Choroby naczyń

tętniczych i

żylnych

Choroby naczyń

Choroby naczyń:

- tętniczych
- żylnych

Choroby naczyń

tętniczych

Wzrost zachorowań na choroby tętnic
obserwowany jest na całym świecie, w tym także
w Polsce.
Co drugi mieszkaniec krajów

uprzemysłowionych

cierpi z powodu miażdżycy i jej powikłań.

Cel postępowania:

- wczesne rozpoznanie,
- leczenie specjalistyczne.

Choroby naczyń

tętniczych

Czynniki ryzyka:

- wiek, płeć (mężczyźni pow. 50 r. ż.),
- warunki środowiskowe,
- brak aktywności fizycznej,
- palenie tytoniu,
- nadciśnienie tętnicze,
- otyłość,
- hipercholesterolemia

.

Choroby naczyń

tętniczych

Choroby naczyń tętniczych:

- przewlekłe niedokrwienie kk.

dolnych,

- ostre niedokrwienie kończyn,
- tętniak,
- choroba Buergera.

Choroby naczyń

tętniczych

*Przewlekłe niedokrwienie kk. dolnych

-

spowodowane miażdżycą w aorcie i tt. kk.

dolnych.

Objawy:
- ból w czasie chodzenia, w zaawansowanym

stadium bóle spoczynkowe (głównie w nocy),

- chromanie przestankowe,
- zanik owłosienia,
- bladość skóry,
- oziębienie kończyny,
- zaniki mięśniowe,
- obrzęki,
- owrzodzenia lub martwice.

Choroby naczyń

tętniczych

*Ostre niedokrwienie kończyn

-

spowodowane jest zatorem, zakrzepem lub

urazem tętnicy przez materiał zatorowy -

skrzeplinę.

Objawy:
- ból przy ruchach kończyną,
- zanik tętna,
- zblednięcie obwodowego odcinka kończyny,
- oziębienie skóry,
- marmurkowata skóra,
- zapadnięcie żył powierzchownych,
- osłabienie mięśni i czucia.

Choroby naczyń

tętniczych

*Tętniak

-

zwyrodnienie polegające na

poszerzeniu

ściany tętnicy.
Przyczyny:
- miażdżyca,
- zapalenie uszkadzające błonę wewn. naczynia,
- uraz.
Objawy:
- uczucie pełności po jedzeniu,
- bóle w okolicy krzyżowo-lędźwiowej,
- bóle brzucha o nieokreślonym charakterze.

Choroby naczyń

tętniczych

*

Choroba Buergera

-

schorzenie o nieznanej

etiologii polegające na nawracających

zmianach zakrzepowo-zapalnych naczyń o

małym i średnim przekroju.

Dominują bóle spoczynkowe i szybki rozwój

zmian

martwiczych.

Rokowanie złe, 15-30% chorych wymaga

amputacji

kończyny.

Choroby naczyń

tętniczych

Diagnostyka:

- badanie podmiotowe,
- badanie przedmiotowe,
- osłuchiwanie,
- USG-doppler,
- angiografia.

Choroby naczyń

tętniczych

Leczenie:

-

zachowawcze,

- operacyjne,
- angioplastyka,
- embolektomia.

Choroby naczyń

tętniczych

*Zespół ponownego ukrwienia -

odtworzenie przepływu krwi po dłużej
trwającym ostrym niedokrwieniu.

Przyczyną jest przedostanie się do

krwiobiegu

produktów beztlenowej przemiany materii,
co powoduje kwasicę, mioglobinemię,
spadek ciśnienia tlenu, wzrost CO2.

Choroby naczyń

żylnych

Układ żylny:

- głęboki,
- powierzchowny,
- przeszywający.

Za sprawne funkcjonowanie tych trzech

układów

odpowiadają zastawki żylne.

Choroby naczyń żylnych

Czynniki ryzyka:

- wiek pow. 40 lat,
- choroba nowotworowa,
- przedłużone unieruchomienie,
- żylaki kk. dolnych,
- przebyta zakrzepica żylna,
- przewlekła niewydolność krążenia,
- otyłość,
- doustne środki antykoncepcyjne,
- złamania kości,
- trombofilie, wkłucia centralne.

