Postępowanie w

Postępowanie w

zapobieganiu i

zapobieganiu i

zwalczaniu otyłości

zwalczaniu otyłości



Przemiana materii

Przemiana materii

Kalorymatria

Kalorymatria

: bezpośrednia i

: bezpośrednia i

bezpośrednia

bezpośrednia



kalorymetria bezpośrednia-

kalorymetria bezpośrednia-

komory

komory

kalorymetryczne.

kalorymetryczne.

- pomiar wytwarzanego ciepła- III zasada

- pomiar wytwarzanego ciepła- III zasada

termodynamiki.

termodynamiki.



kalorymetria pośrednia;

kalorymetria pośrednia;

Worki Douglasa

Worki Douglasa

gazomierze – oxymetry- gazoanalizatory

gazomierze – oxymetry- gazoanalizatory



RQ = od 0 do 1- rodzaj spożywanych

RQ = od 0 do 1- rodzaj spożywanych

pokarmów- węglowodany -

pokarmów- węglowodany -

co

co

2

2

/ 0

/ 0

2

2





Tolerancja głodu:

Tolerancja głodu:



nieokreślona- do 60% masy ciała, nawet do 80 dni

nieokreślona- do 60% masy ciała, nawet do 80 dni



zgon- na skutek innych komplikacji zdrowotnych np. arytmii serca.

zgon- na skutek innych komplikacji zdrowotnych np. arytmii serca.



75% glukozy z krwi zużywa mózg-

75% glukozy z krwi zużywa mózg-



400- 600 kcal/ dobę- świadomość w głodzeniu. glikogen tylko w

400- 600 kcal/ dobę- świadomość w głodzeniu. glikogen tylko w

mięśniu.

mięśniu.



( nie może być zamieniany w glukozę bo w mięśniach nie ma

( nie może być zamieniany w glukozę bo w mięśniach nie ma

fosfatazy)

fosfatazy)

p

p

rzemiana materii

rzemiana materii

obciążenia metaboliczne

obciążenia metaboliczne



70/kcal /godz.--

70/kcal /godz.--

100 kcal / godz. ciąża-1

100 kcal / godz. ciąża-1

met ( 3.5

met ( 3.5

ml.)

ml.)

2000-3000 kcal/ dobę

2000-3000 kcal/ dobę







równowaga bilansu energetycznego

równowaga bilansu energetycznego







proporcje składników pokarmowych 1-4-1

proporcje składników pokarmowych 1-4-1







wpływ diety na tkanki ( nerwowa, mięśniowa)

wpływ diety na tkanki ( nerwowa, mięśniowa)







rola neuroprzekaźników w metabolizmie

rola neuroprzekaźników w metabolizmie







lokalizacja ośrodka głodu i sytości ( podwzgórze)

lokalizacja ośrodka głodu i sytości ( podwzgórze)

Zasoby energetyczne

Zasoby energetyczne



1g tłuszczu

1g tłuszczu

- 9 kcal

- 9 kcal



1g węglowodanów

1g węglowodanów

-

-

4 kcal

4 kcal



1g białka - 4 kcal

1g białka - 4 kcal



1 litr tlenu- współtworzy 4.7- 5 kcal energii

1 litr tlenu- współtworzy 4.7- 5 kcal energii



tkanka tłuszczowa - 15 kg -- ( 143.340 kcal)

tkanka tłuszczowa - 15 kg -- ( 143.340 kcal)



glikogen- wątroba -85 g (360 kcal) - mięśnie 350g(1430kcal)

glikogen- wątroba -85 g (360 kcal) - mięśnie 350g(1430kcal)



białka ( mięśnie) - 6 kg ( 23.890 kcal)

białka ( mięśnie) - 6 kg ( 23.890 kcal)



gospodarka wodna

gospodarka wodna



woda- (300g metaboliczna)

woda- (300g metaboliczna)



1g. tłuszczy- 1.07g: 1g. węglowodanów -0.6g: 1g. białek

1g. tłuszczy- 1.07g: 1g. węglowodanów -0.6g: 1g. białek

-0.4g )

-0.4g )



--- rozpuszcza składniki odżywcze

--- rozpuszcza składniki odżywcze



--- transport składników odżywczych

--- transport składników odżywczych



--- utrzymanie środowiska procesów

--- utrzymanie środowiska procesów



biologicznych

biologicznych



--- przewodnictwo cieplne

--- przewodnictwo cieplne



--- utrzymanie masy ciała

--- utrzymanie masy ciała



2-3% spadek wydolności, 10 % bezsenność, utrata apetytu, zaburzenia

2-3% spadek wydolności, 10 % bezsenność, utrata apetytu, zaburzenia

oddychania, spadek wydzielania śliny 20% - śmierć.

oddychania, spadek wydzielania śliny 20% - śmierć.

zespół metaboliczny

zespół metaboliczny

1

1





otyłość brzuszna powyżej

otyłość brzuszna powyżej



102 cm u mężczyzn i 88 cm u kobiet

102 cm u mężczyzn i 88 cm u kobiet

.

