H. Lewna, K. Sokołowski, K. Kaczorowski, A. Szkielonek,

S. Wojtalewicz

Leczenie żywieniowe chorych

na nowotwory

układu pokarmowego

Podstawowa przemiana materii (PPM)

 Podstawowy wydatek energetyczny, który musi być pokryty,
aby nie naruszyć zapasów ustroju (

1 kcal

/kg m.c./1h).

 Zapotrzebowanie energetyczne dorosłego człowieka wynosi
25-30 kcal/kg m. c./24h –

1600-2000

kcal/24h.

 Zapotrzebowanie płynowe

35-40

ml/kg m. c./24h.

 Zapotrzebowanie na białko

0,75-0,90

g/ kg m. c./24h.

Ocena stanu odżywienia

 Wywiad

 Badanie kliniczne

 Badanie antropometryczne: waga ciała, wskaźnik masy ciała,
pomiary mięśni i tkanki tłuszczowej

 Badania laboratoryjne:
• albumina, prealbumina, transferyna
• całkowita liczba limfocytów we krwi
• bilans azotowy

 Subiektywna globalna ocena stanu odżywienia (SGA)

Zespół wyniszczenia nowotworowego

(45 – 80 % chorych)

 Brak łaknienia

 Utrata masy ciała

 Upośledzenie funkcji narządów

 Postępujące niedożywienie

Częstość występowania niedożywienia u chorych

na raka przewodu pokarmowego

Autor

Umiejscowie

nie

Częstość

niedożywieni

a

Isell

Trzustka

Okrężnica

83 %

54 %

De Wys

Żołądek

83 %

Nixon

Jelito grube

60 %

Larrea

Przełyk

79 %

Podstawowe zaburzenia metaboliczne
u chorych na raka

Węglowodany:

 Wzrost glukoneogenezy z aminokwasów uwalnianych
z mięśni.

 Upośledzone wychwytywanie glukozy przez tkanki obwodowe

 Oporność na insulinę

Tłuszcze:

 Wzrost lipolizy

 Wzrost utleniania tłuszczów nie ulegający zahamowaniu przez
podaż glukozy

 Spadek lipogenezy

 zmniejszona aktywność lipazy lipoproteinowej

Podstawowe zaburzenia metaboliczne
u chorych na raka (c.d.)

Białka:

 Wzrost katabolizmu białek mięśni

 Wzrost obrotu białka

 Wzrost syntezy białek ostrej fazy w wątrobie z jednoczesnym
zmniejszeniem syntezy albumin

 Spadek syntezy białka w mięśniach szkieletowych

Wskazaniem do leczenia żywieniowego

nie jest sama choroba,

ale towarzyszące jej niedożywienie

 Związany z chorobą ubytek masy ciała > 10% / 3 miesiące
przed hospitalizacją

 Poziom albumin w surowicy < 3,5 g / dl przed płynoterapią

 Całkowita liczba limfocytów < 800 w 1 mm³ krwi obwodowej

 Towarzyszące upośledzenie wydolności ważnych dla życia
narządów i układów (głównie układu krążenia i oddychania)

Żywienie przed operacją

 Czas żywienia nie krótszy niż 8-10 dni

 Preferowanie żywienia drogą przewodu pokarmowego

 Diety, w których udział energii z tłuszczów wynosi
około 50 % podaży

 Rehabilitacja chorego

Żywienie po operacji

 Kontynuacja żywienia sprzed zabiegu

 Operowani w trybie tzw. pilnym

 Towarzyszące powikłania pooperacyjne

 Wymagający reoperacji z powodu powikłań związanych
z operacją pierwotną

 Chorzy nie będący w stanie pokryć żywieniem doustnym
co najmniej 60 % zapotrzebowania energetycznego
w ciągu 7 dni od operacji

Diety szpitalne

Dieta kisielowa:

Dobowa wartość odżywcza
237,12 kcal

(11,5 %)

Dieta płynna:

 Ś: zupa mleczna...........................345,64 kcal

 O: zupa grysikowa.......................144,52 kcal

 K: zupa mleczna..........................345,64 kcal
Dobowa wartość odżywcza:.........835,80 kcal

( 23 %)

Dieta płynna odżywcza (miksowana):

 Ś: zupa mix..................................874,26 kcal

 O: zupa mix jarzynowo-mięsna...658,20 kcal

 K: zupa mix................................1099,07 kcal
Dobowa wartość odżywcza:........2631,53 kcal

(131 %)

Dieta lekkostrawna:

 Ś: pieczywo, masło, jajo gotowane,...............671,95 kcal
sałata zielona, kawa z mlekiem

 O: zupa włoska, udko duszone w sosie,.......1206,61 kcal
ziemniaki z zieleniną,
marchewka z fasolką

 K: pieczywo, masło, rzodkiewki....................545,35 kcal
wędlina wieprzowa, herbata
Dobowa wartość odżywcza...........................2423,91 kcal

(121 %)

Żywienie należy traktować

jako jedną z wielu składowych

procesu leczniczego chorych