OD NIERÓWNOŚCI….
DO REWOLUCJI SPOŁECZNYCH…
Warszawa
2009
• Autorzy:
Nierówność, a nierówność
społeczna
• „…Są wśród nas ludzie wyżsi i niżsi,
• chudzi i grubi,
• mądrzejsi i głupsi, zdolni i tępi, starsi i młodzi.
Nierówność, a nierówność
społeczna
• Każdy z nas ma niepowtarzalny układ genów… biografię,
czy osobowość, to jest oczywiste, ale nie o takie nierówności
chodzi, gdy mówimy o
NIERÓWNOŚCIACH SPOŁECZNYCH.
Nie z takimi nierównościami walczą ruchy społeczne i rewolucje.
• NIERÓWNOŚCI SPOŁECZNE
,
dotyczą sytuacji, gdy
ludzie są nierówni sobie, nie z racji jakichkolwiek
cech cielesnych czy psychicznych,
lecz z powodu
ich przynależności do różnych grup, albo
zajmowania różnych pozycji społecznych.
DOBRA GENERUJĄCE
NIERÓWNOŚCI SPOŁECZNE:
1. Dobra materialne
(bogactwa)
• bogactwo
• bieda
Te trzy dobra są najważniejsze
przy generowaniu
nierówności społecznych, ale cenione są jeszcze inne
wartości:
Wykształcenie, Zdrowie, Kultura fizyczna.
2. Władza
typy władzy wg M. Webera:
• władza legalna
• władza tradycyjna
• władza charyzmatyczna
3. Prestiż
(szacunek,
uznanie społeczne, sława)
• Grupy i pozycje różnią się dostępem lub
szansami dostępu do Bogactwa, Władzy, Prestiżu,
Wykształcenia i Zdrowia, wg Max’a Weber’a różnią się
„szansami życiowymi”,
używa on także pojęcia
„położenie rynkowe”
(inaczej podobieństwo majątkowe),
które w zależności od przynależności grupowych,
czy zajmowanych pozycji nazywa
„warstwami społecznymi”.
• Karol Marks zaś wprowadza pojęcie
„klas społecznych”,
wg niego
najważniejszą dziedziną życia człowieka jest
praca
, gdyż pozycja w życiu
ekonomicznym ludzi jest najważniejszym składnikiem ich statusu społecznego.
Różna sytuacja własnościowa
(własność = posiadanie dóbr) dzieli społeczeństwo na:
• klasę właścicieli
• klasę pracowniczą
(w społeczeństwie kapitalistycznym:
burżuazja i proletariat)
Film- Czym jest marksizm?
Czym jest marksizm?
Źródło: You tube
Niesprawiedliwość społeczna
zabija ludzi... dosłownie
• Wg raportu Światowej Organizacji Zdrowia (WHO):
- Czynniki społeczne w większym stopniu niż genetyczne, są
przyczyną dużych różnic w stanie zdrowia i długości życia
pomiędzy różnymi regionami .
(
Badania WHO trwały trzy lata. Konkluzja
- niesprawiedliwość społeczna zabija ludzi na wielką skalę. Na przykład
obywatelka afrykańskiego Lesotho ma szansę żyć aż o 42 lata krócej niż Japonka.
Podczas ciąży i porodu umiera jedna na 17400 Szwedek, ale w Afganistanie
zdarza się to co ósmej kobiecie. Nawet w bogatych krajach różnice bywają
uderzające - londyńczyk z zamożnej dzielnicy Hampsted żyje średnio o 11 lat
dłużej niż mieszkaniec okolic dworca St. Pancras).
Źródło: WP.PL wiadomości PAP |
•
3-letnia Bizunesh Hidana waży 4 kg.
Sprawiedliwość
społeczna a
piekło
• Wewnętrznie buntujemy się na niesprawiedliwość…
Jedni opływają w dobra, inni umierają z głodu.
Z niejednego hucznego przyjęcia bogaczy, wyrzuca
się do śmietnika tyle pożywienia, że można by
nakarmić setki dzieci umierających w Afryce z
głodu…
… wówczas bardzo często człowiek chce
to załatwić po swojemu. Zło usiłuje
zwyciężyć innym złem. Przykładem tego są
różnego rodzaju rewolucje społeczne, jak
rewolucja francuska, bolszewicka,
czerwonych Khmerów itd. Wszystkie one
pogrążały całe społeczeństwa w morzu
krwi i kończyły się niespotykanym
terrorem.
