Psychologia Emocji i Motywacji
Psychologia Emocji i Motywacji
Wszyscy przedstawiciele psychologii pozytywnej
Wszyscy przedstawiciele psychologii pozytywnej
poszukują odpowiedzi na podstawowe pytania o
poszukują odpowiedzi na podstawowe pytania o
psychologiczną i egzystencjalną kondycję
psychologiczną i egzystencjalną kondycję
człowieka.
człowieka.
Hedonizm: niech każdy z nas będzie jedynym i
Hedonizm: niech każdy z nas będzie jedynym i
ostatecznym sędzią we własnej sprawie,
ostatecznym sędzią we własnej sprawie,
zdając się w ocenie i kształtowaniu swego
zdając się w ocenie i kształtowaniu swego
życia na osobiste odczucia przyjemności,
życia na osobiste odczucia przyjemności,
spełniania, dobra-zła itp.
spełniania, dobra-zła itp.
Inni są zdania, że człowiek nie zawsze wie, co
Inni są zdania, że człowiek nie zawsze wie, co
jest dla niego dobre, a co złe. Cz powinien
jest dla niego dobre, a co złe. Cz powinien
się skupić na wykorzystaniu swojego
się skupić na wykorzystaniu swojego
potencjału ludzkiego.
potencjału ludzkiego.
J. CZapiński „Spotkanie dwóch
J. CZapiński „Spotkanie dwóch
tradycji: hedonizmu i
tradycji: hedonizmu i
eudajmonizmu”
eudajmonizmu”
Psychologia Emocji i Motywacji
Psychologia Emocji i Motywacji
Historia hedonizmu
Historia hedonizmu
Arystyp z Cyreny (szkoła cyrenejska). Przyjemność (nie
Arystyp z Cyreny (szkoła cyrenejska). Przyjemność (nie
tylko satysfakcja). Hedoniści nie wnikają jakie cele
tylko satysfakcja). Hedoniści nie wnikają jakie cele
i w jaki sposób ktoś realizuje. Istotne jest to czy
i w jaki sposób ktoś realizuje. Istotne jest to czy
czerpie z tego zadowolenie i więcej radości niż
czerpie z tego zadowolenie i więcej radości niż
bólu.
bólu.
Eudajmonistycy woleli pierwotnie bardziej
Eudajmonistycy woleli pierwotnie bardziej
fenomenologiczny sposób uprawiania nauki. W
fenomenologiczny sposób uprawiania nauki. W
psych.humanistycznej tworzyli teorie zdrowej,
psych.humanistycznej tworzyli teorie zdrowej,
zintegrowanej i szczęśliwej osoby, analizowali
zintegrowanej i szczęśliwej osoby, analizowali
studia przypadków i rozwijali różne techniki
studia przypadków i rozwijali różne techniki
psychoterapeutyczne, mające służyć optywmalnemu
psychoterapeutyczne, mające służyć optywmalnemu
wykorzystaniu potensjałów rozwojowych osoby.
wykorzystaniu potensjałów rozwojowych osoby.
Arystoteles i stoicy. Carol Ryff- empirystka
Arystoteles i stoicy. Carol Ryff- empirystka
współczesna, określa miary szczęśliwego życia:
współczesna, określa miary szczęśliwego życia:
pozytywnie rozumiane zdrowie psychiczne, czyli
pozytywnie rozumiane zdrowie psychiczne, czyli
samoakceptacja, dobre relacje z innymi, autonomia,
samoakceptacja, dobre relacje z innymi, autonomia,
zdolność kształtowania swojego środowiska, celowości
zdolność kształtowania swojego środowiska, celowości
poczucie i sensu... Itd.
poczucie i sensu... Itd.