.



2

2





poziom trójglicerydów powyżej

poziom trójglicerydów powyżej

150 mg %

150 mg %

.

.



3

3





poziom tzw. dobrego cholesterolu ( HDL)

poziom tzw. dobrego cholesterolu ( HDL)

u mężczyzn poniżej 40 mg%

u mężczyzn poniżej 40 mg%

a u kobiet 50 mg%

a u kobiet 50 mg%

.

.



4

4





ciśnienie krwi powyżej 130 / 85

ciśnienie krwi powyżej 130 / 85



5

5





glikemia ( poziom cukru w surowicy krwi

glikemia ( poziom cukru w surowicy krwi

powyżej

powyżej

110 mg%

110 mg%

.

.

8 milionów Polaków żyje z zespołem metabolicznym i

8 milionów Polaków żyje z zespołem metabolicznym i

rozwijającą

rozwijającą

się miażdżycą ,choć nie widać u nich jeszcze choroby

się miażdżycą ,choć nie widać u nich jeszcze choroby

naczyń krwionośnych

naczyń krwionośnych

Co to otyłość?

Co to otyłość?

Otyłość jest stanem

Otyłość jest stanem

patologicznego

patologicznego

zwiększenia ilości

zwiększenia ilości

tkanki tłuszczowej, u:

tkanki tłuszczowej, u:



mężczyzn powyżej

mężczyzn powyżej

25%

25%

masy ciała,

masy ciała,



kobiet powyżej

kobiet powyżej

30%

30%

masy ciała

masy ciała

Otyłość

Otyłość

jest

jest

przewlekłą

przewlekłą

chorobą spowodowana

chorobą spowodowana

nadmierną

nadmierną

podażą

podażą

energii

energii

zawartej w pokarmach w

zawartej w pokarmach w

stosunku do

stosunku do

zapotrzebowania organizmu

zapotrzebowania organizmu

.

.

Skutkiem

Skutkiem

tego jest

tego jest

magazynowanie nadmiaru

magazynowanie nadmiaru

masy ciała w postaci tkanki

masy ciała w postaci tkanki

tłuszczowej.

tłuszczowej.

Rozpoznaje się ją na podstawie:

Rozpoznaje się ją na podstawie:



porównania

porównania

masy ciała z wysokością

masy ciała z wysokością

danego osobnika

danego osobnika

(BMI )

(BMI )



pomiarów obwodowych

pomiarów obwodowych

i zawartości

i zawartości

tkanki tłuszczowej w organizmie.

tkanki tłuszczowej w organizmie.

Oznaczając masę ciała według

Oznaczając masę ciała według

Borki

Borki

:

:



nadwagę

nadwagę

określono jako masę ciała

określono jako masę ciała

większą od należnej, o co najmniej 10%

większą od należnej, o co najmniej 10%



otyłość

otyłość

– jako masę ciała większą od

– jako masę ciała większą od

należnej, o co najmniej 20%

należnej, o co najmniej 20%

Dokładniejszym od wskaźnika Borki jest

Dokładniejszym od wskaźnika Borki jest

wskaźnik masy ciała

wskaźnik masy ciała

BMI

BMI

(

(

body mass index

body mass index

),

),

określany według wzoru:

określany według wzoru:

BMI= masa ciała (kg) / [wysokość (m)]²

BMI= masa ciała (kg) / [wysokość (m)]²

Stan organizmu

Stan organizmu

BMI

BMI

Niedowaga

Niedowaga

< 18,5

< 18,5

Norma

Norma

18,5–24,9

18,5–24,9

Nadwaga

Nadwaga

25,0

25,0

Okres przed otyłością

Okres przed otyłością

25,1-29,9

25,1-29,9

1° otyłości

1° otyłości

30,0-34,9

30,0-34,9

2° otyłości

2° otyłości

35,0-39,9

35,0-39,9

3° otyłości

3° otyłości

< 40,0

< 40,0

Określenie otyłości na podstawie

Określenie otyłości na podstawie

obliczenia nadwagi

obliczenia nadwagi

jest sposobem

jest sposobem

pośrednim i nie doskonałym, nie

pośrednim i nie doskonałym, nie

uwzględniającym bowiem

uwzględniającym bowiem

stopnia otłuszczenia ciała

stopnia otłuszczenia ciała

Może to być mylące, gdyż możliwa

Może to być mylące, gdyż możliwa

jest nadwaga bez nadmiernego

jest nadwaga bez nadmiernego

otłuszczenia

otłuszczenia

(przy budowie

(przy budowie

atletycznej, gdzie nadwaga jest

atletycznej, gdzie nadwaga jest

efektem masywnego kośćca i

efektem masywnego kośćca i

dużej masy mięśniowej)

dużej masy mięśniowej)

i nie

i nie

można wtedy mówić o otyłości.

można wtedy mówić o otyłości.

