POMIARY PARAMETRÓW
POMIARY PARAMETRÓW
ŻYCIOWYCH
ŻYCIOWYCH
Opiekunka Środowiskowa
Opiekunka Środowiskowa
TEMPERATURA CIAŁA
TEMPERATURA CIAŁA
METODY POMIARU:
METODY POMIARU:
Zewnętrzne:
Zewnętrzne:
- pod pachą,
- pod pachą,
- w pachwinie
- w pachwinie
Wewnętrzne:
Wewnętrzne:
- w odbycie,
- w odbycie,
- w ustach,
- w ustach,
- w przewodzie słuchowym zewnętrznym
- w przewodzie słuchowym zewnętrznym
- w pochwie
- w pochwie
WARTOŚCI PRAWIDŁOWE:
WARTOŚCI PRAWIDŁOWE:
Pod pachą 36,0-37,0
Pod pachą 36,0-37,0
W pachwinie 36,0-37,0
W pachwinie 36,0-37,0
W odbycie – wyższa o 0,5 niż pod
W odbycie – wyższa o 0,5 niż pod
pachą
pachą
W jamie ustnej – wyższa o 0,3 niż
W jamie ustnej – wyższa o 0,3 niż
pod pachą
pod pachą
W przewodzie słuchowym:
W przewodzie słuchowym:
- 11-65 lat – 35,9-37,6
- 11-65 lat – 35,9-37,6
- powyżej 65 lat – 35,8-37,5
- powyżej 65 lat – 35,8-37,5
WZROST TEMPERATURY
WZROST TEMPERATURY
Wzmożony wysiłek
Wzmożony wysiłek
Stany emocjonalne
Stany emocjonalne
Owulacja, II faza cyklu
Owulacja, II faza cyklu
Drobnoustroje i ciała
Drobnoustroje i ciała
gorączkotwórcze
gorączkotwórcze
Choroby zwiększające
Choroby zwiększające
przemianę materii
przemianę materii
Urazy ośrodkowego
Urazy ośrodkowego
układu nerwowego
układu nerwowego
(ośrodek
(ośrodek
termoregulacji)
termoregulacji)
SPADEK
SPADEK
TEMPERATURY
TEMPERATURY
Brak aktywności
Brak aktywności
ruchowej
ruchowej
Zimna kąpiel
Zimna kąpiel
Wstrząs
Wstrząs
Wyniszczenie
Wyniszczenie
organizmu
organizmu
odwodnienie
odwodnienie
BŁĘDY TECHNICZNE:
BŁĘDY TECHNICZNE:
Nieprzestrzeganie zaleconego czasu
Nieprzestrzeganie zaleconego czasu
trwania pomiaru
trwania pomiaru
Niewłaściwie przygotowany sprzęt do
Niewłaściwie przygotowany sprzęt do
użycia
użycia
Niewłaściwe włożenie i trzymanie
Niewłaściwe włożenie i trzymanie
podczas termometru podczas pomiaru
podczas termometru podczas pomiaru
Wykonywanie pomiaru w jamie ustnej
Wykonywanie pomiaru w jamie ustnej
po jedzeniu lub gorącym wypiciu płynu
po jedzeniu lub gorącym wypiciu płynu
Niedokładne odczytanie wyniku
Niedokładne odczytanie wyniku
Brak znajomości instrukcji
Brak znajomości instrukcji
TEMPERATURA SUBNORMALNA
MNIEJ NIŻ 36 STOPNI
TEMPERATURA NORMALNA
36-37 STOPNI
STAN PODGORĄCZKOWY
37,1-38,0 STOPNI
GORĄCZKA UMIARKOWANA
38,1 -39 STOPNI
POWYŻEJ 39 STOPNI
GORĄCZKA WYSOKA
POMIAR TERMOMETREM BEZRTĘCIOWYM
POMIAR TERMOMETREM BEZRTĘCIOWYM
Dostęp do miejsca pomiaru (dół pachowy,
Dostęp do miejsca pomiaru (dół pachowy,
odbytnica, pachwina, jama ustna)
odbytnica, pachwina, jama ustna)
Zdezynfekowanie środkiem odkażającym
Zdezynfekowanie środkiem odkażającym
Przed włożeniem pod pachę osuszamy dół
Przed włożeniem pod pachę osuszamy dół
pachowy
pachowy
Przyciskamy ramię podopiecznego do klatki
Przyciskamy ramię podopiecznego do klatki
piersiowej
piersiowej
Termometr trzymamy około 6-10 min
Termometr trzymamy około 6-10 min
POMIAR TEMPERATURY CIAŁA W ODBYCIE
POMIAR TEMPERATURY CIAŁA W ODBYCIE
Nałożenie osłonki na termometr
Nałożenie osłonki na termometr
Pokrycie koncówki cienką warstwą wazeliny
