jego wystąpienia

podczas hospitalizacji należy podejrzewać u

podczas hospitalizacji należy podejrzewać u

chorych:

chorych:

Ze znaczną niedowagą (poniżej 80% masy

Ze znaczną niedowagą (poniżej 80% masy

należnej)

należnej)

Z niezamierzoną utratą masy ciała o 10% w

Z niezamierzoną utratą masy ciała o 10% w

ostatnich 3 miesiącach.

ostatnich 3 miesiącach.

Po przebytych operacjach lub radioterapii.

Po przebytych operacjach lub radioterapii.

W wieku powyżej 65 lat.

W wieku powyżej 65 lat.

U chorych ubogich.

U chorych ubogich.

Z badań biochemicznych największe

Z badań biochemicznych największe

znaczenie dla oceny odżywienia ma stężenie

znaczenie dla oceny odżywienia ma stężenie

albumin w surowicy krwi poniżej 3,2g/dl i

albumin w surowicy krwi poniżej 3,2g/dl i

liczba limfocytów poniżej 1200 w 1mm

liczba limfocytów poniżej 1200 w 1mm

3

3

krwi

krwi

obwodowej

obwodowej

background image

LECZENIE ŻYWIENIOWE

LECZENIE ŻYWIENIOWE

Żywienie można prowadzić

Żywienie można prowadzić

następującymi drogami:

następującymi drogami:

ŻYWIENIE DOJELITOWE ( ENTERALNE )

ŻYWIENIE DOJELITOWE ( ENTERALNE )

Doustne

Doustne

Zgłębnik żołądkowy lub jelitowy

Zgłębnik żołądkowy lub jelitowy

Przetoka żołądkowa

Przetoka żołądkowa

Mikrojejunostomia

Mikrojejunostomia

ŻYWIENIE POZAJELITOWE

ŻYWIENIE POZAJELITOWE

( PARENTERALNE )

( PARENTERALNE )

Przez żyły obwodowe

Przez żyły obwodowe

Przez żyły centralne

Przez żyły centralne

background image

LECZENIE ŻYWIENIOWE

LECZENIE ŻYWIENIOWE

ŻYWIENIE DOUSTNE

ŻYWIENIE DOUSTNE

Najkorzystniejsza forma żywienia i

Najkorzystniejsza forma żywienia i

powinna być stosowana we wszystkich

powinna być stosowana we wszystkich

przypadkach, gdy tylko jest to możliwe.

przypadkach, gdy tylko jest to możliwe.

Niestety zbyt mało uwagi poświęca się

Niestety zbyt mało uwagi poświęca się

optymalnemu wykorzystaniu tej drogi

optymalnemu wykorzystaniu tej drogi

żywienia.

żywienia.

Problemem jest brak umiejętności

Problemem jest brak umiejętności

przygotowania posiłków szpitalnych w

przygotowania posiłków szpitalnych w

postaci atrakcyjnej i smacznej.

postaci atrakcyjnej i smacznej.

Posiłków powinno być co najmniej 5.

Posiłków powinno być co najmniej 5.

background image

ŻYWIENIE DOUSTNE

ŻYWIENIE DOUSTNE

W operacjach brzusznych w dniu operacji

W operacjach brzusznych w dniu operacji

chorzy pozostają bez napojów i

chorzy pozostają bez napojów i

pokarmów, a jedynie nawilżają usta.

pokarmów, a jedynie nawilżają usta.

W następnym dniu podaje się herbatę,

W następnym dniu podaje się herbatę,

początkowo od powolnego picia

początkowo od powolnego picia

łyżeczkami,

łyżeczkami,

a później w dowolnej ilości.

a później w dowolnej ilości.

Gdy zacznie się perystaltyka jelit, chory

Gdy zacznie się perystaltyka jelit, chory

może pić mleko i kleik, a w następnych

może pić mleko i kleik, a w następnych

dniach spożywać pełne posiłki.

dniach spożywać pełne posiłki.

Po operacjach jelita grubego można

Po operacjach jelita grubego można

wcześniej niż po operacjach żołądka

wcześniej niż po operacjach żołądka

podawać napoje i pokarmy, oczywiście

podawać napoje i pokarmy, oczywiście

nie zawierające błonnika.

nie zawierające błonnika.

background image

RODZAJE DIET

RODZAJE DIET

DIETA OGÓLNA ( PODSTAWOWA )

DIETA OGÓLNA ( PODSTAWOWA )

Stosujemy w przygotowaniu chorych bez

Stosujemy w przygotowaniu chorych bez

objawów niedożywienia do planowych

objawów niedożywienia do planowych

operacji.

operacji.

W późnym niepowikłanym przebiegu

W późnym niepowikłanym przebiegu

pooperacyjnym.

pooperacyjnym.

2000 kcal/24h + 60 g białka.

2000 kcal/24h + 60 g białka.

DIETA BOGATOBIAŁKOWA,

DIETA BOGATOBIAŁKOWA,

BOGATOENERGETYCZNA I

BOGATOENERGETYCZNA I

BOGATOWITAMINOWA

BOGATOWITAMINOWA

Stosowana u chorych niedożywionych lub

Stosowana u chorych niedożywionych lub

wymagających zwiększonej podaży energii

wymagających zwiększonej podaży energii

np. nadczynność tarczycy, gorączka, okres

np. nadczynność tarczycy, gorączka, okres

zdrowienia.

zdrowienia.

Powinna dostarczać co najmniej 3000 – 3500

Powinna dostarczać co najmniej 3000 – 3500

kcal i 100 – 150 g białka na dobę .

kcal i 100 – 150 g białka na dobę .

background image

RODZAJE DIET

RODZAJE DIET

DIETA HIPERALIMENTACYJNA

DIETA HIPERALIMENTACYJNA

Jej zadaniem jest usunięcie stanu

Jej zadaniem jest usunięcie stanu

niedożywienia.

niedożywienia.

Dla osób w wieku dojrzałym nie przekracza

Dla osób w wieku dojrzałym nie przekracza

60 kcal/kg należnej masy ciała/dobę, powyżej

60 kcal/kg należnej masy ciała/dobę, powyżej

50 rż 50 kcal/kg należnej masy ciała/dobę.

50 rż 50 kcal/kg należnej masy ciała/dobę.