W warunkach normalnych ilość tkanki

W warunkach normalnych ilość tkanki

tłuszczowej nie przekracza:

tłuszczowej nie przekracza:



10-14%

10-14%

masy ciała u mężczyzn

masy ciała u mężczyzn



20%

20%

u kobiet.

u kobiet.

Przekroczenie podanych wyżej wartości

Przekroczenie podanych wyżej wartości

o

o

50%

50%

upoważnia do stwierdzenia

upoważnia do stwierdzenia

otyłości

otyłości

.

.

Tak więc za otyłą uznajemy osobę ,

Tak więc za otyłą uznajemy osobę ,

u których masa tkanki tłuszczowej

u których masa tkanki tłuszczowej

wynosi;

wynosi;

>

>

21%

21%

masy ciała u mężczyzn

masy ciała u mężczyzn

.

.

> 30%

> 30%

masy ciała u kobiet.

masy ciała u kobiet.

Ilość gromadzącej się tkanki tłuszczowej

Ilość gromadzącej się tkanki tłuszczowej

zależna jest od kilku czynników, które podzielić

zależna jest od kilku czynników, które podzielić

możemy na:

możemy na:

Wewnętrzne

Wewnętrzne

(endogenne)

(endogenne)



Genotyp

Genotyp



Konstytucja tkanki

Konstytucja tkanki

tłuszczowej

tłuszczowej



Hormony

Hormony



Układ nerwowy

Układ nerwowy



Płeć

Płeć



Wiek

Wiek



Stany patologiczne

Stany patologiczne

Zewnętrzne

Zewnętrzne

(egzogenne)

(egzogenne)



Odżywianie

Odżywianie



Ruch i praca

Ruch i praca

fizyczna

fizyczna



Stres

Stres



Warunki życia

Warunki życia



Zwyczaje

Zwyczaje

kulturowe

kulturowe



Klimat

Klimat

Nadmierne

Nadmierne

gromadzenia tkanki tłuszczowej ma

gromadzenia tkanki tłuszczowej ma

miejsce, przy długo utrzymującym się

miejsce, przy długo utrzymującym się

dodatnim bilansie energetycznym

dodatnim bilansie energetycznym

organizmu

organizmu

(gdy spożycie pokarmów przewyższa

(gdy spożycie pokarmów przewyższa

zapotrzebowanie)

zapotrzebowanie)

.

.

Szczególnie u ludzi

Szczególnie u ludzi

STARSZYCH

STARSZYCH

wydatek

wydatek

energetyczny związany z aktywnością fizyczną jest

energetyczny związany z aktywnością fizyczną jest

z upływem lat

z upływem lat

coraz mniejszy.

coraz mniejszy.

Jeżeli pobór pokarmu się nie zmienia, to istnieją

Jeżeli pobór pokarmu się nie zmienia, to istnieją

warunki do rozwoju otyłości. Nadmiar energii

warunki do rozwoju otyłości. Nadmiar energii

magazynowany jest wówczas pod postacią tkanki

magazynowany jest wówczas pod postacią tkanki

tłuszczowej.

tłuszczowej.

1 kg = 8000 kcal

1 kg = 8000 kcal

Może to się ujawnić gdy np. przekroczymy przez 80

Może to się ujawnić gdy np. przekroczymy przez 80

dni dzienne zapotrzebowanie energetyczne o 100

dni dzienne zapotrzebowanie energetyczne o 100

kalorii

kalorii

(np. 5 kostek cukru).

(np. 5 kostek cukru).

Zatem

Zatem

za bezpośrednie przyczyny

za bezpośrednie przyczyny

otyłości

otyłości

uznać można te czynniki,

uznać można te czynniki,

które sprzyjają

które sprzyjają

powstawaniu i

powstawaniu i

utrzymywaniu

utrzymywaniu

się

się

dodatniego bilansu

dodatniego bilansu

energetycznego

energetycznego

,

,

do którego zaliczyć możemy:

do którego zaliczyć możemy:



Małą aktywność fizyczną

Małą aktywność fizyczną



Zaburzenie poczucia głodu i sytości

Zaburzenie poczucia głodu i sytości



Wpływ i emocjonalny

Wpływ i emocjonalny



Zły sposób odżywiania

Zły sposób odżywiania



Negatywny stan psychiczny

Negatywny stan psychiczny

Choroba cywilizacyjna?

Choroba cywilizacyjna?

Odsetek

Odsetek

ludzi otyłych

ludzi otyłych

jest bardzo zróżnicowany w

jest bardzo zróżnicowany w

różnych

różnych

grupach społecznych

grupach społecznych

.

.

I tak, problem ten najczęściej dotyka kraje o

I tak, problem ten najczęściej dotyka kraje o

wysokim standardzie życia

wysokim standardzie życia

,

,

których obywatele narażeni są na:

których obywatele narażeni są na:



Ciągły

Ciągły

stres

stres

związany z „presją sukcesu”

związany z „presją sukcesu”



Niezdrowe odżywianie

Niezdrowe odżywianie



Praktycznie

Praktycznie

zerową aktywność fizyczną

zerową aktywność fizyczną

(autobus, samochód, siedząca praca, relaks

(autobus, samochód, siedząca praca, relaks

przed telewizorem)

przed telewizorem)

Co sprawiło, że otyłość zwykło się nazywać jedną z

Co sprawiło, że otyłość zwykło się nazywać jedną z

CHORÓB CYWILIZACYJNYCH!!!!