Pokrycie koncówki cienką warstwą wazeliny
Ułożenie podopiecznego na boku, odsłonięcie
Ułożenie podopiecznego na boku, odsłonięcie
pośladków
pośladków
Włożenie termometru na głębokość 2,5 cm
Włożenie termometru na głębokość 2,5 cm
Pozostawienie termometru na 3 minuty
Pozostawienie termometru na 3 minuty
Wyjęcie termometru i zdjęcie osłonki
Wyjęcie termometru i zdjęcie osłonki
POMIAR TEMPERATURY W JAMIE USTNEJ
POMIAR TEMPERATURY W JAMIE USTNEJ
Nałożenie osłonki na termometr
Nałożenie osłonki na termometr
Włożenie termometru do ust pod język i
Włożenie termometru do ust pod język i
zamknięcie ust
zamknięcie ust
Czas trwania 5 minut
Czas trwania 5 minut
Wyjęcie termometru i zdjęcie osłonki
Wyjęcie termometru i zdjęcie osłonki
POMIAR ODDECHU
POMIAR ODDECHU
ODDYCHANIE
ODDYCHANIE
to proces wymiany
to proces wymiany
gazowej w organizmie, mający na celu
gazowej w organizmie, mający na celu
pobranie tlenu a usunięcie dwutlenku
pobranie tlenu a usunięcie dwutlenku
węgla.
węgla.
Wdech to akt czynny, polegający na
Wdech to akt czynny, polegający na
wprowadzeniu powietrza do płuc
wprowadzeniu powietrza do płuc
wskutek skurczu mięśni oddechowych.
wskutek skurczu mięśni oddechowych.
Wydech to akt bierny wskutek zapadania
Wydech to akt bierny wskutek zapadania
się klatki piersiowej i wyższego
się klatki piersiowej i wyższego
ustawienia przepony.
ustawienia przepony.
Wykonując badanie oddechu należy
Wykonując badanie oddechu należy
uwzględnić:
uwzględnić:
Częstotliwość oddechów w trakcie 1 min
Częstotliwość oddechów w trakcie 1 min
Obserwację charakteru oddechu
Obserwację charakteru oddechu
Obserwację ruchów klatki piersiowej
Obserwację ruchów klatki piersiowej
Ocenę zapachu oddechu
Ocenę zapachu oddechu
WARTOŚCI PRAWIDŁOWE:
WARTOŚCI PRAWIDŁOWE:
Noworodki 40-50/min
Noworodki 40-50/min
Małe dzieci 18-25/min
Małe dzieci 18-25/min
Dorośli 12-16/min (12-20/min)
Dorośli 12-16/min (12-20/min)
CECHY PRAWIDŁOWEGO ODDECHU
CECHY PRAWIDŁOWEGO ODDECHU
MIAROWY
ŚREDNIOGŁĘBOKI BEZ WYSIŁKU
BEZWONNY
NIESŁYSZALNY
WYDECH > WDECH
PRZYSPIECZENIE
PRZYSPIECZENIE
ODDECHU
ODDECHU
Wysiłek fizyczny
Wysiłek fizyczny
Reakcje
Reakcje
emocjonalne
emocjonalne
Gorączka
Gorączka
Choroby płuc,
Choroby płuc,
urazy klatki
urazy klatki
piersiowej
piersiowej
Zmniejszona ilość
Zmniejszona ilość
krwi lub tlenu w
krwi lub tlenu w
powietrzu
powietrzu
SPADEK ODDECHU
SPADEK ODDECHU
Sen
Sen
Hiperwentylacja
Hiperwentylacja
Zatrucie środkami
Zatrucie środkami
nasennymi i
nasennymi i
narkotykami
narkotykami
Uszkodzenia
Uszkodzenia
czaszkowo –
czaszkowo –
mózgowe
mózgowe
hipotermia
hipotermia
BŁĘDY TECHNICZNE
BŁĘDY TECHNICZNE
Chory wie, że ma badany oddech
Chory wie, że ma badany oddech
Chory jest ubrany
Chory jest ubrany
POMIAR TĘTNA
POMIAR TĘTNA
TĘTNO - spowodowane przez skurcz serca
TĘTNO - spowodowane przez skurcz serca
wyczuwalne uderzenie o ścianę naczynia fali
wyczuwalne uderzenie o ścianę naczynia fali
krwi, która przepłynęła przez układ tętniczy.
krwi, która przepłynęła przez układ tętniczy.
