Sposoby i cele
kojarzenia
procedur
fizjoterapeutycznyc
h
Prof. dr hab. Irena Ponikowska
Katedra Balneolgii i Medycyny Fizykalnej
Collegium Medicum w Bydgoszczy
,
UMK
Cel wykładu
W fizjoterapii rzadko stosuje
się monoterapię, najczęściej
metody skojarzone, należy
więc wiedzieć jak je kojarzyć i
jakich należy spodziewać się
efektów tego działania
Plan wykładu
Cel i podstawy kojarzenia metod
fizjoterapeutycznych
Typowe kojarzenie procedur w zakresie
fizykoterapii (typ I)
Przykłady równoczesnego stosowania zabiegów
fizykoterapeutycznych ( typ II)
Zalecane kojarzenie
metod balneologicznych
( typu I)
Przykłady zabiegów fizjot. silnie bodżcowych
Kojarzenie metod fizjoterapeutycznych z
farmakoterapia
Kojarzenie zabiegów fizjot.
w chirurgii
Cel kojarzenia procedur
1. wzmocnienie działania
leczniczego
2. złagodzenie działania bodżców
leczniczych
3. przygotowania do następnych
zabiegów intensywniej działających
Efekt synergistyczny,
addycyjny
Można uzyskać jeżeli:
zastosuje się metody lecznicze
o podobnym działaniu ale
różnych mechanizmach
Podstawy kojarzenia
procedur
1. Zastosowanie zabiegów
działających na te same punkty
odbioru
2. wykorzystanie efektu
sumowania działania
miejscowego i ogólnego
Nie należy stosować procedury o przeciwstawnych
działaniach
Cele praktyczne
stosowania terapii
skojarzonej
Wzmocnienia efektów przeciwbólowych
Wzmocnienie efektów przeciwzapalnych
Wzmocnienie efektów
przeciwobrzękowych
Złagodzenia natężenia działania
bodżcowego na początku programu
terapeutycznego
Typy kojarzenia
procedur
fizjoterapeutycznych
Stosowanie zabiegów jeden po
drugim w odpowiedniej kolejności
( typ I)
Równoczesne stosowanie kilku
rodzajów metod (
typ II)
Kojarzenie metod
fizjoterapeutycznych z innymi
terapiami (
typ III)
Typowe kojarzenia
metod
fizykoterapeutycznych(
1)
Laseroterapia+ krioterapia+
kinezyterapia- w ch. przewlekłych
Krioterapia + laser w podczerwieni
dawka 1 J/cm2-zastosowanie w ostrym
urazie(po ochłodzeniu zmniejsza się
współczynnik odbicia światła)
Krioterapia+ impulsowe pole
magnetyczne
typowe kojarzenie
metod(2)
laseroterapia +
magnetoterapia
Ultradżwieki + Prądy
impulsowe
(np. prądy DD)
Typowe kojarzenie
metod(3)
Zabiegi parafinowe+
Elektrostymulacja
Galwanizacja +
elektrostymulacja
Naświetlanie IR +
Kinezyterapia
Jonoforeza
Masaże
Typowe kojarzenie
metod (4)
typowe kojarzenia
metod(5)
Zabiegi parafinowe +
Kinezyterapia
Impulsowe pole magnetyczne
+naświetlanie IR
Kojarzenie metod
fizykoterapeutycznych(
6)
Naświetlanie promieniami
podczerwonymi(IR) + naświetlanie
promieniami UV( promieniowanie
IR zwiększa wrażliwość na
