Pomiar
Pomiar
parametrów
parametrów
życiowych
życiowych
Pomiar temperatury ciała
Pomiar temperatury ciała
Temperatura ciała
Temperatura ciała
–
–
to wartość pomiarowa
to wartość pomiarowa
odczytywana na skali termometru. Może być mierzona
odczytywana na skali termometru. Może być mierzona
termometrami wykorzystującymi skalę Celsjusza lub
termometrami wykorzystującymi skalę Celsjusza lub
Fahrenheita(pkt zamarzania +
Fahrenheita(pkt zamarzania +
32, pkt wrzenia +212).
32, pkt wrzenia +212).
Temperatura ciała człowieka ulega nieznacznym
Temperatura ciała człowieka ulega nieznacznym
wahaniom w ciągu dnia; jej wzrost lub spadek mogą
wahaniom w ciągu dnia; jej wzrost lub spadek mogą
spowodować różne czynniki. Temperaturę ciała mierzy
spowodować różne czynniki. Temperaturę ciała mierzy
się metodami zewnętrznymi lub wewnętrznymi. W
się metodami zewnętrznymi lub wewnętrznymi. W
warunkach szpitalnych mierzy się temperaturę 2 razy
warunkach szpitalnych mierzy się temperaturę 2 razy
dziennie. Badanie przeprowadza się u każdego
dziennie. Badanie przeprowadza się u każdego
pacjenta hospitalizowanego. Częstszym pomiarom
pacjenta hospitalizowanego. Częstszym pomiarom
poddaje się gorączkujących, w hipotermii,
poddaje się gorączkujących, w hipotermii,
poddawanych intensywnej obserwacji w ciężkim
poddawanych intensywnej obserwacji w ciężkim
stanie.
stanie.
Pomiar temperatury ciała
Pomiar temperatury ciała
Temperaturę ciała mierzy się metodami:
1. Zewnętrznymi:
pod pachą
w pachwinie
2. Wewnętrznymi:
w odbycie
w pochwie
w ustach
w przewodzie słuchowym zewnętrznym
Pomiar temperatury ciała
Pomiar temperatury ciała
Temperatura ciała ulega wahaniom:
w ciągu dnia w zakresie 0,5 – 1st C –
najniższa jest nad ranem ok. 4.oo,
najwyższa wieczorem ok..16.oo
w ciągu cyklu miesiączkowego u
kobiet – spada w czasie owulacji i
podwyższa się w drugiej połowie
cyklu
Pomiar temperatury ciała
Pomiar temperatury ciała
Prawidłowa temperatura ciała jest różna w zależności
od miejsca pomiaru:
pod pachą – 36-37 st C
w pachwinie – 36-37 st C
w odbycie – wyższa o 0,5 st C
w jamie ustnej wyższa o 0,3 st C niż pod pachą
w przewodzie słuchowym różna, w zależności od
wieku:
* 0-2 r.ż. – 36,4-38,0 st C
* 3-10r.ż – 36,1- 37,8 st C
* 11-65 r.ż. – 35,9-37,6 st C
* powyżej 65 r.ż. 35,8-37,5 st C
w pochwie – wyższa o 0,3-1 st C niż pod pachą(w
zależności od fazy cyklu miesiączkowego)
Pomiar temperatury ciała
Pomiar temperatury ciała
Czynniki powodujące wzrost temperatury
ciała:
1. Fizjologiczne;
wzmożony wysiłek fizyczny
stany emocjonalne
owulacja i II faza cyklu miesiączkowego
2. Patologiczne;
drobnoustroje patologiczne
choroby zwiększające przemianę materii
urazy ośrodkowego układu nerwowego
Pomiar temperatury ciała
Pomiar temperatury ciała
Czynniki powodujące obniżenie temperatury
ciała:
1. Fizjologiczne;
brak aktywności ruchowej
zimna kąpiel
2. Patologiczne;
wstrząs
wyniszczenie organizmu
odwodnienie
Pomiar temperatury ciała
Pomiar temperatury ciała
Błędy pomiaru:
Błędy pomiaru:
nieprzestrzeganie czasu trwania pomiaru
niewłaściwe przygotowanie termometru(niestrzepnięcie)
niewłaściwe włożenie i trzymanie
nałożenie za dużo wazeliny na termometr- bad. w
odbycie
wykonanie badania w j.ustnej po wypiciu płynu,jedzeniu
niedokładne odczytanie wyniku
niezastosowanie się się do instrukcji obsługi
(elektroniczne)
Oceniając wartość temperatury należy uwzględnić; wiek,
płeć, porę dnia, miejsce badania oraz rodzaj
termometru.