WSKAZANIA DO DIETY

WSKAZANIA DO DIETY

HIPERALIMENTACYJNEJ

HIPERALIMENTACYJNEJ

Przed operacją w niedożywieniu.

Przed operacją w niedożywieniu.

U chorych z posocznicą i ciężkimi

U chorych z posocznicą i ciężkimi

powikłaniami chirurgicznymi.

powikłaniami chirurgicznymi.

Z zewnętrzną przetoką żołądkową i jelitową.

Z zewnętrzną przetoką żołądkową i jelitową.

Z rozległymi oparzeniami lub urazami.

Z rozległymi oparzeniami lub urazami.

Poddanych radioterapii lub chemioterapii w

Poddanych radioterapii lub chemioterapii w

nowotworach.

nowotworach.

background image

RODZAJE DIET

RODZAJE DIET

DIETA PŁYNNA

DIETA PŁYNNA

Powinna zawierać do 2500 kcal, do

Powinna zawierać do 2500 kcal, do

100 g białka.

100 g białka.

Stosuje się u chorych z prawidłowym

Stosuje się u chorych z prawidłowym

odchodzeniem gazów, brakiem wzdęć

odchodzeniem gazów, brakiem wzdęć

i zalegania w żołądku.

i zalegania w żołądku.

2 doba po appendektomii

2 doba po appendektomii

3 doba po cholecystektomii

3 doba po cholecystektomii

4 doba po gastrektomii

4 doba po gastrektomii

background image

RODZAJE DIET

RODZAJE DIET

DIETA PÓŁPŁYNNA

DIETA PÓŁPŁYNNA

Podaje się potrawy w postaci

Podaje się potrawy w postaci

rozdrobnionej

rozdrobnionej

Zaleca się po wypróżnieniu, a więc

Zaleca się po wypróżnieniu, a więc

zwykle 4 – 6 dzień po operacji.

zwykle 4 – 6 dzień po operacji.

Jest to żywienie przejściowe między

Jest to żywienie przejściowe między

dietą płynną a dietą której chory

dietą płynną a dietą której chory

będzie przestrzegał przez dłuższy czas

będzie przestrzegał przez dłuższy czas

po zabiegu.

po zabiegu.

background image

RODZAJE DIET

RODZAJE DIET

DIETA NISKORESZTKOWA (BEZ

DIETA NISKORESZTKOWA (BEZ

BŁONNIKA)

BŁONNIKA)

Niskie przetoki jelitowe.

Niskie przetoki jelitowe.

Przygotowanie do operacji na jelicie

Przygotowanie do operacji na jelicie

grubym.

grubym.

Zapalne choroby jelita grubego.

Zapalne choroby jelita grubego.

Uchyłkowatość jelit.

Uchyłkowatość jelit.

background image

METODY ŻYWIENIA

METODY ŻYWIENIA

DOJELITOWEGO

DOJELITOWEGO

(ENTERALNEGO)

(ENTERALNEGO)

ŻYWIENIE PRZEZ ZGŁĘBNIK ŻOŁĄDKOWY LUB

ŻYWIENIE PRZEZ ZGŁĘBNIK ŻOŁĄDKOWY LUB

JELITOWY

JELITOWY

Cienka sonda (średnicy 1-2 mm,najlepiej

Cienka sonda (średnicy 1-2 mm,najlepiej

silionowa lub

silionowa lub

z poliuretanu) wprowadzona przez nos do

z poliuretanu) wprowadzona przez nos do

żołądka, dwunastnicy lub jelita cienkiego.

żołądka, dwunastnicy lub jelita cienkiego.

Cienkie zgłębniki pozwalają na długotrwałe ich

Cienkie zgłębniki pozwalają na długotrwałe ich

utrzymywanie w przewodzie pokarmowym, ale

utrzymywanie w przewodzie pokarmowym, ale

nie wszystkie mieszanki możemy stosować.

nie wszystkie mieszanki możemy stosować.

Zaleca się podawanie odżywek lub diet

Zaleca się podawanie odżywek lub diet

elementarnych

elementarnych

w stałym wlewie kroplowym, a nie w postaci

w stałym wlewie kroplowym, a nie w postaci

odżywienia porcjowanego.

odżywienia porcjowanego.

Zgłębnik należy przepłukiwać po każdej porcji

Zgłębnik należy przepłukiwać po każdej porcji

zagęszczonego pokarmu lub 3-krotnie w ciągu

zagęszczonego pokarmu lub 3-krotnie w ciągu

doby w razie podawania ciągłego.

doby w razie podawania ciągłego.

Im wyżej w przewodzie pokarmowym znajduje

Im wyżej w przewodzie pokarmowym znajduje

się zgłębnik, tym lepsza jest tolerancja

się zgłębnik, tym lepsza jest tolerancja

podawanych substancji.

podawanych substancji.

background image

ŻYWIENIE PRZEZ

ŻYWIENIE PRZEZ

ZGŁĘBNIK ŻOŁĄDKOWY

ZGŁĘBNIK ŻOŁĄDKOWY

LUB JELITOWY

LUB JELITOWY

Do żołądka można podawać diety

Do żołądka można podawać diety

zbliżone do doustnych pod warunkiem

zbliżone do doustnych pod warunkiem

rozdrobnienia i upłynnienia.

rozdrobnienia i upłynnienia.

W jelicie tolerowane są rozcieńczone

W jelicie tolerowane są rozcieńczone

produkty prostej budowy chemicznej.

produkty prostej budowy chemicznej.

Używając grubych zgłębników możemy

Używając grubych zgłębników możemy

stosować różnorodne odżywki (w tym

stosować różnorodne odżywki (w tym

również normalne posiłki miksowane do

również normalne posiłki miksowane do

postaci płynnej, jeśli zgłębnik jest

postaci płynnej, jeśli zgłębnik jest

umieszczony w żołądku).

umieszczony w żołądku).