J. CZapiński „Spotkanie dwóch
J. CZapiński „Spotkanie dwóch
tradycji: hedonizmu i
tradycji: hedonizmu i
eudajmonizmu”
eudajmonizmu”
Psychologia Emocji i Motywacji
Psychologia Emocji i Motywacji
Dla Arystotelesa szczęście nie miało związku z fizyczną
Dla Arystotelesa szczęście nie miało związku z fizyczną
przyjemnością. Miarą szczęścia jest życie
przyjemnością. Miarą szczęścia jest życie
autentyczne, podkreślające podstawowe cnoty,
autentyczne, podkreślające podstawowe cnoty,
zapewniające samorealizację – niekoniecznie przy
zapewniające samorealizację – niekoniecznie przy
tym przyjemne.
tym przyjemne.
Rady Seligmana jak uzyskać autentyczne szczęście:
Rady Seligmana jak uzyskać autentyczne szczęście:
1)
1)
Powinniśmy nauczyć się odróżniać to, co dostarcza
Powinniśmy nauczyć się odróżniać to, co dostarcza
zmysłowych przyjemności od tego, co jest
zmysłowych przyjemności od tego, co jest
gratyfikujące, co wzmacnia nasze silne strony i
gratyfikujące, co wzmacnia nasze silne strony i
cnoty.
cnoty.
Tatarkiewicz uznaje za szczęśliwego tego tylko, kto
Tatarkiewicz uznaje za szczęśliwego tego tylko, kto
jest w pełni i trwale zadowolony ze swego całego
jest w pełni i trwale zadowolony ze swego całego
życia. Słabość podejścia eudajmonistycznego polega
życia. Słabość podejścia eudajmonistycznego polega
na tworzeniu uniwersalnego projektu szczęśliwego
na tworzeniu uniwersalnego projektu szczęśliwego
człowieka, na arbitralnym deginiowaniu za nas
człowieka, na arbitralnym deginiowaniu za nas
dobrego dla nas życia.
dobrego dla nas życia.
J. CZapiński „Spotkanie dwóch
J. CZapiński „Spotkanie dwóch
tradycji: hedonizmu i
tradycji: hedonizmu i
eudajmonizmu”
eudajmonizmu”
Psychologia Emocji i Motywacji
Psychologia Emocji i Motywacji
Są także próby integracji obu pojęć. Teoria
Są także próby integracji obu pojęć. Teoria
autodeterminacji , w której przyjmuje się
autodeterminacji , w której przyjmuje się
subiektywną (hedon) miarę dobrostanu psych., a to,
subiektywną (hedon) miarę dobrostanu psych., a to,
co eudejmonicy traktują jako składniki szczęścia,
co eudejmonicy traktują jako składniki szczęścia,
taktuje się jako czynniki, które moga mu sprzyjać
taktuje się jako czynniki, które moga mu sprzyjać
lub nie... (Ryan i Deci).
lub nie... (Ryan i Deci).
Narazie te podejścia więcej dzieli niż łączą.
Narazie te podejścia więcej dzieli niż łączą.
Hedonizm -> Kahneman, Schwarz, Dienor; dobrostan:
Hedonizm -> Kahneman, Schwarz, Dienor; dobrostan:
podstawy psychologii hedonistycznej; nauka wolna od
podstawy psychologii hedonistycznej; nauka wolna od
wartościowania, dydaktyzmu, perswazji ideowej, sam
wartościowania, dydaktyzmu, perswazji ideowej, sam
wiesz, co sprawia ci więcej radości i sam określasz
wiesz, co sprawia ci więcej radości i sam określasz
swoje szczęście
swoje szczęście
Eudajmonizm – Snyder, Shane, Loper: Podręcznik
Eudajmonizm – Snyder, Shane, Loper: Podręcznik
psychologii pozytywnej, opisywać zmieniać świat,
psychologii pozytywnej, opisywać zmieniać świat,
podpowiadać, jak żyć w zgodzie ze swym dajmonem,
podpowiadać, jak żyć w zgodzie ze swym dajmonem,
nie wiem co jest tym dajmonem – fachowcy to
nie wiem co jest tym dajmonem – fachowcy to
mówią...?!
mówią...?!
J. CZapiński „Spotkanie dwóch
J. CZapiński „Spotkanie dwóch
tradycji: hedonizmu i
tradycji: hedonizmu i
eudajmonizmu”
eudajmonizmu”