Pomiar temperatury ciała
Pomiar temperatury ciała
temperatura subnormalna – niższa niż 36 st C
temperatura normalna - 36 – 37 st C
stan podgorączkowy - 37,1 – 38 st C
gorączka umiarkowana - 38,1 – 39 st C
gorączka wysoka - powyżej 39 st C
Człowiek może znieść max. temperaturę 42-3 st C,
powyżej zachodzą w organizmie procesy denaturacji
białka
Temperatura 26 st C określana jest jako krytyczna,
powoduje porażenie ośrodka oddechowego i
naczynioruchowego, prowadząc do śmierci.
Struktura czynności
I. Czynności przygotowawcze
Przygotowanie pielęgniarki:
mycie i dezynfekcja rąk
założenie rękawiczek
Przygotowanie sprzętu
przygotowanie zestawu; termometr, środek do
dezynfekcji, waciki/gaziki, miska nerkowata
przygotowanie sprzętu do dezynfekcji
Przygotowanie pacjenta
poinformowanie o celu i sposobie wykonania pomiaru
uzyskanie zgody, pozyskanie do współpracy
zapewnienie wygodnej pozycji
poinformowanie o konieczności unikania
wykonywania gwałtownych ruchów
Pomiar termometrem rtęciowym –
pod pachą – 10 min. włożenie końcem, w którym znajduje
się rtęć w dół pachowy, przyciśnięcie ramienia do klatki
piersiowej,
w odbycie – ok. 3 min. nałożenie osłonki, pokrycie cienką
warstwą wazeliny końcówki termometru, ułożenie
pacjenta w pozycji bocznej,
w jamie ustnej – ok.. 5 min. nie wykonywać u dzieci
poniżej 5 roku i niespokojnych, włożenie do ust pod język,
pacjent powinien lekko przymknąć usta,
w pochwie – indywidualny termometr, wykonywać rano
przed wstaniem z łóżka, ok. 3 min
Czynności końcowe –
Udokumentowanie, zgłoszenie
nieprawidłowości lekarzowi,
dezynfekcja, spłukanie wodą, osuszenie, przechowywanie w
suchym, czystym, zamkniętym pojemniku.
Pomiar oddechu
Pomiar oddechu
Oddychanie –
to proces wymiany gazowej w
organizmie, mający na celu pobranie tlenu, a
wydalenie dwutlenku węgla.
Dokonując pomiaru oddechu, zwracamy uwagę
na: obecność, częstość, jakość, rytm oddychania.
Badając oddech należy uwzględnić:
częstość oddechów w czasie 1 minuty;
obserwację charakteru oddechu;
obserwację ruchów klatki piersiowej;
ocenę zapachu oddechu.
Szybkość oddechów jest uzależniona od wieku
badanego:
noworodki i niemowlęta – ok. 40 – 50/ min
małe dzieci – ok. 18 – 25/ min
dorośli – ok. 12 – 20 / min
Pomiar oddechu
Pomiar oddechu
Oddech prawidłowy jest:
miarowy, średniogłęboki,
wykonywany bez wysiłku, bezwonny, niesłyszalny, wydech nieco
dłuższy niż wdech.
Czynniki przyspieszające oddech:
Fizjologiczne:
wzmożony wysiłek, reakcje emocjonalne
Patologiczne:
gorączka, zmniejszona objętość oddechowa,
upośledzone krążenie, zmniejszenie ilości krwi, zmniejszenie
ilości tlenu w powietrzu wdychanym
Czynniki zwalniające oddech:
Fizjologiczne:
sen, hiperwentylacja
Patologiczne:
zatrucie śr. nasennymi,
narkotycznymi,
uszkodzenia czaszkowo – mózgowe, hipotermia,
Pomiar oddechu
Pomiar oddechu
Błędy fałszujące wynik:
pacjent wie, że ma badany oddech
chory jest ubrany – trudno ocenić ruch klatki, pracę
dodatkowych mięśni oddechowych, symetrię ruchów,
Szybkość – prawidłowa, przyspieszona, zwolniona,
Jakość oddechów – oddech efektywny
- nieefektywny (hipo-,hiperwentylacja)
Oddechom patologicznym towarzyszy duszność,
zmiana zabarwienia skóry.
