ZARZĄDZANIE
ZMIANĄ
Dostrajanie się do środowiska
zewnętrznego
„ZMIENIAJ SIĘ LUB GIŃ”
Tempo zmian na rynku jest tak wielkie, że firmy
mają do czynienia praktycznie z ciągłą zmianą.
Bardzo ważna jest przy tym umiejętność szybkiego
reagowania.
Obecnie średni cykl życia firmy uległ skróceniu
do czterdziestu lat.
Powodem tej tendencji prawdopodobnie jest
nieumiejętności szybkiego reagowania na sygnały
środowiska zewnętrznego o konieczności
wprowadzenia zmian.
Dlatego w ostatnich latach kierowanie zmianą w
organizacji stało się kluczowym elementem przewagi
konkurencyjnej.
Analiza otoczenia
ekonomicznego
STAKEHOLDERS
AKCJONARIUSZE
KLIENCI/
RYNEK
GOSPODARKA
DOSTAWCY
TRENDY
SPOŁECZNE
PRACOWNICY
TECHNOLOGIA
Nasze
przedsiębiorstwo
Pamięć o przeszłości.
Spojrzenie w przyszłość.
Za dobitną ilustrację
samej skali zmian,
które
zaskoczyły nas pod
koniec XX wieku,
posłużyć może
spojrzenie
na uwarunkowania:
polityczne
społeczne
rynkowe
technologiczn
e
ekologiczne.
Uwarunkowania
polityczne:
społeczne*:
upadek muru
berlińskiego
rozpad Związku
Radzieckiego
przebudzenie islamu
zjednoczenie Europy
zmniejszenie średniej
liczebności rodziny
zwiększenie się odsetka
ludzi mieszkających w
pojedynkę
Zmniejszenie liczby
gospodarstw domowych
składających się z
małżeństwa i ich dzieci
90 % stanowisk pracy
utworzonych w 1970 r.
trafiło w ręce kobiet
*
na podstawie spisu powszechnego Wlk. Brytanii
Globalizacja rynków
rynek krajowy nie oznacza już wyłącznie krajowej konkurencji
nastąpił znaczny wzrost importu dóbr i usług
Wyróżnia się cztery rodzaje firm:
1.
Globalna
2.
Międzynarodowa
3.
Wielonarodowa
4.
Transnarodowa (myśli globalnie, działa lokalnie)
Tempo zmian technologicznych
skrócenie cykli produktów oraz technologii
zmniejszenie fizycznych odległości stanowiących barierę
między ludźmi i krajami
powstanie nowych systemów i infrastruktury
Ochrona środowiska jako czynnik do wprowadzenia zmian
50 % francuskich i 80% zachodnioniemieckich konsumentów
robiąc zakupy wybiera artykuły przyjazne dla środowiska
firmy zmniejszają i spłaszczają swoje struktury organizacyjne
firmy wykorzystują zasadę „koniczyny” Charlesa Handy’go
(niewielka grupa pracowników pełnoetatowych, większość
pozostałych działań zlecona pracownikom w niepełnym
wymiarze godzin)
Długookresowe cykle
Kondratiewa
Pierwsze dziesięciolecie:
RECESJA
Drugie dziesięciolecie:
POCZĄTEK OŻYWIENIA
Trzecie dziesięciolecie:
BRZASK NOWEGO ŚWIATA
Czwarte dziesięciolecie:
WĄTPLIWOŚCI DAJĄ O SOBIE
ZNAĆ
Piąte dziesięciolecie:
SZALEŃSTWO:
WAHANIA
KONIUNKTURY I
NIEPOWODZENIA
Model Greinera
Etap 1:
Rozwój przez kreatywność.
Nowe, małe firmy
Sercem przedsiębiorstwa jest jego założyciel
Rozwój firmy przez wizję i styl przywództwa
Etap 1 kończy się kryzysem przywództwa,
który
pojawia się, gdy firma staje się coraz większa,
kierownictwu przybywa nowych obowiązków,
źle działa komunikacja z pracownikami.
Etap 2:
Rozwój przez wytyczne
Niezbędny jest silny przywódca
Ukierunkowanie firmy na dalsze działania
Wdrożenie systemów: budżetowania, wynagradzania,
komunikowania
Czynniki te są niezwykle istotne dla osiągnięcia odpowiedniej
efektywności zespołu.
Jeżeli temperament założyciela firmy wyklucza go z pełnienia tej
roli, wtedy zadanie to należy zlecić zawodowemu menadżerowi.
Lecz gdy menadżerowie zbytnio angażują się w walkę o władzę,
często tracą motywację i opuszczają firmę, a to zwiastuje kryzys
autonomii.
Etap 3:Rozwój przez
delegowanie uprawnień
Rozwiązanie kryzysu autonomii w tym etapie
następuje przez delegowanie uprawnień dla
większej liczby osób zatrudnionych w firmie.
Powinien się stworzyć zespół, który będzie
odpowiedzialny za podejmowanie niektórych
decyzji, które wcześniej zastrzeżone były
wyłącznie dla właściciela.
Na tym etapie często pojawiają się problemy z
kontrolą, ponieważ centrum organizacji
próbuje odzyskać utraconą władzę.
Etap 4:
Rozwój przez koordynację
W tym etapie następuje proces połączenia
odgórnej i oddolnej metody planowania.
Tworzone są systemy nastawione na
uregulowanie modeli zachowań menedżerów na
każdym szczeblu hierarchii.
Komunikacja pełni tu nadrzędna rolę i prowadzi
do wykształcenia kultury organizacyjnej.
Rozwój na tym etapie kończy się kryzysem
biurokratycznym, kiedy biurokracja zagłusza
innowacyjność i lokalną inicjatywę.
Etap 5:
Rozwój przez współpracę
Sposobem na obejście biurokracji w
coraz większej firmie jest współpraca
całej organizacji. Polega ona na
uproszczeniu systemów przepływu
informacji a także na wprowadzeniu
nacisku na działania zorientowane na
pracę zespołową.