METODY BADANIA:
METODY BADANIA:
Palpacja
Palpacja
Za pomocą stetoskopu
Za pomocą stetoskopu
Za pomocą kardiomonitora lub inna metoda
Za pomocą kardiomonitora lub inna metoda
elektroniczną
elektroniczną
MIEJSCA POMIARU
MIEJSCA POMIARU
Typowym miejscem pomiaru jest
Typowym miejscem pomiaru jest
tętnica promieniowa !!!
tętnica promieniowa !!!
inne tętnice: szyjna, udowa, ramienna,
inne tętnice: szyjna, udowa, ramienna,
WARTOŚCI:
WARTOŚCI:
Dorośli 64-72/min
Dorośli 64-72/min
Wiek geriatryczny 60-90/min
Wiek geriatryczny 60-90/min
WZROST TĘTNA
WZROST TĘTNA
Wiek
Wiek
Stany emocjonalne
Stany emocjonalne
Wysiłek fizjologiczny
Wysiłek fizjologiczny
Alkohol i nikotyna
Alkohol i nikotyna
Gorączka (wzrost o 1
Gorączka (wzrost o 1
stopień = wzrost o 10-
stopień = wzrost o 10-
20 uderzeń)
20 uderzeń)
Niewydolność
Niewydolność
krążenia, nerwica
krążenia, nerwica
hipowolemia
hipowolemia
SPADEK TĘTNA
SPADEK TĘTNA
Sen
Sen
Pozycja leżąca
Pozycja leżąca
Wzmożone ciśnienie
Wzmożone ciśnienie
śródczaszkowe
śródczaszkowe
Mocznica
Mocznica
Zatrucie grzybami
Zatrucie grzybami
hipotrermia
hipotrermia
POWYŻEJ 100 UDERZEŃ
TACHYKARDIA
PONIŻEJ 60 UDERZEŃ
BRADYKARDIA
BŁĘDY TECHNICZNE:
BŁĘDY TECHNICZNE:
Niewłaściwe ułożenie opuszek palców
Niewłaściwe ułożenie opuszek palców
Wyczucie własnego tętna przez
Wyczucie własnego tętna przez
badającego
badającego
Zbyt krótki czas badania
Zbyt krótki czas badania
Niedokładne określenie czasu trwania
Niedokładne określenie czasu trwania
badania
badania
CZYNNOŚCI WŁAŚCIWE
CZYNNOŚCI WŁAŚCIWE
Opuszkami palca 2,3,4 uciskamy na
Opuszkami palca 2,3,4 uciskamy na
tętnicę
tętnicę
Kciuk znajduje się poza polem
Kciuk znajduje się poza polem
badania
badania
Wyczuwalne tętno, miarowe =
Wyczuwalne tętno, miarowe =
pomiar przez 15 sekund zamiast 1
pomiar przez 15 sekund zamiast 1
minuty
minuty
Określamy szybkość i napięcie
Określamy szybkość i napięcie
CIŚNIENIE TĘTNICZE KRWI
CIŚNIENIE TĘTNICZE KRWI
CIŚNIENIE TĘTNICZE KRWI
CIŚNIENIE TĘTNICZE KRWI
jest to siła, jaką
jest to siła, jaką
przepływający strumień krwi wywiera na
przepływający strumień krwi wywiera na
ściany elastycznych naczyń krwionośnych.
ściany elastycznych naczyń krwionośnych.
Zazwyczaj wykonuje się pomiar na tętnicy
Zazwyczaj wykonuje się pomiar na tętnicy
ramiennej. Choć często automatyczne
ramiennej. Choć często automatyczne
aparaty dokonują pomiaru na tętnicach
aparaty dokonują pomiaru na tętnicach
nadgarstka.
nadgarstka.
Wyróżnia się ciśnienie maksymalne, czyli
Wyróżnia się ciśnienie maksymalne, czyli
skurczowe i minimalne czyli rozkurczowe.
skurczowe i minimalne czyli rozkurczowe.