promieniowanie UV)
Przykłady równoczesnego
stosowania zabiegów
fizjoterapeutycznych (typ
II)(1)
Prądy diadynamiczne-
jest to złożona
metoda: działania prądu galwanicznego i
prądów sinusoidalnych małej
częstotliwości
Kojarzenie
prądu galwanicznego
z
prądami
impulsowymi
małej lub średniej
częstotliwości modulowanych w kształcie
trójkata lub sinusoidy(Pulsotronik ST-4M)
Służy do leczenia porażeń wiotkich
Skojarzone metody
fizjoterapeutyczne(2)
Kąpiele elektryczno-wodne:
kąpiele 4 komorowe lub
kąpiele całkowite w wannie
Działanie lecznicze
równoczesne prądu i wody
Skojarzone metody
fizjoterapeutyczne(3 )
Magnetolaseroterapia-
Jest to
działanie słabego pola
magnetycznego i promieniowania
laserowego R i IR
Zastosowanie: medycyna
sportowa, ortopedia,
reumatologia, neurologia,
dermatologia
Skojarzone metody
fizjoterapeutyczne
Magnetoledoterapia(4)
Jest to połączenie promieniowania
optycznego z Diody LED ( Light
Emmiting Diode)- emitującej
światło porównywalne z laserem R,
IR, RIR + impulsowe pole
magnetyczne
Zastosowanie
magnetoledoterapii
Zwalczanie bólu
Przyspieszenie gojenia ran
Wzmocnienie układu
immunologicznego
Magnetoledoterapia w
domu
Miniaturyzacja
Małe koszty
Skojarzona metoda
elektroultradżwiękowa(
6)
Ultradżwieki + prądy małej lub
średniej częstotliwości
Aparat Mixing2 lub UltraMARP D 89 wytwarza UD
1 MHz sprzężony z generatorem prądów
impulsowych
Biegun ujemny generatora prądu przyłączony jest
do głowicy, która staje się elektroda aktywną
Metoda przydatna w zwalczaniu bólu
Metoda
elektroultradżwiękowa
(7)
Wskazania lecznicze
- Ostre choroby pourazowe
- Zapalenia okołostawowe, przewlekłe
zapalenie pochewek ścięgna
dłoni( El. przykręgosłupowo C6-
TH2, UD 3 MHz 0,5 W]cm2, prąd
impulsowy Tens o natężeniu
progowym)
Metoda
elektroultradżwiekowa(
8)
Wskazania lecznicze
-
Zespół bólowy kręgosłupa
lędżwiowego(El. na Th11- L5,
-
UD 0,8W]cm2, natężenie prądu
progowe)
-
Artroza stawu kolanowego (UD 0,9
W]cm2 na przednią pow. uda, prąd
impulsowy, natężenie nadprogowe)
Metoda
elektroultradżwiekowa
Prądy Traberta + UD
Jedna z elektrod płaskich zostaje
zastąpiona głowicą ultradżwiekową
Metoda
elektroultradżwiękowa z
jonoforezą(9)
Ultradżwięki + prąd impulsowy z
prądem galwanicznym(np. prądy
DD)+
+ lek z jonami aktywnymi
ujemnymi jako środek sprzęgający
Srodki sprzęgające powinny
przewodzić ultradżwięki i prąd
elektryczny
Skojarzona terapia
podciśnieniowa z
elektroterapią(10)
Fala pneumatyczna
w połączeniu z
prądami małej lub średniej częstotliwości
Elektrody próżniowe
Zastosowanie: jak do masażu
pneumatycznego i leczenia prądami