CHORÓB CYWILIZACYJNYCH!!!!

Otyłość

Otyłość

częściej występuje

częściej występuje

u kobiet niż u mężczyzn,

u kobiet niż u mężczyzn,

choć zarazem to właśnie

choć zarazem to właśnie

kobiety mają większą

kobiety mają większą

zdolność walki z tym

zdolność walki z tym

schorzeniem.

schorzeniem.

Zdecydowanie częściej

Zdecydowanie częściej

otyłość dotyka mieszkańców

otyłość dotyka mieszkańców

miast niż wsi i ludzi

miast niż wsi i ludzi

dorosłych niż dzieci,

dorosłych niż dzieci,

oraz młodzieży, co związane

oraz młodzieży, co związane

jest ze specyfiką ich trybu

jest ze specyfiką ich trybu

życia.

życia.

EPIDEMIOLOGIA

EPIDEMIOLOGIA

:

:

W badaniach

W badaniach

WHO MONICA

WHO MONICA

(1983-2005)

(1983-2005)

stwierdzono, że w większości z

stwierdzono, że w większości z

48

48

badanych

badanych

krajów (

krajów (

głównie w Europie

głównie w Europie

),

),

50%

50%

do

do

75%

75%

populacji w wieku

populacji w wieku

35-64

35-64

lat

lat

miało nadwagę lub otyłość.

miało nadwagę lub otyłość.

Aktualnie zwiększa się gwałtownie

Aktualnie zwiększa się gwałtownie

występowanie otyłości w krajach

występowanie otyłości w krajach

rozwijających się, co wykazano w

rozwijających się, co wykazano w

Kanadzie

Kanadzie

,

,

USA

USA

, a nawet w

, a nawet w

Anglii

Anglii

,

,

Szwecji

Szwecji

i

i

Holandii

Holandii

.

.

W badaniach

W badaniach

Pol-MONIKA

Pol-MONIKA

stwierdzono

stwierdzono

nadwagę u ponad

nadwagę u ponad

65%

65%

populacji polskiej,

populacji polskiej,

w tym otyłość u około

w tym otyłość u około

30%

30%

kobiet i

kobiet i

20%

20%

mężczyzn.

mężczyzn.

Częstość (%) występowania nadwagi i

Częstość (%) występowania nadwagi i

otyłości w USA i w Polsce:

otyłości w USA i w Polsce:

*NHANES = National Health and Nutrition Examination Survey

Jakie są typy otyłości?

Jakie są typy otyłości?

U osób otyłych, wyróżnić możemy cztery

U osób otyłych, wyróżnić możemy cztery

postacie tej choroby:

postacie tej choroby:

Otyłość aneroidalna

Otyłość aneroidalna

–

–

nadmiar tkanki tłuszczowej gromadzi się w

nadmiar tkanki tłuszczowej gromadzi się w

górnych partiach ciała, tj. na karku, klatce

górnych partiach ciała, tj. na karku, klatce

piersiowej, ramionach, brzuchu.

piersiowej, ramionach, brzuchu.



Otyłość gynoidalna

Otyłość gynoidalna

–

–

tkanka tłuszczowa gromadzi się na

tkanka tłuszczowa gromadzi się na

dolnych partiach ciała, jak np. uda,

dolnych partiach ciała, jak np. uda,

pośladki, brzuch.

pośladki, brzuch.



Otyłość uogólniona

Otyłość uogólniona



Otyłość regionalna

Otyłość regionalna

–

–

tkanka tłuszczowa umiejscawia się w

tkanka tłuszczowa umiejscawia się w

charakterystycznych miejscach, np.

charakterystycznych miejscach, np.

karkowo-barkowa, piersiowa, tułowiowa,

karkowo-barkowa, piersiowa, tułowiowa,

brzuszna.

brzuszna.

Jednak częściej używa się określeń:

Jednak częściej używa się określeń:



Otyłość typu "jabłko„

Otyłość typu "jabłko„

(inne określenia: otyłość brzuszna, wisceralna

(inne określenia: otyłość brzuszna, wisceralna

- tkanka tłuszczowa zlokalizowana jest głównie

- tkanka tłuszczowa zlokalizowana jest głównie

wewnątrz jamy brzusznej) częściej dotyczy

wewnątrz jamy brzusznej) częściej dotyczy

mężczyzn.

mężczyzn.



Otyłość typu "gruszka"

Otyłość typu "gruszka"

(udowo-pośladkowa) częściej występuje u

(udowo-pośladkowa) częściej występuje u

kobiet.

kobiet.