Pomiar oddechu
Pomiar oddechu
Charakter oddechów:
1. oddech prawidłowy (regularny)
2. oddech patologiczny;
oddech Biota – bezdech i bezpośrednio po nim
występujący szybki głęboki oddech
oddech Cheyne’a – Stokesa – stopniowe
narastanie częstości i głębokości oddechu,
kończące się chwilowym bezdechem
oddech Kussmaula – pogłębienie i
przyspieszenie z krótkimi okresami bezdechu
oddech świszczący tzw. stridor
Pomiar tętna
Pomiar tętna
Tętnem nazywa się spowodowane przez
skurcz serca wyczuwalne uderzenie o
ścianę naczynia fali krwi, która
przepłynęła przez układ tętniczy.
Tętno wyczuwa się tam
,
gdzie tętnice
przebiegają powierzchownie i można je
docisnąć do twardych struktur tkankowych.
Pomiarów dokonujemy w celu wykrycia
zaburzeń w zakresie liczby (częstości), napięcia
(siły), miarowości (rytmu) tętna. W warunkach
szpitalnych pomiaru dokonuje się dwa razy
dziennie.
Pomiar tętna
Pomiar tętna
Tętno badamy:
1.
Metodą palpacyjną ;
2.
Za pomocą stetoskopu osłuchując czynność serca;
3.
Podłączając pacjenta do monitora;
4.
Metodą elektroniczną;
Miejsce badania:
tętnica promieniowa
szyjna
udowa
ramienna
nad koniuszkiem serca
W zaburzeniach krążenia obwodowego tętno bada się na
tętnicy : grzbietowej stopy, podkolanowej, piszczelowej
tylnej.
Pomiar tętna
Pomiar tętna
Szybkość tętna czyli ilość uderzeń na minutę,
uzależniona jest od wieku badanego.
średnia wartość tętna
noworodek -
140
1 – 6 m.ż.-
130
6 - 12 m.ż.
115
1 – 2 r.ż.
110
2 – 6 r.ż.
103
6 – 10 r.ż.
95
10 – 14 r.ż.
85
dorośli
64 – 72
wiek geriatryczny ok.. 60 może być przyspieszone
90-95
Pomiar tętna
Pomiar tętna
Prawidłowe tętno –
wszystkie uderzenia mają
jednakową siłę, przerwy między nimi są równe.
Napięcie prawidłowe – gdy puls w naczyniu jest
dobrze wyczuwalny, a tętnica jest elastyczna, jest
uwarunkowane stanem naczyń i ilością krwi
krążącej.
Czynniki powodujące wzrost szybkości tętna:
-
fizjologiczne;
wiek, stany emocjonalne, wysiłek fizyczny,
spożycie alkoholu, nikotyny
-
patologiczne;
choroby gorączkowe( wzrost temperatury
o 1 st odpowiada wzrostowi tętna o 10-20 u/min),
choroby serca, hipowolemia (utrata krwi, odwodnienie)
Czynniki powodujące zwolnienie tętna:
- fizjologiczne;
sen, pozycja leżąca, sportowcy,
- patologiczne;
wzmożone ciśnienie śródczaszkowe,
zatrucia (wew. mocznica, zew. grzybami),hipotermia
Pomiar tętna
Pomiar tętna
Najczęstsze błędy podczas pomiaru, które mogą
rzutować na wynik:
niewłaściwe ułożenie opuszek nad tętnicą
wyczucie własnego tętna
krótki czas badania
niedokładne określenie czasu pomiaru
Szybkość tętna mierzymy przez 15 sek. i mnożymy przez
4, aby ocenić miarowość mierzymy przez 1 minutę.
Tętno niemiarowe określamy jako arytmię
.
Wyróżniamy niemiarowość:
ekstrasystoliczną (skurcze dodatkowe, zanim skończy się
faza rozkurczu)
oddechową (przyspieszanie i zwalnianie zależnie od faz
oddychania)
całkowitą – zupełnie niemiarowe tętno
Bradykardia – zwolnienie tętna poniżej 60 u/min.
Tachykardia – przyspieszenie tętna powyżej 100 u/min.
Miejsca badania tętna
.
