ŁOKIEĆ TENISISTY
-
zapalenie nadkłykcia bocznego
kości ramiennej
(epicondylitis lateralis humeri)
• Jest to zespół bólowy tkanek
miękkich położonych bocznie w
stosunku do stawu łokciowego,
pochodzący najczęściej z
uszkodzonego przyczepu m.
prostownika wspólnego palców, który
przyczepia się do nadkłykcia
bocznego k. ramiennej.
• Ból może promieniować zgodnie z
przebiegiem mięśnia w kierunku
przedramienia i nadgarstka.
• Choroba ta dotyczy gł. ludzi w
średnim wieku (40-60lat)
DOLEGLIWOŚCI BÓLOWE:
Wahają się od niewielkich po krańcowo silne,
uniemożliwiające wszelką aktywność.
Ból może występować w rzucie:
- głowy k.promieniowej stawu ramienno-
promieniowego
- nadkłykcia bocznego k. ramiennej
- miejsca wejścia n.promieniowego tylnego
pod m. supinator.
W rzadkich przypadkach ból jest rozlany,
promieniuje do stawu barkowego lub
nadgarstkowego, a chory nie może go
umiejscowić. Prawdopodobnie dzieje się tak
przy silnej komponencie psychicznej.
PRZYCZYNY:
- uszkodzenia tego przyczepu
najczęściej zdarzają się w wyniku
wykonywania naprzemiennych ruchów
prostowania i odwracania nadgarstka
(odwracania i nawracania
przedramienia) używanie śrubokręta
- ruchów wyprostnych w stawie
łokciowym
- noszenia ciężkich przedmiotów przy
wyprostowanych łokciach
- wykonywania ruchów podobnych jak
przy wyrywaniu chwastów czy depilacji
• Choroba ta często występuje u
tenisistów. Spowodowana jest
naprzemiennymi ruchami odwracania
i nawracania przedramienia, np. przy
odbijaniu piłki z backhandu przy
zgiętym łokciu. Stąd nazwa owego
zespołu bólowego. Nie jest jednak
powiedziane, że na tę chorobę
zapadają tylko i wyłącznie tenisiści.
• Do przeciążenia nadgarstka może
dojść np. podczas prac krawieckich ,
ćwiczeń wioślanych, gry skrzypków,
pracy przy komputerze, gry na
pianinie.
MIĘŚNIE BIORĄCE UDZIAŁ W
SCHORZENIU:
z grupy bocznej przedramienia:
- prostownik promieniowy krótki i długi
nadgarstka
- m. odwracacz
- m.ramienno-promieniowy
z grupy tylnej przedramienia:
-m. prostownik palców
-m. prostownik palca małego
-m. prostownik łokciowy nadgarstka
GRUPA BOCZNA
GRUPA BOCZNA
Unerwienie: n. Promieniowy
⇒brachioradialis (m. ramienno-promieniowy) - przyczepia się do brzegu bocznego k.
ramiennej w dolnym odcinku, do przegrody międzymięśniowej bocznej i kończy się na wyrostku
rylcowatym k. promieniowej.
Czynność : zgina staw łokciowy w położeniu pośrednim; w zależności od położenia
przedramienia odwraca lub nawraca. Jego brzeg przedni ku dołowi ogranicza bruzdę
promieniową przedramienia, w której leży t. promieniowa, 2 żyły, gałąź powierzchowna n.
promieniowego i naczynia chłonne.
⇒extensor carpi radialis longus (m. prostownik promieniowy nadgarstka długi) - przyczepia
się do brzegu bocznego i nadkłykcia bocznego k. ramiennej i kończy się na podstawie II k.
śródręcza.
Czynność : prostuje rękę, zgina w stawie łokciowymi odwodzi w stawie promieniowo-
nadgarstkowym (jest antagonistą zginaczy palców).
⇒extensor carpi radialis brevis (m. prostownik promieniowy nadgarstka krótki) - przyczepia
się do nadkłykcia bocznego k. ramiennej i dochodzi do podstawy III k. śródręcza.
Czynność : prostuje rękę, zgina staw łokciowy
⇒supinator (m. odwracacz) - przyczepia się do grzebienia m. odwracacza na k. łokciowej; do
więzadła obrączkowego k. promienioweji do nadkłykcia bocznego k. ramiennej. Jego włókna
obejmują od tyłu 1/3 górną k. promieniowej i kończą się poniżej guzowatości k. promieniowej.