Wadą tej metody jest ograniczony czas

Wadą tej metody jest ograniczony czas

stosowania grubych zgłębników. Chorzy

stosowania grubych zgłębników. Chorzy

źle je znoszą, mogą prowadzić do stanów

źle je znoszą, mogą prowadzić do stanów

zapalnych jamy nosowo-gardłowej i

zapalnych jamy nosowo-gardłowej i

utrudniać oddychanie.

utrudniać oddychanie.

background image

ŻYWIENIE ENTRERALNE

ŻYWIENIE ENTRERALNE

ŻYWIENIE PRZEZ PRZETOKĘ

ŻYWIENIE PRZEZ PRZETOKĘ

ŻOŁĄDKOWĄ

ŻOŁĄDKOWĄ

Jest kilka metod wytwarzania odżywczej

Jest kilka metod wytwarzania odżywczej

przetoki żołądka.

przetoki żołądka.

MIKROGASTROSTOMIA ODŻYWCZA

MIKROGASTROSTOMIA ODŻYWCZA

wytworzona metodą endoskopową.

wytworzona metodą endoskopową.

Gastroskop wprowadzamy do wnętrza

Gastroskop wprowadzamy do wnętrza

żołądka i oświetlamy jego ściany.

żołądka i oświetlamy jego ściany.

Przezskórnie, w kierunku widocznego

Przezskórnie, w kierunku widocznego

przez powłoki światła wprowadzamy

przez powłoki światła wprowadzamy

przezskórnie specjalną igłę, a przez jej

przezskórnie specjalną igłę, a przez jej

kanał cienki cewnik, igłę wyjmujemy, a

kanał cienki cewnik, igłę wyjmujemy, a

cewnik jest mocowany do skóry.

cewnik jest mocowany do skóry.

background image

ŻYWINIE PRZEZ

ŻYWINIE PRZEZ

PRZETOKĘ ŻOŁĄDKOWĄ

PRZETOKĘ ŻOŁĄDKOWĄ

MIKROGASTROSTOMIA ODŻYWCZA

MIKROGASTROSTOMIA ODŻYWCZA

wytworzona za pomocą zgłębnika

wytworzona za pomocą zgłębnika

zakończonego balonem.

zakończonego balonem.

Zgłębnik zakończony balonem

Zgłębnik zakończony balonem

wprowadzamy do żołądka.

wprowadzamy do żołądka.

Balon wypełniony powietrzem lub

Balon wypełniony powietrzem lub

płynem napina ściany żołądka i

płynem napina ściany żołądka i

uwypukla jego zarys na skórze brzucha,

uwypukla jego zarys na skórze brzucha,

ukazuje w ten sposób miejsce

ukazuje w ten sposób miejsce

przezskórnego wprowadzenia cewnika.

przezskórnego wprowadzenia cewnika.

Likwidacja mikrogastrostomii nie

Likwidacja mikrogastrostomii nie

wymaga żadnego zabiegu i polega na

wymaga żadnego zabiegu i polega na

prostym usunięciu cewnika.

prostym usunięciu cewnika.

background image

ŻYWIENIE ENTERALNE

ŻYWIENIE ENTERALNE

GASTROSTOMIA ODŻYWCZA

GASTROSTOMIA ODŻYWCZA

W przeciwieństwie do mikrogastrostomii

W przeciwieństwie do mikrogastrostomii

gastrostomia wymaga otwarcia jamy

gastrostomia wymaga otwarcia jamy

brzusznej i to często w znieczuleniu ogólnym.

brzusznej i to często w znieczuleniu ogólnym.

Likwidacja wymaga ponownego zabiegu.

Likwidacja wymaga ponownego zabiegu.

Zabieg polega na wprowadzeniu do światła

Zabieg polega na wprowadzeniu do światła

żołądka grubego drenu, wyprowadzamy go

żołądka grubego drenu, wyprowadzamy go

na zewnątrz przez powłoki jamy brzusznej.

na zewnątrz przez powłoki jamy brzusznej.

Innym sposobem wytworzenia gastrostomii

Innym sposobem wytworzenia gastrostomii

jest połączenie światła żołądka z powłokami

jest połączenie światła żołądka z powłokami

jamy brzusznej antyperystaltyczną wstawką

jamy brzusznej antyperystaltyczną wstawką

jelitową (metoda Lopeza).

jelitową (metoda Lopeza).

Ta metoda znajduje szczególne zastosowanie

Ta metoda znajduje szczególne zastosowanie

w przypadkach, w których przetoka żołądka

w przypadkach, w których przetoka żołądka

ma mieć charakter stały np. nieoperacyjny

ma mieć charakter stały np. nieoperacyjny

rak przełyku.

rak przełyku.

background image

ŻYWIENIE ENTERALNE

ŻYWIENIE ENTERALNE

Dostarczenie mieszanek odżywczych

Dostarczenie mieszanek odżywczych

do żołądka pozwala na wykorzystanie

do żołądka pozwala na wykorzystanie

całej powierzchni absorpcyjnej jelita,

całej powierzchni absorpcyjnej jelita,

co ma znaczenie u chorych, u których

co ma znaczenie u chorych, u których

pozostaje jedynie niewielka jego

pozostaje jedynie niewielka jego

część.

część.

Ponieważ żołądek jest zbiornikiem, w

Ponieważ żołądek jest zbiornikiem, w

którym zostaje wymieszane

którym zostaje wymieszane

pożywienie i wyrównanie jego

pożywienie i wyrównanie jego

toniczności.

toniczności.

Możliwość podania pokarmu do

Możliwość podania pokarmu do

żołądka zapewnia większy wybór diety

żołądka zapewnia większy wybór diety

i techniki samego podawania.

i techniki samego podawania.

background image

ŻYWIENIE ENTERALNE

ŻYWIENIE ENTERALNE

Należy pamiętać o tym, że odżywianie

Należy pamiętać o tym, że odżywianie

przez zgłębnik lub przetokę żołądka

przez zgłębnik lub przetokę żołądka

łączy się z ryzykiem :

łączy się z ryzykiem :

zarzucania żołądkowo-

zarzucania żołądkowo-

przełykowego,

przełykowego,

wymiotami.

wymiotami.

Co za tym idzie istnieje

Co za tym idzie istnieje

prawdopodobieństwo zachłyśnięcia i

prawdopodobieństwo zachłyśnięcia i

aspiracji treści do dróg oddechowych

aspiracji treści do dróg oddechowych

w następstwie czego mogą powstać

w następstwie czego mogą powstać

poważne powikłania płucne.

poważne powikłania płucne.

background image

ŻYWIENIE ENTERALNE

ŻYWIENIE ENTERALNE

Przeciwwskazaniami do odżywiania przez

Przeciwwskazaniami do odżywiania przez

zgłębnik lub przetokę żołądka są:

zgłębnik lub przetokę żołądka są:

stan nieprzytomności,

stan nieprzytomności,

brak odruchu gardłowego.

brak odruchu gardłowego.