Otyłość typu "jabłko"

Otyłość typu "jabłko"

Otyłość typu "gruszka"

Otyłość typu "gruszka"

Różnice

Różnice

częstości występowania powyższych typów otyłości, w

częstości występowania powyższych typów otyłości, w

zależności od płci, wynikają z różnego

zależności od płci, wynikają z różnego

rozmieszczenia tkanki

rozmieszczenia tkanki

tłuszczowej

tłuszczowej

uwarunkowanego czynnikami

uwarunkowanego czynnikami

hormonalnymi i

hormonalnymi i

genetycznymi

genetycznymi

.

.

W otyłości typu "jabłka" występuje większe ryzyko

W otyłości typu "jabłka" występuje większe ryzyko

chorób

chorób

towarzyszących:

towarzyszących:



Nadciśnienia tętniczego

Nadciśnienia tętniczego



Choroby wieńcowej

Choroby wieńcowej



Cukrzycy

Cukrzycy



innych chorób układu krążenia.

innych chorób układu krążenia.

Następstwa otyłości:

Następstwa otyłości:

Obciążenie układu kostno-stawowego

Obciążenie układu kostno-stawowego

- Zmniejszenie aktywności ruchowej

- Zmniejszenie aktywności ruchowej

- Zwiększenie otyłości.

- Zwiększenie otyłości.



Nadmierne otłuszczenie narządów wewnętrznych

Nadmierne otłuszczenie narządów wewnętrznych





Upośledzenie funkcji narządów wewnętrznych.

Upośledzenie funkcji narządów wewnętrznych.





Otłuszczenie klatki piersiowej utrudnia

Otłuszczenie klatki piersiowej utrudnia

oddychanie

oddychanie

(zmniejszenie amplitudy

(zmniejszenie amplitudy

oddechowej)

oddechowej)





Zmniejszenie ruchomości przepony, prowadzi

Zmniejszenie ruchomości przepony, prowadzi

do

do

niedotlenienia pęcherzyków płucnych

niedotlenienia pęcherzyków płucnych

(nieżyty oskrzeli, stany zapalne)

(nieżyty oskrzeli, stany zapalne)





Gorsza praca układu krążenia, a zwłaszcza serca

Gorsza praca układu krążenia, a zwłaszcza serca





Tłuszcz utrudnia motorykę układu trawienia

Tłuszcz utrudnia motorykę układu trawienia





Wolniej tłoczone są żółć i soki jelitowe

Wolniej tłoczone są żółć i soki jelitowe

do dwunastnicy

do dwunastnicy



Nadmiar masy ciała

Nadmiar masy ciała

-

-



Nadmierne odkładanie się tkanki

Nadmierne odkładanie się tkanki

tłuszczowej w warstwie podskórnej

tłuszczowej w warstwie podskórnej





Utrudniona termoregulacja skóry

Utrudniona termoregulacja skóry





Często infekcje górnych dróg

Często infekcje górnych dróg

oddechowych

oddechowych



Zaburzenia metaboliczne

Zaburzenia metaboliczne





Wzrost ilości moczu wprost

Wzrost ilości moczu wprost

proporcjonalny do ilości wytwarzanych

proporcjonalny do ilości wytwarzanych

końcowych produktów metabolizmu ,

końcowych produktów metabolizmu ,





grzybicą międzypalcową skóry,

grzybicą międzypalcową skóry,





skłonnością do zakażeń ropnych,

skłonnością do zakażeń ropnych,

łojotokiem, rozstępami skórnymi.

łojotokiem, rozstępami skórnymi.

Otyłość

Otyłość

jest chorobą rozwijającą się

jest chorobą rozwijającą się

latami.

latami.

W

W

trakcie jej rozwoju dochodzi do powstania i

trakcie jej rozwoju dochodzi do powstania i

utrwalania wielu

utrwalania wielu

nieprawidłowych nawyków:

nieprawidłowych nawyków:



złego odżywiania się

złego odżywiania się



małej aktywności ruchowej.

małej aktywności ruchowej.

A zatem odchudzanie, czyli pozbywanie

A zatem odchudzanie, czyli pozbywanie

się otyłości, powinno być odwróceniem

się otyłości, powinno być odwróceniem

procesu powodującego tycie.

procesu powodującego tycie.

Możemy:

Możemy:

-

Zmniejszyć spożycie pokarmów.

Zmniejszyć spożycie pokarmów.

-

Zwiększyć wydatek energetyczny na

Zwiększyć wydatek energetyczny na

rzecz pracy mięśni

rzecz pracy mięśni

Ważna jest zmiana

Ważna jest zmiana

nawyków

nawyków

dietetycznych i ruchowych

dietetycznych i ruchowych

, dlatego

, dlatego

odchudzanie to nie

odchudzanie to nie

2-3 tygodniowa

2-3 tygodniowa

akcja,

akcja,

lecz

lecz

2-3 letni proces.

2-3 letni proces.