małej częstotliwości( np. usprawnienie
mikrokrążenia, p)obrzękowo)
Przeciwwskazania: ostre stany zapalne,
skłonność do krwawień
Skojarzenie
ciepłolecznictwa z
masażem pneumatycznym
Termostat z regulacją temperatury +3 do
+40 stopni C( zimno, ciepło,
naprzemiennie ) z wodą w mankietach
Masaż uciskowy z możliwością ustawienia
siły ucisku i częstotliwości masażu
Zastosowanie: w leczeniu chorób
ortopedycznych, stanów pooperacyjnych,
chorobach reumatycznych, chorobach
zapalnych i zwyrodnieniowych, zespołach
bólowych i nerwobólach
Krioterapia
kompresyjna
Mankiet wypełnia się sekwencyjnie
powietrzem w celu uzyskania ucisku
W mankiet wbudowany system
oziębiający- czynnik chłodzący
Jest to przerywany masaż
nadciśnieniowy połączony oziębianiem,
przydatny do leczenia mięśni
spastycznie porażonych
Zalecane kojarzenia
metod
balneologicznych( typ
I)
Krioterapia + Kinezyterapia
Ciepłolecznictwo+ masaże
Naświetlanie IR +Kinezyterapia
Typowe kojarzenia w
balneologii cd
Kinezyterapia + natryski lub
masaż podwodny, hydromasaż
Galwanizacja + zabiegi
borowinowe
Kąpiele mineralne+ zabiegi
światłolecznicze
Typowe kojarzenia
metod w balneologii cd
Zabiegi w saunie + masaż
Kąpiele mineralne + sauna
Masaż podwodny + sauna
Typowe kojarzenia
metod w balneologii cd
Drenaż limfatyczny(masaż) +
masaż pneumatyczny
Drenaż limfatyczny + ćwiczenia
naczyniowe
Kąpiele kwasowęglowe +
ćwiczenia naczyniowe
Typowe kojarzenia
metod
balneologicznych cd
Magneto- laseroterapia + ćwiczenia
naczyniowe ( do leczenia ran)
Ozonoterapia miejscowa+
ogólnoustrojowa(leczenie ran i
owrzodzeń)
Balneofototerapia: kapiele solankowe
lub siarczkowo-siarkowodorowe +
fototerapia( UV 311nm)
Kojarzenie metod
fizjoterapeutycznych
celem złagodzenia
bodżcowego działania
terapii
Silnie bodżcowy zabieg
łączymy z zabiegiem słabo
bodżcowym
Przykłady procedur
silnie bodżcowych(1)
Krioterapia miejscowa i ogólnoustrojowa
Tradycyjne zabiegi borowinowe: kąpiele,
okłady
Kąpiele silnie przegrzewające
Sauna fińska, parowa, IR
Kąpiele kwasowęglowe (wodne)
Kąpiele siarczkowo-siarkowodorowe
Kąpiele solankowe
Kąpiele radonowe
Procedury silnie
bodżcowe(2)
Natryski całkowite, zmienne
Okłady parafinowe na dużej
powierzchni
Elekrostymulacja i laseroterapia
Prądy wielkiej częstotliwości
Ultradżwięki
Prądy Troberta
Procedury łagodnie
bodżcowe-
Fizykoterapia
Naświetlanie lampą sollux
Naświetlanie lampą bioptron
Procedury łagodnie
bodżcowe-przykłady
Hydroterapia
zmywanie, polewanie ciepłą wodą
ciepła półkąpiel ( 37 stop.)
kąpiel perełkowa( temp. 37 stopni)
Balneoterapia
Kąpiel kwasowęglowa w gazie
częściowe okłady z pasty borowinowej (temp.