Czynność : odwraca przedramię.
GRUPA TYLNA
GRUPA TYLNA
Unerwienie: n. Promieniowy
⇒extensor digitorum (m. prostownik palców) - rozpoczyna się na nadkłykciu
bocznym k. ramiennej. Jego 4 ścięgna kierują się na podstawy powierzchni
grzbietowych paliczków bliższych palców i przechodzą w rozścięgno grzbietowe,
które przyczepia się do podstaw paliczków dalszych palców II-V
Czynność : prostuje palce w stawach śródręczno-paliczkowych; odwodzi palce. Jest
najsilniejszym prostownikiem w stawie promieniowo-nadgarstkowym.
⇒extensor digiti minimi (m. prostownik palca małego) - rozpoczyna się wspólnie z
poprzednim, kończy się na powierzchni grzbietowej podstawy paliczka bliższego palca
V, przechodząc w rozścięgno grzbietowe.
Czynność: prostowanie palca małego
⇒extensor carpi ulnaris (m. prostownik łokciowy nadgarstka) - przyczepia się do
nadkłykcia bocznego k. ramiennej i powierzchni tylnej k. łokciowej; kończąc się na
podstawie V k. Śródręcza.
Czynność: prostuje rękę i odwodzi w stronę łokciową
TYPOWE CZYNNOŚCI DNIA
CODZIENNEGO WYWOŁUJĄCE BÓL:
- strzepywanie wody z mokrych rąk
- podawanie ręki przy witaniu (ręka
zwiotczała, bez uścisku)
- naciskanie klamki w drzwiach
- chwytanie ręką poręczy schodów
- trzymanie ręki na kierownicy
samochodu
- noszenie bagaży nachwytem z
odgięciem grzbietowym nadgarstka
- przesuwanie kołdry nachwytem
- wyżymanie ściereczki
PRZEBIEG CHOROBY:
- Pierwszym symptomem mówiącym o
zmianach patologicznych w obrębie
stawu łokciowego jest bolesność
pojawiająca się najczęściej
następnego dnia po zakończeniu
wysiłku fizycznego
- W chorobie tej występują okresy
zaostrzeń, gdy dolegliwości bólowe są
bardzo silne.
- Ból promieniuje zgodnie z kierunkiem
przebiegu mięśnia na przedramię i
nadgarstek.
- Objawy bywają bardzo dokuczliwe i
trwają często kilka lat.
- Występowanie „łokcia tenisisty” jest
związane z entezopatią rozciągania
mm. prostowników nadgarstka i
palców, szczególnie prostownika
nadgarstka promieniowego krótkiego
- Określa się także, że w miejscu
przyczepu tych mm. do nadkłykcia
bocznego k.ramiennej dochodzi do
procesu o charakterze
tendoperiostitis- zapalenia okostnej.
LECZENIE:
1. Zwykle wystarcza wypoczynek
odciążenie łokcia oraz podanie doustne lub
miejscowe NLPZ.
2. W przypadku braku poprawy można
stosować masaż medyczny, polegający na
odkształcaniu sprężystym tkanek w celach
zapobiegawczych, leczniczych i
rehabilitacyjnych. Masaż taki stwarza
możliwość świadomego korygowania
rozkładu sił mechanicznych w organizmie.
3.Gdy dolegliwości bólowe są bardzo silne
wskazane jest unieruchomienie bolącego
stawu, używając temblaka bądź nawet
opatrunku gipsowego (KG zgięta pod
kątem prostym w stawie łokciowym).
4. W przypadkach kiedy objawy są bardzo
dokuczliwe i trwają kilka lat, pomocna jest
fizykoterapia, np..jonoforeza, laser,
ultradźwięki. Oprócz tego można stosować
zimne okłady.
5. W pojedynczych przypadkach konieczne
może się okazać leczenie operacyjne,
polegające na uwolnieniu rozcięgna
m.prostownika wspólnego palców.
Stosowanie fal wstrzasowych
Po okresie ostrego bólu może wystąpić
nawet kilkumiesięczny okres mniej
nasilonych dolegliwości bólowych.
Wówczas należy bezwzględnie unikać
czynności obciążających staw
łokciowy. Ulgę przynosi też stosowanie
opaski na przedramieniu 5cm poniżej
stawu łokciowego, która zmniejsza
napięcie m.prostownika palców.
Schorzenie to zwykle trwa długo i lubi
nawracać. Dlatego trzeba zawczasu
pomyśleć o profilaktyce.