CHOROBY ZWIĄZANE Z OTYŁOŚCIĄ

CHOROBY ZWIĄZANE Z OTYŁOŚCIĄ

Otyłość

Otyłość

jest związana z częstszym występowaniem

jest związana z częstszym występowaniem

następujących

następujących

schorzeń

schorzeń

:

:



Cukrzyca typu II

Cukrzyca typu II



Nadciśnienie tętnicze

Nadciśnienie tętnicze



Hiperlipidemia

Hiperlipidemia



Udar mózgowy

Udar mózgowy



Niewydolność serca

Niewydolność serca



Choroba niedokrwienna serca (choroba wieńcowa)

Choroba niedokrwienna serca (choroba wieńcowa)



Kamica pęcherzyka żółciowego

Kamica pęcherzyka żółciowego



Zmiany zwyrodnieniowe stawów

Zmiany zwyrodnieniowe stawów



Nowotwory

Nowotwory



Zaburzenia oddychania w czasie snu

Zaburzenia oddychania w czasie snu



Żylaki kończyn dolnych

Żylaki kończyn dolnych



Zaburzenia hormonalne i powikłania ciąży

Zaburzenia hormonalne i powikłania ciąży



Zespół X (obecnie nazywany zespołem

Zespół X (obecnie nazywany zespołem

polimetabolicznym)

polimetabolicznym)

SPOSOBY LECZENIA I ZAPOBIEGANIA

SPOSOBY LECZENIA I ZAPOBIEGANIA

OTYŁOŚCI

OTYŁOŚCI

1.

1.

Dieta

Dieta

2.

2.

Aktywność fizyczna

Aktywność fizyczna

3.

3.

Fizykoterapia

Fizykoterapia

4.

4.

Leczenie farmakologiczne

Leczenie farmakologiczne

5.

5.

Ingerencja chirurgiczna

Ingerencja chirurgiczna

Aktywność fizyczna

Aktywność fizyczna

ruchowej

ruchowej

jest automatycznie sposobem

jest automatycznie sposobem

zapobiegania Jedną z przyczyn powstawania

zapobiegania Jedną z przyczyn powstawania

otyłości jest

otyłości jest

niska

niska

aktywność fizyczna.

aktywność fizyczna.

Zachowanie więc odpowiednio

Zachowanie więc odpowiednio

wysokiej

wysokiej

aktywności

aktywności

i otyłości!!!

i otyłości!!!

leczenia

leczenia





Musi jednak być to

Musi jednak być to

aktywność

aktywność





Systematyczna

Systematyczna





Intensywna ( zgodna ze stanem zdrowia

Intensywna ( zgodna ze stanem zdrowia

i wydolności

i wydolności

i możliwości osobniczych)

i możliwości osobniczych)

Sporadyczne przeforsowywanie organizmu może

Sporadyczne przeforsowywanie organizmu może

co najwyżej doprowadzić do jego

co najwyżej doprowadzić do jego

zakwaszenia,

zakwaszenia,

a

a

na pewno nie defektów w kuracji odchudzającej.

na pewno nie defektów w kuracji odchudzającej.

Aktywność

Aktywność

0,5 – 2 godzin

0,5 – 2 godzin

dziennie nie tylko

dziennie nie tylko

pozwoli na uzyskanie strat energetycznych,

pozwoli na uzyskanie strat energetycznych,

ale także

ale także

wpływa na

wpływa na

:

:



Korzystne zmiany w układzie krążenia,

Korzystne zmiany w układzie krążenia,





zmniejszenie częstotliwości skurczu serca,

zmniejszenie częstotliwości skurczu serca,





zwiększenie objętości wyrzutowej serca,

zwiększenie objętości wyrzutowej serca,





zwiększenie pobierania tlenu

zwiększenie pobierania tlenu



Zwiększenie współczynnika pracy

Zwiększenie współczynnika pracy

użytecznej

użytecznej



Poprawę wydolności

Poprawę wydolności



Korzystne zmiany w układzie motorycznym

Korzystne zmiany w układzie motorycznym

(wzrost siły mięśniowej, wytrzymałość ścięgien i

(wzrost siły mięśniowej, wytrzymałość ścięgien i

więzadeł)

więzadeł)

Przykładowe straty energetyczne przy

Przykładowe straty energetyczne przy

wykonywaniu różnych czynności:

wykonywaniu różnych czynności:

CZYNNOŚĆ

WYDATEK ENERGII

kcal /kg/godz.

Sen

0,93

Ubieranie

1,69

Poranna gimnastyka

3

Zamiatanie

2,41

Zmywanie naczyń

2,06

Marsz

2-4

Marsz pod górę

17,10

Sprint

40

Bieg 8 km/h

8-9

Pływanie 10 m/min

3

Pływanie 70 m/min

25,80

Proces „

Proces „

odchudzania

odchudzania

” powinien przebiegać pod

” powinien przebiegać pod

ścisłą kontrolą specjalisty (lekarz, dietetyk,

ścisłą kontrolą specjalisty (lekarz, dietetyk,

fizjoterapeuta)

fizjoterapeuta)

Wówczas on

Wówczas on

decyduje

decyduje

jakie czynności powinny

jakie czynności powinny

być wykonywane, a na jakie należałoby

być wykonywane, a na jakie należałoby

uważać!

uważać!