37 stopni)
nacieranie maścią borowinową i innymi
preparatami borowinowymi
Kojarzenie metod
fizjoterapeutycznych z
metodami klinicznymi
-
Farmakoterapia
JONOFOREZA
Jest to połączenie działania prądu
galwanicznego, odpowiedniego bieguna z
lekami: p)zapalnymi, naczyniowymi,
p)bólowymi
Najczęściej stosowane
leki do jonoforezy
Lidokaina (+)
Chlorek wapnia (+)
Jodek potasu (-)
Hydrocortison ( - )
Ultrafonoforeza
Jest to połączenie działania UD z
lekami w formie żelu, maści
Zastosowanie: p)bólowo,
p)reumatycznie, p)zapalnie,
myorelaksacyjnie
Skojarzona terapia
metodą
PUVA(Photochemothera
py Ultra-Violet A)
Połączenie leków
światłouczulających (psolareny) z
naświetlaniem całkowitym UV o
długości 360- 365
Zastosowanie- w chorobach skóry
Skojarzona terapia
metodą SUP(Selective
UV-Phototherapy)
Jest to połączenie leków
światłouczulających z
naświetlaniem całkowitym
wybraną wiązką promieniowania
UV( długość fali 300-340, najlepiej
311)
Skojarzona metoda
światłolecznicza z
uczulaczami
fotodynamiczna
Diagnostyka fotodynamiczna
Terapia fotodynamiczna
Diagnostyka
fotodynamiczna
Jest to ocena widma jakie emituje
tkanka po uprzednim jej wzbudzeniu
przez światło(fioletowe lub
ultrafioletowe
Widmo tkanek chorych
(nowotworowych) różni się od zdrowych
Dla poprawy wizualizacji stosuje się
fotouczulacze
Fotouczulacze
Substancje endogenne lub
egzogenne w chorych tkankach,
które po naświetlaniu
promieniowaniem o większej
energii świecą inaczej niż tkanka
zdrowa
mają większe powinowactwo do
tkanki nowotworowej
terapia fotodynamiczna
PTD
Polega na
wzbudzeniu
fotouczulacza
selektywnie
gromadzącego się w tkankach
będących celem terapii światlem o
dlugości fali, którą fotouczulacz
absorbuje.
Efekty działania terapii
fotodynamicznej
działanie cytotoksyczne poprzez
destrukcję lub apoptozę
uszkodzenie naczyń guza
poprzez odpowiedz zapalną
poprzez odpowiedz immunologiczną.
Fotouczulacz łączy się z błonami
komórek nowotworowych i doprowadza
do ich niszczenia i lizy.
wskazania do terapii
fotodenamicznej(przykł
ady)
stany przedrakowe skóry i śluzówek
łuszczyca
koloidy
rak tchawicy i przełyku
rak oskrzela
rak jelita grubego z następowym
zabiegiem operacyjnym
liszaj twardzinowy sromu
Kojarzenie metod
fizjoterapeutycznych z
metodami
operacyjnymi
1.
Krioterapia
miejscowa na ranę
bezpośrednio po zabiegu
operacyjnym(zmniejszenie obrzęków,
krwiaków)
2.
Prądy
TENS-bezpośrednio po zabiegu (
zmniejszenie bólu i obrzęków)
3.
Skojarzona krochirurgia
: krioterapia
kontaktowa+ naciecie chirurgiczne+
krioterapia(zmniejszenie krwawienia,
kosmetyczna blizna)
Kojarzenie metod
fizjoterapeutycznych z
operacyjnymi cd
5.
Magnetoterapia
na ranę oraz
po urazie po założeniu gipsu
6.
Ultradżwięki
na rany ( lepsze
gojenie)
7.Ozonoterapia
( do gojenia ran)
8.Masaż pneumatyczny
- w
czasie zabiegu operacyjnego,
zwłaszcza naczyniowego
Kojarzenie metod
operacyjnych z
fizykoterapią
Zabieg angioplastyki wieńcowej
Wewnątrz naczyniowe naświetlanie
tętnic niskoenergetycznym
promieniowaniem laserowym o
długości fali 808 nm i energii 9
J/cm2
Metoda ta powoduje zmniejszenie miejscowego
procesu zapalnego naczyń, przyczynia się do
zmniejszenia częstości restenozy
Laseroterapia w
leczeniu ran
pooperacyjnych
•
w celu przyspieszenia
gojenia rany
pooperacyjnej
stosuje się światło
laserowe czerwone i podczerwone 2- 10 J
•
Stosowanie lasera na rany pooperacyjne
powoduje:
zwiększenia
ilości kolagenu
w ranie
przyspieszenia
naskórkowania
utworzenie mocnej i elastycznej blizny
Dziękuję za uwagę