Problemy te, prawie całkowicie eliminuje

Problemy te, prawie całkowicie eliminuje

wprowadzenie odżywek do jelita

wprowadzenie odżywek do jelita

cienkiego.

cienkiego.

Ponadto większość procesów zapalnych

Ponadto większość procesów zapalnych

lub obturacyjnych toczących się w górnej

lub obturacyjnych toczących się w górnej

części przewodu pokarmowego nie

części przewodu pokarmowego nie

wpływa na perystaltykę jelit, ale może

wpływa na perystaltykę jelit, ale może

hamować opróżnianie żołądka.

hamować opróżnianie żołądka.

background image

ŻYWIENIE ENTERALNE

ŻYWIENIE ENTERALNE

PRZETOKA JELITA CIENKIEGO –

PRZETOKA JELITA CIENKIEGO –

MIKROJEJUNOSTOMIA ODŻYWCZA.

MIKROJEJUNOSTOMIA ODŻYWCZA.

Jest to najczęstszy, bardzo korzystny sposób

Jest to najczęstszy, bardzo korzystny sposób

odżywiania dojelitowego.

odżywiania dojelitowego.

Cienki cewnik wprowadza się do jelita

Cienki cewnik wprowadza się do jelita

czczego z jednoczesnym wykonaniem tunelu

czczego z jednoczesnym wykonaniem tunelu

podśluzówkowego długości 6-10 cm, który

podśluzówkowego długości 6-10 cm, który

zabezpiecza cewnik przed wypadnięciem, a

zabezpiecza cewnik przed wypadnięciem, a

treść jelitową przed wyciekiem do jamy

treść jelitową przed wyciekiem do jamy

otrzewnowej.

otrzewnowej.

Innym sposobem wytworzenia

Innym sposobem wytworzenia

mikrojejunostomii to wykonanie

mikrojejunostomii to wykonanie

mikrogastrostomii przezskórnej, a następnie

mikrogastrostomii przezskórnej, a następnie

założony do żołądka cewnik specjalnymi

założony do żołądka cewnik specjalnymi

szczypczykami endoskopu przesuwamy do

szczypczykami endoskopu przesuwamy do

światła jelita czczego.

światła jelita czczego.

background image

ŻYWIENIE ENTERALNE

ŻYWIENIE ENTERALNE

Istnieje wiele gotowych preparatów, tzw.

Istnieje wiele gotowych preparatów, tzw.

Diet przemysłowych, co pozwala na

Diet przemysłowych, co pozwala na

odpowiedni wybór dla każdego pacjenta.

odpowiedni wybór dla każdego pacjenta.

Preparaty te można podzielić na 3 grupy:

Preparaty te można podzielić na 3 grupy:

DIETY POLIMERYCZNE, czyli

DIETY POLIMERYCZNE, czyli

zbilansowane diety pochodzenia

zbilansowane diety pochodzenia

naturalnego,

naturalnego,

DIETY CHEMICZNIE

DIETY CHEMICZNIE

OKREŚLNE,monomeryczne, zawierają

OKREŚLNE,monomeryczne, zawierają

mało substancji resztkowych,

mało substancji resztkowych,

DIETY CZĄSTKOWE, zawierają jedynie

DIETY CZĄSTKOWE, zawierają jedynie

jeden lub zaledwie kilka składników

jeden lub zaledwie kilka składników

odżywczych, stosowane u chorych,

odżywczych, stosowane u chorych,

którzy tolerują jedynie określone

którzy tolerują jedynie określone

substancje odżywcze.

substancje odżywcze.

background image

ZYWIENIE ENTERALNE

ZYWIENIE ENTERALNE

POWIKŁANIA ŻYWIENIA DOJELITOWEGO

POWIKŁANIA ŻYWIENIA DOJELITOWEGO

MECHANICZNE

MECHANICZNE

Zarzucanie treści do dróg oddechowych

Zarzucanie treści do dróg oddechowych

lub przełyku.

lub przełyku.

Zaburzenia odruch kaszlowego.

Zaburzenia odruch kaszlowego.

Zapalenie ślinianki przyusznej.

Zapalenie ślinianki przyusznej.

Zapalenie ucha środkowego.

Zapalenie ucha środkowego.

Nadżerki błony śluzowej przełyku.

Nadżerki błony śluzowej przełyku.

Przypadkowe podanie mieszanki

Przypadkowe podanie mieszanki

odżywczej do dróg oddechowych.

odżywczej do dróg oddechowych.

Zatkanie cewnika.

Zatkanie cewnika.

background image

ŻYWIENIE ENTERALNE

ŻYWIENIE ENTERALNE

POWIKŁANIA ŻYWIENIA

POWIKŁANIA ŻYWIENIA

ENTERALNEGO ZE STRONY

ENTERALNEGO ZE STRONY

PRZEWODU POKARMOWEGO.

PRZEWODU POKARMOWEGO.

Biegunki, bo podano jednoczasowo

Biegunki, bo podano jednoczasowo

całą porcję pokarmu. Najlepiej

całą porcję pokarmu. Najlepiej

stosować wlew kroplowy, który

stosować wlew kroplowy, który

rozpoczynamy od 25 ml/h

rozpoczynamy od 25 ml/h

i przyspieszamy stopniowo do 100

i przyspieszamy stopniowo do 100

ml/h.

ml/h.

Kurczowe bóle brzucha.

Kurczowe bóle brzucha.

Zaostrzenie choroby przewodu

Zaostrzenie choroby przewodu

pokarmowego.

pokarmowego.

Nudności i wymioty.

Nudności i wymioty.

Wzdęcia brzucha.

Wzdęcia brzucha.

background image

ŻYWIENIE ENTERALNE

ŻYWIENIE ENTERALNE

PRZECIWSKAZANIA DO ŻYWIENIA

PRZECIWSKAZANIA DO ŻYWIENIA

DOJELITOWEGO

DOJELITOWEGO

Przewlekłe, niepowściągliwe

Przewlekłe, niepowściągliwe

wymioty.

wymioty.