Ważnym czynnikiem do wykonywania

Ważnym czynnikiem do wykonywania

jakiegokolwiek wysiłku fizycznego jest

jakiegokolwiek wysiłku fizycznego jest

ogólna

ogólna

wydolność

wydolność

danego pacjenta.

danego pacjenta.

„

„

Wydolność fizyczna

Wydolność fizyczna

- oznacza zdolność do

- oznacza zdolność do

wysiłku fizycznego bez szybko narastającego

wysiłku fizycznego bez szybko narastającego

zmęczenia. Zdolność wykonywania tlenowych

zmęczenia. Zdolność wykonywania tlenowych

procesów metabolicznych jako źródła energii,

procesów metabolicznych jako źródła energii,

stanowi podstawę umożliwiającą człowiekowi

stanowi podstawę umożliwiającą człowiekowi

wykonywanie bez zmęczenia pracy

wykonywanie bez zmęczenia pracy

mięśniowej”.

mięśniowej”.

Pomiary maksymalnego pochłaniania tlenu

Pomiary maksymalnego pochłaniania tlenu

(VO

(VO

2

2

max) należy do podstawowych metod

max) należy do podstawowych metod

oceny

oceny

wydolności fizycznej

wydolności fizycznej

.

.

Pomiędzy:

Pomiędzy:



wielkością obciążenia wysiłkowego a

wielkością obciążenia wysiłkowego a

częstością skurczu serca oraz ilością

częstością skurczu serca oraz ilością

pochłanianego tlenu

pochłanianego tlenu

Istnieje zależność liniowa

Istnieje zależność liniowa

.

.

Zależność ta

Zależność ta

wykorzystywana jest do

wykorzystywana jest do

pomiaru

pomiaru

pochłaniania tlenu

pochłaniania tlenu

metodami pośrednimi.

metodami pośrednimi.

Badając częstość skurczów serca w czasie

Badając częstość skurczów serca w czasie

obciążenia wysiłkiem na cykloergometrze,

obciążenia wysiłkiem na cykloergometrze,

odczytuje się z nomogramu Astranda wartość

odczytuje się z nomogramu Astranda wartość

maksymalnego pochłaniania tlenu na minutę.

maksymalnego pochłaniania tlenu na minutę.

Rodzaj ćwiczeń powinien być

Rodzaj ćwiczeń powinien być

akceptowany

akceptowany

przez odchudzającą się osobę i

przez odchudzającą się osobę i

dostosowany

dostosowany

do rozkładu dnia.

do rozkładu dnia.

Bardzo motywujące są

Bardzo motywujące są

ćwiczenia w grupach

ćwiczenia w grupach

koedukacyjnych

koedukacyjnych

. Intensywność ćwiczeń

. Intensywność ćwiczeń

powinna uwzględniać:

powinna uwzględniać:



Wydolność krążeniowo-oddechową

Wydolność krążeniowo-oddechową



Sprawność ruchową.

Sprawność ruchową.

Początkowo ćwiczenia powinny być

Początkowo ćwiczenia powinny być

prowadzone

prowadzone

bez nadmiernego

bez nadmiernego

obciążania

obciążania

kolan

kolan

,

,

bioder

bioder

i

i

kręgosłupa

kręgosłupa

(BASEN).

(BASEN).

Intensywność ćwiczeń powinna być

Intensywność ćwiczeń powinna być

stopniowo zwiększana.

stopniowo zwiększana.

Do

Do

najpopularniejszych

najpopularniejszych

form aktywności

form aktywności

fizycznej ukierunkowanej na redukcję

fizycznej ukierunkowanej na redukcję

nadwagi

nadwagi

zaliczamy:

zaliczamy:



Zespoły ćwiczeń profilaktyczno-

Zespoły ćwiczeń profilaktyczno-

leczniczych dla osób z nadwagą

leczniczych dla osób z nadwagą



Wczasy i obozy dla osób otyłych

Wczasy i obozy dla osób otyłych



Indywidualne ćwiczenia gimnastyczne

Indywidualne ćwiczenia gimnastyczne

wykonywane w domu

wykonywane w domu



Biegi

Biegi



Kolarstwo

Kolarstwo



Pływanie

Pływanie



Narciarstwo

Narciarstwo

Dużym sukcesem ostatnich lat okazały się

Dużym sukcesem ostatnich lat okazały się

różnego rodzaju ćwiczenia aerobowe.

różnego rodzaju ćwiczenia aerobowe.

Ćwiczenia aerobowe

Ćwiczenia aerobowe

, są to wysiłki

, są to wysiłki

wykonywane kosztem

wykonywane kosztem

metabolizmu

metabolizmu

tlenowego

tlenowego

, podczas ćwiczeń o:

, podczas ćwiczeń o:



niskiej intensywności

niskiej intensywności



długim czasie trwania (nazywane też

długim czasie trwania (nazywane też

wytrzymałościowym).

wytrzymałościowym).