W stanach nagłych:
o
Tętnica szyjna
o
Tętnica udowa
o
Tętnica ramieniowa
o
Tętnica nad koniuszkiem serca
W zaburzeniach krążenia obwodowego:
o
Tętnica grzbietowa
o
Tętnica podkolanowa
o
Tętnica piszczelowa tylna
Oprócz tego wyróżniamy jeszcze:
o
Tętnice strzałkowa
o
Tętnice skroniowa
o
Tętnice twarzowa
o
Tętnice łokciowa
o
Tętnice pachwinowa
o
Tętnice promieniowa
o
Tętnice grzbietu stopy
o
Aortę brzuszną
Charakterystyka tętna.
Cechy
tętna
Prawidłowe
tętno
Odchylenia
chorobowe
Częstość
tętna
(uderzeń/
min)
Płód 140-160
1-6 m-c życia
130-140
Roczne dziecko
110-130
Dorosły 66-76
1. Tachykardia(częstoskurcz)
przyspieszenie ponad 100
uderzeń/min
Np. w czasie gorączki, chorób
serca.
2. Bradykardia(rzadkoskurcz)
poniżej
60 uderzeń/min Np.w przebiegu
bloków
serca, urazach czaszkowo-
mózgowych,
zatruciach.
Napięcie
(siła)
Dobrze
wypełnione
Dobrze napięte
1. Nitkowate, miękkie, słabo
napięte, ledwo wyczuwalne tętno,
np. przy spadku ciśnienia
tętniczego krwi, krwotoki
2. Twarde, drutowate, silnie
napięte np. w miażdżycy,
nadciśnienie.
Rytm
(miarowoś
ć)
miarowe, zgodne
z cyklem pracy
serca
(zwalnianie i
przyspieszanie podczas
oddychania – tzw.
Niemiarowość
oddechowa ).
Niemiarowość :
Wypadanie tętna
Niemiarowość całkowita
Skurcze dodatkowe
Częstoskurcz napadowy
Pomiar tętna
Pomiar tętna
Struktura czynności:
Czynności przygotowawcze
I
Przygotowanie pielęgniarki; higiena rąk, ustalenie wskazań
do pomiaru
II Przygotowanie sprzętu i otoczenia: zegarek, stoper, cisza
na Sali
III Przygotowanie pacjenta:
- poinformowanie o sposobie badania
- uzyskanie zgody, pozyskanie do współpracy
- zapewnienie wygodnej pozycji
- zalecenie pacjentowi odpoczynku przed badaniem ok. 5
min.
Czynności właściwe
-
opuszkami palców 2,3,4 lekkie uciskanie na tętnicę
- kciuk powinie znajdować się poza polem badanej tętnicy
- liczenie uderzeń przez 15 sek.
- jeżeli wykryto zaburzenia rytmu , liczyć przez 1 minutę
- określanie szybkości, napięcia, typu niemiarowości
Czynności końcowe:
- mycie i dezynfekcja rąk
- udokumentowanie pomiaru
- zgłoszenie rozpoznanych nieprawidłowości lekarzowi
POMIAR CIŚNIENIA TĘTNICZEGO KRWI
POMIAR CIŚNIENIA TĘTNICZEGO KRWI
Definicja: Ciśnienie krwi to siła , z jaką krew
uderza w ściany naczyń krwionośnych
.
Ciśnienie zmienia się w sposób ciągły ,ponieważ serce
wyrzuca krew do tętnic pulsacyjnie ,jednakże przez
włośniczki płynie nieprzerwanie.
CIŚNIENIE SKURCZOWE –to najwyższe ciśnienie w układzie
tętniczym, osiągane w czasie wyrzutu komorowego.
CIŚNIENIE ROZKURCZOWE-to najniższa wartość ciśnienia
w układzie tętniczym w fazie poprzedzającej początek
wyrzutu komorowego.
CIŚNIENIE TĘTNA-czyli amplituda skurczowo-rozkurczowa
Pomiaru ciśnienia tętniczego dokonuje się metodą
pośrednią (palpacyjną, osłuchową) i bezpośrednią
(inwazyjną).
Ojcem metody pośredniej jest Riva-Rocci , który
skonstruował pierwszy sfigmomanometr.
Metoda palpacyjna
określa tylko wielkość ciśnienia
skurczowego.
Metoda inwazyjna
to ciągły pomiar ciśnienia skurczowego i
rozkurczowego za pomocą cewnika umieszczonego wewnątrz
naczynia oraz monitora.
