C O P D
Przewlekła obturacyjna
choroba płuc
Dane statystyczne:
- u 11% obywateli USA stwierdza się zmiany obturacyjne (na
podstawie badan przesiewowych na losowej grupie ludzi)
- w chwili obecnej w populacji światowej COPD zajmuje 6
pozycje w niechlubnym rankingu najczęstszych przyczyn
zgonów
- przy utrzymaniu obecnego tempa narastania liczby
zachorowań w roku 2020 COPD zajmie 3 lokatę
PRAWDOPODOBNA ETIOLOGIA:
- długotrwała ekspozycja na dym tytoniowy (zmiany
składu i ilości surfaktantu, zmiany strukturalne tkanki
płucnej indukowane spontanicznym uwalnianiem treści
lizosomalnej, zaleganie śluzu i rozpuszczonych w nim
substancji, hamowanie funkcji żernych makrofagów)
- czynniki środowiskowe – zanieczyszczenia
przemysłowe
- przebyte w dzieciństwie mnogie infekcje wirusowe
– do 2005r nie potwierdzone badaniami
- niedbór α1-antytrypsyny
PATOGENEZA
- proces chorobowy rozpoczyna się w oskrzelikach o
Φ2mm i rozwija dalej w okresie ok 30 lat
- przerost gruczołów śluzowych, nadprodukcja wydzielin
zmniejszająca światło oskrzelika
- stany zapalne, zwłóknienia i niedrożność oskrzelików
- w obrebie miąższu płuc rozwija sie rozedma środkowo-
zrazikowa i ogólna.
- na podstawie badan autopsyjnych u młodych palaczy
predysponowanych do COPD wiemy ze pierwotne zmiany
mogą ulec inwolucji w przypadku zmiany trybu życia
www.som.tulane.edu
www.som.tulane.edu
POSTACIE K L INICZNE COP D
„A” pink puffers
(różowi dmuchacze)
„B” blue bloaters
(niebiescy nadymacze)
z przeważającą rozedma
z objawami zapalenia oskrzeli
łagodna hipoksja i hipokapnia
ciężka hipoksja i hiperkapnia
znamienne obniżenie DL CO
DLCO w granicach normy
nieznaczny wzrost RAW
podwyższony RAW
współczynnik V/Q bliski normy
V/Q znacznie odbiega od normy
nieznaczna poprawa przy lekach
rozszerzających oskrzela
poprawa po zastosowaniu leków
rozszerzających oskrzela
pstac ujawniająca się po 60rż
posta wczesna ujawniająca się po
35rż
Pęcherze rozedmowe widoczne
gołym okiem
w badaniu histopatologicznym zrosty
naczyń i oskrzelików, zwłóknienia,
niewielkie ogniska rozedmowe, w
sercu przerost prawej komory
ROZPOZNANIE
u chorych w średnim wieku
na podstawie próby czynnościowej płuc
(badanie spirometryczne z wynikami FEV1 często poniżej
1l)
nadmierne wdechowe ustawienie płuc
osłabienie szmerów oddechowych
słyszalne świsty przy osłuchiwaniu
zmniejszona ruchomość klatki piersiowej
rekrutacja pomocniczych mięśni oddechowych
u osób starszych
pęcherze rozedmowe
zmniejszenie światła naczyń krwionośnych
spłaszczenie przepony
LECZENIE:
- farmakologiczne rozszerzenie oskrzeli
(βsympatykomietyki, kortykosteroidy)
- farmakologiczne i fizjoterapeutyczne usuwanie wydzieliny
- profilaktyka zakażeń szczególnie wirusowych
- terapia tlenowa
- leczenie chirurgiczne
- suplementacja α1-antytrypsyny
POWIKLANIA:
- rozwój serca płucnego
- policytemia
- rak oskrzeli
- nocna hipoksja
- nietolerancja wysiłku i w związku z tym niezdolność do pracy
Serce płucne
Definicja
Serce płucne to chorobowy przerost // rozstrzeń // niewydolnosc
prawokomorowe rozwijające sie na bazie nadciśnienia płucnego,
wtórnego względem chorób układu oddechowego
PRZYCZYNY
hipoksja i kwasica
zmniejszenie plucnego łożyska naczyniowego (rozedma płuc,
stan pozabiegowy, zatorowośc płucna, inne)
modyfikacja budowy sciaciany naczyn plucnych w odpowiedzi
na podwyzszone cisnienie
OBRAZ KLINICZNY:
saturacja tlenem ponizej 85% z towarzyszaca kwasica
cisnienie plucne powyzej 25 mmHg
hepatomegalia
nadmierne wypelnienie zyl szyjnych
obwodowe obrzeki
w odprowadzeniach przedsercowych znad prawej komory
zalamki T plaskie badz odwrocone
przesuniecie osi elektrycznej serca w prawo o conajmniej 30*
przejsciowe obnizenie odcinka ST w odprowadzeniach II III aVF
LECZENIE
tlenoterapia do osiagniecia saturacji 90%
poprawa diurezy (także eliminacja soli z diety)
upust krwi (przy hematokrycie przekraczajacym 55%)
leki wazodylatacyjne