Riva - Rocci
Riva - Rocci
To włoski uczony, który wynalazł
To włoski uczony, który wynalazł
metodę pomiaru ciśnienia tętniczego
metodę pomiaru ciśnienia tętniczego
za
pomocą
sfignomanometru,
za
pomocą
sfignomanometru,
dlatego pomiar ciśnienia tętniczego
dlatego pomiar ciśnienia tętniczego
oznacza się RR. Jest to skrót
oznacza się RR. Jest to skrót
dotyczący metody, za pomocą której
dotyczący metody, za pomocą której
wykonano pomiar.
wykonano pomiar.
WARTOŚCI PRAWIDŁOWE CIŚNIENIA
WARTOŚCI PRAWIDŁOWE CIŚNIENIA
WZROST CIŚNIENIA
WZROST CIŚNIENIA
Emocje
Emocje
Wysiłek fizyczny
Wysiłek fizyczny
Kawa, herbata,
Kawa, herbata,
papieros
papieros
Zaburzenia
Zaburzenia
endokrynologiczne
endokrynologiczne
Choroby nerek
Choroby nerek
Niewydolność krążenia
Niewydolność krążenia
prawosercowa
prawosercowa
Otyłość
Otyłość
ból
ból
SPADEK CIŚNIENIA
SPADEK CIŚNIENIA
Posiłek przed
Posiłek przed
badaniem
badaniem
Wysoka temperatura
Wysoka temperatura
otoczenia
otoczenia
Wahania ciśnienia
Wahania ciśnienia
atmosferycznego
atmosferycznego
Odwodnienie
Odwodnienie
Wstrząs
Wstrząs
BŁĘDY TECHNICZNE
BŁĘDY TECHNICZNE
Mankiet do badania nie znajduje się na
Mankiet do badania nie znajduje się na
wysokości serca
wysokości serca
Mankiet założony na rękaw
Mankiet założony na rękaw
Niewłaściwy rozmiar mankietu
Niewłaściwy rozmiar mankietu
Niepodparte przedramię
Niepodparte przedramię
podopiecznego
podopiecznego
Zbyt szybkie wypuszczenie powietrza z
Zbyt szybkie wypuszczenie powietrza z
mankietu
mankietu
Tendencja do zaokrągleń
Tendencja do zaokrągleń
Krótsze niż 3 minuty pomiary na tym
Krótsze niż 3 minuty pomiary na tym
samym ramieniu
samym ramieniu
Przygotowanie
Przygotowanie
podopiecznego
podopiecznego
Mankiet o rozmiarze 12-14 cm
Mankiet o rozmiarze 12-14 cm
Cisza, spokój, minimum 5 minut
Cisza, spokój, minimum 5 minut
odpoczynku przed badaniem
odpoczynku przed badaniem
Wygodna pozycja siedząca lub leżąca
Wygodna pozycja siedząca lub leżąca
Zdjęcie ubrania z ramienia, na którym
Zdjęcie ubrania z ramienia, na którym
będzie wykonywany pomiar
będzie wykonywany pomiar
Ułożenie ramienia w odwiedzeniu,
Ułożenie ramienia w odwiedzeniu,
odwrócenie dłoni stroną zgięciową do góry.
odwrócenie dłoni stroną zgięciową do góry.
Ważne czynności
Ważne czynności
Ustawienie aparatu w widocznym miejscu, stabilnym
Ustawienie aparatu w widocznym miejscu, stabilnym
Założenie mankietu, gumowe przewody znajdują się
Założenie mankietu, gumowe przewody znajdują się
na przyśrodkowym boku ramienia
na przyśrodkowym boku ramienia
!!! Mastektomia, niedowład, przetoka tętniczo-żylna –
!!! Mastektomia, niedowład, przetoka tętniczo-żylna –
nie zakładamy mankietu!!!
nie zakładamy mankietu!!!
Odszukanie i wysłuchanie tętna na tętnicy łokciowej
Odszukanie i wysłuchanie tętna na tętnicy łokciowej
Wtłaczanie powietrza do mankietu o 20-30 mmHg
Wtłaczanie powietrza do mankietu o 20-30 mmHg
powyżej zaniku tętna
powyżej zaniku tętna
Pierwszy słyszalny ton po spuszczaniu powietrza z
Pierwszy słyszalny ton po spuszczaniu powietrza z
mankietu to WARTOŚĆ CIŚNIENIA SKURCZOWEGO,
mankietu to WARTOŚĆ CIŚNIENIA SKURCZOWEGO,
natomiast ostatni ton to WARTOŚĆ CIŚNIENIA
natomiast ostatni ton to WARTOŚĆ CIŚNIENIA
ROZKURCZOWEGO.
ROZKURCZOWEGO.