Metoda osłuchowa Korotkowa
oparta jest na zasadzie
osłuchiwania tonów pojawiających się w uciśniętej z
zewnątrz przez mankiet tętnicy (ramiennej,
promieniowej,podkolanowej), a później tonów znikających, w
miarę zmniejszania się tego ucisku podczas obniżania
ciśnienia w mankiecie(po owinięciu ramienia mankietem
,pompujemy do niego powietrze ,w miarę wypełniania uciska
on tętnicę,aż zamknie przepływ krwi, następnie powoli
wypuszczamy powietrze, w ten sposób otwieramy przepływ
krwi i nasłuchujemy przez słuchawki, ponieważ wtedy krew
zaczyna wygrywać rytmy Korotkowa).
Pomiaru ciśnienia dokonuje się za pomocą aparatów:
rtęciowych. sprężynowych, automatycznych,
półautomatycznych
CELE:
rozpoznanie nadciśnienia, niedociśnienia
kontrola skuteczności leczenia nadciśnienia
ocena stanu chorego
diagnostyka stanów ,w których zmiany
ciśnienia mogą być przyczyną odczuwanych
przez pacjenta dolegliwości
WSKAZANIA DO WYKONANIA POMIARU:
u każdego chorego hospitalizowanego
w przebiegu ścisłego nadzoru chorego(po
operacjach, u ciężko chorych )
u chorych otrzymujących leki obniżające
ciśnienie
u chorych z chorobami serca
CZYNNIKI OBNIŻAJĄCE CIŚNIENIE
Związane z pacjentem :ciche tony Korotkowa,
niedawno spożyty posiłek, przeoczona przerwa
osłuchowa, przyzwyczajenie do badania,
zwolnienie czynności serca, spadek oporu
naczyniowego, zmniejszenie objętości krwi
krążącej
związane z otoczeniem ,sprzętem:
hałas,niesprawny aparat sprężynowy, niski
poziom rtęci, nieszczelna gruszka
związane z osobą wykonującą pomiar:
zaokrąglanie wyniku w dół o 5 lub 10mm Hg,
niedosłuch, nietrzymanie wzroku na wysokości
słupa rtęci
związane z samym pomiarem:łokieć ułożony za
wysoko. za szybkie wypuszczanie powietrza, za
mocne przyciskanie lejka stetoskopu
CZYNNIKI PODWYŻSZAJĄCE CIŚNIENIE
związane z pacjentem: ciche tony Korotkowa,
przeoczona przerwa osłuchowa ,reakcja białego
fartucha ,pomiar na ramieniu porażonym, bół,lęk,
wypalenie papierosa, wypicie alkoholu napoju z
kofeiną, wypełniony pęcherz moczowy, rozmowa,
(przyspieszenie czynności serca, wzrost obwodowego
oporu naczyniowego, wzrost współczynnika
sprężystości)
związane z otoczeniem ,sprzętem: hałas, nieszczelna
zastawka gruszki, zablokowane wentyle manometru,
zimne ręce badającego, zimny stetoskop
związane z osobą wykonującą : niedosłuch
związane z samym pomiarem : za wąski mankiet,
mankiet założony nierówno, za luźno, założony na
rękaw, łokieć ułożony za nisko, za krótki odpoczynek
przed pomiarem, niewygodna pozycja pacjenta
(nieodparte ramię ,plecy) za wolne lub za szybkie
wypuszczanie powietrza, rejestrowanie IV fazy, za
krótka przerwa między kolejnymi pomiarami, chłodna
pora roku
PRAWIDŁOWE WARTOŚCI CIŚNIENIA
MIERZONE METODĄ POŚREDNIĄ
DZIECI :
niemowlęta- 90/60 mmHg
3-6 rż. -95/65 mmHg
6-9rż -100/65 mmHg
9-12 rż. -110/70 mmHg
13-15 rż -120/80 mmHg
DOROŚLI (W 18 r ż i starsi)
optymalne……………………..<120………i <80
prawidłowe……………………<130………i <85
wysokie prawidłowe………….130-139……85-
89
INTERPRETACJA WYNIKU :
nadciśnienie:
podwyższenie ciśnienia
skurczowego i/lub rozkurczowego powyżej
wartości prawidłowych, rozpoznanie powinno
być oparte na wynikach kilkakrotnych
pomiarów (równe/powyżej 140/90) Gdy
przyczyna nadciśnienia jest znana mówimy o
nadciśnieniu wtórnym (ch.nerek, w ch.