Ostre krwawienia z przewodu

Ostre krwawienia z przewodu

pokarmowego.

pokarmowego.

Niedrożność jelit.

Niedrożność jelit.

Choroby zapalne jelit.

Choroby zapalne jelit.

Ostre zapalenie trzustki.

Ostre zapalenie trzustki.

background image

ŻYWIENIE

ŻYWIENIE

PARENTERALNE

PARENTERALNE

Żywienie pozajelitowe parenteralne

Żywienie pozajelitowe parenteralne

polega na stałym dożylnym

polega na stałym dożylnym

podawaniu hiperosmolarnych cukrów,

podawaniu hiperosmolarnych cukrów,

białek i innych składników

białek i innych składników

odżywczych przez cewnik

odżywczych przez cewnik

umieszczony w żyle głównej górnej

umieszczony w żyle głównej górnej

lub żyłach obwodowych.

lub żyłach obwodowych.

background image

ŻYWIENIE

ŻYWIENIE

PARENTERALNE

PARENTERALNE

WSKAZANIA DO ŻYWIENIA

WSKAZANIA DO ŻYWIENIA

POZAJELITOWEGO

POZAJELITOWEGO

NIEMOŻLIWE PROWADZENIE ŻYWIENIA

NIEMOŻLIWE PROWADZENIE ŻYWIENIA

DOJELITOWEGO

DOJELITOWEGO

Przedłużająca się niedrożność

Przedłużająca się niedrożność

porażenna jelit.

porażenna jelit.

Zapalenie jelit.

Zapalenie jelit.

Popromienna uszkodzenie jelita.

Popromienna uszkodzenie jelita.

Przetoki jelitowo-skórne lub jelitowo-

Przetoki jelitowo-skórne lub jelitowo-

jelitowe.

jelitowe.

Zmartwiające zapalenie błony śluzowej

Zmartwiające zapalenie błony śluzowej

jelita.

jelita.

Łagodne lub nowotworowe zwężenie

Łagodne lub nowotworowe zwężenie

przełyku.

przełyku.

Rozległa resekcja jelita.

Rozległa resekcja jelita.

background image

WSKAZANIA DO

WSKAZANIA DO

ŻYWIENIA

ŻYWIENIA

POZAJELITOWEGO

POZAJELITOWEGO

NIEWYSTARCZAJĄCA PODAŻ POKARMU

NIEWYSTARCZAJĄCA PODAŻ POKARMU

DROGĄ DOUSTNĄ LUB WSKAZANIA DO

DROGĄ DOUSTNĄ LUB WSKAZANIA DO

„ODPOCZYNKU JELIT”

„ODPOCZYNKU JELIT”

Nasilone procesy kataboliczne:

Nasilone procesy kataboliczne:

oparzenia, posocznica, uraz

oparzenia, posocznica, uraz

wielonarządowy.

wielonarządowy.

Ostre krwotoczne zapalenie trzustki.

Ostre krwotoczne zapalenie trzustki.

Wcześniactwo znacznego stopnia.

Wcześniactwo znacznego stopnia.

Uporczywe wymioty.

Uporczywe wymioty.

Nie poddająca się leczeniu biegunka.

Nie poddająca się leczeniu biegunka.

Rozejście rany z wytrzewieniem.

Rozejście rany z wytrzewieniem.

background image

WSKAZANIA DO

WSKAZANIA DO

ŻYWIENIA

ŻYWIENIA

POZAJELITOWEGO

POZAJELITOWEGO

TERAPIA WSPOMAGAJĄCA INNY

TERAPIA WSPOMAGAJĄCA INNY

PROCES LECZNICZY

PROCES LECZNICZY

Chemioterapia nowotworów.

Chemioterapia nowotworów.

Leczenie promieniowaniem.

Leczenie promieniowaniem.

Choroby zapalne jelit.

Choroby zapalne jelit.

Ostre zapalenie wątroby i jej

Ostre zapalenie wątroby i jej

niewydolność.

niewydolność.

Poprawa stanu odżywienia w okresie

Poprawa stanu odżywienia w okresie

okołooperacyjnym.

okołooperacyjnym.

background image

ŻYWIENIE

ŻYWIENIE

PARENTERALNE

PARENTERALNE

ŻYWIENIE PARENTERALNE PRZEZ ŻYŁY

ŻYWIENIE PARENTERALNE PRZEZ ŻYŁY

OBWODOWE

OBWODOWE

Stosuje się u chorych, u których powrót do

Stosuje się u chorych, u których powrót do

normalnego doustnego żywienia

normalnego doustnego żywienia

spodziewany jest w ciągu kilku dni,

spodziewany jest w ciągu kilku dni,

maksymalnie 7.

maksymalnie 7.

Jako uzupełnienie niedostatecznego

Jako uzupełnienie niedostatecznego

odżywiania doustnego czy dojelitowego.

odżywiania doustnego czy dojelitowego.

Wykorzystuje się izotoniczne roztwory L-

Wykorzystuje się izotoniczne roztwory L-

aminokwasów, 5- 10% roztwory glukozy, 10%

aminokwasów, 5- 10% roztwory glukozy, 10%

roztwory emulsji tłuszczowych, te preparaty

roztwory emulsji tłuszczowych, te preparaty

nie powodują zakrzepicy żył obwodowych.

nie powodują zakrzepicy żył obwodowych.

Przeciwwskazaniem do stosowania tej

Przeciwwskazaniem do stosowania tej

metody jest stan głębokiego katabolizmu.

metody jest stan głębokiego katabolizmu.

background image

ŻYWIENIE

ŻYWIENIE

PARENTERALNE

PARENTERALNE

CAŁKOWITE ŻYWIENIE POZAJELITOWE

CAŁKOWITE ŻYWIENIE POZAJELITOWE

TPN (TOTAL PARENTAL NUTRITION)

TPN (TOTAL PARENTAL NUTRITION)

Jedyna forma żywieniowa stosowana

Jedyna forma żywieniowa stosowana

przez dłuższy czas.

przez dłuższy czas.

Najczęstszym sposobem dostępu do żyły

Najczęstszym sposobem dostępu do żyły

centralnej głównej górnej jest

centralnej głównej górnej jest

przezskórne nakłucie żyły

przezskórne nakłucie żyły

podobojczykowej lub szyjnej

podobojczykowej lub szyjnej

wewnętrznej

wewnętrznej

i wprowadzenie cewnika.

i wprowadzenie cewnika.