U osób

U osób

nie wytrenowanych

nie wytrenowanych

rozpocząć

rozpocząć

należy od nieznacznych obciążeń, przy

należy od nieznacznych obciążeń, przy

których częstość skurczów serca wynosi

których częstość skurczów serca wynosi

60%

60%

częstości maksymalnej. Następnie

częstości maksymalnej. Następnie

stopniowo zwiększa się obciążenie,

stopniowo zwiększa się obciążenie,

uzyskując docelowo u zdrowego

uzyskując docelowo u zdrowego

dorosłego

dorosłego

70

70

-

-

90%

90%

częstości maksymalnej

częstości maksymalnej

skurczów serca.

skurczów serca.

Pod wpływem wielokrotnego powtarzania

Pod wpływem wielokrotnego powtarzania

tego samego wysiłku wzrasta wydolność,

tego samego wysiłku wzrasta wydolność,

zwiększa się wytrenowanie organizmu.

zwiększa się wytrenowanie organizmu.

Z wiekiem pożytecznych następstw

Z wiekiem pożytecznych następstw

ćwiczeń aerobowych wymienić należy:

ćwiczeń aerobowych wymienić należy:



Zmniejszenie

Zmniejszenie

częstości skurczów serca

częstości skurczów serca



Obniżenie

Obniżenie

ciśnienia krwi w spoczynku i

ciśnienia krwi w spoczynku i

w czasie wysiłku submaksymalnego

w czasie wysiłku submaksymalnego



Zwiększenie

Zwiększenie

zdolności maksymalnego

zdolności maksymalnego

pochłaniania tlenu

pochłaniania tlenu



Krótszy czas

Krótszy czas

restytucji powysiłkowej,

restytucji powysiłkowej,

czyli powrotu częstości skurczów serca

czyli powrotu częstości skurczów serca

po wysiłku do wartości spoczynkowych.

po wysiłku do wartości spoczynkowych.

TAK WIĘC!!!

TAK WIĘC!!!

Wzmożona

Wzmożona

aktywność fizyczna

aktywność fizyczna

stanowi

stanowi

obok diety podstawowy element kuracji

obok diety podstawowy element kuracji

odchudzającej.

odchudzającej.

Ułatwia ona

Ułatwia ona

:

:



Utratę energii

Utratę energii



Wyrównuje współistniejące

Wyrównuje współistniejące

zaburzenia metaboliczne

zaburzenia metaboliczne

Aktywność fizyczna zapobiega

Aktywność fizyczna zapobiega

obniżeniu

obniżeniu

podstawowej przemiany

podstawowej przemiany

materii po odchudzaniu oraz efektowi

materii po odchudzaniu oraz efektowi

jo-jo

jo-jo

.

.

KORZYŚCI WYNIKAJĄCE Z UTRATY MASY

KORZYŚCI WYNIKAJĄCE Z UTRATY MASY

CIAŁA

CIAŁA





obniżenie ciśnienia tętniczego krwi

obniżenie ciśnienia tętniczego krwi



obniżenie poziomu glukozy we krwi oraz

obniżenie poziomu glukozy we krwi oraz

wzrost wrażliwości na insulinę (bardzo

wzrost wrażliwości na insulinę (bardzo

istotne u chorych z upośledzoną

istotne u chorych z upośledzoną

tolerancją glikemii oraz cukrzycą)

tolerancją glikemii oraz cukrzycą)



obniżenie stężenia cholesterolu (spada

obniżenie stężenia cholesterolu (spada

cholesterol całkowity oraz frakcja LDL,

cholesterol całkowity oraz frakcja LDL,

natomiast korzystnie wzrasta frakcja

natomiast korzystnie wzrasta frakcja

HDL)

HDL)



możliwość zmniejszenia dawek

możliwość zmniejszenia dawek

leków stosowanych w leczeniu

leków stosowanych w leczeniu

nadciśnienia tętniczego i cukrzycy

nadciśnienia tętniczego i cukrzycy



zmniejszenie ryzyka rozwoju

zmniejszenie ryzyka rozwoju

choroby wieńcowej

choroby wieńcowej



lepsze samopoczucie i zwiększenie

lepsze samopoczucie i zwiększenie

długości życia

długości życia



więcej energii życiowej

więcej energii życiowej



wzrost samooceny i wiary w siebie

wzrost samooceny i wiary w siebie

Każdy z nas ma wybór, czy będzie

Każdy z nas ma wybór, czy będzie

wyglądać tak

wyglądać tak

????

????

CZY TAK!!!

CZY TAK!!!

Teraz wiecie jakie

Teraz wiecie jakie

konsekwencje

konsekwencje

mogą

mogą

być z przyczyn

być z przyczyn

nadmiernej tkanki

nadmiernej tkanki

tłuszczowej…

tłuszczowej…

Tak więc

Tak więc

sami

sami

zdecydujcie jak

zdecydujcie jak

długo i w jakim

długo i w jakim

stanie chcecie

stanie chcecie

pożyć

pożyć

na tym

na tym

świecie!!!

świecie!!!





KONIEC

KONIEC