Źródło: Kurier Plus - 29 WRZEŚNIA 2007, NUMER 682
• Istotę tych rewolucji świetnie ukazuje Orwell w powieści "Folwark
zwierzęcy". Na farmie, zarządzanej przez pijaka i nieudacznika
Jonesa zwierzęta miały ciężki żywot. Stary knur Major przed
śmiercią miał sen, którym podzielił się z innymi zwierzętami,
roztaczając wizję folwarku bez ludzi, folwarku zwierząt żyjących w
dobrobycie, szacunku i równości wobec siebie. Wizja była tak
sugestywna, że zwierzęta wywołały rewolucję. Ludzie zostali
wypędzeni a władzę w folwarku przyjęły świnie. Na czele rządu
stanął knur Napoleon. Na początku zwierzęta szalały z radości,
ciesząc się wolnością i opróżnianiem magazynów z żywności. Z
czasem jednak świński rząd wprowadzał coraz to nowe restrykcje,
surowsze prawa, tak że życie stało się cięższe i gorsze, jeszcze
pełniejsze strachu i wyzysku zwierząt, niż to działo się za czasów
panowania ludzi. Opowiadanie kończy się słowami: "Nie było już
żadnych wątpliwości, co zmieniło się w ryjach świń, zwierzęta w
ogrodzie patrzyły to na świnię, to na człowieka, potem znów na
świnię i na człowieka, ale nikt nie mógł rozpoznać kto jest kim".
XIX wiek….
• To tu pojawia się w świadomości społecznej
idealizacja rewolucji, jako zjawiska na wskroś
pozytywnego, wytwarza się niemal
mit rewolucji,
dopiero doświadczenia XX wieku kwestionują ten
mit, coraz częściej stawiane są pytania:
• Dlaczego rewolucje przynoszą efekty odwrotne od
tych, jakie marzyły się rewolucjonistom:
represje,
nowe odmiany nierówności i niesprawiedliwości,
pogorszenie jakości życia – zamiast postępu - regres?
• Dlaczego rozum tak łatwo zastąpiony bywa przez
gwałt, terror, przemoc i zniszczenie?
• Wielu historyków i socjologów określa
epokę nowoczesną
jako
epokę ruchów
społecznych i rewolucji.
Czemu sprzyja
ona zmianom typu rewolucyjnego? Oto kilka
powodów:
• Urbanizacja i uprzemysłowienie
, które
prowadzą do wielkiego
zagęszczenia ludności
;
Źródło: Wydawnictwa Edukacyjne Wiking, dane rok 2006
„Socjologia” P. Sztompka
• Gospodarka kapitalistyczna
generuje
większe niż dotąd
nierówności
społeczne;
• Rosnący
poziom edukacji
zwiększający
zrozumienie
mechanizmów
ekonomicznych i politycznych,
prowadzących do niesprawiedliwości;
• Dominujący w kulturze
akcent na
aktywizm
, prowadzący do doskonalenia
społeczeństwa, skłania do
brania spraw
publicznych we własne ręce….
• Szczególną rolę pełnią tu coraz bardziej
wyrafinowane i coraz
powszechniejsze
środki masowego przekazu...
REWOLUCJE należy odróżniać od innych rodzajów
zmian:
• Zamach stanu
- zmiana ekipy rządzącej;
• Pucz wojskowy
-przejęcie rządów przez generałów czy
oficerów;
• Powstania
czy
bunty
ludowe
-masowe, spontaniczne
zrywy ludności przeciw represyjnej władzy;
• Wojna
domowa
-starcia przeciwstawnych ugrupowań
społecznych, przeważnie na tle etnicznym, religijnym, gdzie
celem jest zdobycie dominacji w ramach istniejącego
ustroju;
• Zamieszki, rozruchy, manifestacje
- spontaniczne
wybuchy niezadowolenia, gwałtowne działania zbiorowe, ale
nie kierowane programem zmian ustrojowych.
• Lecz początki mogą zaczynać się tak……..
Film terror konsumpcji cz.1
Nadprodukcja - Terror
konsumpcji cz.1
• Źródło: You Tube
Dziękujemy za uwagę