Bez względu na drogę wprowadzenia

Bez względu na drogę wprowadzenia

cewnika, zanim rozpocznie się

cewnika, zanim rozpocznie się

podawanie jakiegokolwiek płynu

podawanie jakiegokolwiek płynu

hipertonicznego, należy upewnić się, czy

hipertonicznego, należy upewnić się, czy

koniec cewnika znajduje się w żyle

koniec cewnika znajduje się w żyle

głównej górnej (za pomocą RTG).

głównej górnej (za pomocą RTG).

background image

ŻYWIENIE

ŻYWIENIE

PARENTERALNE

PARENTERALNE

CAŁKOWITE ŻYWIENIE

CAŁKOWITE ŻYWIENIE

POZAJELITOWE TPN można stosować

POZAJELITOWE TPN można stosować

przez wiele tygodni podając płyny o

przez wiele tygodni podając płyny o

wysokiej osmolarności.

wysokiej osmolarności.

Płyny o wysokiej osmolarności

Płyny o wysokiej osmolarności

podawane do

podawane do

żył obwodowych powodowałoby ich

żył obwodowych powodowałoby ich

zapalenie

zapalenie

i włóknienie.

i włóknienie.

W świetle dużej żyły roztwór jest

W świetle dużej żyły roztwór jest

szybko rozcieńczany i nie uszkadza

szybko rozcieńczany i nie uszkadza

ściany żylnej.

ściany żylnej.

background image

CAŁKOWITE ŻYWIENIE

CAŁKOWITE ŻYWIENIE

POZAJELITOWE TPN

POZAJELITOWE TPN

Roztwory żywieniowe złożone są zwykle z

Roztwory żywieniowe złożone są zwykle z

różnych objętości glukozy ( zwykle w 50%

różnych objętości glukozy ( zwykle w 50%

stężeniu ), roztworów aminokwasów zwykle 10%,

stężeniu ), roztworów aminokwasów zwykle 10%,

składniki mineralne, pierwiastki śladowe, emulsje

składniki mineralne, pierwiastki śladowe, emulsje

tłuszczów.

tłuszczów.

Obecnie zastosowanie mają dwa podstawowe

Obecnie zastosowanie mają dwa podstawowe

rodzaje roztworów: oparte na glukozie i

rodzaje roztworów: oparte na glukozie i

tłuszczach.

tłuszczach.

Roztwór oparty na glukozie może powodować

Roztwór oparty na glukozie może powodować

czasem hiperglikemię.

czasem hiperglikemię.

Roztwór oparty na tłuszczach składa się w dużej

Roztwór oparty na tłuszczach składa się w dużej

mierze

mierze

z emulsji tłuszczowej, która pokrywa większość

z emulsji tłuszczowej, która pokrywa większość

zapotrzebowania kalorycznego. Pozwala to na

zapotrzebowania kalorycznego. Pozwala to na

zmniejszenie stężenia podawanej glukozy, dzięki

zmniejszenie stężenia podawanej glukozy, dzięki

czemu zmniejsza się możliwość wystąpienia

czemu zmniejsza się możliwość wystąpienia

hiperglikemii, ale niektórzy chorzy nie tolerują

hiperglikemii, ale niektórzy chorzy nie tolerują

wlewów emulsji tłuszczowej i występuje u nich

wlewów emulsji tłuszczowej i występuje u nich

wzrost stężenia trójglicerydów.

wzrost stężenia trójglicerydów.

background image

CAŁKOWITE ŻYWIENIE

CAŁKOWITE ŻYWIENIE

POZAJELITOWE TPN

POZAJELITOWE TPN

Wlewy dostępne są w workach o

Wlewy dostępne są w workach o

pojemności 2,5 – 3l i zawierają

pojemności 2,5 – 3l i zawierają

wszystkie substancje wymagane na

wszystkie substancje wymagane na

okres 24h.

okres 24h.

Konieczna jest regulacja szybkości

Konieczna jest regulacja szybkości

przetaczania. Powinny być stosowane

przetaczania. Powinny być stosowane

urządzenia liczące lub pompy

urządzenia liczące lub pompy

infuzyjne.

infuzyjne.

background image

CAŁKOWITE ŻYWIENIE

CAŁKOWITE ŻYWIENIE

POZAJELITOWE TPN

POZAJELITOWE TPN

PIELĘGNACJA CEWNIKA

PIELĘGNACJA CEWNIKA

Przestrzeganie zasad ścisłej aseptyki podczas

Przestrzeganie zasad ścisłej aseptyki podczas

wprowadzania cewnika i właściwa jego

wprowadzania cewnika i właściwa jego

pielęgnacja pozwalają na uniknięcie większości

pielęgnacja pozwalają na uniknięcie większości

powikłań infekcyjnych.

powikłań infekcyjnych.

Jeśli w miejscu wprowadzenia cewnika znajduje

Jeśli w miejscu wprowadzenia cewnika znajduje

się opatrunek, to należy go zmieniać

się opatrunek, to należy go zmieniać

przynajmniej 3 razy tygodniowo.

przynajmniej 3 razy tygodniowo.

Opatrunek z przeźroczystego materiału można

Opatrunek z przeźroczystego materiału można

bezpiecznie utrzymywać na miejscu przez 3 dni.

bezpiecznie utrzymywać na miejscu przez 3 dni.

Przez ten cewnik nie wolno pobierać krwi, ani jej

Przez ten cewnik nie wolno pobierać krwi, ani jej

przetaczać, nie podaje się leków.

przetaczać, nie podaje się leków.

Obecnie dostępne są cewniki o podwójnym lub

Obecnie dostępne są cewniki o podwójnym lub

potrójnym świetle, wówczas 1 kanał służy do

potrójnym świetle, wówczas 1 kanał służy do

przetaczania roztworów odżywczych, a pozostałe

przetaczania roztworów odżywczych, a pozostałe

do pobierania krwi lub podawania leków.

do pobierania krwi lub podawania leków.

background image

ŻYWIENIE

ŻYWIENIE

PARENTERALNE

PARENTERALNE

KONTROLA CHORYCH ŻYWIONYCH

KONTROLA CHORYCH ŻYWIONYCH

PARENTERALNIE

PARENTERALNIE

Stan ogólny.