gruczołow dokrewnych-akromegalia
,ch.Cushinga,)
jeśli nie udaje się ustalić przyczyny mówimy o
nadciśnieniu pierwotnym(samoistnym)
nadciśnienie :
stopień I (łagodne) ……………….140-159…………90-99
stopień II(umiarkowane)………….160-179…………100-
109
stopień III(ciężkie)…………………>180 …………..>110
niedociśnienie:
obniżenie przejściowe , napadowe ciśnienia
skurczowego i/lub rozkurczowego poniżej
wartości prawidłowych (zapaść
ortostatyczna) lub stałe utrzymywanie się
niskiego ciśnienia poniżej 100 mmHg.Może
być konstytucjonalne (pierwotne) lub
objawowe (wtórne).Niedociśnienie
objawowe może być spowodowane
np.niedoczynnością kory nadnerczy
,zmniejszoną objętością krwi krążącej
.
PRZYGOTOWANIE PACJENTA
:
poinformowanie o celu i przebiegu badania
uzyskanie zgody na wykonanie pomiaru
wykonanie pomiaru na ramieniu na którym nie
ma założonego cewnika żylnego czy przetoki u
chorych dializowanych
wykonywanie pomiaru o stałej porze , w tej
samej pozycji w pomieszczeniu o temperaturze
pokojowej
położenie lub posadzenie pacjenta w wygodnej
pozycji(plecy podparte,stopy spoczywające
płasko na podłodze)
zdjęcie ubrania z ramienia
podparcie ręki tak ,aby tętnica była na
poziomie serca
odwrócenie ręki stroną zgięciową do góry,w lekkim
odwiedzeniu,z niezaciśniętą dłonią
mierzenie ciśnienia po zmianie pozycji na stojącą aby
określić stopień hipotonii ortostatycznej u osób
przyjmujących niektóre leki obniżające ciśnienie
mierzenie ciśnienia na kończynach dolnych np. u
osób podejrzanych o zmiany naczyniowe poniżej
odejścia od aorty tętnicy podobojczykowej i pnia
ramienno- głowowego,brak k.górnych, gips (w
pozycji leżącej ,przy użyciu szerszych mankietów,
osłuchując tętno na tętnicy podkolanowej)
poinformowanie chorego że:
-co najmniej 15-30 min. przed badaniem nie może :pić
kawy i mocnej herbaty, denerwować się , wykonywać
dużego wysiłku fizycznego, śpieszyć się,
-minimum 5 min. przed badaniem odpocząć
-badanie nie daje powikłań i może być powtarzane
-w czasie napełniania mankietu może wystąpić
niewielki ból
PRZYGOTOWANIE SPRZĘTU
aparat do mierzenia ciśnienia rtęciowy lub
sprężynowy(mankiet powinien przykrywać 2/3
ramienia nad zgięciem łokciowym)
słuchawki lekarskie
ciśnieniomierz automatyczny do pomiaru
ciśnienia na przegubie ręki, urządzenie mieści
obwody pomiarowe i wyświetlacz cyfrowy
zintegrowane z mankietem opasującym przegub
ręki
ciśnieniomierz półautomatyczny-do mankietu
zostaje wtłoczone powietrze za pomocą gruszki
,czynności pomiaru przebiegają automatycznie
PRZEBIEG WYKONANIA
umycie rąk
podczas pierwszego pomiaru należy zmierzyć ciśnienie na obu
ramionach, okresowe pomiary kontrolne wykonywać na
ramieniu ,na którym ciśnienie było wyższe
zapewnienie ciszy
sprawdzenie sprzętu(szczelny mankiet, pompka ,przewody, rtęć,
wskazówka na zero)
ustawienie manometru rtęciowego pionowo na twardym podłożu
ułożenie chorego (ręka w lekkim odwiedzeniu ,ramię podparte na
wysokości serca
założenie pustego mankietu
sprawdzenie czy mankiet równo i ściśle przylega do ramienia ,ale
nie uciska go i czy znajduje się ok.2-3cm powyżej zgięcia
łokciowego oraz czy przewody gumowe znajdują się na
zewnętrznym boku ramienia
ustawienie manometru na wysokości ramienia lub umocowanie go
zamknięcie zaworu pompki ,aż do oporu
odszukanie tętna
szybkie wtłoczenie powietrza do mankietu, kontrolując tętno nad
tętnicą, gdy się go już nie wyczuwa ,zwiększenie ciśnienia w
mankiecie o 30 mmHg
umieszczenie słuchawki w zgięciu łokciowym na tętnicy ramiennej
obniżanie powolne ciśnienia w mankiecie o 2-3 mmHg/s ,poprzez
otwieranie zaworu pompki
odczytanie wartości ciśnienia skurczowego przy pierwszym
słyszalnym tonie
obniżanie dalsze ciśnienia w mankiecie
odczytanie wartości ciśnienia rozkurczowego na
manometrze ,przy ostatnim słyszalnym tonie lub przy
wyraźnym obniżeniu głośności tonów
mierzenie z dokładnością nie mniejszą niż 2 mmHg i nie
zaokrąglanie do 5 mm
wypuszczenie reszty powietrza przez całkowite odkręcenie
pompki
powtórzenie pomiaru w razie potrzeby po upływie 1-2 min.