Choroby naczyń

żylnych

Choroby naczyń żylnych:

- żylaki kk. dolnych,
- zapalenie zakrzepowe żył

powierzchownych,

- zapalenie jatrogenne,
- żylna choroba zakrzepowo-zatorowa,
- żylne owrzodzenia goleni

.

Choroby naczyń

żylnych

*Żylaki kończyn dolnych

Wyróżniamy:
- pierwotne,
- wtórne.
Objawy:
- bóle,
- obrzęki,
- uczucie ciężkości kończyn,
- kurcze łydek.

Choroby naczyń

żylnych

*

Zapalenie zakrzepowe żył

powierzchownych

Objawy:

- ból,
- obrzęk,
- zaczerwienienie
- stan podgorączkowy lub wysoka temperatura
i dreszczami.

**Szczególną postacią jest tzw. wędrujące zapalenie –
są to powtarzające się stany zapalne uk. żylnego
powierzchownego kk. dolnych.

Choroby naczyń

żylnych

*

Zapalenia jatrogenne

-

występują w

kk. górnych i są następstwem
długotrwałych wlewów dożylnych:

- płynów hipertonicznych,
- cytostatyków,
- soli potasu,
- antybiotyków,
- są powikłaniem inwazyjnych zabiegów

leczniczych i diagnostycznych.

Choroby naczyń

żylnych

*

Żylna choroba zakrzepowo-

zatorowa -

zakrzepica w żyłach

głębokich kk. dolnych.

Patofizjologia – triada Virchova:
- uszkodzenie śródbłonka naczyniowego żyły,
- zwolnienie przepływu krwi,
- zmiany reologiczne krwi

(nadpłytkowość,

wysokie stężenie fibrynogenu, niedobory
czynników krzepnięcia).

Choroby naczyń

żylnych

Wyróżniamy dwie postaci

zakrzepicy żył głębokich:

- bolesny blady obrzęk kończyny,
- bolesny siniczy obrzęk kończyny.

Choroby naczyń

żylnych

*Żylne owrzodzenie goleni

-

są

następstwem:

- nieleczenia żylaków,
- przebytej zakrzepicy żył głębokich kk.

dolnych,

- przewlekłej niewydolności żylnej.

Typowym miejscem powstania owrzodzenia jest
przyśrodkowa powierzchnia podudzia okolicy

kostki.

Choroby naczyń

żylnych

Diagnostyka:

- badanie podmiotowe,
- oglądanie,
- badanie palpacyjne,
- próby opaskowe (próba Trendelenburga,

Perthesa)

- badanie nieinwazyjne (USG, TK, MRI),
- inne: pletyzmografia, flebografia,

bezpośredni pomiar ciśnienia żylnego.

Choroby naczyń

żylnych

*Próba Trendelenburga

Choremu w pozycji leżącej z uniesioną kk.

dolną

(w celu opróżnienia żylaków z krwi) zakłada się
opaskę uciskową w górnej części uda.
Po pionizacji, obserwuje się wypełnienie

żylaków.

Jeżeli wypełniają się bardzo szybko oznacza to
niewydolność żył układu przeszywającego.

Choroby naczyń

żylnych

*Próba Perthesa

Choremu w pozycji stojącej zakłada się opaskę
uciskową w górnej części uda. Po wykonaniu

kilku

ruchów (wspinanie się na palce), obserwuje się
wypełnienie żył poniżej opaski. Zniknięcie lub
zapadnięcie żylaków świadczy o drożności żył
układu głębokiego i wydolności żył
przeszywających.

Choroby naczyń

żylnych

Profilaktyka:

- metody mechaniczne,
- metody farmakologiczne

Choroby naczyń

żylnych

*

Metody mechaniczne:

- wczesne uruchamianie po zabiegach

operacyjnych,

- mobilizacja do wykonywania ćwiczeń,
- unoszenie kk. dolnych,
- opatrunki kompresyjne,
- mankiety do masażu pneumatycznego,
- podkolanówki, pończochy, rajstopy

przeciwżylakowe.

Choroby naczyń

żylnych

*Metody farmakologiczne:

- heparyny drobnocząsteczkowe
( Clexane, Fraxiparine, Fragmin).

Choroby naczyń

żylnych

Leczenie:

- zachowawcze,
- farmakologiczne,
- zabiegowe (skleroterapia),
- operacyjne.