Stan ogólny.

Dobowa zbiórka moczu.

Dobowa zbiórka moczu.

Codzienne ważenie chorych.

Codzienne ważenie chorych.

Codziennie poziom glukozy, mocznika,

Codziennie poziom glukozy, mocznika,

elektrolitów we krwi, co 6h test na

elektrolitów we krwi, co 6h test na

glukozę w moczu.

glukozę w moczu.

2 razy w tygodniu morfologia krwi,

2 razy w tygodniu morfologia krwi,

poziom wapnia i fosforu.

poziom wapnia i fosforu.

Posiew krwi jeśli gorączkuje.

Posiew krwi jeśli gorączkuje.

background image

ŻYWIENIE

ŻYWIENIE

PARENTERALNE

PARENTERALNE

POWIKŁANIA ŻYWIENIA

POWIKŁANIA ŻYWIENIA

POZAJELITOWEGO

POZAJELITOWEGO

Uszkodzenie mechaniczne cewnikiem

Uszkodzenie mechaniczne cewnikiem

żył, opłucnej i sąsiednich narządów.

żył, opłucnej i sąsiednich narządów.

Zakrzepica wokół cewnika.

Zakrzepica wokół cewnika.

Zakażenie cewnika i posocznica.

Zakażenie cewnika i posocznica.

Zaburzenia meaboliczne:

Zaburzenia meaboliczne:

hiperglikemia, hiperwitaminoza,

hiperglikemia, hiperwitaminoza,

zaburzenia elektrolitowe,

zaburzenia elektrolitowe,

niewydolność wątroby, nerek i

niewydolność wątroby, nerek i

krążenia.

krążenia.

background image

ŻYWIENIE

ŻYWIENIE

PARENTERALNE

PARENTERALNE

ZAKRZEPICA

ZAKRZEPICA

Zazwyczaj pojawia się ostro.

Zazwyczaj pojawia się ostro.

U chorego pojawia się sinica i obrzęk

U chorego pojawia się sinica i obrzęk

tkanek głowy, obu kończyn górnych i

tkanek głowy, obu kończyn górnych i

górnej części klatki piersiowej.

górnej części klatki piersiowej.

Leczenie polega na usunięciu cewnika

Leczenie polega na usunięciu cewnika

i podaniu preparatów

i podaniu preparatów

przeciwkrzepliwych, chyba, że istnieją

przeciwkrzepliwych, chyba, że istnieją

przeciwskazania do ich stosowania.

przeciwskazania do ich stosowania.

background image

ZALETY ŻYWIENIA

ZALETY ŻYWIENIA

DOJELITOWEGO WOBEC

DOJELITOWEGO WOBEC

ŻYWIENIA DOŻYLNEGO

ŻYWIENIA DOŻYLNEGO

Żywienie dojelitowe podtrzymuje czynność i

Żywienie dojelitowe podtrzymuje czynność i

strukturę jelita, nabłonek jelitowy nie używany

strukturę jelita, nabłonek jelitowy nie używany

przez 7-10 dni zaczyna zanikać i traci

przez 7-10 dni zaczyna zanikać i traci

właściwości bariery ochronnej.

właściwości bariery ochronnej.

Zanik kosmków i przerwanie bariery śluzówkowej

Zanik kosmków i przerwanie bariery śluzówkowej

powoduje przechodzenie bakterii i toksyn

powoduje przechodzenie bakterii i toksyn

prawidłowo znajdujących się w świetle jelita do

prawidłowo znajdujących się w świetle jelita do

krwioobiegu. Jest to tzw. Zjawisko translokacji.

krwioobiegu. Jest to tzw. Zjawisko translokacji.

Zjawisko translokacji może być przyczyną

Zjawisko translokacji może być przyczyną

posocznicy lub prowadzić do układowej

posocznicy lub prowadzić do układowej

odpowiedzi zapalnej.

odpowiedzi zapalnej.

Zanikowa śluzówka nie jest zdolna do trawienia

Zanikowa śluzówka nie jest zdolna do trawienia

pokarmów

pokarmów

w momencie rozpoczęcia normalnego

w momencie rozpoczęcia normalnego

odżywiania.

odżywiania.

Zaburzenia jakościowe i ilościowe flory

Zaburzenia jakościowe i ilościowe flory

bakteryjnej mogą spowodować np.

bakteryjnej mogą spowodować np.

rzekomobłoniaste zapalenie jelit.

rzekomobłoniaste zapalenie jelit.

Żywienie dojelitowe jest tańsze, ale trudniejsze

Żywienie dojelitowe jest tańsze, ale trudniejsze

do prowadzenia.

do prowadzenia.

background image

ZALETY ŻYWIENIA

ZALETY ŻYWIENIA

DOJELITOWEGO WOBEC

DOJELITOWEGO WOBEC

ŻYWIENIA DOŻYLNEGO

ŻYWIENIA DOŻYLNEGO

W przeprowadzonych ostatnio

W przeprowadzonych ostatnio

wieloośrodkowych badaniach u chorych

wieloośrodkowych badaniach u chorych

z obrażeniami wielonarządowymi

z obrażeniami wielonarządowymi

wykazano, że częstość zakażeń i

wykazano, że częstość zakażeń i

śmiertelność były niższe w grupie

śmiertelność były niższe w grupie

chorych żywionych dojelitowo, niż u

chorych żywionych dojelitowo, niż u

żywionych pozajelitowo.

żywionych pozajelitowo.

Dlatego podstawowa zasada brzmi:

Dlatego podstawowa zasada brzmi:

WYKORZYSTAJ JELITO JEŚLI JEST

WYKORZYSTAJ JELITO JEŚLI JEST

DOSTĘPNE”

DOSTĘPNE”

background image

NOWOŚCI W ŻYWIENIU

NOWOŚCI W ŻYWIENIU

PACJENTÓW

PACJENTÓW

CHIRURGICZNYCH

CHIRURGICZNYCH

Aktualnie badane jest znaczenie

Aktualnie badane jest znaczenie

stosowania anabolicznych hormonów

stosowania anabolicznych hormonów

steroidowych jako sposobu

steroidowych jako sposobu

wspomagającego program żywienia.

wspomagającego program żywienia.

background image

ŻYWIENIE CHORCH

ŻYWIENIE CHORCH

NIEPRZYTOMNYCH

NIEPRZYTOMNYCH

Najczęściej odżywiani drogą

Najczęściej odżywiani drogą

pozajelitową.

pozajelitową.