polecenie pacjentowi gdy tony ciche, uniesienia
ramienia ,otworzenia i zaciśnięcia pięści kilkakrotne , po
czym ponowne zmierzenie ciśnienia metodą osłuchową lub
palpacyjną(ciśnienie skurczowe jest niższe o 7 mmHg niż
osłuchową)
zdjęcie mankietu z ramienia , a przy powtarzalnych
pomiarach luźne pozostawienie na ramieniu
zapisanie wyniku pomiaru w dokumentacji chorego
zgłoszenie odchyleń od normy lekarzowi
uporządkowanie zestawu, przed pomiarem u kolejnego
chorego odkażenie mankietu i stetoskopu
umycie rąk
NAJCZĘSTSZE BŁĘDY POMIARU CIŚNIENIA TĘTNICZEGO
NAJCZĘSTSZE BŁĘDY POMIARU CIŚNIENIA TĘTNICZEGO
pomiar bez uprzedniego 5 minutowego odpoczynku
nie trzymanie ramienia na wysokości serca w trakcie
badania
niecałkowite opróżnienie mankietu z powietrza i
niestosowanie 1-2 min.przerw przed kolejnym pomiarem
błąd badającego wynikający z upośledzenia słuchu,
preferowaniu niektórych cyfr lub nieświadomej
tendencji do zaniżania lub zawyżania wyniku
nie utrzymywanie wzroku na wysokości słupa rtęci
zbyt szybkie wypuszczanie powietrza –prawidłowo z
szybkością 2-3mmHg/s
użycie mankietu o niewłaściwym rozmiarze,
zastosowanie mankietu małego u osób otyłych
powoduje zawyżenie odczytu, mankiet powinien
przykrywać 2/3 ramienia nad zgięciem łokciowym
złe umiejscowienie mankietu-jego dolny brzeg 2-3 cm
powyżej zgięcia łokciowego
nieodpowiednia temperatura otoczenia ,hałasy i inne
rozpraszające bodźce
błędy pomiaru wynikające ze znacznej bradykardii u
osoby badanej
Stan
świadomości
Świadomość
Stan psychiczny, w którym człowiek
zdaje sobie sprawę z tego, co się
dzieje wokół niego, posiada zdolność
do prawidłowej percepcji, czyli
odbierania bodźców i reagowania na
nie. Jest to również zdolność do
krytycznej, obiektywnej oceny
rzeczywistości i umiejętności
ustosunkowania się do niej,
określenie swojego miejsca.
Stan świadomości chorego.
Zaburzenia stanu
świadomości.
I. Pełen kontakt.
1.
Opis objawów - właściwe odpowiedzi,
szybkie, spontaniczne, zróżnicowana
mimika, polecenia natychmiast
wykonywane.
2.
Czynność motoryczna, czucie - ruchu
spontaniczne, pełne, odczuwanie
lekkiego dotknięcia.
3.
Odruchy - wszystkie obecne.
4.
Reakcja źrenic - prawidłowa, obecna.
II. Oszołomienie
(odurzenie).
1.
Opis objawów- lekki stopień przyćmienia
świadomości, uczucie dużego znużenia,
spowolnione myślenie, spowolnienie ruchowe,
zaburzenia orientacji czasowej i miejscowej,
polecenia wykonywane z opóźnieniem. Zawsze
można chorego obudzić.
2.
