METODA
METODA
KNILLÓW
KNILLÓW
Autorami tej metody są
Marianna i Christopher Knill
.
Powstała ona w wyniku trudności, jakie napotykali
terapeuci komunikując się z osobami nie nawiązującymi
kontaktu z otoczeniem. Autorzy wyodrębnili w
niej dwie części – pierwszą stanowi „Dotyk i Komunikacja”,
drugą zaś „Programy Aktywności, Świadomość Ciała,
Kontakt i Komunikacja”. Zdaniem Christophera Knilla,
opracowane programy
„pomagają dziecku doświadczyć jego
ciała jako jedności i wspomagają rozwój
wyobrażenia ciała wtedy, gdy dziecko nie jest zdolne do
używania swojego ciała aktywnie”.
Niewątpliwym atutem tej
metody jest wykorzystanie zabawy w połączeniu z
muzyką i ruchem. Dziecko uczy się łączyć słyszane dźwięki
z konkretnymi czynnościami, co daje nie tylko
radość z prawidłowo wykonywanych ćwiczeń, ale
ponadto zapewnia mu odpowiedni poziom bezpieczeństwa
konieczny do nawiązania kontaktu. W efekcie uzyskujemy
zwiększoną koncentrację uwagi oraz pamięć, a także
usprawniamy koordynację pomiędzy układem nerwowym
a mięśniowym.
DOTYK I
KOMUNIKACJA
Interakcje i rozwój
Bardzo ważną sprawą dla ogólnego rozwoju dziecka jest
osiągnięcie i utrwalenie zdrowych wzajemnych kontaktów
z dorosłymi. Od nich zależy rozwój języka,
rozwój społeczny, emocjonalny, fizyczny i intelektualny.
Rozwój zdrowej komunikacji uzależniony jest od tego, czy
dorosły i dziecko potrafią odnaleźć „wspólną falę”.
Dla takich czynności, jak karmienie, kąpanie, ubieranie
i zabawa, charakterystyczna jest
powtarzalność i regularność. Dzięki temu rodzic i dziecko
mogą nauczyć się, jak wzajemnie na siebie reagować.
W normalnych okolicznościach dziecko szybko uczy się
identyfikować te rytuały i rozwija wyraźną
przewidywalność zdarzeń, które mogą nastąpić.
We wczesnym stadium rozwoju język ciała niemowlęcia jest
zmienny i intuicyjny. Reakcje są płynne i zależą od stanu
niemowlęcia. Gdy dziecko widzi, że jego reakcje są
rozpoznawane, rozwija świadomość ciała i wzrasta jego
otwartość na otaczający świat.
Kontakt fizyczny i fundamenty
emocjonalne
Skóra jest najbardziej wrażliwym kanałem sensorycznym.
Doświadczenie dotyku jest pierwszym wrażeniem, jakiego
doznajemy. Właśnie dlatego pierwsze doświadczenia
niemowlęcia dotyczące fizycznego kontaktu mają silny wpływ na
jego późniejsze emocjonalne powiązania z otaczającym światem.
Wczesna komunikacja między niemowlęciem i opiekunem
powstaje we wzajemnych związkach, przede wszystkim w
wyrażaniu siebie przez kontakt cielesny, dzięki czemu rozwija
się „fizyczny dialog”.
Oparte na wczesnym kontakcie fizycznym-
emocjonalne
potwierdzenie
jest bazą dla pomyślnego rozwoju podstawowych
ludzkich związków i dla późniejszego rozwoju
komunikacji.
Kontakt fizyczny rodzi się nie tylko z dotyku, lecz powstaje także
dzięki ruchowi. Ruch pobudza zainteresowanie dziecka i sprzyja
wzajemnemu zadowoleniu.
Kontakt fizyczny i
samoocena
Istnieje związek między dobrym
okntaktem fizycznym we wczesnym
dzieciństwie i
późniejszym rozwojem.
Fizyczna bliskość i dotyk są podstawą
skutecznej pracy z dziećmi i
dorosłymi, których komunikacja nie
rozwinęła się we wczesnych stadiach.
Potrzeby ludzi z ciężkimi
defektami komunikacji
Niejednokrotnie zdarza się, że dorosły może
mieć trudności w komunikowaniu przez cały
czas swojej miłości i zainteresowania dzieckiem
- „Mismatch”,
inaczej nieuwzględnienie „fali”
innych wywołują poczucie niepewności i w
efekcie, zarówno dorosły jak i dziecko mogą
czuć się daleko od siebie.
- „syndrom izolacji”
lub
„cykle braku interakcji”,
efektem czego może być ograniczona zdolność
komunikacji
Ramy interakcji
Rola opiekuna we wczesnym rozwoju dziecka
polega przede wszystkim na budowaniu
„rusztowania” (ram) wokół niego. Owo
„rusztowanie” powinno być płynne i
troskliwie przystosowane do dziecka. Trzeba
być świadomym, jakich komponentów używać
budując „rusztowanie”. Ważne jest
uwzględnienie następujących spraw:
1. Wybór pierwszoplanowej osoby
2. Ilość i częstość aktywności
3. Otoczenie fizyczne
4. Granice czasowe
5. Porządek i sekwencja
Świadomość własnych
kanałów ekspresji i języka
ciała
Głos:
Jest bardzo ważnym narzędziem zdobywania i utrzymywania uwagi
partnera. Jakość dźwięku może przyczynić się do atmosfery
bezpieczeństwa, a dzięki odpowiedniemu użyciu głośności, tempa, pauz,
rytmu i tonu możemy uspokoić lub pobudzić partnera.
Wyraz twarzy:
Powinniśmy być świadomi ekspresji naszej twarzy. Warunkiem dobrej
komunikacji jest, aby partner obdarzał nas swoją uwagą z własnej woli,
a nasza rola polega na zaangażowaniu i ukierunkowaniu jego
zainteresowania.
Pozycja ciała i ruch:
Pozycja ciała i jego ruchy często mają konsekwencje, których jesteśmy
nieświadomi. Wpływa to na jakość kontaktu.
Nasze ręce:
Są one podstawowym źródłem kontaktu. Sposób w jaki dotykamy powinien
być przekonujący i precyzyjny, a nie mechaniczny lub bezmyślny.
Fizyczny kontakt, masaż
terapeutyczny
- „Komunikacja dystansowa”
- Techniki masażu wcześniaków
- Masaże wykonywane na osobach
niepełnosprawnych intelektualnie
„Potrzeby” sesji kontaktu
W pracy z ludźmi, którzy doznają
poważnych trudności w komunikacji,
należy znaleźć sposób na włączenie
dotyku jako akceptowanego kanału i
komunikacji. Aby skutecznie ich
„wprowadzić” w owy dotyk, musimu
przyjąć, że wymagają oni wrażliwego i
zaplanowanego podejścia wewnątrz ram
adaptacyjnych, które powinny zredukować
niepewność zarówno opiekuna, jak i
partnera.
Wspierająca rola muzyki
Muzyka ma ważne właściwości,
których doświadczamy regularnie w
naszym codziennym życiu.
Różna muzyka działa w różny sposób.
Może ona pobudzić nas do ruchu,
ożywić, uspokajać, irytować,
powodować melancholię,
relaksować, a nawet usypiać.
Planowanie i
przygotowanie sesji
kontaktu
LITERATURA:
LITERATURA:
1. Ch. Knill, Dotyk i Komunikacja,
Warszawa 1997
2. Knill M. i Ch., Programy
aktywności (Świadomość ciała,
dotyk i komunikacja), Warszawa
1995