Alternatywna droga żywieniowa tych

Alternatywna droga żywieniowa tych

chorych to mikrojejunostomia.

chorych to mikrojejunostomia.

background image

ŻYWIENIE CHORYCH

ŻYWIENIE CHORYCH

CHIRURGICZNYCH

CHIRURGICZNYCH

ŻYWIENIE CZŁOWIEKA CHOREGO

ŻYWIENIE CZŁOWIEKA CHOREGO

powinno odciążać czynność

powinno odciążać czynność

uszkodzonego narządu oraz

uszkodzonego narządu oraz

zabezpieczyć organizm jakościowo i

zabezpieczyć organizm jakościowo i

ilościowo

ilościowo

w niezbędne składniki pokarmowe.

w niezbędne składniki pokarmowe.

ŻYWIENIE PO OPERACJACH PRZEŁYKU

ŻYWIENIE PO OPERACJACH PRZEŁYKU

Konieczne jest długotrwałe żywienie

Konieczne jest długotrwałe żywienie

parenteralne lub dieta płynna przez

parenteralne lub dieta płynna przez

zgłębnik, najpierw dieta płynna, potem

zgłębnik, najpierw dieta płynna, potem

półpłynna, stopniowo potrawy stałe, ale

półpłynna, stopniowo potrawy stałe, ale

mechanicznie rozdrobnione, przetarte.

mechanicznie rozdrobnione, przetarte.

background image

ŻYWIENIE CHORYCH

ŻYWIENIE CHORYCH

CHIRURGICZNYCH

CHIRURGICZNYCH

ŻYWIENIE PO OPERACJACH

ŻYWIENIE PO OPERACJACH

ŻOŁĄDKA I DWUNASTNICY

ŻOŁĄDKA I DWUNASTNICY

Najpierw żywienie parenteralne.

Najpierw żywienie parenteralne.

Potem płynna, następnie półpłynna

Potem płynna, następnie półpłynna

dieta.

dieta.

5-6 posiłków, małe objętości,

5-6 posiłków, małe objętości,

mechanicznie rozdrobnione.

mechanicznie rozdrobnione.

Unikanie płynów gazowanych.

Unikanie płynów gazowanych.

background image

ŻYWIENIE CHORYCH

ŻYWIENIE CHORYCH

CHIRURGICZNYCH

CHIRURGICZNYCH

ŻYWIENIE PO OPERACJACH JELITA

ŻYWIENIE PO OPERACJACH JELITA

CIENKIEGO

CIENKIEGO

Rozległe wycięcie jelita cienkiego

Rozległe wycięcie jelita cienkiego

(powyżej połowy długości) prowadzi do

(powyżej połowy długości) prowadzi do

zaburzeń metabolicznych, do ostrego

zaburzeń metabolicznych, do ostrego

zespołu upośledzonego wchłaniania.

zespołu upośledzonego wchłaniania.

Najpierw żywienie parenteralne, potem

Najpierw żywienie parenteralne, potem

doustne.

doustne.

Dieta bez włókien resztkowych, bez

Dieta bez włókien resztkowych, bez

surowych warzyw i owoców.

surowych warzyw i owoców.

Przy celiaki eliminacja z pożywienia

Przy celiaki eliminacja z pożywienia

glutenu.

glutenu.

W alergiach pokarmowych wyklucza się

W alergiach pokarmowych wyklucza się

alergeny np. mleko, jaja, ryby, cytrusy.

alergeny np. mleko, jaja, ryby, cytrusy.

background image

ŻYWIENIE CHORYCH

ŻYWIENIE CHORYCH

CHIRURGICZNYCH

CHIRURGICZNYCH

ŻYWIENIE CHORYCH PO CZĘŚCIOWYM

ŻYWIENIE CHORYCH PO CZĘŚCIOWYM

WYCIĘCIU OKRĘŻNICY

WYCIĘCIU OKRĘŻNICY

2-3 dni po operacji leczenie

2-3 dni po operacji leczenie

parenteralne.

parenteralne.

Potem dieta płynna, stopniowo w

Potem dieta płynna, stopniowo w

ciągu 3 dni przechodzi się na dietę

ciągu 3 dni przechodzi się na dietę

półpłynną ( kleiki ), wreszcie dieta o

półpłynną ( kleiki ), wreszcie dieta o

stałej konsystencji, ale o ograniczonej

stałej konsystencji, ale o ograniczonej

zawartości substancji resztkowych,

zawartości substancji resztkowych,

ogranicza się surowe warzywa i

ogranicza się surowe warzywa i

owoce.

owoce.

Jeśli chory w ciągu miesiąca

Jeśli chory w ciągu miesiąca

wypróżnia się prawidłowo

wypróżnia się prawidłowo

przechodzimy na dietę zwykłą.

przechodzimy na dietę zwykłą.

background image

ŻYWIENIE CHORYCH

ŻYWIENIE CHORYCH

CHIRURGICZNYCH

CHIRURGICZNYCH

ŻYWIENIE PO CAŁKOWITYM

ŻYWIENIE PO CAŁKOWITYM

WYCIĘCIU JELITA GRUBEGO

WYCIĘCIU JELITA GRUBEGO

Przeciwwskazane pokarmy to:

Przeciwwskazane pokarmy to:

bogatobłonnikowe,

bogatobłonnikowe,

przyprawy,

przyprawy,

alkohol.

alkohol.


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Leczenie żywieniowe w chirurgii
Żywienie w chirurgii
W4 Leczenie żywieniowe w chirurgii, Medycyna Ratunkowa - Ratownictwo Medyczne
ŻYWIENIE W CHIRURGII 2
ZYWIENIE W CHIRURGII 4
ZYWIENIE W CHIRURGII ppt
ZYWIENIE W CHIRURGII 5
zywienie w chirurgii
ŻYWIENIE W CHIRURGII 6
zywienie w chirurgii, Wydziały, Pielęgniarstwo
ŻYWIENIE W CHIRURGII 3

więcej podobnych podstron