Czynność motoryczna, czucie- ruchy
zwolnione, krotka rozmowa jest możliwa,
odczuwanie ukłucia, szczypania, ruchy równe z
obu stron, polecenia wykonane w sposób
niecelowy.
3.
Odruchy- wszystkie obecne.
4.
Reakcja źrenic- obecna.
III. Senność.
1.
Opis objawów- dezorientacja, apatia,
senność, brak spontanicznych
odpowiedzi, zaburzenia mowy, zła
artykulacja, mimika niezróżnicowana.
2.
Czynność motoryczna ,czucie- tylko na
żądanie, rozmowa niemożliwa,
odczuwanie szczypania, ukłucia, celowe
ruchy obronne w kierunku miejsca bólu.
3.
Odruchy- wszystkie obecne.
4.
Reakcja źrenic- obecna.
IV. Głęboki sen.
1.
Opis objawów- całkowita dezorientacja,
stan zbliżony do głębokiego snu ,
chorego nie można obudzić. Mimika tylko
podczas bólu.
2.
Czynność motoryczna, czucie- reakcja
tylko po najsilniejszych bodźcach, np.
ukłucie, niemożliwy kontakt słowny,
niecelowe ruchy obronne w czasie bólu.
3.
Odruchy- obecne
4.
Reakcja źrenic- obecna
V. Śpiączka
1.
Opis objawów- zaburzenie świadomości,
którego nie można przerwać bodźcami
zewnętrznymi. Brak nawiązania kontaktu.
Podstawowe czynności życiowe, tj.
oddychanie, mogą być zachowane.
2.
Czynność motoryczna, czucie – brak
jakichkolwiek spontanicznych. Brak
motoryki własnej, brak czucia.
3.
Odruchy- osłabione lub nieobecne.
4.
Reakcja źrenic- spowolnione lub
nieobecne.
Skala Glasgow dla dorosłych.
Otwieranie oczu:
o
4 punkty - spontaniczne
o
3 punkty - na polecenie
o
2 punkty - na bodźce bólowe
o
1 punkt - nie otwiera oczu
Kontakt słowny:
o
5 punktów - odpowiedzi logiczne z zachowaną orientacją miejsca, czasu i
własnej osoby
o
4 punkty - odpowiedź splątana, chaotyczna, jednak uwaga jest zachowana, a
poszkodowany zastanawia się nad odpowiedzią
o
3 punkty - odpowiedź bez związku, nie na temat lub krzyk
o
2 punkty - dźwięki niezrozumiałe, nieartykułowane, pojękiwanie
o
1 punkt - żaden
Reakcja ruchowa:
o
6 punktów - odpowiednia do poleceń, np. słownych, migowych ( np. uściśnięcie
dłoni
o
5 punktów - celowa, lokalizująca bodziec
o
4 punkty - reakcja obronna na ból - próba usunięcia bodźca bólowego
o
3 punkty - odruch zgięcia (na ból lub spontanicznie), sugerujący odkorowanie
o
2 punkty - odruch wyprostowania (na ból lub spontanicznie), sugerujący
odmóżdżenie
o
1 punkt - żadna
Skala Glasgow dla dzieci i niemowląt.
Otwieranie oczu:
4 punkty- spontaniczne
3 punkty – na polecenie głosowe
2 punkty – na bodziec bólowy
1 punkt – brak reakcji
Reakcja ruchowa:
6 punktów - spontaniczna aktywność
5 punktów – cofanie na dotyk
4 punkty – cofanie na ból
3 punkty – sztywność typu odkorowania
2 punkty – sztywność typu odmozdzeniowej
1 punkt – brak reakcji
Odpowiedz słowna:
5 punktów - gaworzy
4 punkty – pobudzenie
3 punkty – płacze
2 punkty – jęczy
1 punkt – bez reakcji
Wyniki.
Można uzyskać od 3 do 15 punktów
Wynik testu:
14 - 15 - poszkodowany ma zachowaną przytomność z obniżona
reaktywnością
11 - 13 - półśpiączka, półprzytomny
5 - 7 - nieprzytomność umiarkowana
3-4 głęboka nieprzytomność, odmóżdzenie
Na podstawie powyższych punktów można również ocenić ciężkość
urazu głowy (uszkodzenie mózgu):
- 8 lub mniej punktów - ciężki uraz głowy,
- 9 - 12 punktów - średni uraz głowy,
- 13 - 15 punktów - lekki uraz głowy.